Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1014 Esas
KARAR NO: 2022/909 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: TEKİRDAĞ ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 01/03/2022 Tarihli Ek Karar
NUMARASI: 2022/26 D.iş 2022/27 Karar
DAVA TÜRÜ: İhtiyati Hacze İtiraz
KARAR TARİHİ: 01/06/2022
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: İhtiyati haciz talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; ihtiyati haciz talebinde bulunan müvekkili şirket, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 16.03.2021 tarihli, E-19463099-145.02-16612 sayılı ve “Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetlerinin Devamlılığının Sağlanması” konulu yazı uyarınca “Tekirdağ Liman Başkanlığı idari sahasında yer alan ‘…, …, … Sistemi, … Petrol, …’de römorkörcülük hizmetlerini yerine getirmek üzere görevlendirildiğini, 10.01.2022 tarihinde Tekirdağ Liman Başkanlığı’nın yetki sınırlarında bulunan … Liman Tesisi’ne yanaşması planlanan ve karşı tarafın acentesi olduğu … IMO numaralı Rusya Federasyonu bayraklı … isimli geminin makine arızası sebebiyle yanaşma planının değerlendirilmesi adına … Liman Tesisi’ne klavuzluk verme yetkisi bulunan … Deniz Hizmetleri ile talepte bulunan müvekkili şirket temsilcileri ile bir toplantı düzenlendiğini ve toplantı sonunda hazırlanan tutanak ile “yanaşma ve kalkma manevralarında 2 adet 60 ton çekme gücünde ASD veya Voit sevk sistemine sahip römorköre ilave olarak 2 adet 30 ton çekme gücünde römorkör kullanılmasına konu kararın römorkörcülük hizmeti vermek ile yetkili olan …’ye bildirilmesine karar verildiğini, ilgili geminin … Petrolcülük A.Ş. Marmara Terminali’ne (…) yanaşması için geminin tali yüklenicisi konumundaki … Ticaret Limited Şirketi adına T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Tekirdağ Liman Başkanlığı tarafından tarafından düzenlenen … ordino numaralı, 16.01.2022 08:10 tarihli ordino ile müsaade verildiğini, ilgili ordinoda römorkör ve palamar teşkilatlarının da “… / TEKİRDAĞ” olarak belirtildiğini, bu doğrultuda karşı tarafça “Tekirdağ-2 Bölgesel Hizmet Sahası Römorkör ve Palamar Hizmetleri Talep ve Taahhütnamesi” de imzalandığını, bu doğrultuda müvekkili şirketçe karşı tarafa römorkaj hizmeti verildiğini ve verilen hizmetin faturalandırıldığını, demirleme sahasından limana geçiş için 60 ve 30 tonluk 2’şer römorkör, 4 adet yanaşma römorkörü ve palamar hizmeti için 118.020,50 USD ve limandan demirleme sahasına geçiş için 60 ve 30 tonluk 2’şer römorkör ve 4 adet yanaşma römorkörü hizmeti için 115.962,00 USD olmak üzere toplamda 233.982,50 USD tutarlı fatura düzenlenmiş fakat bu fatura bedeli karşı tarafça ödenmediğini, ilgili geminin şu anda … limanında demirli olması ve limandan ayrılmak üzere olması da göz önünde bulundurularak, ilgili geminin Türkiye’den ayrılması halinde bir daha ne zaman Türkiye’ye geleceğinin belirsiz olması, müvekkili şirketin alacağının tahsilinin imkansız hale gelme ihtimalinin de bulunması dikkate alınarak ilgili gemi hakkında TTK’nın 1352 ve devam maddeleri uyarınca ihtiyati haciz ve seferden men kararı verilmesinin talep ettiklerini, talepte bulunan müvekkili şirketin toplamda 233.982,50 USD alacağını teminen elinde herhangi bir teminat veya rehin bulunmamasıyla birlikte, ilgili geminin şu anda … limanında demirli olması ve limandan ayrılmak üzere olması da göz önünde bulundurularak, ilgili geminin Türkiye’den ayrılması halinde bir daha ne zaman Türkiye’ye geleceğinin belirsiz olması, müvekkili şirketin alacağının tahsilinin imkansız hale gelme ihtimalinin de bulunması dikkate alınarak … IMO numaralı Rusya Federasyonu bayraklı … isimli