Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/959 Esas
KARAR NO: 2023/1362 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2016/238 Esas – 2019/855 Karar
TARİH: 01/10/2019
DAVA: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 28/09/2023
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, … Bankası A.Ş.Kavaklıdere Şubesine ait 07/12/2015 tarihli ve 10.000,00 TL bedelli … numaralı, ve yine … Bankası’ nın Kavaklıdere Şubesi’ ne ait 16/12/2015 tarihli 13.557,28 TL bedelli … numuralı ve … Bankası A.Ş. Yıldız/ ANKARA şubesine ait 09/12/2015 tarihli 10.000,00 TL bedelli … nolu 3 adet çekin, rızası dışında elden çıkması nedeniyle müvekkili şiketin yetkili ve meşru hamili olduğunun tespitine, ve çekleri kötü niyteli olarak ele geçiren kötü niyetli davalı şirketten söz konusu çeklerin istirdatı ile tahsil edilen çek bedellerinin ödeme tarihiden itibaren işletilecek ticari avans faizili ile birlikte davalıdan tahsilini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı tarafın süresi içinde cevap dilekçesi sunmadığı görüldü.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 01/10/2019 tarih 2016/238 Esas 2019/855 Karar sayılı kararında;”…Davacının çalındığını iddia ettiği ve davalının yetkili hamili olduğu anlaşılan dava konusu “çekleri kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu”nu ıspat edemediği hal böyle iken; davacı son hamil davalı’ in kötü niyetli hareket ettiğini ispat edemediğinden sübuta ermeyen davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir. …”gerekçesi ile, Açılan davanın TTK 792. Maddesi uyarınca REDDİNE, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, Yerel mahkemece gerekçeli kararda “İlgili bankadan temin edilen çek görüntüsünden de anlaşılacağı üzere davalının tahsil amaçlı ibraz ettiği çek üzerinde davacıya ait kaşe ve imza bulunmamaktadır.” denilmek suretiyle davaya konu çeklerde müvekkilin imza ve kaşesinin olmadığı net şekilde ortaya konulmuştur. Bu hususu dosyada mübrez 23.07.2018 tarihli bilirkişi raporu ile tespit edilmiştir.” denildiğini, bu tespite rağmen kararın gerekçesinde “davaya konu somut olayda, davaya konu çeklerin ciro silsilesinde şeklen bozukluk yoktur.” açıklamasıyla ciro silsilesinin bozulmadığının ileri sürülmesinin yasaya aykırı olduğunu, ciro silsilesinin baştan itibaren bozuk olduğunu ve müvekkilinin kaşesi ve imzası olmadığı halde çek tedavül ettiğini, Yargılama sürecinde defterler üzerinde inceleme yapılmasına da karar verildiğini; davalı şirketin inceleme günü defter ibraz etmediğini ve hatta yargılamanın hiçbir safhasına da katılmadığını, müvekkili şirket ise incelemeye esas teşkil etmek üzere defterlerini verilen inceleme gününde hazır etmiş olup bilirkişi incelemesi için ibraz ettiği ticari defterlerinin HMK m.222 uyarınca sahibi lehine delil teşkil eder durumda olduğu, dava dışı çek keşidecisi … Sis. A.Ş. adına düzenlenen tahsilat makbuzunda dava konusu toplam 33.557,28.TL tutarındaki 3 çekin müvekkili tarafından teslim alındığı, kayıtların incelnemesinde, müvekkili şirketin davalı ile ya da dava konusu çeklerdeki ciro silsilesinde yer alan davalıdan önceki ciranta … San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ilgili herhangi bir kayda rastlanamadığı, müvekkili şirketin davalı ile dolaylı da olsa bir ticari ilişkisinin bulunmadığı, müvekkili şirket ile dava dışı çek keşidecisi … Sis. A.