Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2020/1823 E. 2020/1549 K. 24.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1823 Esas
KARAR NO: 2020/1549 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 11/09/2020
NUMARASI: 2020/262 Esas 2020/524 Karar
DAVANIN KONUSU: Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ: 24/12/2020
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFIN İDDİASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davacı şirketin … Mh. … Cd. … Sitesi No:… Blok /… Esenler-İstanbul adresinde … vergi numaralı Atışalanı Vergi dairesine kayıtlı ödeme sistemleri satış ve servis destek hizmetleri konusunda faaliyette bulunmakta olduğunu, 12.03.2020 günü şirket çalışanlarından … şirket işlerinde kullanması için kendisine tahsis edilmiş trafik sicilde … A.ş. Adına kayıtlı müvekkil şirket tarafından uzun süreli kiralanmış … plaka sayılı aracı … Mh. … Cd. … Sitesi … Blok No: … Beylikdüzü adresinde akşam 18.00 civarı kilitli şekilde park halinde bıraktığını, sabah 07.00 sıralarında aracın yanına geldiğinde aracı şoför kapısı yarı açık,bagajı ise açık vaziyette bulduğunu, hırsızlık yapıldığını anlamış ve bu durumu ilgili kolluğa hemen haber verdiğini, araç bagajından kimliği meçhul şahıslar tarafından hırsızlık olayı araç kapılarının açılması yolu ile gerçekleştirildiğini, bu hırsızlık olayı neticesinde araç içerisinde müvekkili şirkete ait 2016 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 28/12/2015 Tarih ve … numaralı Yevmiye Defteri,2016 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 28/12/2015 Tarih ve … numaralı Envanter Defteri,2016 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 28/12/2015 Tarih ve … numaralı Defter-i Kebir,2017 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 29/12/2016 Tarih ve … numaralı Yevmiye Defteri,2017 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 29/12/2016 Tarih ve … numaralı Envanter Defteri,2017 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 29/12/2016 Tarih ve … numaralı Defter-i Kebir,2018 Yılına ait Beşiktaş …Noterliği 29/12/2017 Tarih ve … numaralı Yevmiye Defteri,2018 Yılına ait Beşiktaş …Noterliği 29/12/2017 Tarih ve … numaralı Envanter Defteri,2018 Yılına ait Beşiktaş …Noterliği 29/12/2017 Tarih ve … numaralı Defter-i Kebir, ve 2016-2017-2018 yıllarına ait alış satış faturaları ,sevk irsaliyeleri, depo giriş çıkış fişleri ve 20 adet İngenico marka pos cihazlarının çalındığını, Müvekkili şirketin bu hırsızlık olayını ve defterlerin zayi olduğunu 12.03.2020 günü öğrendiklerini bildirmiş, davacı müvekkil şirkete ait 2016 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 28/12/2015 Tarih ve … numaralı Yevmiye Defteri, 2016 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 28/12/2015 Tarih ve … numaralı Envanter Defteri, 2016 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 28/12/2015 Tarih ve … numaralı Defter-i Kebir, 2017 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 29/12/2016 Tarih ve … numaralı Yevmiye Defteri, 2017 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 29/12/2016 Tarih ve … numaralı Envanter Defteri, 2017 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 29/12/2016 Tarih ve … numaralı Defter-i Kebir, 2018 Yılına ait Beşiktaş …Noterliği 29/12/2017 Tarih ve … numaralı Yevmiye Defteri, 2018 Yılına ait Beşiktaş …Noterliği 29/12/2017 Tarih ve … numaralı Envanter Defteri, 2018 Yılına ait Beşiktaş …Noterliği 29/12/2017 Tarih ve … numaralı Defter-i Kebir, 2016-2017-2018 yıllarına ait alış satış faturaları ,sevk irsaliyeleri, depo giriş çıkış fişlerinin çalınarak zayi edilmesi nedeniyle geçersizliklerine