Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2023/1069 E. 2023/965 K. 08.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1069 Esas
KARAR NO: 2023/965 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEME: İSTANBUL 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 11/04/2023 ( İhtiyati Tedbir Talebinin Reddine İlişkin Ara Karar )
DOSYA NUMARASI: 2023/253 Esas
DAVA: Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 08/06/2023
İlk Derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; öncelikle teminatsız, mahkeme aksi kanaatte ise %15 teminat ile ihtiyati tedbir kararı verilerek İstanbul … İcra Dairesi … Esas sayılı icra takip dosyasının iş bu menfi tespit davası sonlanıncaya dek durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 11/04/2023 tarih ve 2023/253 Esas sayılı Ara Karar ile; “…İİK’nın 72. maddesi gereğince; icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ancak teminat karşılığında icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilebilir. İcra takibinin durdurulmasına karar verilemez. Davacı İstanbul … İcra Dairesi … Esas sayılı icra takip dosyasının iş bu menfi tespit davası sonlanıncaya dek durdurulmasına karar verilmesi talebinde bulunmuş ise de İİK’nın 72/3 maddesi gereği ihtiyati tedbir talebinin reddine karar vermek gerekmiş … ” gerekçeleri ile; ” 1-Menfi tespit davasının icra takibinden sonra açıldığı anlaşılmakla İİK’nın 72/3 maddesi gereği İHTİYATİ TEDBİR TALEBİNİN REDDİNE, ” karar verilmiş ve verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yerel mahkemece “Dava, İİK’nın 72. maddesi gereğince açılan menfi tespit davası olup icra takibinden sonra açılan bir menfi tespit davasıdır. İİK’nın 72. maddesi gereğince; icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ancak teminat karşılığında icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilebilir. İcra takibinin durdurulmasına karar verilemez.” denilerek ihtiyati tedbir istemlerinin reddine karar verildiğini, ancak işbu gerekçe ile ret kararı hukuka uygun olmadığından istinaf kanun yoluna başvurma zorunluluğu hasıl olduğunu, Taraflar arasında 01/11/2021 tarihinde Araç Kiralama Sözleşmesi imzalanmış ve 31/01/2022 tarihinde yürürlüğe girmiş olduğunu, Sözleşme uyarınca müvekkil tarafından 01/03/2022 tarihinde taraflar arasındaki ticari ilişkiye istinaden davalı yana 4 (dört) adet 100.000,00-TL (yüzbin) değerinde teminat senedi verildiğini, Davalı tarafça haklı bir mazeret olmaksızın müvekkil ile ticari ilişkinin sona erdirildiğini, bunun üzerine müvekkilden alınmış bulunan toplam 400.000,00-TL (dörtyüzbin) değerindeki 4 (dört) adet teminat senedinin müvekkile iadesi talebi ile Ankara … Noterliği 20/02/2023 Tarihli … Yevmiye Numaralı ihtarnameyi ikame ettiklerini, Ancak davalı yanın ticari ilişkiyi kendisi haklı bir nedeni olmaksızın sonlandırmakla kalmadığını, teminat senetlerini müvekkile iade etmediğini, ardından 04/04/2023 tarihli ödeme emri ile öğrenildiği üzere davalı yanın müvekkil aleyhine İstanbul … İcra Dairesi … E. sayılı icra takibini başlatmış olduğunu, Bahsi geçen icra takibine ilişkin müvekkilin borcunun bulunmadığının tespiti istemiyle menfi tespit davası ikame ettiklerini, İstanbul … İcra Dairesi’nin … E. sayılı icra takibinin ihtiyati tedbir kararı verilerek durdurulması gerektiğini, TMK Madde 389’a göre; “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.” HMK m. 392’nin ise “İhtiyati tedbir talep eden, haksız çıktığı takdirde karşı tarafın ve üçüncü kişilerin bu yüzden uğrayacakları muhtemel zararlara karşılık teminat göstermek zorundadır. Talep, resmî belgeye, başkaca kesin bir delile dayanıyor yahut durum ve koşullar gerektiriyorsa, mahkeme gerekçesini açıkça belirtmek şartıyla teminat alınmamasına da karar verebilir.” hükmünü havi olduğunu, Müvekkilin, davalı yanın “teminat senedi” niteliğindeki senetleri iade etmek yerine icra takibine konu etmesi nedeniyle oldukça mağdur durumda olduğunu, işbu davanın müvekkilin bahsi geçen