Ş. arasındaki ticari ilişkinin tespit edildiği ve 13.12.2015 tarihi itibariyle müvekkilinin bu şirketten dava konusu 3 çek toplam tutarı olan 33.557,28.TL alacağının bulunduğu, müvekkili şirketin dava dışı çek keşidecisi olan şirketten dava tarihi itibariyle alacaklı pozisyonunu koruduğu, müvekkilinin dava dışı çek keşidecisi olan şirketten çekleri teslim aldığına ilişkin tespit gerekse çeklerin çalındığına ilişkin Cumhuriyet Başsavcılığı nezdinde yapılan şikayet müracaati dikkate alınarak, müvekkili şirketin çeklerin gerçek hamili olduğu kanaatinin oluştuğunu belirtmek suretiyle bu şekilde tespitlerini yapmak suretiyle “davalı tarafından çek keşidecisi bankasından tahsil edilen 10.000,00.TL tutarındaki çek ile icra takibi yoluyla çek keşidecisinden tahsil edilen 23.557,28.TL tutarında olmak üzere toplam 33.557,28.TL tutarındaki çek bedelleri ve tahsil tarihli itibariyle ticari faiz oranı ile hesaplanacal faizin davalı tarafından davacıya iadesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.” şeklinde görüş ve kanaatini bildirmek suretiyle davadaki haklılıklarını ortaya koyduğunu, Çeklerin çalınmasını müteakip ilk etapta ödeme yasağı talepli olarak Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/1120 Esas sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını, mahkemece 09.12.2015 tarihinde ödeme yasağı kararı verildiğini ve bu karar bankaya bildirildiğini ancak çeklerin tarihlerinin yakın olması sebebiyle ödeme yasağı kararı verilinceye kadar çeklerden ibraz günü geçen … Bankası A.Ş. Kavaklıdere şubesine ait 07.12.2015 tarihli 10.000,00.TL bedelli … numaralı çek davalı tarafından bankaya ibraz edilerek tahsil edildiğini; diğer iki çekin tarihi ödeme yasağı kararı sonrasında olduğundan bankaya ibrazında ödeme yapılmadığından; bu çekler hakkında da davalı … Ltd. Şti. tarafından keşideci dava dışı … aleyhine icra takibi başlatıldığını ancak işbu icra takibinde müvekkili şirkete yer verilmediğini, Küçükçekmece … İcra Müdürlüğü’nün … Esas Sayılı dosyası ile başlatılan icra takibinden müvekkili şirket, ticari ilişki içerisinde olduğu çeklerin keşidecisi olan … Sistemleri A.Ş. tarafından haberdar edildiğini, Müvekkili şirkete söz konusu icra takibinde yer vermeyerek sahtecilik sebebiyle açılacak menfi tespit davası ile birlikte takibin durdurulmasının önüne geçmek ve bir an önce tahsilat yapma gayesi ile hareket edildiğini; çeklerin çalınması sonrasında sektöründe oldukça iyi durumda firma olan keşideci firmada takibin kesinleşmesinin ertesi günü menkul haczi yapmaya kalkarak bir an evvel tahsilat yapıp ortadan çekilmek üzere hareket ettiğini ve keşideci firmaya uygulanan haciz baskı ve tehdidi ile çek bedellerini tahsil ettiklerini, davalı ve birlikte hareket edenler salt bir an önce çeki tahsil gayesinde olup haksız çıkacakları malum olduğundan bir an önce çek bedellerini tahsil için her türlü hukuki korumayı bertaraf etmeye çalıştığını; ödeme yasağının icra takibine engel teşkil etmeyeceği bilinciyle kasıtlı ve kötü niyetle hareket ettiklerini, İcra takibinde yer alan çek suretlerinde görünen ciro silsilesinde yer alan ve çekleri cirolayarak davalı şirkete veren “… San. ve Tic. Ltd. Şti.” ciro silsilesinde çeki müvekkili şirketten almış gibi görünse de müvekkili şirketin bu şirketle de herhangi bir ticari ilişkisi bulunmadığını, bu durumun bilirkişi incelemesi ile ortaya konulduğunu, davalı şirketin de kötü niyetli olarak hareket ettiğini ve bu durumun kanuna karşı hile teşkil ettiğini, keza davalı şirket yargılamanın hiçbir aşamasında da yer almadığını, fiilen faal olmayan bir şirket olduğunu, şirkete tüm tebligatların Tebligat Kanunu madde 35’e göre yapıldığını, Gerekçeli kararda da yer aldığı üzere söz konusu çeklerin çalındığı iddiası üzerine Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma neticesinde faili meçhul şüpheli hakkında daimi arama kararı verildiğini, bu hususun dahi çekte ciroları bulunan davalı şirket ve onun öncesinde yer alan… San. ve Tic. Ltd. Şti. ‘nin organize şekilde hareket ettiğinin ve kusurlu olduğunun göstergesi olduğunu, Davalı hamilin çekleri iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket ettiğini, kötüniyetli olduğunu, TTK’nın 792. maddesine yapılan atıfta dava dışı olan ve davalının çeki iktisap ettiği… San. ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı arasındaki ilişki ve çekin nasıl iktisap ettiği hususunun irdelenmediğini, dosyadan eksik inceleme ve araştırmayla ve hatalı karar verildiğini, kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kalktığından bahsetmenin de mümkün olmadığını ciro silsilesinin baştan itibaren kopuk olduğunu ve çek sahte imza ve kaşe ile davalı şirkete geçtiğini, Çek iptali talepli açılan Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/1120 Esas sayılı dosyasına ait 08.03.2016 tarihli duruşma tutanağından da anlaşıldığı üzere istirdat davası açmak üzere süre verildiğini bu kapsamda müvekkilinin alacaklısı olduğu halde haksız ve kötüniyetli olarak elde edilen çek bedellerinin tahsili için işbu davanın açıldığını, Gerçekten de işbu çeklerin çalınması ile müvekkilinin alacağını alamadığını; çeklerden biri banka kanalıyla bankaya ibrazı anında diğer ikisi ise icra takibi nedeniyle icra baskısı altında dava dışı çek keşidecisi olan … aleyhine başlatılan icra takibi kapsamında ödendiğini, hatta müvekkili şirket tarafından …’ya çek bedellerinin oluşturduğu asıl alacak dışında kalan takip ferileri ödenmek zorunda kalındığını, müvekkili şirketin bu şekilde zarara uğradığını ve dolayısyla alacağını tahsil edemediğini, takip ferilerini ödemek zorunda da kaldığını ve bu şekilde davalı tarafın sebepsiz zenginleşirken müvekkili şirketin zarara uğradığını, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, rıza dışı elden çıktığı ve kötüniyetli olarak iktisap edildiği ileri sürülen 3 adet çekden ikisinin istirdatı ve bir adet çekinde bedelinin istirdadı istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Somut olayda davacı tarafça; Dava konusu Keşidecisi … A.Ş.olan, … Bankası A.Ş.Kavaklıdere Şubesine ait 07/12/2015 tarihli ve 10.000,00 TL bedelli … numaralı, ve yine … Bankası’ nın Kavaklıdere Şubesi’ ne ait 16/12/2015 tarihli 13.557,28 TL bedelli … numuralı ve … Bankası A.Ş. Yıldız/ ANKARA şubesine ait 09/12/2015 tarihli 10.000,00 TL bedelli … nolu 3 adet çekin Keşideci … Sistemleri A.Ş. tarafından davacı şirket lehine keşide edildiği, üç adet çekin davacı şirket çalışanı … tarafından 04/12/2015 tarihinde keşideci şirketten teslim alındığı, iş bu çeklerin teslim alındıktan sonra davacı şirkete teslim edilmek üzere yola çıkan davacı şirket çalışanı …’ın 04/12/2015 tarihinde saat 19:20 sularında Şişli ilçesinde yaya olarak yürüdüğü sırada sırt çantasından çalındığı, hırsızlık olayı ile ilgili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının 2015/148716 soruşturma sayılı dosyasından soruşturma yürütüldüğü belirtilerek 3 adet çekin istirdadı talep edilmiştir. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının 2015/148716 soruşturma sayılı dosyasından sahte ciro yapılmak suretiyle kullanılan çeklerin Küçükçekmece … İcra Müdürlüğünde takibe konulmak suretiyle kullanıldıklarından bahisle yetkisizlik kararı verilerek soruşturma dosyasının Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığımına gönderildiği, Küçükçekmece CBS’nin 2017/14636 Soruşturma sırasına kayıt edildiği ve Küçükçekmece CBS’nin 2017/14636 Soruşturma sayılı dosyasında 31/03/2017 tarihinde yetkisizlik kararı verilerek soruşturma dosyasının Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığımına gönderildiği, Bakırköy CBS’nin 2017/37352 soruşturma sırasına kayıt edildiği ve bu esas üzerinden soruşturmanın devam ettiği anlaşılmıştır. Dava konusu 2 adet çekle ilgili davalı … Ltd. Şti. Tarafından keşideci ..A.Ş. Ve davacı ile davalı arasındaki ciranta … San ve Tic. LTD ŞTİ hakkında Küçükçekmece … İcra Müdürlüğüne 24/12/2015 tarihinde Kambiyo Senetlerine Özgü icra takip talebinde bulunduğu, evrakın 25/12/2015 tarihinde kayıt aldığı, yine icra takibine konu çekler incelendiğinde; çeklerden birinin 10/12/2015 tarihinde … Bankası İstoç Şubesine, diğerinin ise 22/12/2015 tarihinde … Bankası İstoç Metro Şubesine davalı tarafça ibraz edildiği, Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin ödeme yasağı kararı nedeniyle herhangi bir işlem yapılmadığı hususunun bankaca şerh düşüldüğü, dava konusu … Bankası A.