Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/2346 Esas
KARAR NO: 2022/2003 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2021/747 Esas – 2022/607 Karar
TARİH: 26/05/2022
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ: 29/12/2022
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirketi’ nin … Ticaret A.Ş.’nin malzeme taşıma, endüstriye ve tarım ekipmanları için yedek parça ve aksesuar üretimi alanında faaliyet gösteren, 30 dan fazla ülkede operasyonlarına devam eden merkezi Belçika merkezli … Grubu’nun bir parçası olduğunu, … Grubu içerisinde gerçekleştirilen yeniden yapılandırma projesi kapsamında, müvekkili şirkete ait payların … Grubu içerisinde el değiştirmesinin söz konusu olduğunu ve yurt dışında gerçekleştirilen söz konusu pay devrinin Şirket pay defterine işlenmesi gereğinin hasıl olduğunu, şirketin gerekli tüm özeni gösterdiği halde pay defterinin … Grubu içerisinde yapılan taşınma ve departmanların yer değişikliği işlemleri sırasında zayi olduğunun tespit edildiğini, zayinin öğrenildiği tarihten itibaren on beş gün içinde huzurdaki davayı açma zaruretlerinin hasıl olduğunu belirterek müvekkilinin mağduriyetinin önlenebilmesi için belgelerin kaybolduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 26/05/2022 tarih ve 2021/747 Esas – 2022/607 Karar sayılı kararında; “…..Dosya kapsamına göre; talep edenin saklamakla yükümlü olduğu dava konusu defterlerin dava dilekçesinden açıkça anlaşıldığı üzere şirketin taşınması ve departmanların yer değişikliği esnasında kaybolduğu belirtilmiştir.Ziyaıı talep edilen defterler TTK m.82/7 maddesinde sayılan sebeplerden biri nedeniyle zayi olmadığı, basiretli tacir olan davacı şirketin taşınma esnasında defterlerinin güvenli bir şekilde taşınması için gerekli önlemleri alması gerektiği, somut olay bakımından TTK m.82/7’de belirtilen zayii kararı verilmesi için yasal şartların oluşmadığı anlaşılmakla talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. ….”gerekçesi ile, Davanın REDDİNE, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/137 Esas ve 2021/220 Karar sayılı kararı ile TTK’nın 87. maddesinde belirtilen hallerin sınırlı sayıda düzenlendiği ve defterin taşınma esnasında kaybolmasının işbu sayılan hallerden olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiğini, bu kararın istinaf edildiğini, İstanbul BAM 13. Hukuk Dairesi 2021/1943 Esas ve 2021/1511 Karar sayılı kararı ile “TTK’nın 82/7. maddesine göre, TTK’ nın 82/7. maddesine göre, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine zayi belgesi verilmesini isteyebilir. Madde metninde yangın, su baskını veya yer sarsıntısı ibarelerinden sonra yer alan “gibi” sözcüğüyle benzer olayların kastedildiği, ziya haline ilişkin sınırlı sayıda bir düzenleme getirilmediği anlaşılmaktadır.” denildiğini ve HMK 353/1-a6 uyarınca, esas incelenmeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren birinci derece mahkemeye iadesine karar verdiğini,TTK’nın 82. Maddesinin 7. Fıkrasında geçen “gibi” ifadesi ile zayi belgesi verilebilmesi için sayılan nedenlerin sınırlayıcı olmadığı yargıtayın ve bölge adliye mahkemeleri içtihatlarıyla sabit olduğunu bu nedenle yerel mahkeme kararının hukuka aykırı olduğunu, (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 2016/4865 Esas ve 2017/2800 Karar sayılı karar) (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, 12. Hukuk Dairesi, 2020/645 Esas ve 2021/703 Karar sayılı kararı) (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, 13. Hukuk Dairesi, 2018/1061 Esas ve 2018/871 Karar sayılı kararı)Müvekkili şirketin basiretli bir tacir olarak gerekli dikkat ve özeni gösterdiği halde yerel mahkeme tarafından pay defterinin kaybolmasının TTK’nın 82. Maddesinin 7. Fıkrasında belirtilen zayi kararı verilmesi için yasal şartları oluşturmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, Müvekkili şirket tarafından pay defterlerinin zayi olduğunun öğrenilmesinden itibaren 15 gün içerisinde dava açıldığını, Şirket tarafından yeni pay defterleri çıkartılabilmesi için zayi belgesinin gerektiğini, zayi belgesi verilmemesinin müvekkili şirketin tacir yaşımını sekteye uğratacağını,Müvekkili şirketin payları hakkında herhangi bir takyidat ve üçüncü kişilerin menfaatlerinin zarar görmesi ihtimalinin bulunmadığını, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, davanın kabulüne, müvekkili şirkete zayi belgesi verilmesine, karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dairemizin 26/10/2011 Tarih ve 2021/1943 Esas – 2021/1511 Karar Sayılı kararımız ile Davacının istinaf başvurusunun KABULÜ ile; İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesinin 23/03/2021 tarih ve 2021/137 Esas 2021/220 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-a6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA ve dosyanın mahkemesine İADESİNE karar verilmiş ve dairemiz kararından sonra mahkemece istinafa konu kararın verildiği anlaşılmıştır.Dava, TTK’nın 82/7. maddesi gereğince açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.TTK’nın 64 maddesinin 4. fıkrasında; pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve müzakere defteri gibi işletmenin muhasebesiyle ilgili olmayan defterlerin de ticari defter olduğu belirtilmiştir.TTK. 82/7 maddesinde ziya sebepleri tahdidi olarak sayılmamış olmakla birlikte tacirin kendisine kusur izafe edilemeyecek, irade dışında meydana gelen olay nedeniyle meydana gelmeli, ziyanın tacirin gerekli dikkat ve özeni göstermemesinden kaynaklanmamış olması gerekmektedir. Somut olaya döndüğümüzde, davacı gerekli tüm özeni gösterdiği halde pay defterinin … Grubu içerisinde yapılan taşınma ve departmanların yer değişikliği işlemleri sırasında zayi olduğunun tespit edildiğini beyan edip zayi belgesi verilmesini talep etmiş isede, tacirin TTK 82/7. maddeden yararlanabilmesi için bir taraftan defterin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması gerekmektedir. Tacirin defter ve belgelerini muhafazada gerekli dikkat ve özeni göstermesi gerekir. Somut olayda davacının gerekli dikkat ve özeni gösterdiği halde elinde olmayan bir nedenle defter ve belgelerinin zayi olduğunu ispat edememesi bir yana, taşınma esnasında gerekli önlemleri almayarak ticari defter ve belgelerinin zayi olmasına kendi kusuru ile sebep olduğu, dolayısıyla zayi belgesi verilmesine ilişkin TTK. 82 maddesinde düzenlenen şartların oluşmadığı anlaşılmıştır. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığından, mahkemenin kabul ve gerekçesine göre davacı vekilinin aksi yöndeki istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2016/11963 Esas- 2018/3664 Karar sayılı kararı benzer mahiyettedir.) Yukarıda açıklanan gerekçelerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nın 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 220,70 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70.TL istinaf karar harcı istinaf eden tarafından peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince tarafa tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 29/12/2022 tarihinde HMK’nın 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.