Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2022/519 E. 2022/440 K. 17.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/519 Esas
KARAR NO: 2022/440 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/12/2021
NUMARASI: 2021/658 Esas
DAVA: Tazminat – İhtiyati Hacze İtiraz
KARAR TARİHİ: 17/03/2022
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, yangından kaynaklı 3.şahıs zararlarının 30 milyon TL’nin üzerinde olması, davalı şirketin bu tutarı ödeme kabiliyetinin olmaması, sigorta poliçesi gereği şahıs emtia bedelleri için belirlenen 3.247.398 TL ve davalı … Soğuk Hava deposu Şirketinin zararları için belirlenen 7.500.000 TL tutarların yangından zarar görenlerin alacağını karşılamaya yetmemesi, ilgili tutarları ve mal varlıklarının yangından zarar gören çok sayıda alacaklının açtığı davalardan verilen ihtiyati haciz zararları ile haczedilmiş olması, müvekkilinin bu haklı davasından ve alacağın habersizce sigorta tazminat bedellerinin dağıtılması ihtimalinin olması ve bu sebeple dava konunda karar bağlanacak olması, müvekkilinin iş bu haklı davaya konu alacakları oranında davalı … Soğuk Hava deposu Şirketinin tüm malları ile 3. kişilerdeki hak ve alacaklarının ve bulunduğu yerler bildirilen sigorta tazminat bedellerinin ihtiyaten haczine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi 30/09/2021 tarihli ara kararı ile, İ.İ.K.nun 257. ve sonraki ilgili maddelerinde öngörülen koşulların davalılardan … LİMİTED ŞİRKETİ YÖNÜNDEN gerçekleştiği ve bu istemin yerinde bulunduğu belirlendiğinden, davacının iddia ettiği 1.506.051,00 TL alacak miktarı ile sınırlı olmak üzere borçlulardan … LİMİTED ŞİRKETİ’nin; taşınır mallarının, taşınmaz mallarının, üçüncü şahıslardaki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczine karar verilmiştir. İhtiyati hacze itiraz eden davalılar vekili itiraz dilekçesi ile, ihtiyati haczi istem dayanağı yapılan belge ile ilgili İİK 265 ve devamı madde hükümlerinde belirtilen itiraz nedenleri gerçekleşmiş olduğundan itirazın incelenerek kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 22/12/2021 tarih 2021/658 Esas sayılı ara kararında; “…İhtiyati haczin dayandığı sebeplere ve ayrıca teminata itiraz eden davacının ayrıca taşkın haciz yapıldığı iddiası ile hacizlerin kaldırılmasını talep ettiği, ancak davacıya ait ürünlerin davalının işlettiği soğuk hava deposunda çıkan yangın sonucu zarar gördüğü, bu hususta yaklaşık ispat koşulunun gerçekleştiği, mahkememizce taktir edilen teminat tutarının olayın özelliği ve uygulamaya uygun olduğu, mahkememizce taşkın haciz itirazının ihtiyati haciz kararına itiraz kapsamında değerlendirilmesinin hukuken mümkün olmadığı belirlenmekle davalı … Ltd. Şti. Koşulları oluşmadığından ihtiyati haciz kararına itirazının reddine, hacizlerin kaldırılmasına ilişkin talebi hakkında ise karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalı … Sigorta A.Ş.’nin aleyhine mahkememizce ihtiyati haciz kararı verilmediğinden ihtiyati hacze itirazının husumet nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmakla…”gerekçesi ile, Davalı … LTd. Şti.vekilinin koşulları oluşmayan ihtiyati hacze itirazının reddine, Davalının taşkın haciz itirazı hususunda hukuken mahkememizce karar verilmesine yer olmadığına, Davalı … Sigorta A.