hükmedilip zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 11/09/2020 tarih ve 2020/262 Esas – 2020/524 Karar sayılı kararında; “Dava, zayi belgesi verilmesi davasına ilişkindir. Somut olayda dava dilekçesindeki anlatıma göre TTK’nın 68. maddesi gereğince 10 yıl saklamak zorunda oldukları ticari defter ve belgelerini kasa ve buna benzer sağlam yerlerde muhafaza etmeleri gerekirken, nedeni ne olursa olsun defter ve belgelerin güvenli bir yerde bulundurulmaması ile davacı tarafın özen görevini yerine getirmediği, bu yönde gereken duyarlılığı göstermediği ve bu açıdan kusurlu olduğu, hırsızın, kendi açısından ekonomik değeri yok denecek düzeydeki defter ve belgeleri çalmasının düşünülmesinin yaşamın olağan akışına ve gerçeklere ters düştüğü, TMK’nın 2. maddesi gereğince, herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kuralına uymak zorunda olduğu, kimsenin kendi kusurlu hareketine dayanarak hak talep edemeyeceği anlaşılmakla…”gerekçesi ile, Açılan DAVANIN REDDİNE, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, İlk derece mahkemesi kararının yasaya ve hukuka aykırı olduğunu, Mahkemenin davacı şirketin … Mh. … Cd. … Sitesi No:… … Blok /… Esenler-İstanbul adresinde … vergi numaralı Atışalanı Vergi Dairesine kayıtlı ödeme sistemleri satış ve servis destek hizmetleri konusunda faaliyette bulunmakta olduğunu, 12.03.2020 günü şirket çalışanlarından …’ın şirket işlerinde kullanması için kendisine tahsis edilmiş trafik sicilde … A.Ş. adına kayıtlı müvekkili şirket tarafından uzun süreli kiralanmış … plaka sayılı aracı … Mh. … Cd. … Sitesi … Blok No: … Beylikdüzü adresinde akşam 18.00 civarı kilitli şekilde park halinde bıraktığını, sabah 07.00 sıralarında aracın yanına geldiğinde aracı şoför kapısı yarı açık,bagajı ise açık vaziyette bulduğunu, hırsızlık yapıldığını anladığı ve bu durumu ilgili kolluğa hemen haber verdiğini, araç bagajından kimliği meçhul şahıslar tarafından hırsızlık olayı araç kapılarının açılması yolu ile gerçekleştirildiğini, bu hırsızlık olayı neticesinde araç içerisinde müvekkili şirkete ait; 2016 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 28/12/2015 Tarih ve … numaralı Yevmiye Defteri,2016 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 28/12/2015 Tarih ve … numaralı Envanter Defteri,2016 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 28/12/2015 Tarih ve … numaralı Defter-i Kebir,2017 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 29/12/2016 Tarih ve … numaralı Yevmiye Defteri,2017 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 29/12/2016 Tarih ve … numaralı Envanter Defteri,2017 Yılına ait Beyoğlu …Noterliği 29/12/2016 Tarih ve … numaralı Defter-i Kebir,2018 Yılına ait Beşiktaş …Noterliği 29/12/2017 Tarih ve … numaralı Yevmiye Defteri,2018 Yılına ait Beşiktaş …Noterliği 29/12/2017 Tarih ve … numaralı Envanter Defteri,2018 Yılına ait Beşiktaş …Noterliği 29/12/2017 Tarih ve … numaralı Defter-i Kebir, ve 2016-2017-2018 yıllarına ait alış satış faturaları ,sevk irsaliyeleri, depo giriş çıkış fişleri ve 20 adet İngenico marka pos cihazlarının çalındığını, Müvekkili şirketin bu hırsızlık olayını ve defterlerin zayi olduğunu 12.03.2020 günü öğrendiklerini bildirdiği, davacı müvekkili şirkete ait ayrıntıları belirtilmiş ticari defterler ile 2016-2017-2018 yıllarına ait alış satış faturaları, sevk irsaliyeleri, depo giriş çıkış fişlerinin çalınarak zayi edilmesi nedeniyle geçersizliklerine hükmedilip zayi belgesi verilmesi talebimize ilişkin davayı TTK’nın 68. maddesi gereğince 10 yıl saklamak zorunda oldukları ticari defter ve belgelerini kasa ve buna benzer sağlam yerlerde