Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/790 Esas
KARAR NO: 2022/686 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 23/11/2021
NUMARASI: 2021/568 Esas 2021/834 Karar
DAVANIN KONUSU: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
KARAR TARİHİ: 27/04/2022
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFIN İDDİASININ ÖZETİ: Davacı dava dilekçesi ile, … Bankası Bayrampaşa Girişimci Şubesinde bulunan … hesap numarasına bağlı olan … numaralı 1 adet çekin kaybolduğunu, çekin kaybedilmesi durumunun şubedeki portföy yöneticisi …’in bilgisinde olduğunu, çekin bankacılık sisteminde şirkete sorun çıkarmaması için gereğinin yapılmasını dava ve talep etmiştir
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 23/11/2021 tarih ve 2021/568 Esas – 2021/834 Karar sayılı kararında;”….HMK 114/h. maddesi uyarınca davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartıdır. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle senedin zayi edildiği durumlarda senede bağlı hakkın senetsiz de ileri sürülebilmesi için TTK 651 ve 652 maddelerinde hamile iptal davası açma hakkı getirtilmiştir. İptal kararı alan hamil hakkını senetsiz olarak ileri sürebilecek yada borçludan yeni bir senet tanzim edilmesini isteyebilecektir. Bu davayı açma hakkı hamile aittir. İptal davası açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Keşidecinin iptal kararı almakta hiç bir hukuki yararı bulunmamaktadır. Dava şartı gerçekleşmediğinden…”gerekçesi ile, Davanın reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı istinaf dilekçesi ile, … Bankası Bayrampaşa Girişimci Şubesinde bulunan … numaralı eski şube hesabına bağlı olan … numaralı 1 adet çek yaprağının ellerinde olmayan nedenlerle zayi / kayıp olduğunu, güncel olarak … Bankası Adalar Şubesinin müşterisi olduklarını, Dilekçe ekinde ve diğer bilgilendirmeler ile birlikte 1 adet çek yaprağının nasıl ve ne şekilde kayıp / zayi edildiği hakkındaki tüm bilgileri, belgeleri ve dilekçeleri İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesine davaya konu şeklinde avukatsız olarak kendilerinin bildirdiğini ve mağduriyetinin giderilmesini talep ettiklerini, Mahkeme kararında kendisinin dava açamadığını gördüğünü, bu bilgi ve kanunu bilmediğini, zayi çekin emrine yazılı olan hamili şirket veya kişiler tarafından dava edilebildiğini, daha sonra çeki yazdıkları … – … adlı şahıs firması sahibi …’nin hanımını aradıklarını, çünkü …’nin vefat ettiğini, İşbu çekin zayi durumunu çalışanı vasıtasıyla rahmetli …’ye de ölmeden önce duyurduklarını, ileride herhangi bir sorun yaşarlarsa kendisinden yardım isteyebileceklerini bildirdiklerini, tüm bu yaşanan gelişmelere soyadını bilmedikleri … vakıf olduğunu, işbu kayıp çekin “bu çek karşılığında … – …’ye” yazılmış olup, bu şahsın firmasının İzmir’de olduğunu, doğal olarak tek bağlantıları olan Nermin hanımı arayarak konu ile ilgili yardım istediklerini, Davaya konu zayi çek İstanbul’da kendilerine emaneten rica ile alıp İzmir’e …’ye teslim edecekken kayıp eden …’dan tekrar bu konu ile yardım istediklerini, …’nin oğlu vasıtası ile eşine ulaştıklarında kendisi ile İzmir’de bir avukata birlikte gitmek gerekebileceğini ve konuyu danışarak mağduriyetini gidermek için yardım isteyeceklerini ancak …’nin bu telefon görüşmesinden sonra telefonları açmamaya başladığı, değişik numaralardan da kendisini defalarca aradıklarını, hiçbir şekilde telefonları açmadıklarını, whatsapp görüntülerinin mevcut olduğunu, ilgili kimseye ulaşamadıklarını, …’nin ölüm durumu, firmanın kapanış durumu ve benzeri bilgilere resmi bir şekilde ulaşılmasını talep ettiklerini, Davaya konu çek yaprağının bugüne kader bulunamadığını, İşbu çek yaprağının kayıp olduğunu banka şubesi portföy yöneticisi …da konu ile ilgili aynı günlerde mail ve telefon ile bilgilendirdiklerini, Alacaklının ibraz ettiği çek üzerindeki meblağ düzenlenen yerde ödenecek ise çek üzerindeki ödeme günü tarihinden itibaren 10 takvim günü, ödeme başka bir yerde yapılacak ise 30 takvim günü içerisinde ibraz etmesi gerektiğini, oysaki bu çekin tahsil tarihi üzerinden 23 ay zaman geçtiğini, ilgili bu kanuna dayanarak davaya konu zayi çekin bir hükmünün kalmadığını, Davaya konu zayi çek yaprağının ticari olarak şirketin menfaatlerine zarar verdiğini, davaya konu çek yaprağı teminat bedeli blokesinin kalkmasının sağlanması ile bankacılık sistemlerinde görünmeyerek ellerini rahatlatacağını, bu blokeyi gören üçüncü şahıslar / şirketler ve diğer bankalar zayi konusu bilmedikleri için tereddüt ile davranacağını, şirketin kredibilitesi olumsuz yönde etkilendiğini, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, çekin kaybolması nedeniyle TTK.nun 818/s, 757- 765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle iptali isteğine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Dosya içerisinde bulunan çek fotokopisi incelendiğinde keşidecinin davacı … Tic. Ltd. Şti.’i olduğu anlaşılmaktadır. TTK.757-764.maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m) Çekin zayi edildiği durumlarda 6102 sayılı TTK’nın 651/2 maddesine göre hamile iptal davası açma hakkının tanındığı, davacının keşideci konumunda olduğu ve meşru hamil (alacaklı) sıfatı bulunmadığından çek hakkında iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Bu nedenle, eldeki davayı açmakta hukuki yararı yoktur. (Yargıtay 11 HD.’nin 2016/2755 Esas – 2017/4927 Karar sayılı kararı ve Yargıtay 11 HD.’nin 2016/429 Esas – 2017/3300 Karar sayılı kararı da benzer mahiyettedir.) Bu nedenlerle, ilk derece mahkemesince kurulan hüküm ve gerekçesinde yasa ve usule aykırılık bulunmadığı gibi kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden, davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nın 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70.TL istinaf karar harcı davacı tarafından peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince davacıya tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 27/04/2022 tarihinde HMK’ nın 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.