Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1227 Esas
KARAR NO: 2023/1162 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2023/306 Esas (Derdest Dava Dosyası)
TARİHİ: 31/03/2023
DAVA: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 13/07/2023
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile; Dava konusu … Bankası Manisa Şubesi TR… İBAN nolu çek hesabına ait … çek nolu 15.04.2023 vade tarihli 167.000-TL bedelli çekin davalıya verilen siparişler nedeniyle ödeme amacıyla verildiğini ancak ürünlerin teslim edilmediğin bankaya ibraz edilmesi ve icra takibi başlatılması halinde müvekkili açısından telafisi imkansız zararlar doğacağını beyanla dava konusu çekin bankaya ibrazı halinde ödenmemesi yönünde tedbir kararı verilmesini, öncelikle teminatsız olmadığı takdirde teminat mukabilinde dava konusu çek hakkında davalılar tarafından icra takibi başlatılmaması yönünde ihtiyati haczi de kapsayacak şekilde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesinin 31/03/2023 tarih ve 2023/306 Esas sayılı ara kararında; “Somut olayda davacı vekili, … Bankası Manisa Şubesi TR… İBAN nolu çek hesabına ait … çek nolu 15.04.2023 vade tarihli 167.000-TL bedelli çekin davalıya verilen siparişler nedeniyle ödeme amacıyla verildiğini ancak ürünlerin teslim edilmediğin belirterek çekin bankaya ibrazı halinde ödenmemesi yönünden ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiği görülmektedir. HMK’nın 389. maddesinde; “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.” düzenlemesi bulunmaktadır. Aynı Kanun’un 390/3 maddesinde ise; “Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır.” denilerek ihtiyati tedbirde yaklaşık ispat kuralı düzenlenmiştir. Menfi tespit ve veya istirdat davalarında ihtiyati tedbirle ilgili İİK’nun 72. Maddesi ile özel düzenleme bulunmakta olup, anılan maddede ödeme yasağı kararı verilebileceğine dair bir düzenleme bulunmamaktadır. Davacı tarafça genel hükümler doğrultusunda HMK 389. Maddesi gereğince de tedbir talebine dayanak olan hususları yaklaşık olarak ispat edebilecek bir bilgi ya da belge bu aşamada ibraz edilmemiştir. Talep eden tarafça ihtiyati tedbir talebine dayanak olarak çeklerin sipariş karşılığı verildiği, sipariş konusu malların teslim edilmediği iddia edilmiş ise de bu husus yargılamayı gerektirmekte olup bu aşamada değerlendirilmesi mümkün değildir. Dosya kapsamında alacağın varlığı-yokluğu, niteliği ve miktarı ancak yapılacak yargılama sırasında tarafların delillerinin toplanmasıyla belirlenebileceğinden talep yargılamayı gerektirdiğinden ve şartları oluşmadığından bu aşamada İİK’nun 257/1 maddesinde koşulları taşımayan ihtiyati tedbir talebinin reddine dair aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.” gerekçesi ile, “Davacı vekilinin çekin bankaya ibrazı halinde ödenmemesi yönünde tedbir kararı verilmesine ilişkin ihtiyati tedbir talebinin reddine,” karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili 03.01.2023 tarihli istinaf dilekçesi ile; İİK 72. Maddesine göre açtıkları menfi tespit davasında; davalıya tanesi 1.250-TL den 250 adet, 1.900-TL den 23 adet toplam 273 adet kapı siparişi verildiğini, bu sipariş için 24.01.2023 tarihinde, müvekkilinin … Bankası TR… İBAN nolu hesabından, davalı adına kayıtlı olan TR… İBAN nolu hesabına 20.000-TL nakit olarak ödendiğini, ödeme dekontunun dava dilekçesinin ekinde sunulduğunu, WhatApp yazışmalarının, delilleri arasında olduğunu, tarafların aralarında bir sözleşme imzaladıklarını, ekte davalının imzası bulunan çeklerin ve sözleşmenin bir kısmının resminin sunulduğunu, bu sözleşmeye göre teslim edilmeyen toplam 273 adet kapının 7 gün içinde teslim edilmesi, teslim edilemiyor ise ödeme olarak verilen … Bankası Manisa Şubesi TR… İBAN nolu çek hesabına ait … çek nolu 15.04.2023 vade tarihli 167.000- TL bedelli … emrine kesilen çek ile … çek nolu 15.06.2023 vade tarihli 167.000- TL bedelli … emrine kesilen çekin iade edilmesi; aksi halde cezai ve hukuki yasal yollara başvurulacağına ilişkin Bakırköy … Noterliğinin 22 Mart 2023 tarih ve … Yevmiye numaralı ihtarnamesinin davalıya gönderildiğini, ihtarnameye herhangi bir cevap verilmediğini, bu durum aynı zamanda suç olarak nitelendirildiği için Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığının 2023/21643 Soruşturma Nolu dosyası ile suç duyurusunda bulunulduğunu, Dava konusu … Bankası Manisa Şubesi TR … İBAN nolu çek hesabına ait 30.01.2023 tarihinde 50.000-TL, 28.03.2023tarihinde 50.000-TL, 15.03.2023 tarihinde 100.000-TL, 15.03.2023 tarihinde 80.000-TL, 30.03.2023 tarihinde 80.000-TL değişik çek bedelleri ödeme dekontlarının dilekçe ekinde sunulduğunu, müvekkilinin ödeme güçlüğü içerisinde olmadığını, ödememe yönünde İhtiyati Tedbir verilmeyen dava konusu çeki de ödeyeceğini, ticari itibarı açısından çeki karşılıksız bırakmayacağını, ancak yargılama sonucu haklılığını ıspatlaması zaman alacağı için ve alacağına kavuşma ihtimali