Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2022/183 E. 2022/180 K. 02.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/183 Esas
KARAR NO: 2022/180 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2021/795 Esas
TARİH: 06/12/2021 Tarihli Ara Karar
DAVA: Alacak – İhtiyati Tedbir Talebi
KARAR TARİHİ: 02/02/2022
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFIN İDDİASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davalı … A.Ş. İle dava dışı … A.Ş arasında güneş enerjisinden elden e dilen elektrik enerjisinin satışı konusunda anlaşma imzalandığını, bu anlaşmaya göre davalı … AŞ.’nin, Balıkesir İli Gönen İlçesi … Mahallesi … Ada … parselde bulunan güneş enerjisi üretim tesisinde ürettiği elektrik enerjisini, … AŞ.’nin kardeş (bağlı, grup) şirketi dava dışı … A.Ş.’ye sattığını, … A.Ş.’nin mevzuat gereğince satıcı abonmanlık kaydını, … A.Ş.’nin yaptığını, mevzuat gereği güneş enerjisi satış faturalarının ise, … A.Ş.’ye kesildiğini ve ödemelerin bu şirket tarafından yapıldığını, diğer bir ifade ile abonelik kaydı onay sürecini … A.Ş. tarafından yapıldığını, ancak satışlardan doğan ödemeleri … A.Ş.’nin üstlendiğini, ünvanlar farklı ise de her iki şirket arası organik bağın (bağlı şirket, grup şirket ilişkisi) mevcut olduğunu, elektrik satış faturaları aylık olarak kesildiğini ve ödemelerin de aylık olarak yapıldığını, müvekkili ile davalı … AŞ. arasında yapılan 19/04/2019 tarihli ekli anlaşma ve anlaşmaya ek temliknameler ile, davalı … Şti.’nin Balıkesir İli Gönen İlçesi … Mahallesi … Ada … parselde kaim söz konusu güneş enerjisi üretim tesisi (işletme) ve bu tesisten elde edilen güneş enerjisinin … Grubuna satılmasından doğan alacakları, müvekkiline devir ve temlik edildiğine dair anlaşma yapıldığını, bu anlaşmaya göre tesisin mülkiyetinin müvekkiline ait olup, bu tesiste üretilen güneş enerjisinin … A.Ş.’ye satılmasından doğan alacakların doğrudan müvekkil … Şti.’ne ödenmesi gerektiğini, dolayısıyla hem tesisin (işletme), hem de işletmeden doğan alacakların müvekkiline devredildiğini, bu arada davalı … A.Ş.’nin, şirketin hisselerini 3. kişilere devredeceği ve alacakların da müvekkiline aktarılmasını sağlamak yerine kendi uhdesine geçireceğinin öğrenildiğini, bu sebeple taraflarınca İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/226 D. İş ve İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/280 D. İş sayılı dosyaları ile ihtiyati tedbir kararları alındığını, icra daireleri kanalıyla tedbirlerin infaz edildiğini, ihtiyati tedbir kararları sayesinde, … A.Ş.’nin hisselerinin ve güneş enerjisi tesisinin işletilmesinden doğan alacaklarının, bir başkasına devredilmesinin önüne geçildiğini, ancak gelinen noktada; davalı … A.Ş.’nin söz konusu hisselerini ve alacaklarını 3. kişilere devretmesini engellenmesi üzerine, davalının Balıkesir’deki güneş enerjisi tesisini (işletmeyi) 2021 Mayıs ayı içerisinde, diğer davalı … Ltd. Şti.’ne devretmek suretiyle kaçırdığını öğrendiklerini, oysa söz konusu tesisin müvekkiline devredilmiş durumda olduğunu, bu sebeple … A.Ş. ile … A.Ş. arasındaki Mayıs 2021 tarihli tesis devir sözleşmesi geçersiz olduğunu, zira nispi hakların yarışması ilkesi uyarınca müvekkiline yapılan devrin önceki tarihli olduğunu, sonraki tarihli sözleşmelerin hüküm ve sonuç doğurmayacağını, ayrıca müvekkiline temlik edilen alacakların da işbu tesisin işletmesinden doğan alacaklar olduğunu, TBK md. 202 hükmüne göre her iki davalının da müvekkiline karşı müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu beyanla, Balıkesir İli Gönen İlçesi … Mahallesi … Ada … parselde bulunan güneş enerjisi üretim tesisinin mülkiyetinin davalılar arasındaki devir işlemlerinin, gerek tarihi itibarıyla geçersiz olması, gerekse muvazaalı işlem olması nedeniyle iptaline, bu tesisin mülkiyetinin ve dava tarihine kadar tesisten elde