Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2021/688 E. 2021/778 K. 21.05.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/688 Esas
KARAR NO: 2021/778 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2020/940 Esas – 2020/1096 Karar
TARİH: 30/12/2020
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ: 21/05/2021
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin İTO’ da … sicil no ile kayıtlı ‘… Mah. … Cad. … Sok. No:… Küçükçekmece/İst.’ adresinde mukim “… Limited Şirketi” yetkilisi olduğunu, ilgili firmanın hâlihazırda tasfiye halinde olduğunu, 21/12/2020 günü 18:00 sıralarında müvekkilinin, bidayette SMMM …’den teslim aldığı ticari işletmesine ait defterler ile birlikte arkadaşı olan …’ın, Bağcılar … Cad. … Sok. adresinde bulunan tekstil atölyesine arkadaşının adına kiralanan … plaka sayılı araçla gittiklerini, aracı atölyeye yakın bir ara sokakta park ettiklerinden yaklaşık 1 saat sonra araca döndüklerinde aracın sol arka kelebek camının kırık olduğunu gördüklerini, araçta yer alan …’ a ait dizüstü bilgisayar ile müvekkilinin ticari işletmesine ait dökümü bulunan ticari defterlerin yer aldığı çantanın çalınmış olduğunu, durumu polise bildirildiklerini, uzman ekip tarafından aracın üzerinde yapılan incelemeden sonra müvekkilinin Güneşli Polis Merkezi Amirliğine giderek şikayette bulunduğunu ve şikayet tutanağının tanzim edildiğini, bu nedenle hırsızlık olayı neticesi müvekkilinin ticari işletmesi “… Limited Şirketi” ne ait;27/01/2017 – 31/12/2017 dönemi Envanter Defteri, 27/01/2017 – 31/12/2017 dönemi Yevmiye Defteri, 27/01/2017 – 31/12/2017 dönemi Defteri Kebir, 01/01/2018 – 31/12/2018 dönemi Envanter Defteri, 01/01/2018 – 31/12/2018 dönemi Yevmiye Defteri, 01/01/2019 – 31/12/2019 dönemi Envanter Defteri, 01/01/2019 – 31/12/2019 dönemi Yevmiye Defteri nin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 30/12/2020 tarih 2020/940 Esas – 2020/1096 Karar sayılı kararında; ” Somut olayda her ne kadar davacı tarafından zayi belgesi verilmesi talep edilmiş ise de; defterin ait olduğu şirket tüzel kişiliği tarafından dava açılması gerekirken davacı şirket yetkilisi tarafından şahsı adına dava açıldığı, bu nedenle davacının aktif husumet ehliyetinin de bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir….”gerekçesi ile, Davanın aktif husumet yokluğundan reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu,Dava dilekçesi içeriğinde gerek sonuç kısmında şirket adına yetkilisi tarafından dava açıldığını, dava konusunun şirketin ticari defter ve belgelerine yönelik olarak zayi belgesi verilmesine ilişkin olduğunu, davanın da hasımsız olduğunu karşı taraf bulunmadığını, dosyada mübrez vekaletnamenin de hem asaleten hem de şirkete vekaleten düzenlendiğini, Yerel mahkeme tarafından Kanun’da iradi taraf değişikliği yapılmasına ilişkin hükümler düzenlenmiş olmasına rağmen (HMK m.124), bu hükümlerin iradi taraf değişikliği yapılması zarureti olan bazı hallerde uygulanmasına izin verilmemesi suretiyle iradi taraf değişikliği kurumunun sağladığı olanakların kısıtlandığını, yerel mahkemenin bu hususlar üzerinde durularak HMK’nın 124. maddesi uyarınca asıl davacının şirket olduğu gözetilerek yargılamaya devam edilerek işin esası hakkında bir karar verilmesi gerektiğini, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, yerel mahkeme kararının kaldırılmasını davanın yeniden görülmesini aksi halde hükmün bozularak mahkemesine iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, TTK 82/7 maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkilinin yetkilisi olduğu şirkete ait ticari defterlerin zayi olduğunu belirterek TTK 82/7 maddesi gereğince buna ilişkin belge verilmesini talep etmiş, mahkemece aktif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Esasen HMK 382/e-1 maddesi gereğince çekişmesiz yargı işi olan ve hasımsız olarak olarak açılan zayi belgesi verilmesi davasının, zayi olduğu iddia olunan ticari defter ve belgelerin sahibi tarafından açılması gerekir. Ayrı bir tüzel kişiliği bulunan şirket yerine yetkilisinin kendi adına bu tür bir davayı açmasına olanak bulunmamaktadır. Tarafta iradi değişiklik HMK 124. Maddesinde düzenlenmiştir. Maddenin 4. fıkrasına göre “Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir.” Buna göre iradi taraf değişikliğinin yapılabilmesi için dava dilekçesinde tarafın yanlış gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanmalıdır. Somut olayda zayi olduğu belirtilen ticari defterler şirket tüzel kişiliğine ait olup davayı ise şirket yetkilisi kendi adına açmıştır. Davacı vekili de, kabul edilebilir bir yanılgı nedeniyle dava dilekçesinde davacının yanlış gösterildiğine ilişkin herhangi bir iddia ileri sürmemiştir. İlk derece mahkemesi kararı usul ve yasaya uygun olduğundan yerinde olmayan davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nun 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan 162,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince davacıdan alınması gereken 59,30.TL istinaf karar harcı istinaf aşamasında peşin olarak yatırıldığından, yeniden harç alınmasına yer olmadığına;yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden taraf üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince tarafa tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 21/05/2021 tarihinde HMK’nın 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.