Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2022/1384 E. 2022/1175 K. 14.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1384 Esas
KARAR NO: 2022/1175 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2022/178 D.İş – 2022/180 Karar
TARİH: 13/06/2022
TALEP: İhtiyati Tedbirin Kendiliğinden Kalktığına İlişkin Karar Verilmesi
KARAR TARİHİ: 14/09/2022
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: İhtiyati tedbir isteyen vekili dava dilekçesinde, aleyhine ihtiyati tedbir talep edilen karşı taraf şirketİ ile müvekkili şirket arasında 01.01.2021 tarihli Avrupa Enerji Tacirleri Federasyonu (EFET) sözleşmesi ve sözleşmeye ait EFET Genel sözleşmeye ait seçim listesi ve Avrupa Enerji Tacirleri Federasyonu Münferit Sözleşme ve 07.09.2021 tarihli Avrupa Enerji Tacirleri Federasyonu tadil sözleşmesi imzalandığını, sonraki süreçte EPDK 17.03.2022 tarihli kurul kararı ile Kaynak Bazında Destekleme Bedelinin Belirlenmesine Ve Uygulanmasına İlişkin Usul Ve Esaslar başlıklı bir düzenleyici işlemin 1. Maddesinde “…elektrik enerjisi üretimine girdi olan emtia fiyatlarının ve/veya kaynak maliyetleri arasındaki farkların makul olmayan artışları nedenleriyle, arz güvenliğinin ve/veya tüketicilerin korunması kapsamında destekleme bedelinin belirlenmesine ve bu bedelin kullanılmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir. …” gerekçesi ile müvekkilinin de dahil olduğu bazı üretim şirketlerinden kesinti yaparak diğer üretim tesislerine destek sağlamaya karar verdiğini, 29.03.2022 tarih ve 10887 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunca Kaynak Bazında Destekleme Bedelinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına ilişkin Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar Uyarınca 01.04.2022 tarihinden itibaren 6 ay süre ile tüketiciye ve/veya maliyeti yüksek üreticiyi desteklemek amacıyla, destekleme bedeli uygulanmasına, destekleme bedelinin belirlenmesinde kullanılacak olan azami uzlaştırma miktarlarının kararda yer alan tablodaki şekilde uygulanmasın, üretim lisansı sahibi piyasa katılımcılarının 01.04.2022 döneminden itibaren 2022 yılı sonuna kadar olan dönemler için devam edeceğininin düzenlendiğini, söz konusu Usul ve Esaslarda tanımlandığını ve sabit fiyat ile düzenlenmiş olan ikili anlaşmalara konu sözleşmelerin noter onaylı suretini, ikili anlaşmalara istinaden düzenlenen noter onaylı faturalar, sözleşmede yer alan miktarların üretim tesisi bazında … tarafından sunulan formatta saatlik ikili anlaşma satış miktarlarını gösteren tablonun 05.04.2022 tarihinde …’a sunulduğunu, karşı taraf şirket ile sözleşme ilişkisinin kurulduğu an itibariyle hukuk aleminde olmayan, müvekkilinin kontrolü dışında gelişen ve sonradan yürürlüğe giren bağlayıcı nitelikteki EPDK kurul kararları ve mevzuatsal değişikliklerin müvekkili için her geçen gün ticari açıdan katlanılmaz finansal giderler yarattığını ve ticari faaliyetlerini bozduğunu, bu noktada karşı taraf şirket sürekli olarak bilgilendirildiğini ve İstanbul … Noterliği’nin … yevmiye numaralı 21.04.2022 tarihli ihtarnamesi ile destek ve uyarlama talep edildiğini ancak karşı tarafça tüm taleplerin reddedildiğini, anılan süreçler sonunda teminat olarak peşin olacak şekilde EPDK’ya yatırılan teminatlar ve diğer üretim tesislerini desteklemek için yapılan kesintiler neticesinde müvekkilinin ticari yaşantısını sürdüremeyecek hale gelmesi, düzenleyici işlemlerin yürürlüğe girmesi sonrasındaki geçen aylarda öz kaynaklarını tüketerek sözleşmeyi ayakta tutmaya çalışmasının katlanılamaz bir hal aldığını, müvekkili şirketin …’a teminat verme zorunluluğu kapsamında, uygulamanın başladığı Nisan ayı dönemine ilişkin kurul tarafından, taraflarına iletilen 16.05.2022 tebliğ tarihli Uzlaştırma Bildirimi’ne göre; müvekkili şirketin ödemesi gereken kaynak