Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1825 Esas
KARAR NO: 2023/1501 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2021/749 Esas – 2022/460 Karar
TARİHİ: 30/05/2022
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi- HASIMSIZ
KARAR TARİHİ: 12/10/2023
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilleri şirketin … Mah. … Sit. … Blok Sok. No:…, …, …, …, … Başakşehir/İST. adresinde tekstil ürünleri imalat ve satışı ile iştigal ettiğini, İkitelli Organize Sanayi Bölgesinde bulunan bir iş yerinde 31.08.2021 günü akşam 21:00 sıralarında yangın çıktığını ve birçok iş yerine sıçradığını, bu yangında müvekkilleri şirkete ait 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995,1996, 1997,1998, 1999, 2000, 2001,2002, 2003,2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016,2017, 2018 yıllarına ait yevmiye, envanter, kebir, imalat defterlerinin müvekkilleri şirkete ait 2019 ve 2020 yıllarına ait envanter ve imalat defterlerinin bu yıllar ile 2021 yılı 31. Ağustos. 2021 tarihi dahil; açılış bilançoları, ara bilançoları, finansal tablolar, yıllık faaliyet raporları, ticari sözleşmeler, ticari mektuplar, sipariş belgeleri, alış ve satış faturaları, banka ödeme dekontları, tediye ve tahsilat makbuzları, irsaliyeler ve koçanları ve sair tüm belgelerin tamamının vergi dairesi ve SGK ödeme dekontlarının personel özlük dosyaları, yıllık izin defteri, personel ücret bordroları ve hesap pusulalarının müvekkillerine ait bilgisayarların tamamı yandığı için muhasebe kayıtları ile Gelirler İdaresi Başkanlığına yüklenmemiş olan kayıtların tamamının, … Bank Taksim Şube tarafından düzenlenen … nolu hesaptan verilme boş çek koçanlarının, … Bank …-Başakşehir Şube tarafından düzenlenen … nolu hesaptan verilme boş çek koçanlarının, … BankasıTümsan-İkitelli şube tarafından düzenlenen … nolu hesaptan verilme boş çek koçanlarının, … Bankası Bağcılar Şube tarafından düzenlenen … nolu hesaptan verilme boş çek koçanlarının zayi olduğunu belirtererek zayi olduklarının tespitini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 30/05/2022 tarih 2021/749 Esas – 2022/460 Karar sayılı kararında; “Dava, dava konusu bir kısım belge ve defterler için zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. TTK’nın 82/7. Maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” hükmü düzenlenmiştir. TTK 82/7 maddesinde tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve belgelerinin zayi olması durumunda ziyaı öğrendiği tarihten 15 gün içinde zayi belgesi verilmesini talep edebileceği düzenlenmekle, davacının talebinin bu 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde yapıldığı anlaşılmıştır. Davacı tarafça, davacıya ait 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995,1996, 1997,1998, 1999, 2000, 2001,2002, 2003,2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016,2017, 2018 yıllarına ait yevmiye, envanter, kebir, imalat defterleri, şirkete ait 2019 ve 2020 yıllarına ait envanter ve imalat defterleri, yukarıda belirtilen yıllar ile 2021 yılı 31. Ağustos.2021 tarihi dahil; açılış bilançoları, ara bilançoları, finansal tablolar, yıllık faaliyet raporları, ticari sözleşmeler, ticari mektuplar, sipariş belgeleri, alış ve satış faturaları, banka ödeme dekontları, tediye ve tahsilat makbuzları, irsaliyeler ve koçanları ve sair tüm belgelerin tamamı, vergi dairesi ve SGK ödeme dekontları, personel özlük dosyaları, yıllık izin defteri, personel ücret bordroları ve hesap pusulaları, davacıya ait bilgisayarların tamamı yandığı için muhasebe kayıtları ile Gelirler İdaresi Başkanlığına yüklenmemiş olan kayıtların tamamı ile bir kısım boş çek koçanlarının davacının faaliyette bulunduğu … Mah. … Sit. … Blok Sok. No:…, …, …, …, … Başakşehir/İSTANBUL adresinin bulunduğu İkitelli Organize Sanayi Bölgesinde bulunan iş yerinde 31.08.2021 günü çıkan yangın sonucunda zayi olduğundan bahisle zayi belgesi verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır. Davacı tarafça dayanılan tüm deliller toplanmış, … Sigorta A.