Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1669 Esas
KARAR NO: 2023/1376 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 2. ASLİY E TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2023/480 Esas (Derdest Dava Dosyası)
TARİH: 11/07/2023
DAVA: Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 28/09/2023
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, işbu dava kapsamında, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra takibinin teminatsız olarak durdurulmasına, işbu talebin kabul edilmediği takdirde, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyasına sunulan 2.500.000,00 TL bedelli teminat mektubu karşılığında İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra takibinin durdurulmasına, işbu talebin kabul edilmediği takdirde, uygun görülecek bir teminat karşılığında, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra takibinin durdurulmasına, işbu talebin kabul edilmediği takdirde, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyasına sunmuş olduğumuz 2.500.000,00 TL bedelli teminat mektubu karşılığında İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra dosyası kapsamında davalıya ödeme yapılmamasına, işbu talebin kabul edilmediği takdirde, Mahkemenizce uygun görülecek bir teminat karşılığında, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra dosyası kapsamında davalıya ödeme yapılmamasına, açılan davanın kabulüne, müvekkili davacı şirketin, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyası kapsamında, davalıya borçlu olmadığının tespitine, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra takibinin iptaline, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra dosyasındaki takip meblağının % 20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatının davalıdan alınarak, müvekkil davacıya verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 11/07/2023 tarih 2023/480 Esas sayılı ara kararında; “….Bu itibarla Mahkemece asıl uyuşmazlığı çözecek nitelikte ihtiyati tedbir kararı verilmesine hukuken imkan bulunmadığı gibi taraflar arasındaki uyuşmazlığın yargılamayı gerektirdiğinden istemde HMK 389 ve devamı madde hükümlerinde ön görülen koşullar gerçekleşmediğinden davacı vekilinin İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasının durdurulmasına aksi halde iş bu takip dosyasından davalıya ödeme yapılmamasına ilişkin ihtiyati tedbir isteminin bu aşamada reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır…”gerekçesi ile, Davacı vekilinin ihtiyati tedbir isteminin koşulları bulunmadığından REDDİNE, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, yerel mahkeme kararının usul ve esas yönünden yasaya aykırı olduğunu, Davaya konu olay kapsamında, müvekkili davacı şirketin, … Mersis No’lu, … Ticaret Limited Şirketi’ne, 2016-2018 yılları arasında, banka ödemeleri yoluyla ödemiş olduğu fatura bedellerinden dolayı, karşı tarafça, ödenmiş fatura bedelleri, sanki ödenmemiş gibi, olmayan alacaktan dolayı, karşı tarafça, noter kanalıyla, … Mersis No’lu, … Ticaret Limited Şirketi’nden, temlik alımı yapılmış, akabinde, karşı tarafça, müvekkili talepte bulunan aleyhinde, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyası kapsamına, yukarıda bahsi geçen ödenmiş faturalar dayanak gösterilerek, ilamsız icra takibine girişildiğini, müvekkili talepte bulunan tarafından, süresi içerisinde, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyası kapsamında, borca, yukarıda bahsi geçen faturalara ve fatura içeriklerine itiraz edildiğini akabinde, karşı tarafça, İstanbul Anadolu 15. İcra Hukuk Mahkemesinin, 2023/119 Esas No’lu dosyası kapsamında, ilk celsede, hiçbir banka ödemesi celbedilmeksizin, hiçbir ticari defter incelemesi yapılmaksızın ve hiçbir bilirkişi incelemesi gerçekleştirilmeksizin, açılmış olan davanın kabulüne, itirazın kaldırılmasına karar verildiğini, bahsi geçen dava, işbu dilekçe tarihi itibariyle, istinaf aşamasında olduğunu, müvekkili talepte bulunan tarafından, karşı taraf aleyhinde, İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesinde, 2023/480 Esas No’lu menfi tespit davası açıldğını, müvekkili talepte bulunan tarafından, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyasına sunulmuş olan, … Bankası A.