edilen gelirlerin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, veya terditli olarak, tesisin mülkiyetinin değeri ile yoksun kalınan gelirlerinin tespiti ile tüm bu zararın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, tesisin dava süresince 4. bir kişiye daha devir ve temlik edilmesinin önlenmesi ya da üzerine işletme rehni veya sair ayni ve sınırlı ayni hak tesisinin önlenmesi için ekli deliller de nazara alınarak tensiple birlikte ihtiyati tedbir kararı verilmesine, söz konusu güneş enerjisi tesisinde davalı … Şti. tarafından üretilen elektrik enerjisinin … Grubuna satılmasından doğan alacakların, dava süresince … Grubu uhdesinde muhafaza edilmesi veya mahkemece belirlenecek tevdi mahallinde muhafazası ve dava süresince davalı …’a verilmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 06/12/2021 tarih ve 2021/795 Esas sayılı ara kararında; “….Dava, davalı taraflar arasındaki işletme devrinin geçersiz/muvazaalı olduğundan bahisle iptali ile söz konusu işletmenin mülkiyetinin davacıya verilmesi veya terditli olarak işletmenin değeri ile davacının yoksun kaldığı gelirlerin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili talebi ile açılmış olup, davacı yan aynı zamanda işletmenin dördüncü bir kişiye devir veya temlikinin önlenmesi ya da üzerine işletme rehni veya sair ayni ve sınırlı ayni hak tesisinin önlenmesi veya işletmeden elde edilen alacakların davalı …’a verilmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiş ise de, sunulan deliller kapsamında davacı iddialarının yargılamayı gerektirdiği, bu aşamada mevcut delillerle telafisi imkansız zararlar doğacağı ya da hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı hususunda bir kanaat oluşmadığından…”gerekçesi ile, Davacının ihtiyati tedbir taleplerinin REDDİNE, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, Davada, davaya konu işletmenin (17 dönüm güneş enerjisi tesisinin), davalı … tarafından müvekkiline devredildiğini, … Şirketinin hisselerinin ise müvekkili şirketin sahibi …’a devredildiğini, buna rağmen hisselerin müvekkili şirket ortağı …’a verilmediğini ve bu nedenle mahkemeden tedbir kararı alarak hisseler üzerine tedbir koymak zorunda kaldıklarını, tedbir nedeniyle davalının hisseleri kaçıramayınca muvazaalı olarak diğer davalı … Şirketini kurduğunu ve hisseler yerine işletmeyi kendi aralarında kaçırdıklarını, böylece davalıların hisse devrini anlamsız kıldıklarını, işletmenin davalılar arasında kaçırılması nedeniyle bu işletmenin müvekkiline devrine dair daha önceki tarihli sözleşmenin gereğinin davalı yanca yerine getirilmemiş olduğunu, işbu dava süresince işletmenin başka bir kişiye daha devredilmesinin önlenmesi için ihtiyati tedbir talebinde bulunduklarını beyan ve talep ettiklerini, Dava dilekçesi ekinde de tüm sözleşmeler, temliknameler, mahkemenin tedbir kararları ve sair yazılı belgelerin sunulduğu ve tüm iddiaları, tedbir kararı verilebilecek düzeyde HMK md. 389 hükmüne uygun yaklaşık biçimde ispatlandığını, Dava konusu işletme (güneş enerjisi tesisi), üzerindeki gayrimenkul arazi mülkiyeti dahil tüm enerji panelleri ile birlikte 17 dönüm halinde davalılar arasında muvazaalı olarak kaçırılarak müvekkiline verilmediğini, davalılar arasındaki bu devir işlemi muvazaalı değil de gerçek bir devir olsa bile, müvekkilinin davalılarca zarara uğratıldığı gerçeği değişmediğini, zira her halükarda TBK md. 202 uyarınca davalılar davacıya karşı müştereken mesul olduklarını, davaya konu tesis (işletme), işbu dava süresince bir kere daha el değiştirir ve dava dışı birine muvazaalı olarak kaçırılırsa (veya gerçekten devredilse bile), o halde bu davanın hiçbir anlamı ve hukuki değeri (temeli) kalmayacağını, üstelik müvekkilinin tüm bu hak ve iddiaları, tamamen yazılı belgelerle delillendirildiğini, hepsinin dava dilekçesi ekinde UYAP’tan dosyaya