Ş.’nin ihtiyati hacze itirazının husumet nedeniyle reddine, karar verilmiş ve karara karşı ihtiyati hacze itiraz eden davalı Davalı … Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati hacze itiraz eden davalı … LİMİTED ŞİRKETİ vekili istinaf dilekçesi ile, İhtiyati haciz kararının yetkisiz mahkeme tarafından verildiğini, gerek HMK ve TBK kapsamında gerekse de taraflar arasında akdedilen yetki sözleşmesi kapsamında yetkili mahkemenin Serik Mahkemeleri olduğunu, bu nedenle yetkisiz mahkeme tarafından verilen kararın hukuka aykırı olduğunu, (6100 Sayılı HMK:Genel yetkili mahkeme MADDE 6, 6100 Sayılı HMK: Sözleşmeden doğan davalarda yetki MADDE 10, 6100 Sayılı HMK:Sigorta sözleşmelerinden doğan davalarda yetki MADDE 15, 6100 Sayılı HMK: Yetki sözleşmesi MADDE 17, 6100 Sayılı HMK: Davalının birden fazla olması halinde yetki MADDE 7) Müvekkilinin yerleşim yerinin Serik / Antalya olduğunu, yangın olayının gerçekleştiği yerin Serik / Antalya olduğunu, ürünlerin depolandığı yerin Serik / Antalya olduğunu, kira sözleşmesi hükümleri gereğince de uyuşmazlık olması durumunda tarafların Serik / Antalya mahkemelerini yetkili mahkeme olarak belirttiklerini, her iki taraf da tacir olup HMK 17.maddesi gereği yetki sözleşmesi geçerli ve tarafları bağlayıcı olduğunu, Davanın; diğer davalı sigortanın adresinin İstanbul’ da olduğundan bahisle müvekkili de salt İstanbul’ a dava görmeye zorlamak iyi niyetli olmadığını, zira sigortanın da sorumluluğu taşınmaz poliçesinden kaynaklanmakta olup bu tür davalarda da taşınmazın bulunduğu veya rizikonun gerçekleştiği yer Serik kesin yetkili olduğunu,(İstanbul Anadolu 8.Sulh Hukuk Mahkemesi’ nin 2021/161 Esas-2021/641 Karar sayılı 06.07.2021 tarihli kararı) İhtiyati haciz kararı görevli olmayan mahkeme tarafından verilmiş olup, kamu düzenini ilgilendiren bu hususta mahkemece değerlendirme yapılabileceğini, kira ilişkisinden kaynaklı uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemeleri olduğunu, bu nedenle görevli olmayan mahkemece verilen ihtiyati haciz kararının hukuka aykırı olduğunu, (6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 4.Madde, İstanbul Anadolu 12.Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2020/801 Esas-2021/39 Karar sayılı 19.01.2021 tarihli kararı. HMK mad.353) İhtiyati haciz şartlarının eldeki somut olayda oluşmadığını, (İİK 257.mad.) Yangının başladığı saat ve tarihte güvenlik kamerası kayıtları mevcut olup, müvekkili firmanın elektrik arızası bulunmadığı ve yangından sonra dahi gerek ilgili odada ve gerekse diğer binanın tümünde elektrik çalışmaya devam etmiş olup, görüntü kayıtlar altına alındığını, başka bir mahalde de dışarıdan herhangi bir şekilde müdahale yaşanmamış olup binanın dış cepheleri halen yangından zarar gören izleri taşıdığını, kaldı ki yukarıda belirtilen ve dava dosyasına sunulan savcılık makamına ve ayrıca tespit mahkemesine sunulan iki ayrı raporda da yangın sebebinin bina ve aksamları, elektrik ve / veya panoları olmadığının sabit olduğunu, Somut olayda vadesi gelmiş bir para borcu bulunmamakta olup davacının dava ve iddiasında haklı olup-olmadığı ancak mahkemece yapılacak bir yargılama neticesinde belli olacağını, kaldı ki raporlarda da ayrıntılı olarak yer aldığı üzere sorumluluğun müvekkilinde olmadığını, Davacı tarafından yaklaşık olarak ispatlanmış bir alacak bulunmamakta olup yalnızca davacının alacak iddiası mevcut olduğunu, Talepçi zararına kendisi sebep olduğunu, depoyu gördüğü ve bildiği halde kiraladığını, basiretli tacir olan talepçi oluşabilecek zararları ön gördüğü ve kabullendiğini, bu durumda da sadece yangının müvekkilinin deposunda çıkmış olması yaklaşık ispat kuralı için yeterli olmadığını, Belirlenen teminat tutarı ile haklar arasında denge kurulamadığını, teminatın en az %50 olarak belirlenmesi gerektiğini, Taşkın haczi yapıldığını, orantılılık / ölçülülük ilkesine uyulmamış olmasına rağmen bu husus ihtiyati hacze itiraz kapsamında değerlendirilmediğini, İlk derece mahkemesi tarafından davacıya ihtiyati hacze ilişkin teminatın yatırılması için bir süre vermesi gerekirken bir süre tayin etmemiş olmasının da hukuka aykırı olduğunu, (İİK 259.mad., HMK 88/1.mad.) İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK 353/1-a-3 ve 4. maddeleri uyarınca ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve mahkemenin görevli ya da yetkili olmamasına rağmen davaya bakmış bulunması da göz önünde bulundurularak işbu dosyanın görevli ve yetkili mahkemesine gönderilmesi’ne, Aksi kanaatte olanması halinde ihtiyati hacze itirazın reddine ilişkin kararın kaldırılmasına ve dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine, Aksi kanaate olunması halinde ise en azından ihtiyati haczin ölçülülük ilkesi gereğince talepçinin iddia ettiği alacağı karşılamaya fazlasıyla yetecek olan sadece ” “… MH. … ADA … PARSEL SAYILI TAŞINMAZ ÜZERİNE” uygulanmasına ve bunun haricindeki tüm menkul-gayrimenkul-3.kişilerdeki hak ve alacaklar üzerindeki ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına, İhtiyati haciz teminatına da itiraz bulunduğundan talepçiye iddia ettiği alacak değeri veya en az %50’si oranında teminat yatırılması için kısa bir süre verilmesine, tüm teminatın mahkeme veznesine depo edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep, haksız fiil sonucu davacı şirketin zarara uğratıldığı iddiasıyla uğranılan maddi zararın tazmini istemiyle açılan davada ihtiyati haciz verilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi 30/09/2021 tarihli ara kararı ile, davalılardan … LİMİTED ŞİRKETİ YÖNÜNDEN ihtiyati haciz talebinin kabulüne karar verilmiştir. Davalıların ihtiyati haciz kararına itirazı üzerine mahkemece itirazın duruşma açılarak incelenmesi sonucu İlk Derece Mahkemesi 22/12/2021 tarih ve 2021/658 Esas sayılı ara kararı ile, Davalı … LTd. Şti.vekilinin koşulları oluşmayan ihtiyati hacze itirazının reddine, Davalının taşkın haciz itirazı hususunda hukuken mahkememizce karar verilmesine yer olmadığına, Davalı … Sigorta A.Ş.’nin ihtiyati hacze itirazının husumet nedeniyle reddine, karar verilmiş ve karara karşı ihtiyati hacze itiraz eden davalı Davalı … Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Somut olayda, davalı …şirketinin dondurulmuş veya soğutulmuş mallar için “… Mah. … Evleri No:… … Serik/Antalya” adresinde mülkiyeti kendisine ait 10000 m² alana yayılmış soğuk hava depolarında depolama hizmeti sunan bir şirket olduğu, davacı şirket ile davalı … şirketi arasında 07.04.2020 başlangıç tarihli ve (1) bir yıl süreli 27-29 nolu odaların kiralanması konusunda depo kira sözleşmesi imzalandığı, davalı … Sigorta A.Ş.’nin ise diğer davalı … Deposu şirketinin Serik/Antalya adresindeki soğuk hava depolarını ve depolar içindeki 3. şahıs emtialarını sigortalayan bir sigorta şirketi olduğu, Davalı … Deposu şirketinin ‘… Mah. … Evleri No:… … Serik/Antalya” adresinde bulunan soğuk hava depolarında 29.06.2020 tarihinde saat 20:56’da büyük çapta bir yangın meydana geldiği, bu yangında davalının tüm soğuk hava depoları ve bu depolarda muhafaza edilen 3. şahıslara ait gıda ürünlerinin yanarak zayi olduğu anlaşılmıştır. İhtiyati haciz talebi açılmış eda davasında talep edilmiş olmakla, mahkemenin ihtiyati haciz talebini değerlendirme de görevli ve yetkili olduğu anlaşılmıştır. Dosyada bulunan yangın raporunda, yangının çıkış sebebine ilişkin kesin tesbitin yapılamadığı belirtilmiştir. Söz konusu yangınla ilgili Serik CBS. ‘nin 2020/254 Soruşturma sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunda; Yangının çıkış nedeni konusunda bir sonuca ulaşılamadığı belirtilmiştir. Serik 1 SHM.’nin 2020/22 D.