Ş. / Tekirdağ Çarşı Şubesi tarafından verilme, 07.07.2023 tarihli, … No’lu,2.500.000,00 TL. bedelli kesin ve süresiz teminat mektubu mevcut olup, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğü tarafından, bahsi geçen Müdürlüğün, … Esas No’lu dosyası kapsamında, 07.10.2023 tarihine göre yapılmış olan dosya hesabına göre, dosyada, resmi olarak, bakiye olarak gözükmekte olan miktar, 2.249.822,79 TL. tutarında olup, dosyada mevcut olanteminat mektubunun miktarı, 07.10.2023 tarihine göre olan bakiye miktardan, 250.177,21 TL. tutarında daha fazla olduğunu, (Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin, 22.01.2015 tarihli, 2014/27191 E.,2015/1569 K. No’lu kararı) İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin, 2023/480 Esas No’lu dosyası kapsamında, müvekkili davacı şirketin, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyası kapsamında, davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi ve bahsi geçen kararın kesinleşmesi halinde, bahsi geçen ilamın kesinleşmesinden önce, derdest ve istinaf incelemesinde ve süre itibariyle daha önce kesinleşmesi kuvvetle muhtemel olan, türü itibariyle, dar yetki ile inceleme yapan İstanbul Anadolu 15. İcra Hukuk Mahkemesinin, 2023/119 Esas No’lu dosyası kapsamında verilmiş olan itirazın kaldırılması kararının kesinleşmesi ve davalının, müvekkil davacının, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyasına sunmuş olduğu teminat mektubunu bozdurarak, icra dosyası meblağını tahsil etmesi halinde, kesinleşmiş itirazın kaldırılması kararının, menfi tespit davası kapsamında verilen borçlu olunmadığının tespitine ilişkin kesinleşmiş karar karşısında, hiçbir icrai hüküm ifade etmeyeceğinden ve hiçbir icrai sonuç doğurmayacağından, yukarıdaki ihtimalin gerçekleşmesi halinde, müvekkili davacının, davalıdan, haksız olarak ödemiş olduğu icra dosyası meblağını, icra yoluyla tahsil edememesi halinde, yukarıda bahsi geçen meblağın müvekkili davacı tarafından mahkeme kararı sonucunda ödenmek zorunda kalınacağını, hatalı mahkeme kararı nedeniyle, hukuken, hakimin tazminat sorumluluğu da bulunmaması nedeniyle, 2.000.000,00 TL. tutarından daha yüksek miktarda olan astronomik bir bedelin müvekkili davacı tarafından ödenmek zorunda kalması sonucunda, yukarıdaki ihtimalin gerçekleşmiş olduğu varsayıldığında, bahsi geçen bedel, istinaf başvurusuna konu ihtiyati tedbir kararının kabulüne karar verilmiş olsaydı, müvekkili davacı tarafından ödenmiş olmayacakken, istinaf başvurusuna konu ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin kararın ve menfi tespit davasının kabulüne karar verilip, bahsi geçen iki kararın birlikte kesinleşmeleri karşısında, müvekkili davacının haksız olarak ödemek zorunda kalacağı astronomik bedel, yukarıdaki ihtimalin gerçekleşmesi halinde, sırf yukarıda bahsi geçen hatalı ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş olmasından dolayı ödenmek zorunda kalacağından, bahsi geçen astronomik bedeli, herhangi bir gerçek kişi ve/veya tüzel kişi, müvekkili davacıya ödemeyeceğine göre ve müvekkili davacı tarafından, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyasına sunulmuş olan 2.500.000,00 TL bedelli teminat mektubu ve dava konusu olayın özelliğinin gerektirdiği, İcra ve İflas Kanunu’nun 72. maddesinde düzenlenmiş bulunan, davaya konu uyuşmazlık bedelinin en az % 15’i karşılığında teminat bedeli karşılığında, davalı, davanın reddine karar verilmesi ve bahsi geçen kararın kesinleşmesi halinde hiçbir zarara uğramayacakken ve istinaf başvurusuna konu ihtiyati tedbir kararının reddi kararının gerekçesinde, bu husustan hiçbir şekilde bahsedilmemiş ve davalının yargılama sonucunda haklı çıkma ihtimaline karşılık gelen aktif malvarlığında gerçekleşecek olan artışın tamamından fazlası kesin ve süresiz teminat mektubu ile, bizzat müvekkili davacı tarafından, güvence altına alınmış olduğu halde, müvekkili davacının aktif malvarlığında gerçekleşecek olan, 2.000.000 TL.’ndan daha yüksek miktarda gerçekleşecek olan astronomik azalış, sadece, uyuşmazlığa olan konu hususlardan; itirazın kaldırılmasına ilişkin olarak verilebilecek olan kararın, menfi tespit davasının kabulüne ilişkin olarak verilebilecek olan karardan önce kesinleşmesi halinde, müvekkil davacı tarafından, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyasına sunulmuş olan 2.500.000,00 TL bedelli teminat mektubunun bozdurulma ihtimali, yargılama makamı tarafından gözönünde bulundurmamış olmasından dolayı gerçekleşmiş