bazında destekleme borcunun 6.938.100,11 TL ve KDV sonrası 8.238.230,11 TL olarak kesinleştiğini, söz konusu teminatların ödemeleri kimi zaman müvekkili şirketi borçlandırmak suretiyle gerçekleştirildiğini, kesinleşen net tutarlar göz önüne alındığında, EPDK ve diğer kurul kararları ile piyasaya yapılan müdahale sonrası düzenlenmenin uygulandığı ilk dönem olan Nisan ayı içerisinde müvekkili şirketin oldukça zarar ettiğini, salt elektrik ticaretinden oluşan bu zararın yanında müvekkili şirketin amortisman masrafları, işçilik ücreti, vergisel yükümlülükler, yönetimsel harcamalar ve benzeri giderleri de eklendiğinde asıl amacı kar elde etmek olan müvekkili şirket için ilgili sözleşmeyi devam ettirmenin tabi olarak mümkün olmadığının açıklığa kavuştuğunu, anılan meblağların büyüklükleri de göz önüne alındığında müvekkilinin her geçen gün zarar ettiğini, nakit akışında büyük sıkıntılar yaşadığını, mali tablosu her geçen gün daha olumsuz şekilde etkilendiğini ve öz sermayesi ile işletmenin devamını sağlamak zorunda kalan müvekkili için iş bu sözleşme katlanılamaz hale geldiğini, süreç devam ederken …’ın 23.05.2022 tarihli yazısının taraflarına ulaştığını ve karşı taraf şirket ile aralarındaki ikili anlaşmanın … tarafından onaylanmadığını, muafiyet kapsamında olmadığının taraflarına bildirildiğini, buna göre söz konusu anlaşmanın uygulanamayacağının açık olduğunu, anılan nedenlerle İstanbul … Noterliği’nin … yevmiye numaralı 24.05.2022 tarihli ihtarnamesi ile üzerine taraflar arasındaki sözleşme haklı nedenle feshedildiğini, müvekkili şirketin esas dava bakımından haklılığı tüm olay ve delillerle açıkça ortada olduğunu, söz konusu sözleşme kapsamında karşı taraf şirkete … T.A.Ş. Beyazıt/İstanbul Şubesi tarafından düzenlenen 30.12.2021 tarihli, 100.000 USD bedelli, … seri … numaralı, 31.12.2022 vade tarihli Kesin Teminat Mektubu verildiğini, benzer şekilde yine sözleşme kapsamında karşı taraf şirket … tarafından müvekkiline teslim edilen … Bankası A.Ş. Levent Çarşı Şubesi tarafından düzenlenmiş 21.12.2021 tarihli, 1.100.000,00 USD bedelli … sayı numaralı, … seri numaralı, 20.01.2023 vadeli kesin teminat mektubunun paraya çevrilmesinin önlenmesi bakımından tedbir talebinde bulunulduğunu ve İstanbul 19. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/151 D.İş 2022/151 K. Sayılı 29.04.2022 tarihli kararı ile kararı ile ilgili teminat mektubu üzerinde tedbir kararı konulduğunu belirterek karşı taraf şirkete teslim edilen … T.A.Ş. Beyazıt/İstanbul Şubesi tarafından düzenlenen 30.12.2021 tarihli, 100.000 USD bedelli, … seri … numaralı, 31.12.2022 vade tarihli Kesin Teminat Mektubunun paraya çevrilmesinin önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, kesin teminat mektubu üzerine ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ 02/06/2022 Tarih ve 2022/178 D.İŞ ESAS – 2022/180 KARAR SAYILI KARARINDA; “1-İhtiyati tedbir talebinin kabulü ile … T.A.Ş. Beyazıt/İstanbul Şubesi tarafından düzenlenen 30.12.2021 tarihli, 100.000 USD bedelli, … seri … numaralı, 31.12.2022 vade tarihli Kesin Teminat Mektubunun (Dava tarihi olan 30/05/2022 tarihinde 1 USD 16,4103 TL X 100.000 USD= 1.641.030,00 TL olarak hesaplanmıştır.) %15 oranında hesaplanan 246.154,5‬0 TL Nakdi ya da kesin ve süresiz teminat mektubu ibrazı halinde … T.A.Ş. Beyazıt/İstanbul Şubesi tarafından düzenlenen 30.12.2021 tarihli, 100.000 USD bedelli, … seri … numaralı, 31.12.2022 vade tarihli Kesin Teminat Mektubunun paraya çevrilmesinin önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesine, 2-Teminat yatırıldığında kararın bir suretinin … TAŞ Beyazıt şubesine gönderilmesine, 3-Teminat yatırıldığında kararın infazı için İstanbul İcra Müdürlüklerinin yetkili kılınmasına ve kararın infazı için bir suretinin İstanbul İcra Müdürlüğüne tevdine, ” karar vermiştir.