gemi hakkında TTK’nın 1352 ve devam maddeleri uyarınca ihtiyati haciz ve seferden men kararı verilmesini ve bu doğrultuda gerekli işlemlerin yapılmasını talep etmiştir. İlk derece mahkemesi 27/01/2022 tarihli kararı ile, talep edenin talebinin kabulü ile, 233.982,50 USD alacak ile sınırlı olmak üzere … IMO nolu “…” isimli Rusya Bayraklı geminin ihtiyaten haczine, Türk Ticaret Kanunu’nun 1353/1-2. cümle uyarınca geminin seferden meni talebinin reddine karar verilmiştir. İhtiyati hacze itiraz eden vekili 07/02/2022 havale tarihli dilekçesi ile; Türk Ticaret Kanunu’nun 1371. maddesi uyarınca yatırılacak teminat tutarının belirlenmesi ve belirlenen teminat tutarının nakden veya banka teminat mektubu şeklinde depo edilmesi halinde … IMO no’lu … gemisi üzerindeki ihtiyati haczin kaldırılarak teminata kaydırılmasına ve seferden menin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiş, mahkemenin 08/02/2022 tarihli ek kararı ile; ” … IMO no’lu “…” isimli Rusya bayraklı gemi donatanının talebinin kabulüne, İhtiyati haczin gemi üzerinden kaydırılarak teminat üzerine kaydırılmasını talep eden donatan tarafından ihtiyati hacze konu edilen alacağın tamamı olan 233.982,50 USD ve alacağın muhtemel faizi ile yargılama giderleri karşılığı olmak üzere 35.097,38 USD miktarındaki toplam 269.079,88 USD’nin … Tekirdağ Adliye Bağlı Şubesi’nde açılacak olan vadeli hesaba teminat olarak yatırıldığında Mahkememizin 27/01/2022 tarih ve 2022/26 Değişik İş Esas 2022/27 Değişik İş Karar sayılı kararı ile … IMO no’lu “…” isimli Rusya bayraklı gemi üzerine konmuş olan haciz kararının teminat üzerine kaydırılmasına” karar verilmiştir. İhtiyati hacze itiraz eden vekili 18/02/2022 havale tarihli itiraz dilekçesinde özetle; 27.01.2022 tarihinde 233.982,50 USD karşılığı alacak miktarını karşılamak üzere Rusya Federasyonu Bayraklı … 1MO No.lu m/v … isimli gemi (“Gemi”) üzerinde TTK m. 1352/1- bendi gereğince ihtiyati haciz kararı verildiğini, ardından 07.02.2022 tarihli dilekçe ile “…” isimli gemi üzerine konulan seferden menin kaldırılması, ihtiyati haczin teminata kaydırılmasının mahkemeden talep edildiğini ve 08.02.2022 tarihinde ihtiyati haczin mahkemece belirlenen banka hesabına yatırdığı teminatın üzerine kaydırıldığını ve gemi üzerindeki seferden men kaldırıldığını, 6102 saylı Türk Ticaret Kanunu madde 21/2 uyarınca, bir faturanın hüküm doğurması için faturanın ilgilisine tebliğ edilmesi ve 8 gün içinde ilgiliden herhangi bir itiraz gelmemiş olması gerektiğini, ancak bu şekilde faturanın kesinleştirilmiş olacağını, ancak davacı tarafın ne faturaları tebliğ ettiğine ilişkin bir iddiası olduğunu ne de bu hususta bir kanıt dosyaya sunulduğunu, davaya konu faturaların Transmorflot adına düzenlenmediğini, dava dışı … Ltd. Şti. adına düzenlendiğini, Transmorflot’un da eldeki dava bakımından pasif husumet ehliyeti bulunmadığını, mahkemece verilmiş olan ihtiyati haciz kararının usul yönünden kaldırılmasına, mahkeme aksi kanaatte ise ihtiyati haciz kararının esas yönünden kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 01/03/2022 tarih 2022/26 D.iş 2022/27 Karar sayılı kararında; “…. Gemi hakkında ihtiyati haciz talep edilebilmesi için talep eden tarafın deniz alacaklısı hakkını veren bir alacağının bulunması gerektiği, yine ihtiyati haciz kararı için aleyhine ihtiyati haciz istenen tarafın deniz alacağının borçlusu olması gerekmektedir. Bu borçlunun deniz alacağının doğduğu anda ve ihtiyati haczin talep edildiği sırada talep konusu geminin maliki/donatanı olması gerektiği 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1369. maddesinde ifade edilmiştir. Yani ihtiyati haciz talebinin gemi maliki