İş sayılı dosyasından alınan tesbit raporunda; Olay yerinin mevcut haliyle yangının başlangıç noktası, yangına sebep olan neden ve odak noktasının tesbit edilemediği belirtilmiştir. İİK’nın 257. maddesinde ihtiyati haczin şartları düzenlenmiştir. Buna göre rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklarıyla diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir. İİK’nın 258/1. maddesi hükmüne göre ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için mahkemenin ”alacağın varlığı hakkında kanaat edinmiş olması” yeterlidir. Mahkemenin ”alacağın varlığına kanaat edinmiş olmasından” anlaşılması gereken alacağın usul hukuku kurallarına göre kesin veya tam olarak ispat edilmesi değildir. Tüm dosya kapsamına göre, davacının alacağının varlığı ve miktarının tesbiti ile davaya konu yangının çıkışında davalının kusur ve ihmalinin olup olmadığı, davalının sorumluluğunun tesbiti eldeki davada iddia ve savunma doğrultusunda yargılama içinde toplanıp incelenecek deliller ışığında yargılama sırasında ortaya çıkacaktır. Dava ve ara karar tarihi itibariyle sunulan belgeler yaklaşık ispata yeterli olmayıp yaklaşık isbatın gerçekleşmediği, talep eden davacı, değişen durum ve şartlara göre de her zaman yeniden talepte bulunulabilecek olup ara karar tarihi itibariyle İİK 257. Maddede öngörülen ihtiyati haciz şartları oluşmadığından mahkemece ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi yerinde olmayıp muteriz davalı … LTd. Şti. vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmüştür. Açıklanan nedenlerle, muteriz davalı … LTd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK’nın 353/1-b.2 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin 22/12/2021 tarih ve 2021/658 Esas sayılı ara kararının kaldırılmasına, ihtiyati haciz kararına itirazın kabulü ile 30/09/2021 tarihli ara kararı ile istinaf eden davalılardan … LTd. Şti. yönünden verilen ihtiyati haciz ara kararının kaldırılması yönünde karar verilerek, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; İhtiyati hacze itiraz eden davalı … LİMİTED ŞİRKETİ’nin istinaf başvurusunun KABULÜ ile; İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 22/12/2021 tarih ve 2021/658 Esas sayılı ihtiyati hacze itirazın reddine ilişkin ara kararının HMK 353/1-b2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, dairemizce yeniden hüküm kurulmak suretiyle; 1-Davalılardan … LTd. Şti.’nin ihtiyati haciz kararına itirazının KABULÜ ile, İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 30/09/2021 tarih ve 2021/658 Esas sayılı ara kararı ile davalılardan … LİMİTED ŞİRKETİ yönünden verilen ihtiyati haciz kararının KALDIRILMASINA, 2-Davalı … Sigorta A.Ş.’nin ihtiyati hacze itirazının husumet nedeniyle reddine, 3-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 220,70.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 80,70.TL karar harcının talep halinde istinaf eden davalıya iadesine, 4-İstinaf eden davalı tarafından yatırılan 220,70.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesi tarafından taraflara tebliğe gönderilmesine, 7-Dava dosyası dairemize UYAP sistemi üzerinden elektronik dosya olarak gönderildiğinden, ilk derece mahkemesine UYAP sistemi üzerinden iade edilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 17/03/2022 tarihinde İİK.265/son ve HMK’nun 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.