KARŞI TARAF VEKİLİ İBRAZ ETMİŞ OLDUĞU 13/06/2022 TARİHLİ DİLEKÇESİ İLE, … (“…”) ile müvekkili şirket arasında 31 Aralık 2020 tarihinde EFET Elektriğin Teslimi ve Kabulüne İlişkin Genel Sözleşmesi imzalandığını, genel sözleşme tahtında 31 Aralık 2020 yürürlük tarihli genel sözleşme’ye ait seçim listesi, 31 Aralık 2020 tarihli münferit sözleşme ve 7 Eylül 2021 tarihli tadil sözleşmesi akdedildiğini, yukarıda belirtilen sözleşmelerde yer alan talep eden …’in borçlarını güvence altına almak amacı ile; … Bank T.A.Ş. Beyazıt İstanbul Şubesi tarafından 30 Aralık 2021 düzenlenme tarihli, lehdarının talep eden …, muhatabının ise müvekkil şirket olduğu, … muhaberat numaralı, … seri numaralı, 31 Aralık 2022 tarihine kadar geçerli, 100.000,00-USD (YüzBinAmerikanDoları) tutarlı kesin teminat mektubunun düzenlendiğini ve müvekkil şirkete verildiğini, somut olayda talep eden …, müvekkil şirkete verilmiş olan teminat mektubu üzerine ihtiyati tedbir konulmasını 30 Mayıs 2022 tarihinde talep ettiğini, ve 2 Haziran 2022 tarihli 2022/180 Karar numaralı Değişik İş Kararı ile ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, 246.154,50-TL tutarında teminatın yatırılması halinde Teminat Mektubu’nun paraya çevrilmesinin önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesine, teminat yatırıldığında kararın bir suretinin … T.A.Ş Beyazıt Şubesi’ne gönderilmesine, teminat yatırıldığında kararın infazı için İstanbul İcra Müdürlükleri’nin yetkili kılınmasına karar verildiğini, talep eden …, 3 Haziran 2022 tarihinde 246.154,50 TL teminat yatırdığını ve yine 3 Haziran 2022 tarihinde tedbir kararını mahkeme kaleminden elden tebliğ aldığını, 6 Haziran 2022 tarihinde tedbir kararı Mahkeme tarafından …’a bildirildiğini, ancak Mahkememizce tedbir kararının infazı için İstanbul İcra Müdürlükleri’nin yetkili kılınmış olmasına rağmen talep eden … tarafından tedbir kararının infazı yani uygulanmasının talep edilmediğini, süresi içerisinde uygulanması talep edilmeyen tedbir kararının kendiliğinden kalktığını, HMK 393. maddesinde ihtiyati tedbir kararının uygulanması düzenlendiğini, Maddenin 1. fıkrasında “İhtiyati tedbir kararının uygulanması, bu kararın, tedbir isteyen tarafa tefhim veya tebliğinden itibaren bir hafta içinde talep edilmek zorundadır. Aksi hâlde, kanuni süre içinde dava açılmış olsa dahi, tedbir kararı kendiliğinden kalkar.” şeklinde düzenlendiğini, tedbir kararı 2 Haziran 2022 tarihinde tanzim edildiğini, 3 Haziran 2022 tarihinde ise talep eden … tarafından Mahkeme kaleminden elden tebliğ alındığını, Mahkemenin Tedbir Kararı’nın infazı ve uygulanması için yetkili kıldığı İstanbul İcra Müdürlükleri’ne … tarafından 1 hafta içerisinde yani en geç 10 Haziran 2022 tarihinde başvurulmuş olması gerektiğini, ancak talep eden … tarafından tedbir kararını tebliğ almasından itibaren 1 hafta içinde tedbir kararının uygulanmasını ve infazını İstanbul İcra Müdürlükleri’nden talep etmediğini, talep eden …’in tedbir kararının uygulanmasını talep etme süresi 10 Haziran 2022 tarihinde dolduğunu belirterek taleplerinin aksine karar verilmesi ihtimalinde tedbir kararına itiraz hakları da dahil tüm yasal hakları saklı kalmak kaydı ile, HMK 393/1 maddesi uyarınca tedbir kararının kendiliğinden kalktığına ilişkin karar verilmesine, … T.A.Ş Beyazıt Şubesine tedbir kararının kendiliğinden kalktığının bildirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 13/06/2022 tarih ve 2022/178 D.İş – 2022/180 Karar sayılı kararında; “…. 