Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1490 Esas
KARAR NO: 2023/1258 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2023/417 D. İş – 2023/414 Karar
TARİHİ: 13/07/2023
TALEP: İhtiyati Haciz
KARAR TARİHİ: 14/09/2023
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: İhtiyati Haciz talep eden vekili dilekçesinde özetle; müvekkili firmanın alacağı karşılığında almış olduğu … Bankası Kartal Çarşı Şubesine ait … numaralı ve 15.06.2023 keşide tarihli, 1.000.000,00 TL bedelli çeki, karşılığını tahsil etmek maksadıyla bankaya gittiğini, çek hesabında yeterli bakiye olmadığını öğrendiğini, 23.06.2023 tarihinde keşideci …’nin 850.000,00 TL’nin hazır olduğunu, kendisine hesap numarası vermeleri halinde havale gerçekleştireceğini, kalan 150.000,00 TL’yi ise ancak 26.06.2023 tarihinde ödeyebileceğini belirttiğini ve 850.000,00 TL bedelli havalenin taraflarının hesabına yapıldığını ancak keşideci firma yetkilisinin 150.000,00 TL’yi bayram sonrası ödeme yapacağına ilişkin taahhütte bulunarak süre aldığını ancak ödeme yapmadığını, bu nedenlerle borçluların mallarını kaçırmasından endişe ettiklerini, buna mani olmak için 150.000,00 TL bedel karşılığında ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 13/07/2023 tarih 2023/417 D. İş – 2023/414 Karar sayılı kararında; ” İhtiyati haciz müessesesi İİK nun 257-268. maddelerinde düzenlenmiştir. İİK 257. maddesi; “Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı ihtiyati haciz isteyebileceği gibi borçlunun belirli yerleşim yeri yoksa veya borçlu taahhütlerinden kurtulmak maksadiyle mallarını gizlemeğe, kaçırmağa veya kendisi kaçmağa hazırlanır yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlâl eden hileli işlemlerde bulunursa da alacaklı vadesi gelmemiş borçtan dolayı ihtiyati haciz isteyebilir.” hükmü ile ihtiyati haciz talep edebilmek için rehinle temin edilmemiş bir alacağın mevcut olması ve bu alacağın istenebilir olması gerekmektedir. Somut uyuşmazlık, yapılan genel açıklamalar ve bahse konu yasa maddeleri ile bir bütün halinde değerlendirildiğinde, ihtiyati haciz talep edenin bir adet çeke dayanarak ihtiyati haciz talep ettiği, söz konusu çekin bankaya ibraz edilmediği, bu nedenle kambiyo vasfının olmadığı, kambiyo vasfına haiz olmayan çekin tek başına muaccel bir alacağa ilişkin yaklaşık ispatı sağlamaya elverişli olmadığı, ihtiyati haczin şartlarının oluşmadığı anlaşılmakla ihtiyati haciz talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.”gerekçesi ile, İhtiyati haciz talebinin REDDİNE, karar verilmiş ve karara karşı ihtiyati haciz talep eden vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati haciz talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle, müvekkili firmanın alacağı karşılığında almış olduğu … Bankası Kartal Çarşı Şubesine ait … numaralı ve 15.06.2023 keşide tarihli, 1.000.000,00 TL bedelli çeki, keşide tarihi olan 15.06.2023 tarihinde karşılığını tahsil etmek maksadıyla bankaya gittiğinde, çek hesabında yeterli bakiye olmadığını öğrendiğini; çek sahibi firmanın yetkilisi … isimli kişinin müvekkili firma yetkilisini aradığını ve 22.06.2023 tarihinde çek karşılığını ödeyebileceğini belirtip 1 hafta süre talep ettiğini; çek sahibinin ticari itibarını zedelememek adına talebi kabul eden müvekkili firmanın 1 hafta sonra tekrardan bankaya sorduğunda, çekin karşılığının olmadığını öğrenince taraflarına vekalet çıkararak, çek ile alakalı yasal işlem yapmak üzere kendisini yetkilendirdiğini, 22.06.2023 tarihinde Kartal’da bulunan … Bankası Şubesine gidildiğini ve müvekkili firmaya vekaleten müşterilerinin çeki ile alakalı karşılıksızdır işlemi yaptırmaya geldiklerini banka yetkililerine ilettiklerinde, işlemlere başlanıldığını ve kısa bir süre sonra bankaya keşideci firmanın yetkilisi …’nin gelerek vekil olarak kendisiyle görüşmeye başladığını ve çek ile alakalı karşılıksızdır işlemi yaptırmalarını rica ettiğini; ertesi gün yani 23.06.2023 tarihinde çek ile alakalı ödemeyi yapacağını beyan ettiğini ve taraflarınca