olan donatana yöneltilmesi gerekmektedir. Dosya kapsamı itibariyle … isimli geminin Türk Ticaret Kanunu’nun 931. maddesi gereği gemi olup talep eden şirket tarafından geminin römorkör ve palamar hizmetlerinin yerine getirildiği, bu hizmetleri kapsamında da fatura düzenlendiği anlaşıldığından aleyhine ihtiyati haciz talep olunan geminin donatanı olduğu, talebe konu geminin borcun doğumunda ve ihtiyati haczi talep olunduğu sırada da sıfatının devam ettiği saptanmakla Türk Ticaret Kanunu 1369/1-a. maddesindeki şartın da tamam olduğu tespit olunmuş, alacağın Türk Ticaret Kanunu 1352. maddede sayılan bir deniz alacağı olmasının ihtiyati haciz sebebi olduğuna dair Türk Ticaret Kanunu 1353/4. fıkra hükmü ve alacaklının alacağının Türk Ticaret Kanunu 1352. maddesinde yer alan listeye girdiği ve parasal değeri hususunda mahkemeye kanaat uyandıracak delil göstermesinin yeterli olduğuna dair Türk Ticaret Kanunu 1362. maddesi hükümlerinin gerekçesi ile birlikte değerlendirilmesi sonucu güvence altına alınması talep olunan Türk Ticaret Kanunu’nun 1352/1. maddesi (j) bendi kapsamında deniz alacağı niteliğinde olması sebebi ile ihtiyati haciz koşullarının oluştuğu kanaatine varılarak … IMO nolu “…” isimli Rusya Bayraklı gemi hakkında ihtiyati haciz isteyebileceği kanaatine varılmıştır. Karşı taraf vekili mahkememizin ihtiyati haciz kararına donatan olarak …’e husumet yöneltilemeyeceğini, donatanın … olmadığı, … olduğundan itiraz etmiştir. Dosyaya talep eden vekili tarafından sunulan … sistemi üzerindeki donatan kayıtlarında donatanın … olduğu ve …’a kaptan tarafından verilen evrakta da donatanın … olduğu, yine acentanın ise … olduğu anlaşıldığından karşı tarafın donatan yönünden itirazının reddine karar verilmiştir. Ayrıca Türk Ticaret Kanunu’nun 1104. maddesi gereğince geminin bağlama limanı dışında bulunduğu sırada geminin donatılmasına yakıt ve kumanyasına ilişkin her türlü işlem ve tasarrufların donatan adına kaptanın yapmaya yetkili olduğu düzenlenmiştir. Talep eden tarafından talep dilekçesi ekinde sunulan belgeler kapsamında geminin römorkor hizmetleri ve palamar hizmetlerinin kaptan tarafından istenildiği, kaptan adına acentanın hareket ettiği anlaşıldığından söz konusu ihtiyati hacze dayanak alacak istemi yönünden gemi donatanının sorumlu olduğundan karşı tarafın husumete dair itirazının reddine karar verilmiştir. Karşı taraf davaya konu faturaların … adına düzenlenmediğini iddia ederek itirazda bulunmuştur. Yukarıda da ifade edildiği üzere davaya konu geminin makine arızası olması sebebiyle römorkor hizmetinin verildiği, bu kapsamda da kaptanın talepte bulunduğu, kaptanın talepte bulunurken de …’a vermiş olduğu evraklarda acentanın … olduğunun anlaşıldığı, yine ayrıca Türk Ticaret Kanunu’nun 1104. Maddesi kapsamında kaptanın işlem tesis ederek acentanın … olduğunu beyan ettiği, bu yüzden donatan adına acentaya fatura kesilmesinin uygun olduğu anlaşıldığından karşı tarafın donatan adına fatura kesilmesi itirazı yerinde görülmemiştir. Yine karşı tarafın …’in donatanın acentası olmadığına dair itirazı kapsamında ise kaptanın talepte bulunurken de …’a vermiş olduğu evraklarda acentanın … olduğunun anlaşıldığı, yine ayrıca Türk Ticaret Kanunu’nun 1104. Maddesi kapsamında kaptanın işlem tesis ederek acentanın … olduğunu beyan ettiği anlaşıldığından itirazı yerinde görülmemiştir. Karşı tarafın kaptanın olaylardan haberdar olmadığına dair itirazı ise dosyaya talep eden vekili tarafından sunulan 16/01/2022 tarihli belge kapsamında kaptanın imzasının bulunduğu, bu belgede de donatanın … olarak acentanın da … olarak bildirildiğinden karşı tarafın bu itirazı da yerinde görülmemiştir. Karşı