03/06/2022 tarihinde ihtiyati tedbir talep eden vekilince kararın bir suretinin elden alınarak bankaya müzekkere yazılmasını istemesi üzerine mahkememizce verilen 02/06/2022 tarihli ihtiyati tedbir kararı bankaya gönderildiğinden, ihtiyati tedbir kararının uygulanmış sayılacağından karşı taraf vekilinin ihtiyati tedbir kararının kendiliğinden kalktığına ilişkin karar verilmesi talebinin reddine aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir….”gerekçesi ile, İhtiyati Tedbir kararının kendiliğinden kalktığına ilişkin karar verilmesi talebinin reddine, karar verilmiş ve karara karşı karşı taraf vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Karşı taraf vekili istinaf dilekçesi ile, Tedbir kararının 02/06/2022 tarihinde tanzim edildiğini, 3 Haziran 2022 tarihinde … tarafından mahkeme kaleminden elden tebliğ alındığını, yerel mahkeme tedbir kararının uygulanması için yetkili kıldığı İstanbul İcra Müdürlüklerine … tarafından en geç 10/06/2022 tarihine kadar başvurması gerektiğini ancak … tedbir kararının tebliğ almasından itibaren 1 hafta içinde tedbir kararının uygulanmasını ve infazını talep etmediğini, Yerel mahkemenin13 Haziran 2022 tarihli kararında “3 Haziran 2022 tarihinde ihtiyati tedbir talep eden vekilince kararın bir suretinin elden alınarak bankaya müzekkere yazılmasını istemesi üzerine mahkememizce verilen 2 Haziran 2022 tarihli ihtiyati tedbir kararı bankaya gönderildiğinden, ihtiyati tedbir kararının uygulanmış sayılacağından” tespitlerine yer verdiğini ancak işbu tespitlerin hukuka aykırı, haksız ve hatalı olduğunu, Sunulan örnek kararlarda ihtiyati tedbirin infazı yani uygulanması için talebin zorunlu olduğu, talebin olmaması durumunda teminatın yatırılmış olmasının hukuki sonuçlarını doğurmayacağı ve bu nedenle de ihtiyati tedbir kararının kendiliğinden kalkmış sayılması gerektiğinin açıkça belirtildiğini,( İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, 16. HD., E. 2019/919 K. 2019/953 T. 3.5.2019 – İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2019/919 Esas ve 2019/953 Karar Sayılı Kararı. – Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2014/17647 Esas ve 2015/6324 Karar Sayılı Kararı.) İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, HMK 393/1 maddesi uyarınca Tedbir Kararı’nın kendiliğinden kalktığına ilişkin karar verilmesine, … T.A.Ş Beyazıt İstanbul Şubesi’ne Tedbir Kararı’nın kendiliğinden kalktığının bildirilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep, karşı taraf vekili 13/06/2022 tarihli dilekçe ile, HMK 393/1 maddesi uyarınca tedbir kararının kendiliğinden kalktığına ilişkin karar verilmesi talebi üzerine mahkemece 13/06/2022 tarihinde verilen ara karar ile, İhtiyati Tedbir kararının kendiliğinden kalktığına ilişkin karar verilmesi talebinin reddine karar verilmiş ve karara karşı karşı taraf vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Karşı taraf vekili tarafından verilen ayrı bir dilekçe ile de ihtiyati tedbir kararına itiraz edilmiş ve mahkemece itirazın duruşmalı incelenmesine karar verilip duruşmasının 22/09/2022 tarihine bırakıldığı anlaşılmıştır.6100 sayılı HMK’nın 341. maddesinde ” İlk derece Mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü halinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir.” hükmü düzenlenmiştir. Mahkemece 13/06/2022 tarihinde verilen İhtiyati Tedbir kararının kendiliğinden kalktığına ilişkin karar verilmesi talebinin reddine, ilişkin ara kararı HMK’nın 341. maddesinde tahdidi olarak sayılan ve istinaf kanun yoluna başvurulabilen kararlardan değildir. Bu nedenle karşı taraf vekilinin belirtilen ara karara karşı yapmış olduğu istinaf başvurusunun HMK’nın 352. maddesi uyarınca usulden reddine karar vermek gerekmiştir. Açıklanan nedenlerle, karşı taraf vekilinin mahkemenin 13/06/2022 tarihli ara kararına karşı yaptığı istinaf başvurusunun HMK’nın 352. maddesi uyarınca usulden reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Karşı tarafın istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 352/1 maddesi gereğince USULDEN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70.TL istinaf karar harcı istinaf eden tarafından peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 14/09/2022 tarihinde HMK’nın 352. maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.