da bunun üzerine iyi niyetli bir şekilde çek hakkında karşılıksızdır işlemi yaptırmadan bankadan ayrılındığını, 23.06.2023 tarihinde … ile telefonda görüştüklerinde bize 850.000,00 TL’sinin hazır olduğunu kendisine hesap numarası vermeleri halinde havale gerçekleştireceğini, kalan 150.000,00 TL’yi ise ancak Pazartesi günü yani 26.06.2023 tarihinde ödeyebileceğini belirttiğini fakat bayram nedeniyle yurt dışında olacağından bayramdan sonrası için taahhütte bulunduğunu ve bayramdan sonrasında da ödeme yapmadığını, devamlı müvekkilini oyalayarak ödeme yapacaklarını ve türlü türlü bahaneler üretildiğini görmeleri üzerine borçluların mallarını kaçırmasından endişe ettiklerini, buna mani olmak için 150.000,00 TL bedel karşılığında, borçluların menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarının, alacaklarını karşılayacak miktarının ihtiyatihaczine ve masraflarla vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ettiklerini, Yukarıda ki istemleri üzerine T.C. İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin Esas no 2023/417, D.İş karar no 2023/414 olan dosyada: ”Somut uyuşmazlık, yapılan genel açıklamalar ve bahse konu yasa maddeleri ile bir bütün halinde değerlendirildiğinde, ihtiyati haciz talep edenin bir adet çeke dayanarak ihtiyati haciz talep ettiği, söz konusu çekin bankaya ibraz edilmediği, bu nedenle kambiyo vasfının olmadığı, kambiyo vasfına haiz olmayan çekin tek başına muaccel bir alacağa ilişkinyaklaşık ispatı sağlamayaelverişli olmadığı, ihtiyati haczin şartlarının oluşmadığı anlaşılmaklaihtiyati haciz talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.” gerekçesiyle ihtiyati haciz talebini reddettiğini, bu hukuka aykırı olduğunu düşündükleri kararın dairemizce kaldırılmasını talep ettiklerini, Davalıların borcu ödeyeceğine dair taahhütlerini, davacı müvekkilinin aralarında ki ticari ilişkiye güvenerek ve ticari itibarini düşünerek ibraz süresi içinde ibraz etmediğini; müvekkiline, borcun 850.000,00 TL’lik kısmının ödendiğini; geri kalan 150.000,00TL’lik kısım için süre istendiğini, fakat geri kalan 150.00,00 TL’lık kısım için verilen sürelerin hiç birinde ödeme yapılmadığını; sürekli oyalama kastı olduğunu; çekin ibraz süresi içinde muhatap bankaya ibraz etmesinin önüne geçildiğini ve çekin kambiyo senedi özelliğini yitirmesinde bariz bir şekilde kötü niyetli davranılmış olduğunun ve ticari ilişkiyi suistimal ettiklerinin görülmekte olduğunu; ekte sunulan mesajlaşma görüntüsünde … Dış Ticaret Limited Şirketi yetkilisi(…) ile olan yazışmada; aradığımızda müsait olmadığını, sonra telefona aramasına dönüş yapacağını, sonrasında paranın geri kalanını mesai saatleri içinde göndereceğini yazdığı, fakat bu yazışmalar neticesinde hiç bir değişikliğin olmadığı tamamen oyalama kastıyla yapıldığı’nın anlaşılmakta olduğunu; bu yazışmalar ve taraflar arasında geçen süreç göz önüne alındığından borçluların mallarının kaçırma ihtimalinin yüksek olduğu iddialarının da kuvvetli şekilde ispat edilmekte olduğunu, İlk derece mahkemesince çekin zamanında bankaya ibraz edilmemesinden dolayı kambiyo özelliğini kaybettiği için ihtiyati haciz talebinin reddine karar verildiğini; bankaya süresinde ibraz edilemeyen dava konusu çekin yazılı delil başlangıcı(adi senet) olarak kabul edileceğinden dolayı, çek kambiyo özelliğini her ne kadar yitirmiş olsa da bu durumda hamil, her ne kadar kambiyo hukuku çerçevesinde alacak isteminde bulunamayacaksa da çekin düzenlenmesine neden olan asıl borç ilişkisinin tarafı olmak kaydıyla, bu temel ilişkiye dayalı olarak icra takibi yapabileceği gibi, Kanunun 732. maddesi uyarınca, sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak keşideciye karşı dava açabilmekte olduğunu, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin esas: 2013/9608 karar: 2013/13086 kararında özetle:”Çekin arkasının yazılı olmaması veya bir ödememe protestosu bulanmaması menfi tespit davasında ileri sürülebilse de ihtiyati haciz kararı verilmesine engel değildir. Bu nedenle