tarafın dosyaya sunmuş olduğu itiraz dilekçesi kapsamında mahkememizin ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını gerektirecek delillerin bulunmadığı anlaşıldığından Mahkememizin 27/01/2022 tarihli ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını gerektirir karşı tarafın itirazları yerinde görülmediğinden ve Mahkememizin 27/01/2022 tarihli ihtiyati haciz kararının gerekçesi yerinde olduğu anlaşıldığından karşı tarafın ihtiyati haciz kararının kaldırılması talebinin reddine karar verilerek…”gerekçesi ile, İhtiyati hacze itiraz edenin ihtiyati hacze ilişkin itirazının reddine karar verilmiş, karara karşı ihtiyati hacze itiraz eden vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati hacze itiraz eden vekili istinaf dilekçesinde özetle; İhtiyati haczin itirazına yönelik verilen ret kararının usulüne uygun gerekçelendirilmediğini, itirazın detaylıca incelenmediğini, belirtilen hususun usul ve Anayasa hükümlerine aykırı olduğunu, …’nin bahse konu dava bakımından pasif husumet ehliyeti bulunmadığını, davaya konu Rusya Federasyonu Bayraklı … IMO numaralı m/v …’ın … kayıtlarına göre gemi donatanının … şirketi olduğu, …’un ise geminin donatanı olmadığının açık bir şekilde görüleceğini, mahkemece …’un … gemisinin donatanı olduğuna ilişkin verdiği kararın gerçeklikten uzak olduğunu, yabancı bayraklı gemilere ilişkin ihtilaflarda … kayıtlarının, gemilere ilişkin kayıtları göstermesi bakımından muteber kabul edildiğini (Yargıtay 11. HD.’nin 2014/4445 E. ve 2014/11370 K. sayılı, 13.6.2014 tarihli içtihadı -İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. HD.’nin 2020/60 E. ve 2020/6676 K. Sayı 25.06.2020 tarihli içtihadı) Faturaların tebliğ edilerek kesinleştirilmediğini, (6102 sy TTK 21/2 mad.), ihtiyati haciz talep edenin, dilekçesinde faturaları tebliğ ettiğine ilişkin bir iddiada bulunmadığını, bu hususa ilişkin dosyaya kanıt niteliğinde herhangi bir belge sunmadığını, dolayısıyla konu faturaların hüküm doğurduğundan bahsedilmeyeceğini, Dava konusu faturaların … adına düzenlemeye alınmadığını, faturanın … Ltd.Şti adına düzenlendiğini, borç ilişkisi nispi olup, bu kapsamda …’un, dava konusu faturalara konu borç ilişkisinin varlığı kabul edilse dahi borç ilişkisinin hiçbir şekilde tarafı olarak yer almadığını, bu borç ilişkisinin kendisine ilişkin borç ve hak doğurmayacağını, …’un dava bakımından pasif husumet ehliyeti bulunmadığını, … Gemicilik’in acente olduğu ispat edilemediği gibi aynı zamanda kimin acentesi olduğu hususunun da açıklığa kavuşturulamadığını, ihtiyati haciz talep eden tarafın sunduğu belgeler ile … Gemicilik’in kim ile acentelik ilişkisi içerisinde olduğunu ortaya koyduğunu, özellikle hizmet sözleşmesindeki kaşe ve imzanın sahibi olması ve faturaların bu şirket adına tanzim edilmiş olması sebebiyle yaklaşık ispat koşulunun sağlanması bakımından … Gemicilik’in kimin acentesi olduğu ve bu bağın somut delillerinin dosyaya sunulmuş olması gerektiğini, Mahkemenin, LYBS sistemi üzerindeki kayıtlar doğrultusunda acentenin … olduğu iddiasında bulunarak taraflarınca acente yönünden yapılan itirazların da reddedildiğini, bu hususlarda yaklaşık ispat koşulunun sağlanmadığını, ayrıca, …’in dava konusu … isimli gemiye acentelik hizmeti sunup sunmadığı tespit edilmeksizin talebin kabul edilmesinin hatalı olduğunu, Davanın açılması aşamasında herhangi bir evrakta geminin kaptanının kaşe, mühür ve imzasının bulunmadığını, ihtiyati haciz talep eden vekilinin 01/03/2022 tarihli duruşmada LYBS sistemi üzerinden alınan belgeyi ibraz ederek beyanda bulunduğunu, ihtiyati haciz kararının bu evrakların yokluğunda, yani yaklaşık ispat koşulu henüz