Ş.Kavaklıdere Şubesine ait 07/12/2015 tarihli ve 10.000,00 TL bedelli … numaralı çekin davalı tarafından … Bankası İstoç Şubesi aracılığıyla takastan sorularak 08/12/2015 tarihinde davalıya ödendiği anlaşılmıştır.Dava dosyası ve uyap kayıtları incelenliğinde; Mahkemece 17/09/2018 tarihli duruşmanın ara kararı uyarınca Bakırköy CBS’nin 2017/37352 Sor. Sayılı dosyasının akıbetinin sorulmasına ve sonucunun beklenmesine karar verildiği, 26/11/2018 tarihli duruşmada Bakırköy CBS yerine Büyükçekmece CBS’ye yazılan müzekkereye cevap geldiği şeklinde sehven yanlış yazıldığı ve aynı tarihli duruşmanın ara kararı uyarınca yine maddi hata yapılarak Bakırköy yerine Büyükçekmece CBS’nin 2017/37352 Sor. Sayılı dosyasının sonucunun beklenmesine karar verildiği, 01/04/2019 tarihli duruşmanın ara kararı uyarıncada yine yanlış yazılmak suretiyle Büyükçekmece CBS’nin 2017/37352 Sor. Sayılı dosyasının akıbetinin sorulduğu, Büyükçekmece CBS’den gelen cevabi yazıda daimi arama kararı verildiği belirtilerek daimi arama kararı örneığinin göndirildiği, gönderilen daimi arama kararı incelendiğinde Müştekinin …, şüphelinin meçhul sanık, suçun Taksirle Bir Kişinin Yaralanmasına Neden Olma suçu olduğu ve eldeki dosya ile ilgisinin olmadığı, mahkemece Bakırköy CBS’nin 2017/37352 Sor. Sayılı dosyası yerine maddi hata yapılarak Büyükçekmece CBS’nin 2017/37352 Sor. Sayılı dosyasının akıbetinin sorulduğu ve doğru dosyanın akıbetinin sorulmadığı ve yanlış dosyadan gelen cevabi yazı değerlendirilerek karar verilmesi yerinde görülmemiştir. TBK’nın 74. maddesi uyarınca ceza mahkemesince saptanacak maddi vakıalar hukuk hakimini de bağlayacağından, dava konusu çeklerin çalındığı iddia edilen söz konusu hırsızlık olayı ile ilgili Bakırköy C.B.S.’ nin 2017/37352 soruşturma sayılı dosyasının tamamının getirtilip incelenmek suretiyle ve bu dosyanın bekletici mesele yapılıp yapılmaması konusunda olumlu/olumsuz karar verilerek oluşacak sonuca göre davalı şirketin dava konusu çekleri iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığı değerlendirilmek suretiyle sonucuna göre çekin istirdadına karar verilip verilmeyeceği yönünde bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme doğrultusunda yukarıdaki gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş davacı vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmüştür. HMK.nın (Değişik:22/07/2020-7251/35md.)353/1-a6 maddesinde; “Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış veya değerlendirilmemiş olması ya da talebin önemli bir kısmı hakkında karar verilmemiş olması.” hali, kararın kaldırılarak, dosyanın mahkemesine iadesi sebepleri arasında gösterilmiştir. Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-a.6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, dosyanın davanın yeniden görülmesi için mahkemesine iadesine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile; Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/10/2019 tarih ve 2016/238 Esas – 2019/855 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-a6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, dosyanın mahkemesine İADESİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-İstinaf talep eden tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde iadesine, 4-İstinaf başvurusu için yapılan yargılama giderlerinin esas hükümle birlikte ilk derece mahkemesince yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine, 5-Artan gider avansı olması halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 28/09/2023 tarihinde HMK’nın 362/1-g maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.