Ş.’den sigorta poliçesi ve hasar dosyası getirtilmiş, davacının bağlı bulunduğu İkitelli Vergi Dairesinden davacının vergi borcu bulunup bulunmadığı ve daha önce zayi belgesi ibraz edip etmediği hususunda bilgi alınmış, davacı tarafça bildirilen Bakırköy …, …, …, …, …Noterliklerine müzekkere yazılarak davacı tarafça talep edilen dönemlere ilişkin olarak zayi olduğu ileri sürülen ticari defter ve belgelerin onayı hakkında bilgi alınmıştır. Gelen sigorta hasar dosyası, sunulan ve toplanan tüm delillerden, davacı şirketin faaliyette bulunduğu adreste çıkan yangın sonucunda bir kısım defter ve belgelerinin zayi olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır. Talepler ayrı ayrı değerlendirildiğinde; Zayi olan boş çek koçanları yönünden: Davacının bu boş çek koçanları ile ilgili dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı, keşideci tarafından çek ziyaı nedeniyle iptal davası açılamayacağı anlaşılmakla bu yöndeki davanın usulden reddi gerekmiştir. Talep konusu 1990(dahil)-2010(dahil) yılları arasındaki döneme ilişkin olarak zayi belgesi verilmesi talep olunan defter ve belgeler yönünden: Bu dönem defter ve belgeler yönünden TTK’nun 82/5.maddesinde öngörülen 10 yıllık saklama süresinin dolmuş bulunması nedeni ile davacının bu defter ve belgelere ilişkin olarak dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı anlaşılmakla bu talep yönünden de davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiştir. Talep konusu 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri, envanter defteri ve imalat-istihsal defteri; 2018 yılına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri ve envanter defteri; 2019 yılına ait envanter defteri ve imalat-ihtihsal defteri yönünden: bu defter ve belgelerin davacının mevzuat uyarınca saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler olduğu, söz konusu yangında bu defterlerin zayi olduğu anlaşılmakla davanın bu defterler yönünden kabulüne karar vermek gerekmiştir. Talep konusu 2018 yılına ait imalat defteri yönünden; gelen noter cevabi yazılarından, bu defterin noter tasdiki bulunduğunun ispatlanamamış olması, noter tasdiki bulunmayan ticari defterlerin saklamakla yükümlü defter olarak değerlendirilip bu defterlerle ilgili zayi belgesi verilmesini mümkün bulunmadığından davanın bu yönden reddi gerekmiştir. Talep konusu zayi belgesi talep edilen diğer belge ve kayıtlar (dava dilekçesinin talep sonucu kısmının c, d, e, f bentlerinde belirtilen) yönünden: bu belgelerin somut olarak tarih ve sayıları ile içeriklerinin açıklanmadığı, soyut ve genel ifadelerle talepte bulunulduğu, dolayısıyla saklamakla yükümlü bulunan belge ve kayıtlarda olup olmadığının saptanamadığı anlaşılmakla davanı bu belgeler yöününden de reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.”gerekçesi ile, “-Davanın zayi olan boş çek koçanları yönünden davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı anlaşılmakla USULDEN REDDİNE, -Davanın 1990(dahil)-2010(dahil) yılları arasındaki döneme ilişkin olarak zayi belgesi verilmesi talep olunan defter ve belgelerle ilgili olarak TTK’nun 82/5.maddesinde öngörülen 10 yıllık saklama süresinin dolmuş bulunması nedeni ile davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı anlaşılmakla USULDEN REDDİNE, – Davanın 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri, envanter defteri ve imalat-istihsal defteri yönünden KABULÜ ile; Davacı …’nin 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri, envanter defteri ve imalat-istihsal defterinin 31/08/2021 tarihinde meydana gelen yangın sonucunda zayi olduğunun tespiti ile