Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1223 Esas
KARAR NO: 2021/1062 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2020/164 Esas 2021/307 Karar
TARİH: 25/03/2021
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
KARAR TARİHİ: 08/07/2021
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 15/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 20/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 05/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 10/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 25/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu,30/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 05/05/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 10/05/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 15/05/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çeklerin TTK’nun 818. maddesi göndermesi ile TTK’nun 764. maddesi uyarınca zayi nedeniyle iptalini, çekin zayi olduğundan bahisle ihtiyati tedbir kararı verilerek davaya konu çekin iptalini talep ve dava etmiştir. Müdahil vekili talep dilekçesi ile, müvekkilinin yetkili hamil olduğu “keşidecisi … Hizm. Tic. A.Ş. olan … A.Ş. Kozyatağı – İstanbul şubesine ait … IBAN nolu hesaptan keşide edilmiş … seri nolu 05/04/2020 keşide tarihli 50.000,00.TL bedelli çekin müvekkili tarafından bankaya ibraz edildiği ve mahkeme tarafından konulan ödeme yasağı ile karşılaştırıldığını, müvekkilinin mezkur çeki alacaklı olduğu … Tic. Ltd. Şti.’nden ciro yolu ile aldığını, ödeme yasağı kararı tamamı ile kötü niyetli bir şekilde konulduğunu, müvekkilinin yetkili hakim olduğu çeki … Edirne Şubesine ibraz etmiş olup, şehirler arası seyahat yasağı nedeni ile çek aslı henüz tarafına ulaşmadığını, müvekkili mezkur çek aslını kargo yolu ile taraflarına ulaştıracak olup dilekçe ekinde suretini sunduklarını, tamamı ile yasaya aykırı bir şekilde ödeme yasağı kararı uygulandığını, kararın ivedi olarak kaldırılmasına ve davacı hakkında suç duyurusunda bulunulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 25/03/2021 tarih ve 2020/164 Esas – 2021/307 Karar sayılı kararında; “…Toplanan tüm bu deliller çerçevesinde yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda, davaya konu … seri numaralı, 15/04/2020 keşide tarihli çek ile … seri numaralı, 20/04/2020 keşide tarihli çeklerin üç aylık ilan süresi içerisinde gerek mahkememize gerekse bankaya ibraz edilmediği anlaşıldığından, zayi edildiği sonucuna varılmakla, iptaline karar vermek gerekmiştir. Öte yandan yargılamanın devamı sırasında, diğer tüm çekler yönünden banka cevaplarında ya da mahkemeye müdahale taleplerinde çeklerin ibraz edildiği anlaşılmakla mahkememizce davaya konu çekleri elinde bulundurana yönelik istirdat davası açmak üzere kesin süre verildiği ve verilen kesin süre içerisinde davanın açılmamış olması halinde ödeme yasağının kaldırılacağı ve davanın reddine karar verileceği husununun ihtar edilmiş olup istirdat davası açılmadığı görülmekle bu çekler yönünden talebin reddine karar vermek gerekmiş …”gerekçesi ile, 1-Talebin KISMEN KABULÜ ile, a) … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 15/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek ile b) … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 20/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çeklerin TTK’nun 818.maddesi göndermesi ile TTK’nun 764.maddesi uyarınca zayi nedeniyle ayrı ayrı İPTALLERİNE, bu çekler hakkında verilen ödemeden men kararının karar kesinleşinceye kadar devamına, 2-İptali talep edilen diğer çekler; a) … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 05/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, b) … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 10/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, c) … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 25/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, d) … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu,30/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, e) … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 