mahkemece ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verilmesi doğru görülmemiş kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.” şeklinde ifade edildiğini; Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin bu kararından yola çıkarak çekin zamanında bankaya ibraz edilmesinden dolayı kambiyo özelliğini kaybettiği için ihtiyati haciz talebine reddine karar vermesinin isabetsiz olduğunu, kambiyo özelliğini kaybeden çekin ihtiyati hacize konu olabileceğinin Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin bu kararından da anlaşılmakta olduğunu, İcra iflas kanunun olayla ilgili maddesi 257’den ”Rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir. ” yola çıkarak yukarıda belirttikleri gerekçeler neticesinde, ihtiyati haciz taleplerinin T.C. İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından reddedilmesinin hukuka aykırı olup dairemiz tarafından kararın bozulmasını talep ettiğini, İcra iflas kanunun 257. maddesinin devamında vadesi gelmemiş borçlar için ‘Borçlu taahhütlerinden kurtulmak maksadiyle mallarını gizlemeğe, kaçırmağa veya kendisi kaçmağa hazırlanır yahut kaçar ya da bu maksatla alacaklının haklarını ihlâl eden hileli işlemlerde bulunursa’ İhtimalinin bulunduğu takdirde ihtiyati haciz kararı verilebileceğinin düzenlendiğini; somut olayda da borçluların ödeme yapılacağı taahhüdü ile sürekli olarak müvekkilini oyalamaları, yurt dışında bulunacaklarını kendilerinin beyan etmeleri, taraflar arasında yaşanan ve güven sarsıcı nitelikte olan süreçler göz önüne alındığında borçluların kaçması veya mal kaçırması ihtimalinin kuvvetli olduğunun da göstergesi olduğunu; tüm bu nedenlerle ihtiyati haciz taleplerinin kabulü yerine hukuka aykırı şekilde reddedilmesinin mağduriyete yol açtığını, İleri sürerek, yukarıda arz ve izah edilen ve dairemizce resen göz önüne alınacak sebeplerle ihtiyati haciz talebinin reddine ilişkin karar hakkında istinaf başvurularının kabulü ile T.C. İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesinın E. 2023/417 D.İş 2023/417 K. sayılı kararının bozularak İhtiyati Haciz talebinin kabulünü talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep; kambiyo senedine dayalı ihtiyati haciz istemine ilişkin olup, mahkemece ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiş, talepte bulunan vekilince karara karşı süresinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İİK’nun 257/1 fıkrası uyarınca; rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir.İİK’nun 258 maddesi uyarınca; ihtiyati haciz talep eden alacaklı alacağı ve icabında haciz sebepleri hakkında mahkemeye kanaat getirecek deliller göstermeğe mecburdur. Burada aranan ölçü yaklaşık ispat ölçüdür. Talep dayanağı 15/06/2023 keşide tarihli, 1.000.000,00-TL bedelli, keşidecisi … Ticaret Limited Şirketi, lehdarı …, lehdardan sonraki cirantaları sırasıyla; … Anonim Şirketi, …, … Anonim Şirketi ve … İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan … seri numaralı çekin, bankaya ibraz edildiğine ve ibraz tarihinde karşılıksız olduğuna dair kayıt içermediği anlaşılmıştır. İhtiyati haciz talep dilekçesine ekli havale dekontunda … tarafından, ihtiyati haciz talep eden şirket vekili … hesabına 850.000,00-TL ve çeke mahsuben açıklaması ile ödeme yapıldığı, ancak bu ödemenin talep dayanağı çeke istinaden yapıldığına dair açıklama bulunmadığı görülmüştür. Süresinde ibraz edilmeyerek kambiyo vasfını yitiren talep dayanağı çekin, adi yazılı senet hükmünde kabul edilebileceği, bu nedenle ihtiyati haciz talep edenin çeki ciro yolu ile teslim aldığı … Anonim Şirketi ile aralarındaki temel ilişki bakımından anılan senedin rehinle temin edilmemiş ve muaccel alacağın varlığı bakımından yaklaşık ispat koşulunu sağlayacağı, yine ibraz süresi geçen çekin keşidecisi … Dış Ticaret Limited Şirketi’ne karşı TTK’nun 732 maddesi kapsamında açılacak davada, borçlu olmadığını ispat yükünün keşideci üzerinde olduğu, bu nedenle keşideci bakımından da rehinle temin edilmemiş ve muaccel alacağın varlığı