olacağından, yukarıda bahsi geçen ihtimalin gerçekleşmesi halinde, hakkın elde edilmesi tamamen imkansız hale gelecek ve müvekkili davacının aktif malvarlığına ait, 2.000.000 TL.’ndan daha yüksek miktarda parasal değerin, sırf hukuk düzeninin müvekkili davacının hakkını korumamış olmasından dolayı, yok edilmesi sonucunu doğuracağını, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/480 Esas No’lu dosyası kapsamında verilmiş olan 11.07.2023 tarihli ihtiyati tedbir red kararının kaldırılmasına, İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/480 Esas No’lu dosyası kapsamında; İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra takibinin teminatsız olarak durdurulmasına, işbu talebin kabul edilmediği takdirde, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyasına sunulan 2.500.000,00 TL bedelli teminat mektubu karşılığında İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra takibinin durdurulmasına, işbu talebin kabul edilmediği takdirde, Mahkemece uygun görülecek bir teminat karşılığında, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra takibinin durdurulmasına, işbu talebin kabul edilmediği takdirde, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyasına sunulan 2.500.000,00 TL bedelli teminat mektubu karşılığında İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra dosyası kapsamında davalıya ödeme yapılmamasına, işbu talebimiz kabul edilmediği takdirde, Mahkemece uygun görülecek bir teminat karşılığında, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu icra dosyası kapsamında davalıya ödeme yapılmamasına karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep,İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … esas sayılı icra takibine konu borçtan kaynaklı borçlu olmadığının tesbiti istemi ile İİK 72 Maddesi uyarınca açılan menfi tespit davasında takibin durdurulması kabul edilmediği taktirde İİK 72/3 maddesi gereğince icra dosyasına yatırılan paranın alacaklığa ödenmemesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, ihtiyati tedbir isteminin reddine, karar verilmiş ve karara karşı ihtiyati tedbir talep eden davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Somut olayda davacı tarafça, davalı tarafından, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyası kapsamında, aleyhinde, faturaya dayalı ilamsız icra takibine girişildiğini, davacı şirket ile … Ticaret Limited Şirketi arasında gerçekleşmiş olan ticarete ilişkin faturalar, davalı tarafından temlik alındığı ve dava konusu icra takibine dayanak olarak gösterildiğini, dava konusu taleplerin dönemlerine ait, davacı şirketin tüm muavin defterlerinin mevcut olduğunu, davaya konu fatura bedellerinin tamamının, davaya konu temlik tarihinden önce, temlik verene ödendiğini ve takibe konu faturalardan kaynaklı borcu olmadığını ileri sürmüştür. İİK’nın 72/3. maddesinde; ”İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir,” denilmiştir. İhtiyati tedbir, geçici hukuku korumalardandır. İstinafa konu tedbir talepli davanın, talep konusu icra takibinden sonra açıldığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle İİK’nın 72/3. Maddesi uyarınca icra takibinin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden bu yöndeki istinaf sebebi yerinde görülmemiştir. İİK 72/3 maddesi gereğince icra dosyasına yatırılan paranın alacaklığa ödenmemesi yönünde tedbir kararı verilmesine yönelik istinaf sebebi incelendiğinde; Davacı borçlu tarafından İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas Sayılı icra dosyasına vermiş olduğu itiraz dilekçesi ile icra müdürlüğünün yetkisine ve borca itiraz etmesi üzerine davalı alacaklı tarafından İstanbul Anadolu 15. İcra Hukuk Mahkemesinin 2023/119 esas sayılı dosyası ile 09/03/2023 tarihinde İcra Takibine İtirazın Kaldırılması davasının açıldığı, mahkemece yapılan yargılama sonucu 11/05/2023 tarihli karar ile davanın kabulü ile davalı borçlunun yetkiye ve borca itirazlarının kaldırılmasına karar verildiği, İstanbul Anadolu 15 İcra Hukuk Mahkemesinin 11/05/2023 tarih ve 2023/119 Esas – 2023/323 Karar sayılı kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulduğundan icranın geri bırakılmasını temin için … Bankası A.