davacıya bu defterlerle ilgili TTK’nun 82/7.maddesi uyarınca ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE, -Davanın 2018 yılına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri ve envanter defteri yönünden KABULÜ ile; Davacı …’nin 2018 yılına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri ve envanter defterinin 31/08/2021 tarihinde meydana gelen yangın sonucunda zayi olduğunun tespiti ile davacıya bu defterlerle ilgili TTK’nun 82/7.maddesi uyarınca ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE, -Davanın 2018 yılına ait imalat defteri yönünden; bu defterin noter tasdiki bulunduğunun ispatlanamamış olması nedeni ile REDDİNE, -Davanın 2019 yılına ait envanter defteri ve imalat-ihtihsal defteri yönünden KABULÜ ile; Davacı …’nin 2019 yılına ait envanter defteri ve imalat-ihtihsal defterinin 31/08/2021 tarihinde meydana gelen yangın sonucunda zayi olduğunun tespiti ile davacıya bu defterlerle ilgili TTK’nun 82/7.maddesi uyarınca ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE, -Davanın zayi belgesi talep edilen diğer belge ve kayıtlar (dava dilekçesinin talep sonucu kısmının c, d, e, f bentlerinde belirtilen) yönünden bu belgelerin somut olarak belirtilmemiş olması nedeniyle REDDİNE,” karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle, Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/749 E. Sayılı dosyası ile red kararı verilen kısımların usul ve yasaya aykırı olduğunu; Müvekkili şirketin faaliyet gösterdiği İkitelli Organize Sanayi Bölgesinde bulunan bir iş yerinde 31.08.2021 günü akşam 21:00 sıralarında yangın başladığını, bu yangının büyüyerek müvekkilinin iş yeri ile başkaca birçok iş yerine sıçradığını; bu yangında müvekkili şirketin tamamen yandığını, İlk derece mahkemesince maddi olay kabul edilerek bir kısım belgeler yönünden zayi kararının da verildiğini, Bu somut gerçek karşısında dava dilekçelerinin sonuç ve istem kısmındaki;”Yukarıda madde a ve madde b kısmında belirtilen yıllar ile 2021 yılı 31. Ağustos.2021 tarihi dahil; açılış bilançoları, ara bilançoları, finansal tablolar, yıllık faaliyet raporları, ticari sözleşmeler, ticari mektuplar, sipariş belgeleri, alış ve satış faturaları, banka ödeme dekontları, tediye ve tahsilat makbuzları, irsaliyeler ve koçanları ve sair tüm belgelerin tamamı, -Vergi dairesi ve SGK ödeme dekontlarının, -Personel özlük dosyaları, yıllık izin defteri, personel ücret bordroları ve hesap pusulalarının, -Müvekkile ait bilgisayarların tamamı yandığı için muhasebe kayıtları ile Gelirler İdaresi Başkanlığına yüklenmemiş olan kayıtları” yönünden red kararı verilmesinin yasaya ve hakkaniyete aykırı olduğunu, TTK md. 82’de neler için zayi belgesi verileceğinin tahdidi olarak sayılmadığını; müvekkili şirketin tamamının yangında yandığığının görsel ve yazılı basın, sundukları fotoğraflar ve itfaye raporu ile ispat edildiğini; ilk derece mahkemesinin dava dilekçelerinin sonuç ve istem kısmının c, d, e, f kısmında belirttikleri belgelerin tamamının şirket merkezinde bulunan ve yanarak zayi olan belgeler olduğunu; bu belgelere ilişkin olarak da zayi kararı verilmesi gerektiğinin tartışmasız olduğunu, İstanbul BAM 12 HD 2020/645 E. 2021/703 K. 17.05.2021 tr. Kararı’nın; “Bahsi geçen düzenlemeler uyarınca işverenlere çalıştırdıkları işçilerle ilgili belge ve kayıtların saklanması konusunda yükümlülükler getirilmiş, bu kayıt ve belgelerin süresinde ibraz edilmemesi halinde idari yaptırımlar öngörülmüştür. Yukarıda da belirtildiği üzere, TTK’nın 82. maddesinde neler için zayi belgesi verilmesi istenebileceği tahdidi olarak gösterilmediğinden işçi özlük dosyası içerisinde yer alıp da saklanması zorunlu olan belgeler yönünden, diğer şartların da oluşması halinde, zayi belgesi verilebileceğini kabul etmek gerekir.” şeklinde olduğunu, İlk derece mahkemesince