icra takibine ilişkin herhangi bir borcu olmadığının tespiti talepli olduğunu, dolayısıyla müvekkilin geri dönülmez zarardan korunabilmesi adına İstanbul … İcra Dairesi … E. sayılı icra takibinin durdurulması gerektiğini, Tarafların tacir olduğu, ticari defterlerinde ticaretlerine ve senetlerine ilişkin kayıtların bulunması gerektiği, müvekkilin teminat senedi olarak imzaladığı senetleri basiretli bir tacir olan davalı yanın kötü niyetle icra takibi başlatmış olduğu hususları gözetilmeksizin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş olduğunu, ancak ihtiyati tedbir kararı verilmediği takdirde haksız icra takibinin kesinleşeceği ve tacir olan müvekkilin hakkaniyete aykırı biçimde geri dönülmez zararlara uğrayacağı hususunun gözetilmediğini, Tüm bu nedenlerle bahsi geçen yerel mahkeme kararının kaldırılarak mahkemenin takdirine göre gerekse teminatsız, gerekse % 15 teminat bedeli karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilerek İstanbul … İcra Dairesi … E. sayılı icra takibinin durdurulması gerektiğini beyanla; Açıklanan ve re’sen nazara alınacak nedenlerle; Yerel mahkeme kararının kaldırılması ve ihtiyati tedbir kararı verilerek İstanbul … İcra Dairesi’nin … E. sayılı icra takibinin durdurulmasını talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep, İİK. 72 maddesi uyarınca açılan menfi tesbit davasında İstanbul … İcra Dairesi … E. Sayılı icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, ihtiyati tedbir talebinin reddine, karar verilmiş ve verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı tarafça, taraflar arasında 01/11/2021 tarihinde imzalanan ve 31/01/2022 tarihinde yürürlüğe giren sözleşme uyarınca 01/03/2022 tarihinde taraflar arasındaki ticari ilişkiye istinaden davalı yana 4 (dört) adet 100.000,00-TL (yüzbin) değerinde teminat senedi verildiği, davalı tarafça haklı bir mazeret olmaksızın davacı ile ticari ilişkiyi sona erdirdiği, bunun üzerine toplam 400.000,00-TL (dörtyüzbin) değerindeki 4 (dört) adet teminat senedinin iadesi talebi ile davalı tarafa Ankara … Noterliği 20/02/2023 Tarihli … Yevmiye Numaralı ihtarname çekildiği ancak davalı yanın teminat senetlerini davacıya iade etmeyip ardından davalı tarafından davacı aleyhine İstanbul … İcra Dairesi … E. Sayılı dosyası ile icra takibini başlatıldığı belirtilerek takibe konu bonoların teminat senedi olduğu iddiasıyla takip konusu bu bonolardan kaynaklı davalı yana herhangi bir borcunun bulunmadığının tespiti istemi ile İİK. 72 maddesi uyarınca açılan menfi tesbit davasında İstanbul … İcra Dairesi … E. Sayılı icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi talep edilmiştir. Davaya konu İstanbul … İcra Dairesinin … E. Sayılı icra dosyası ile davalı alacaklı tarafından davacı borçlu aleyhine 03/04/2023 tarihinde bonoya dayalı kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, icra takibine dayanak bonolar incelendiğinde, bonolarda davacının keşideci, davalının lehtar olduğu, nakden kaydını içerdiği anlaşılmıştır. İİK’nın 72/3. maddesinde; ”İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir” denilmiştir. Somut olayda, dava konusu edilen takibe konu bonoların taraflar arasındaki ticari ilişkinin teminatı olarak verildiğine ve bu bonoların bedelsiz kaldığına yönelik davacı iddiası yargılamayı gerektirdiği ayrıca iş bu menfi tesbit davasının icra takibinden sonra 10/04/2023 tarihinde açıldığı sabit olduğundan, İİK 72/3 maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasına karar verilemeyeceği, bu hali ile ihtiyati tedbir kararı verilebilmesi için gerekli koşulların oluşmadığı anlaşılmakla; İlk derece mahkemesince ihtiyati tedbir talebinin reddine yönelik verilen karar usul ve yasaya uygun olup kamu düzenine de aykırı olmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL istinaf karar harcı istinaf eden tarafından peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 08/06/2023 tarihinde HMK’ nın 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.