de sekteye uğrayacak olması nedenleri ile İhtiyati tedbir talep ettiklerini, Ayrıca müvekkilinin sipariş verdiği kapıların teslim edilmemesi ve bu sipariş için verdiği çeki ödemek zorunda kalacak olması dışında ; ayrıca bu kapıların siparişini alarak müşterisine teslim edemediği için iptal olan işleri dolayısıyla ayrıca zarara uğradığını, WhatsApp kayıtlarına bakıldığında zaten davalının sipariş edilen kapıları, bu gün yollayacağım, yarın yollayacağım, kapılar hazır gibi sürekli müvekkilini oyaladığının ortada olduğunu, bu nedenle ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesinin haksız olduğunu İleri sürerek; ilk derece mahkemesinin tedbir talebinin reddine dair kararına karşı istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına, talepleri gibi dava konusu çekin bankaya ibrazı halinde ödenmemesi şeklinde ihtiyati tedbir kararı verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep, çek nedeniyle borçlu olmadığının tespiti talepli davada, çekin bankaya ibrazı halinde ödenmemesine ve davalı tarafından icra takibine konu edilmemesine yönelik ihtiyati tedbir istemine ilişkindir. Mahkemece çekin ibrazı halinde ödenmemesine yönelik tedbir talebi hakkında bir karar verilmemiş, 31/03/2023 tarihli ara karar ile çekin ibrazı halinde ödenmemesine yönelik ihtiyati tedbir talebi ise reddedilmiş, bu red kararına karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Mahkemece icra takibinin tedbiren durdurulması talebi hakkında herhangi bir karar verilmediği, bu talep bakımından istinaf kanun yoluna da başvurulmadığı anlaşıldığından, inceleme yalnızca çekin ödenmesinin yasaklanmasına yönelik tedbir istemi ile sınırlı tutulmuştur. Davacı vekili tarafından; taraflar arasında kapı satışına yönelik ticari ilişki bulunduğu, sipariş edilen kapılar karşılığında davalıya … Bankası Manisa Şubesi TR… İBAN nolu çek hesabına ait … çek nolu 15/04/2023 vade tarihli 167.000- TL bedelli.ek nolu 15/06/2023 vade tarihli 167.000- TL bedelli çeklerin verildiğini, ayrıca 20.000,00-TL nakit ödeme yapıldığını, davalının sipariş edilen kapıları teslim etmediğini, çeklerin iade edilmesi için gönderilen ihtarnameye de cevap vermediğini ileri sürerek, bu çeklerden dava konusu edilen .. çek nolu 15.04.2023 vade tarihli 167.000-TL bedelli çekin ibrazı halinde ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. 6100 Sayılı HMK’nun 389. maddesinde, ihtiyati tedbirin şartları düzenlenmiş olup, 1. fıkrasında “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. ” hükmü düzenlenmiştir. Buna göre şartların mevcut olması durumunda ancak uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilecektir. Yine 6100 Sayılı HMK’nun 390/3 maddesine göre, tedbir talep eden, öncelikle tedbir istemine ilişkin dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır. Buradaki ispatın ölçüsü, “yaklaşık ispat” kuralına göre belirlenir.İİK’nun 72/2 fıkrası uyarınca; icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemece, talep halinde ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere verilecek teminat mukabilinde icra takibinin durdurulmasına karar verilebilir. Menfi tespit davalarında icra takibine yönelik verilebilecek ihtiyati tedbir talepleri İİK’nun 72 maddesinde özel olarak düzenlenmiştir. Burada düzenlenen ihtiyati tedbir türleri dışında ileri sürülen ihtiyati tedbir talepleri ise HMK’nun 389 ve 390/3 fıkraları çerçevesinde değerlendirilecektir. Menfi tespit davalarında ispat yükü TMK’nun 6 maddesi uyarınca kural olarak davalı alacaklı olmakla birlikte, kambiyo evrakından ötürü borçlu olunmadığının tespiti talepli davalarda ispat yükü davacı borçludadır. Somut olayda; dosyaya mübrez deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davacının dava konusu çekin bedelsiz kaldığına yönelik iddiasının esası bakımından şu aşamada yaklaşık ispat koşulu oluşmadığından, çekin davalı tarafça bankaya ibrazı halinde ödenmesinin engellenmesine yönelik ihtiyati tedbir isteminin kabulü koşulları HMK’nun 389 ve 390/3 fıkraları uyarınca oluşmamıştır. Öte yandan davanın taraflarını aşacak ve üçüncü kişileri bağlayacak şekilde ihtiyati tedbir kararı da verilemez. Davacı vekilinin aksi yöndeki istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Sonuç olarak; ilk derece mahkemesinin çekin ödenmesinin yasaklanmasına yönelik tedbir isteminin reddine karar vermesinde isabetsizlik bulunmadığı, kamu düzenine aykırılığın da mevcut olmadığı anlaşıldığından, davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-b1 maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nın 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 269,85. TL istinaf karar harcının, istinaf eden tarafından peşin olarak yatırılan 359,80 TL ( 179,90 TL x 2 ) harçtan mahsubu ile bakiye 89,95 ‬TL harcın davacıya talep halinde iadesine, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 13/07/2023 tarihinde HMK’nın 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.