TTK md. 82/5 uyarınca saklama süresi dolan 1990-2010 (bu yıllar dahil) aralığındaki ticari defter ve belgeler ile boş çek koçanları yönünden red kararı vermesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu; bu defter ve belgeler ile boş çek koçanlarının yanmak suretiyle zayi olduğunu, Yangın sebebiyle müvekkili şirkettin tamamının yandığı somut gerçeği karşısında 2018 yılına ait imalat defterinin de yandığını; sırf noter tasdiki bulunmadığından bahisle red kararı verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, İleri sürerek; ilk derece mahkemesi kararının reddedilen kısımlar yönünden kaldırılmasına, dava dilekçelerindeki zayi olduğunu belirttikleri tüm taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava; TTK’nun 82/7 fıkrası kapsamında zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı vekili; davacı şirketin faaliyet gösterdiği İkitelli Organize Sanayi Bölgesinde bulunan bir iş yerinde 31/08/2021 günü akşam 21:00 sıralarında başlayan ve büyürerek davacı şirket işyerinin de içerisinde bulunduğu birçok işyerine sıçrayan yangın sonucunda, davacı şirket iş yerinin tamamen yandığını ileri sürmüş ve sırasıyla; a) 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995,1996, 1997,1998, 1999, 2000, 2001,2002, 2003,2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016,2017, 2018 yıllarına ait yevmiye, envanter, kebir, imalat defterlerinin, b)2019 ve 2020 yıllarına ait Envanter ve imalat defterlerinin, c) 1990 ila 2020 yılları ile 31/08/2021 tarihine dek(bu tarih dahil) 2021 yılı; açılış bilançoları, ara bilançoları, finansal tablolar, yıllık faaliyet raporları, ticari sözleşmeler, ticari mektuplar, sipariş belgeleri, alış ve satış faturaları, banka ödeme dekontları, tediye ve tahsilat makbuzları, irsaliyeler ve koçanları ve sair tüm belgelerin tamamının, d)Vergi dairesi ve SGK ödeme dekontlarının, e)Personel özlük dosyaları, yıllık izin defteri, personel ücret bordroları ve hesap pusulalarının, f) Davacı şirkete ait bilgisayarların tamamı yandığı için muhasebe kayıtları ile Gelirler İdaresi Başkanlığına yüklenmemiş olan kayıtların tamamının, g)Boş çek koçanlarının (… Bank Taksim Şubesi tarafından düzenlenen … nolu hesaptan verilme boş çek koçanları, … Bank … Başakşehir Şube tarafından düzenlenen … nolu hesaptan verilme boş çek koçanları, … Bankası …-İkitelli şube tarafından düzenlenen … nolu hesaptan verilme boş çek koçanları, … Bankası Bağcılar Şube tarafından düzenlenen … nolu) hesaptan verilme boş çek koçanlarının zayi olduklarının tespitine, zayi nedeniyle iptallerine ve zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece; boş çek koçanlarına yönelik keşidecinin zayi talebinde bulunamayacağı gerekçesi ile talebin hukuki yarar yokluğu nedeniyle usulden reddine; 1990(dahil)-2010(dahil) yılları arasındaki döneme ilişkin olarak zayi belgesi verilmesi talep olunan defter ve belgelerle ilgili olarak TTK’nun 82/5 maddesinde öngörülen 10 yıllık saklama süresinin dolmuş bulunması nedeni ile davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmaması nedeniyle talebin usulden reddine; 2018 yılına ait imalat defteri yönünden talebin, bu defterin noter tasdiki bulunduğunun ispatlanamamış olması nedeni ile reddine, 1990 ila 2020 yılları ile 31/08/2021 tarihine dek(bu tarih dahil) 2021 yılı; açılış bilançoları, ara bilançoları, finansal tablolar, yıllık faaliyet raporları, ticari sözleşmeler, ticari mektuplar, sipariş belgeleri, alış ve satış faturaları, banka ödeme dekontları, tediye ve tahsilat makbuzları, irsaliyeler ve koçanları ve sair tüm belgelerin tamamına yönelik, Vergi dairesi ve SGK ödeme dekontlarına yönelik, personel özlük dosyaları, yıllık izin defteri, personel ücret bordroları ve hesap pusulalarına yönelik, muhasebe kayıtları ile Gelirler İdaresi Başkanlığına yüklenmemiş olan