mevcut değilken verildiğini belirterek, İlk derece mahkemesinin 04/03/2022 tarihli ek kararının kaldırılmasına, itirazın kabulü ile ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep eden vekilince, … IMO numaralı Rusya Federasyonu bayraklı … isimli gemiye römorkör ve palamar hizmeti verilmesi nedeniyle tanzim edilen faturaların bedelinin ödenmediği belirtilerek gemi hakkında TTK’nın 1352 ve devam maddeleri uyarınca ihtiyati haciz ve seferden men kararı verilmesi talep edilmiş, mahkemece ihtiyati haciz talebinin kabulüne, seferden men talebinin reddine karar verilmesi üzerine karşı tarafça ihtiyati haczin teminata kaydırılması talep edilmiş, mahkemenin 08/02/2022 tarihli ek kararı ile; belirlenen teminat yatırıldığında gemi üzerine konmuş olan haciz kararının teminat üzerine kaydırılmasına karar verilmiştir.
İtiraz eden vekiline ibraz edilen 18/02/2022 havale tarihli dilekçe ile ihtiyati haciz kararına itiraz edilmiş, mahkemece 01/03/2022 tarihli ek karar ile itirazın reddine karar verilmiş, bu karara karşı itiraz eden vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İhtiyati haciz talep eden vekili tarafından 16/01/202208:10 tarihli ordino, Tekirdağ-2 Bölgesel Hizmet Sahası Römorkör ve Palamar Hizmetleri talep ve taahhütnamesi, faturalar, LYBS sistemi üzerinden alınan belgeler dosyaya ibraz edilmiştir. İİK’nın 257. maddesinde rehinle temin edilmemiş ve vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı, borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklariyle diğer haklarını ihtiyaten haczettirebileceği, vadesi gelmemiş borçtan dolayı ancak borçlunun belirli bir yerleşim yerinin bulunmaması veya mallarını gizleme, kaçırma, kaçma gibi alacaklının haklarını ihlal eden eylemlerde bulunması halinde ihtiyati haciz kararı verilebileceği düzenlenmiştir. İİK 258.m. uyarınca ihtiyati haciz talep eden taraf, öncelikle dilekçesinde dayandığı ihtiyati haciz sebebini belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak, yasal delillerle ispat etmek zorundadır. İİK 265/1 maddesinde itiraz nedenleri sınırlı olarak sayılmış olup, buna göre uyarınca borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı itiraz edebilir. Somut olayda, ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için alacağın tam olarak ispatlanmasının gerekmediği, alacağın varlığına dair emare oluşturan belgelerin sunulmasının yeterli olduğu, ihtiyati haciz talep eden vekilince ibraz edilen belgelerin ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için yaklaşık ispatı sağladığı, karşı tarafça ileri sürülen donatan ve acentenin pasif husumet ehliyetlerinin bulunmadığı, faturaların kesinleşmediği, talepte bulunan tarafça hizmet verilip verilmediğinin araştırılmadığı yönündeki itirazların İİK 265/1 maddesinde sınırlı olarak sayılan itiraz nedenleri arasında olmadığı, ancak taraflarca ileride açılabilecek bir dava sırasında iddia veya savunma olarak ileri sürülebileceği, mahkemece dosyada mevcut deliller değerlendirilerek ve yeterli gerekçe ile karar verildiği, ileri sürülen istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı anlaşılmaktadır. Sonuç olarak, dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığından, itiraz eden vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilerek, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-İhtiyati hacze itiraz eden vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70.TL istinaf karar harcı istinaf eden tarafından peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince tarafa tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 01/06/2022 tarihinde HMK’ nın 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.