05/05/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, f) … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 10/05/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, g) … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 15/05/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çekler yönünden taleplerin REDDİNE, Reddedilen çekler yönünden verilen ödemeden men kararının kaldırılması için bankaya derhal müzekkere yazılmasına, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, İlk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, Yerel mahkeme tarafından davanın kısmen kabulüne karar verildiğini, iptalini talep ettikleri bir çok çek yönünden davanın reddedildiğini, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, Yerel Mahkemenin gerekçeli kararında … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 15/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek ile … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 20/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çeklerin TTK’nun 818.maddesi göndermesi ile TTK’nun 764.maddesi uyarınca zayi nedeniyle iptallerine karar verildiğini, Zayi nedeniyle iptallerini talep ettikleri; … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 05/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 10/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 25/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu,30/04/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 05/05/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 10/05/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çek, … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan, … çek seri nolu, 15/05/2020 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çekler yönünden ise taleplerinin reddine karar verildiğini, İlgili yerel mahkeme kararı usul ve yasaya aykırı olduğunu, davaya konu tüm çekler yönünden tüm beyanlarını tekrar ettiklerini, ilgili çeklerin tümü müvekkilinin elinden rızası dışında çıktığını, TTK’nın ilgili 757. Maddesi gereğince elindeki senet rızası dışında elinden zilyet ödeme yeri yahut hamilin yerleşim yeri asliye ticaret mahkemesinden zayi nedeniyle çeklerin iptalini isteyebileceğini, dava dilekçesi ekinde daha öncesinde sunmuş oldukları daha savcılığa yapılan şikayetlere ilişkin dilekçeler de ilgili çeklerin zayi olduğu hususunu ispat etmekte olduğunu, İptalini talep ettikleri tüm çekler yönünden savcılık nezdinde şikayetler yapılmış olup, dava dilekçesi ekinde yerel mahkemeye sunmuş oldukları söz konusu savcılık şikayet dilekçeleri dosyada olduğunu, dosyadaki tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde tüm çeklerin müvekkilinin elinden rızası dışında çıktığı, sahte ciro işlemi ile zayi olduğunu, davaya konu tüm çekler yönünden iptal kararı verilmesi gerektiğini, çekin zayi olması nedeniyle iptaline ilişkin Yargıtay kararları da iddialarını destekler nitelikte olduğunu, Dava dilekçesinde de beyan ettikleri üzere tüm çekler zayi olduğunu, müvekkilinin elinden rızası dışında çıktığını, çeklerin zayi sebeplerine ilişkin müvekkili şirketçe savcılık nezdinde şikayetler yapıldığını, İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na verilen 6.11.2019 tarihli şikayet dilekçesinin bir nüshası dosya arasında mevcut olup, ilgili şikayette de ifade edildiği üzere işbu dava ile iptali talep edilen çekler şüpheli şahıslar tarafından cebir ve tehditle korkutmak suretiyle alıkonulduğu, ilgili çekler şüpheliler tarafından müvekkili şirketin rızası dışında alındığını, ilgili çekler TCK md. 148. ve 149. maddeler kapsamında nitelikli yağma suçuna konu olduğu, müvekkilinin elinden rızası dışında çıktığını, Taraflarınca iptali talep edilen çeklere ilişkin İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na 15.11.2019 tarihli dilekçe verilerek müvekkili şirket tarafından savcılık nezdinde başkaca şikayete konu edildiğini, ilgili dilekçe de dava dilekçesi ekinde