kayıtların tamamına yönelik taleplerin ise, belgelerin somut olarak belirtilmemiş olması nedeniyle reddine karar verilmiş, diğer talepler kabul edilmiştir. TTK’nun ticari defter ve belgelerin saklanması ve ibrasına yönelik 82 maddesinin 1 inci fıkrasında tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin neler olduğu sayılmıştır. Buna göre; tacir ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, alınan ticari mektupları, gönderilen ticari mektupların suretlerini, TTK’nun 64 üncü maddesinin 1 inci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri,sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür. Aynı maddenin 2 inci fıkrasında; ticari mektupların, bir ticari işe ilişkin tüm yazışmalar olduğu hüküm altına alınmıştır. TTK’nun 64/1 fıkrasına göre tacir; ticari defterleri tutmak ve defterlerinde, ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen neticeleri, bu Kanuna göre açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorundadır. Defterler, üçüncü kişi uzmanlara, makul bir süre içinde yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutulur. İşletme faaliyetlerinin oluşumu ve gelişmesi defterlerden izlenebilmelidir.TTK’nun 82/5 fıkrası uyarınca; aynı maddenin birinci fıkrasında öngörülen belgelerin saklanma süresi on yıldır. TTK’nun 82/7 fıkrasında; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgelerin; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğraması halinde, tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği, bu davanın hasımsız açılacağı, mahkemenin gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebileceği, düzenlenmiştir. Mahkemece, zayi nedeniyle iptali talep edilen ticari defterlere ilişkin noter tasdik bilgileri, yangın raporu, davacının vergi borcu olup olmadığına ilişkin ödeme vergi dairesi yazı cevabı, yangın sonucu davacının sigortacısı tarafından açılan hasar dosyası celbedilerek dosya arasına alınmıştır. Somut olayda; davacıya ait boş çek koçanları, personel özlük dosyaları, yıllık izin defteri, personel ücret bordroları ve hesap pusulaları, TTK’nun 82/1 fıkrası uyarınca saklanma yükümlüğü bulunan belgeler arasında yer almadığından, bu taleplerin reddinde isabetsizlik bulunmadığı, yine noter tasdik bilgileri mevcut olmayan 2018 yılına ait imalat defteri yönünden talebin reddinde isabetsizlik bulunmadığı, davacının muhasebe kayıtları ile Gelirler İdaresi Başkanlığına yüklenmemiş olan kayıtlara yönelik talebi bakımından, hangi kayıtların Gelirler İdaresi’nce saklanmadığına yönelik talebini somutlaştırmadığı, bu talebin reddinin de yerinde olduğu anlaşılmıştır. Davacının; 1990 ila 2020 yılları ile 31/08/2021 tarihine dek(bu tarih dahil) 2021 yılı; açılış bilançoları, ara bilançoları, finansal tablolar, yıllık faaliyet raporları, ticari sözleşmeler, ticari mektuplar, sipariş belgeleri, alış ve satış faturaları, banka ödeme dekontları, tediye ve tahsilat makbuzları, irsaliyeler ve koçanları, Vergi dairesi ve SGK ödeme makbuzlarına yönelik talebi bakımından ise 1990(bu yıl dahil) ila 2010(bu yıl dahil) yılları arasın için iptalini talep ettiği belgeler bakımından saklama süresi dolduğundan, bu tarihler arası için talebin reddinde isabetsizlik bulunmadığı görülmüştür. Ancak 2011 yılından(bu yıl dahil) 2021 yılının 31/08/2021 tarihine dek( bu tarih dahil) olan döneme ilişkin, açılış bilançoları, ara bilançolar, finansal tablolar, yıllık faaliyet raporları, ticari sözleşmeler, ticari mektuplar, TTK’nun 64/1 fıkrası uyarınca ticari defterlere yapılan kayıtların dayanağını oluşturan sipariş belgeleri, alış ve satış faturaları, banka ödeme dekontları, tediye ve tahsilat makbuzları, irsaliyeler ve koçanları ile vergi ve SGK ödeme dekontlarının, TTK’nun 82/1 fıkrası uyarınca, davacının saklamakla yükümlü olduğu belgeler arasında bulunduğu, bu belgeler yönünden