bakımından yaklaşık ispat koşulunun sağlandığı, ihtiyati haciz talep eden tarafından ileri sürülen İİK’nun 257/1 ve 258 maddesi koşullarının oluştuğu yönündeki istinaf sebebinin bu iki şirket yönünden yerinde olduğu anlaşılmıştır. Öte yandan, ibraz süresinin kaçırılması nedeniyle kambiyo vasfını yitiren çek, keşideci ile çekin ciro yoluyla devralındığı … Anonim Şirketi haricindeki lehdar ve cirantalar bakımından, talep tarihi itibariyle muaccel ve rehinle temin edilememiş alacağın varlığını yaklaşık düzeyde ispata yeterli olmayıp, aksi yöndeki istinaf sebebi yerinde değildir. Bu nedenle mahkemece, aleyhine ihtiyati haciz talep edilen …, … Anonim Şirketi, … yönünden talebin reddine karar verilmesi isabetlidir. Yukarıda izah edilen gerekçelerle; ihtiyati haciz talep eden vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-b2 maddesi uyarınca kaldırılmasına, dairemizce esas hakkında yeniden hüküm kurularak, ihtiyati haciz talebinin … Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi ile … İnşaat Anonim Şirketi yönünden %15 teminat mukabilinde kabulüne, …, … Anonim Şirketi, … yönünden talebin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-İhtiyati haciz talep edenin istinaf talebinin KISMEN KABULÜ ile; İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 13/07/2023 tarih ve 2023/417 D. İş – 2023/414 Karar sayılı kararının 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-b2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, Dairemizce esasa ilişkin yeniden hüküm kurularak; 2-İhtiyati haciz talebinin …, … Anonim Şirketi, Ali Aktürk yönünden REDDİNE, 3- İhtiyati Haciz talebinin, … Dış Ticaret Limited Şirketi ile … İnşaat Anonim Şirketi yönünden KABULÜ İLE; 150.000,00-TL muaccel ve rehinle temin edilmemiş alacağın temini için İİK’nun 257/1 fıkrası uyarınca, adı geçen borçluların borca yeter miktarda taşınır taşınmaz malları ile üçüncü kişilerdeki hak ve alacakları üzerine, %15 teminat mukabilinde İHTİYATİ HACİZ KONULMASINA, 4-İhtiyati haciz isteyen tarafın İİK. 259., HMK.87 maddesi uyarınca belirlenen ve alacak miktarı olan 150.000,00 %15′ ine tekabül eden 22.500,00-TL tutarında nakdi veya Mahkemece kabul edilecek kat’i süresiz ve muteber banka teminat mektubunu ilgili ilk derece mahkeme veznesine depo etmesi halinde, … Dış Ticaret Limited Şirketi ile … İnşaat Anonim Şirketi hakkındaki ihtiyati haciz kararının yetkili icra müdürlüğünce infaz edilmek üzere ihtiyati haciz isteyene verilmesine,
İLK DERECE MAHKEMESİ YÖNÜNDEN 5- Dairemiz karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 269,85-TL karar harcının peşin alınan harçtan mahsubu ile, bakiye harcın taep halinde ihtiyati haciz isteyene iadesine, 6- İhtiyati haciz talep eden tarafından yatırılan 269,85-TL peşin harcın … İnşaat Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi ile … İnşaat Anonim Şirketi’nden tahsiline, 7- Dairemiz karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 2.400,00-TL maktu vekalet ücretinin … Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi ile … Anonim Şirketi’nden tahsili ile ihtiyati haciz isteyene verilmesine,
İSTİNAF YÖNÜNDEN 8-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 492,00-TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, istinaf karar harcının talep halinde ihtiyati haciz talep edene iadesine, 9-İstinaf eden tarafından yatırılan 492,00-TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının … Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi ile … İnşaat Anonim Şirketi’nden alınarak, ihtiyati haciz talep edene verilmesine, 10-Artan gider avansı olması halinde, talep halinde avansı yatıran ilgili tarafa iadesine, 11-Dosya dairemize UYAP sistemi üzerinden elektronik olarak gönderilmekle; dairemiz kararının ilk derece mahkemesine UYAP sistemi üzerinden gönderilmesine, fiziki olarak gönderilmesine yer olmadığına, 12- Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 14/09/2023 tarihinde İİK’nın 258/2. ve HMK’nın 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.