daha öncesinde yerel mahkemeye ibraz edilmiş olup dosya arasında olduğunu, bahsedilen dilekçe de çeklerdeki zayi hususuna ilişkin olduğu, ilgili çekler yağma suçunu oluşturan fiillerle müvekkilinin elinden rızası dışında çıktıktan sonra; müvekkili şirket yetkilisinin imzası taklit edilmek ve kaşesi rızası dışında kullanılmak üzere ciro edildiğini, söz konusu ciro işlemi müvekkili şirketin bilgisi ve iradesi dışında gerçekleştirildiğini, daha öncesinde nitelikli yağmaya konu olarak müvekkilinin elinden rızası dışında çıkarılan çekler, sahte ciro işlemine konu edildiğini, bu sahte ciro işlemine ilişkin de 15.11.2019 tarihli dilekçe ile savcılık nezdinde şikayette bulunulduğunu, söz konusu dilekçede de ifade edildiği üzere çekler üzerinde sahte ciro işlemi yapıldığı, ilgili çekler resmi belgede sahtecilik ve dolandırıcılık suçlarına konu olduğunu, Ayrıca … Kozyatağı Şubesi muhataplı, keşidecisi … Hiz. Tic. A.Ş. olan 261.589,52 TL bedelli ,14.11.2019 keşide tarihli, … numaralı, müvekkili şirketin ciranta olarak gözüktüğü (aslında çek arkasında şüpheli şirket yetkililerince sahte imza atılarak) çekin müvekkili şirkete ait olmayan sahte imza ile tahsili yoluna gidildiğinin tespiti amacıyla İstanbul Anadolu 7. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2020/9 D.İş sayılı dosyası müvekkil şirketçe ikame edildiğini, Bu iki savcılık şikayeti ve tespit dosyası da göstermektedir ki, iptalini talep ettikelri tüm çekler müvekkilinin elinden rızası dışında çıktığı, çeklerde sahte ciro işlemi yapıldığı, çekler zayi olduğunu, Bu bağlamda Yerel Mahkeme kararı usul ve yasaya aykırı olduğunu, davaya konu olan tüm çekler yönünden iptal kararı verilmesi gerekmekte olduğunu, çeklerdeki zayi nedenli iptallere ilişkin lehlerine birçok Yargıtay kararı mevcut olduğunu, Yargıtay 11. H.D. 21.06.2011 T.15065/7532 sayılı kararı, Yargıtay 11. H.D. 27.11.2017 tarih 2016/2092 E. 2017/6628 K. Sayılı ilamı, Yargıtay 11. H.D. 21.02.2017 tarih 2016/2092 E. 2017/992 K. Sayılı ilamı, Yargıtay 11. H.D. 06.10.2015 tarihli 2015/3606 E. 2015/9976 K. Sayılı ilamına göre çekin rıza dışında elden çıkması veya çekte sahte ciro işlemi yapılarak tahribata neden olunması çekteki zayi anlamına gelmektedir ve çekin iptali sebebi olduğunu, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, TTK’nun 818/1-s yollamasıyla 757-764. maddeleri hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Davacı, davaya konu çeklerde lehtar olup dava açma ehliyetinin olduğu tesbit edilmiştir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. TTK’nın 818/1-s maddesi yollaması ile çekler hakkında da uygulanacak olan TTK’nın 763. Maddesinde; ” Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır,” hükmüne yer verilmiştir, Yargıtay içtihatlarına göre “Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. (Yargıtay 11. HD 2017/1464 E., 2018/7019 K.; 2018/1083 E., 2019/2952 K.; 2016/13390 E., 2018/5022 K. Sayılı kararları ve aynı mahiyette pek çok kararı) Somut olayda, yargılama sırasında davaya konu 9 adet çekten 7 adet çek hamilinin ortaya çıkması üzerine mahkemece davacı tarafa hamile karşı çek istirdatı davası açması için kesin süre verilmiş, davacı tarafça verilen kesin süre içerisinde çek istirdadı davası açmadığı anlaşılmakla, mahkemece yargılama sırasında 7 adet çekin hamili ortaya çıktığından bu çekler yönünden çek istirdadı davası açılmadığı gerekçesiyle bu çekler hakkında davanın reddine karar verilmesi dosya kapsamına, usul ve yasaya uygun olup davacı vekilinin aksi yöndeki istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre; mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf talep eden davacı tarafından yatırılan 162,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince istinaf talep eden davacıdan alınması gereken 59,30 TL istinaf karar harcı, istinaf aşamasında peşin olarak yatırıldığından, yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 08/07/2021 tarihinde HMK’nın 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.