talebin kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesinin yerinde olmadığı anlaşılmış, davacının istinaf başvurusu bu yönden haklı bulunmuştur. Yukarıda izah edilen gerekçelerle; davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-b2 maddesi uyarınca kaldırılmasına, dairemizce esas hakkında yeniden hüküm kurularak, davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜNE, Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30/05/2022 tarih ve 2021/749 Esas – 2022/460 Karar sayılı kararının 6100 Sayılı HMK’nun 353/1-b2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, dairemizce esas hakkında yeniden hüküm kurularak; DAVANIN KISMEN KABULÜNE; 2-Davacı şirketin 1990(bu yıl dahil) ila 2020(bu yıl dahil) yılları arasındaki döneme ait yevmiye, envanter, kebir, imalat defterlerinin; yine bu yıllar arası döneme ait; açılış bilançoları, ara bilançolar, finansal tablolar, yıllık faaliyet raporları, ticari sözleşmeler, ticari mektuplar, sipariş belgeleri, alış ve satış faturaları, banka ödeme dekontları, tediye ve tahsilat makbuzları, irsaliyeler ve koçanları ile vergi ve SGK ödeme dekontlarının zayi olduklarının tespiti ile bu defter ve belgelere yönelik zayi belgesi verilmesi talebinin, anılan defter ve belgelerin 10 yıllık saklama sürelerinin dolduğu anlaşılmakla; 6100 Sayılı HMK’nun 114/1-h ve 115/2 fıkraları uyarınca hukuki yarar yokluğundan reddine, 3- Davacı şirkete ait boş çek koçanları, personel özlük dosyaları, yıllık izin defteri, personel ücret bordroları ve hesap pusulalarının zayi olduklarının tespiti ile bu belgelere yönelik zayi belgesi verilmesi talebinin, anılan belgeler TTK’nun 82/1 fıkrası uyarınca tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler arasında yer almadıklarından reddine, 4- Davanın 2018 yılına ait imalat defterinin noter tasdiki bulunduğunun ispatlanamamış, bu deftere ilişkin zari belgesi verilmesi talebinin reddine, 5- Davacının 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 yıllarına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri, envanter defteri ve imalat-istihsal defteri, 2018 yılına ait yevmiye defteri, defteri kebir defteri ve envanter defteri ve 2019 yılına ait envanter defteri ve imalat-ihtihsal defteri için zayi belgesi talebinin kabulüne; bu defterlerin 31/08/2021 tarihinde meydana gelen yangın sonucunda zayi olduğunun tespiti ile davacıya bu defterlerle ilgili TTK’nun 82/7.maddesi uyarınca ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE,6- Davacının; 2011 yılından(bu yıl dahil) 2021 yılının 31/08/2021 tarihine dek( bu tarih dahil) olan döneme ilişkin, açılış bilançoları, ara bilançolar, finansal tablolar, yıllık faaliyet raporları, ticari sözleşmeler, ticari mektuplar, sipariş belgeleri, alış ve satış faturaları, banka ödeme dekontları, tediye ve tahsilat makbuzları, irsaliyeler ve koçanları ile vergi ve SGK ödeme dekontlarına yönelik zayi belgesi verilmesi talebinin kabulü ile; bu belgelerin 31/08/2021 tarihinde meydana gelen yangın sonucunda zayi olduğunun tespiti ile davacıya bu belgelerle ilgili TTK’nun 82/7.maddesi uyarınca ZAYİ BELGESİ VERİLMESİNE,”
İLK DERECE MAHKEMESİ YÖNÜNDEN: 7- Harçlar kanuna göre alınması gereken 269,85-TL karar harcından peşin olarak yatırılan 59,30-TL’nin mahsubu ile bakiye 210,55-TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,8- Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,9-Bakiye gider avansının talep halinde davacıya iadesine,
İSTİNAF YÖNÜNDEN: 10-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, istinaf karar harcının talep halinde iadesine, 11-Artan gider avansı varsa talep halinde davacıya iadesine, 12-Kararın ilk derece mahkemesi tarafından tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 12/10/2023 tarihinde HMK’nın 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.