sunulduğunu, bundan daha bariz, ihtiyati tedbir kararı verilebilecek bir hukuki ortam olmayacağını, Yerel mahkemenin açık bir basiretsizlikle, tedbir istemi hakkında yersiz bir ret kararı verdiğini ve dava devam ederken işletmenin kaçırılması halinde sorumlunun yerel mahkeme olacağını, İleri sürerek, fazlaya dair talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, ihtiyati tedbir isteminin reddine dair 06/12/2021 tarihli yerel mahkeme kararına itirazlarının kabulü ile anılan kararın istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına ve Balıkesir İli Gönen İlçesi … Mahallesi … Ada … parselde bulunan güneş enerjisi üretim tesisinin (işletmenin), dava süresince başka bir kişiye daha devir ve temlik edilmesinin önlenmesi ya da üzerine işletme rehni veya sair ayni ve sınırlı ayni hak tesisinin önlenmesi için İHTİYATİ TEDBİR kararı verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep, Balıkesir İli Gönen İlçesi … Mahallesi … Ada … parselde bulunan güneş enerjisi üretim tesisinin (işletmenin) mülkiyetinin davalılar arasındaki devir (satış) işlemlerinin, gerek tarihi itibarıyla geçersiz olması, gerekse muvazaalı işlem olması nedeniyle iptaline, bu tesisin (işletmenin) mülkiyetinin ve dava tarihine kadar tesisten elde edilen gelirlerin davalılardan alınarak davacıya verilmesine veya tesisin (işletmenin) mülkiyetinin değeri ile yoksun kalınan gelirlerinin tespiti ile tüm bu zararın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline ilişkin davada tesisin dava süresince 4. bir kişiye daha devir ve temlik edilmesinin önlenmesi ya da üzerine işletme rehni veya sair ayni ve sınırlı ayni hak tesisinin önlenmesi için ve söz konusu güneş enerjisi tesisinde (işletmede) davalı … Şti. tarafından üretilen elektrik enerjisinin … Grubuna satılmasından doğan alacakların, dava süresince … Grubu uhdesinde muhafaza edilmesi (biriktirilmesi) veya mahkemece belirlenecek tevdi mahallinde muhafazası ve dava süresince davalı …’a verilmemesi (dava sonucunda haklı çıkacak tarafa ödenmesi) yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davacının ihtiyati tedbir taleplerinin reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. HMK’nın 389. maddesi uyarınca, “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme sebebiyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyat tedbir kararı verilebilir. ” HMK’nın 390/3. maddesinde, tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmeli ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmelidir. İstinafa konu ara karar tarihinde davalıların davaya cevap vermedikleri ve ara karar tarihinden sonra dosyaya Davalı … A.Ş. vekili tarafından sunulan cevap dilekçesindeki savunma ve iddialarda gözetildiğinde dava dilekçesinde ileri sürülen iddialar ispata muhtaç durumdadır. Bu hususlar açılan eldeki davada iddia ve savunma doğrultusunda yargılama içinde toplanıp incelenecek deliller ışığında yargılama sırasında ortaya çıkacaktır. Dava ve ara karar tarihi itibariyle HMK’nın 390/3. maddesinde belirtilen yaklaşık ispat koşulu gerçekleşmediğinden, değişen koşul ve durumlara göre yeniden tedbir talep edilmesi de mümkün olduğundan, ihtiyati tedbir talebinin reddi yönündeki ilk derece mahkemesi ara kararı dosya kapsamına, usul ve yasaya uygun olup talep eden davacı vekilinin aksi yöndeki istinaf sebeplerinin HMK’nın 353/1-b.1 maddesi geriğince esastan reddine yönelik aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nın 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan 162,10.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70.TL istinaf karar harcından, istinaf eden davacı tarafından peşin olarak yatırılan 59,30.TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40.TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 02/02/2022 tarihinde HMK’ nın 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.