Ş. / Tekirdağ Çarşı Şubesi tarafından verilme, 07.07.2023 tarihli, … No’lu,2.500.000,00 TL. bedelli kesin ve süresiz teminat mektubunun İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün, … Esas No’lu dosyasına sunulmuş olduğu ve talebe konu menfi tesbit davasının ise 10/07/2023 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır. Somut olayda verilecek tedbir kararının koşullarının İİK’nun m.72 ve HMK 389 vd. madde hükümlerine göre belirlenmesi gerekir. Mahkemece “ihtiyati tedbir isteminin yargılamayı gerektirdiği” gerekçesi ile istem reddedilmiştir. HMK’nun m.390,I hükmüne göre, ihtiyati tedbir ya dava açılmadan ya da davanın devamı sırasında istenebileceğinden, tedbir talebine konu olan istemlerin her zaman yargılama konusu olacağı, diğer bir anlatımla yargılama konusu olmayan bir talebin ihtiyati tedbire de konu olamayacağı açıktır. Daha açık bir deyişle yargılama konusu olmayacak bir tedbir çeşidi bulunması ihtimali kanunda öngörülmemiştir. Bu nedenle “ihtiyati tedbir isteminin yargılamayı gerektirdiği” şeklindeki gerekçenin yerinde olmadığı tesbit edilmiştir. (Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2013/14256 Esas- 2013/18846 Karar sayılı kararı da benzer mahiyettedir.) İİK. 72/3 maddesinde düzenlenen ihtiyati tedbir menfi tespit davaları için düzenlenmiş özel bir tedbir türü olup, icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmesinin tedbiren durdurulması için gecikmeden doğan zararı karşılama ve teminat şartı aranmıştır. Somut olayda, dosyaya ibraz edilen delillere göre; talep sahibi davacının sunduğu belgelerin yaklaşık ispat şartını sağladığı sonucuna varılmıştır. İlk derece mahkemesince yukarıdaki gerekçe ile ihtiyati tedbir istemi reddedilmiş ise de, talep eden yönünden HMK’nın 390/3. maddesinde belirtilen yaklaşık ispat koşulu somut olayda gerçekleşmiştir. Mahkemece yukarıda belirtilen hüküm çerçevesinde ihtiyati tedbir isteyen davacının bu yöne ilişkin İhtiyati tedbir talebinin gösterilecek teminat karşılığında İİK’nın 72/3. maddesi gereğince kabulü gerekirken, reddine karar verilmiş olması isabetsiz olduğundan, talep eden davacı vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmüştür.Açıklanan nedenlerle, ihtiyati tedbir talep eden davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile, HMKnın 353/1-b2 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin ihtiyati tedbir talebinin reddine yönelik ara kararının kaldırılarak, Dairemizce yeniden karar verilmek suretiyle; İİK’nın 72/3. Maddesi gereğince İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeceğinden davacının takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir talebinin reddine, Davacının icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesine yönelik ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, %20 teminat karşılığında icra dosyasına yatırılan paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerektiği kanaatine varılarak, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; A-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ ile, İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 11/07/2023 tarih ve 2023/480 Esas sayılı ara kararının 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-b2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, Dairemizce yeniden hüküm kurulmak suretiyle; a) İİK’nın 72/3. Maddesi gereğince İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeceğinden davacının takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir talebinin REDDİNE, b) Davacının icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesine yönelik ihtiyati tedbir talebinin KABULÜ ile; İİK’nın 72/3.maddesi uyarınca icra takip dosyasına konu edilen değerin tamamı yatırıldığında ve dava değeri olan 1.702.892,43.TL’nin %20’si oranında (340.578,49.TL) nakdi veya Mahkemece kabul edilecek kat’i süresiz ve muteber banka teminat mektubunu ilgili ilk derece mahkeme veznesine depo etmesi halinde icra veznesine yatan paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLMESİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine, 3-İstinaf eden tarafından yatırılan 738,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 42,00 TL posta gideri toplamı 780,00.TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 4-Artan gider avansı olması halinde, talep halinde avansı yatıran ilgili tarafa iadesine, 5-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 28/09/2023 tarihinde İİK’nın 258/2. ve HMK’nın 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.