muhafaza etmeleri gerekirken, nedeni ne olursa olsun defter ve belgelerin güvenli bir yerde bulundurulmaması ile davacı şirketin özen görevini yerine getirmediği, bu yönde gereken duyarlılığı göstermediği ve bu açıdan kusurlu olduğu, hırsızın, kendi açısından ekonomik değeri yok denecek düzeydeki defter ve belgeleri çalmasının düşünülmesinin yaşamın olağan akışına ve gerçeklere ters düştüğü, TMK’nın 2. maddesi gereğince, herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kuralına uymak zorunda olduğu, kimsenin kendi kusurlu hareketine dayanarak hak talep edemeyeceği anlaşılmakla davanın reddine karar verdiğini, Mahkemenin bu kararı hukuka uygun olmayıp tamamen yoruma dayalı somut durumdan uzak ve delilleri hiçe sayan gerekçeyi kurarken olaydan uzaklaşmış ispat yükünü yerine getirdiğimizi atlayarak kurulmuş bir hüküm olduğunu, TTK ‘nın 68.maddessi gereği 10 yıl saklamak zorunda oldukları ticari defterler şirket bünyesinde muhafaza altında tutmuş oldukları belgeler olduğu, olay günü şirket çalışanlarından … şirket işlerinde kullanması için kendisine tahsis edilmiş … plaka sayılı aracı … Mh. … Cd. … Sitesi … Blok No: … Beylikdüzü adresinde akşam 18.00 civarı kilitli şekilde park halinde bıraktığını, sabah 07.00 sıralarında aracın yanına geldiğinde aracı şoför kapısı yarı açık,bagajı ise açık vaziyette bulduğunu, hırsızlık yapıldığını anladığı ve ilgili kolluğa haber verdiğini, Beylikdüzü Polis Merkezi Amirliği tarafından tutulan 12.03.2020 tarihli ifade tutanağından da açıkça anlaşılacağı üzere bagaj içerisinde siyah renkli çek çek valizin içerisinde bulunan ticari defterler ve diğer belgeler başkaca malzemelerle birlikte çalındığı, şirket çalışanı tarafından, şirket mali müşavirine götürülmek üzere kilitli araçta araç bagajında valiz içerisinde bulunan defterler ve belgelerin çalışmış olduğunun gerçek ve kolluk tutanağı ile sabit olduğunu, hırsızın ekonomik açıdan değeri yok denecek defterleri çalmasının düşünülmesinin mahkeme tarafından hayatın olağan akışına uygun olmadığı belirtilmişse de defterlerin valizin içerisinde olduğu hırsızın valizin içerisini kontrol etmeyip valizi tamamen götürdüğü valizi açmak için vaktinin olmadığı düşüncesinde olup bu ayrıntı mahkeme tarafından atlandığını, Müvekkili şirketin TMK’nın 2. maddesi gereğince, herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kuralına uymak zorunda olduğu ve buna uymadıkları iddiası mahkeme tarafından taraflarına yöneltilen haksız bir gerekçe olduğu, artık her türlü belgenin elektronik ortamda tutulduğu bir dönemde defter zayine ilişkin talebin mahkeme tarafından dürüstlük kuralı ile bağdaştırılamaması taraflarından kabul edilmediğini, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, Türk Ticaret Kanunu’nun 82. maddesi gereğince açılmış Zayi Belgesi Verilmesi talebine ilişkindir. Mahkemece, açılan davanın reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Davacı vekili dava dilekçende, 12.03.2020 günü şirket çalışanlarından …’ın şirket işlerinde kullanması için kendisine tahsis edilmiş trafik sicilde … A.Ş. adına kayıtlı müvekkili şirket tarafından uzun süreli kiralanmış … plaka sayılı aracı … Mh. … Cd. … Sitesi … Blok No: … Beylikdüzü adresinde akşam 18.00 civarı kilitli şekilde park halinde bıraktığını, sabah 07.00 sıralarında aracın yanına geldiğinde aracı şoför kapısı yarı açık,bagajı ise açık vaziyette bulduğunu, hırsızlık yapıldığını anladığı ve bu durumu ilgili kolluğa hemen haber verdiğini, bu hırsızlık olayı neticesinde araç içerisinde müvekkili şirkete ait 2016-2017-2018 yıllarına ait ticari defterler, alış satış faturaları ,sevk irsaliyeleri, depo giriş çıkış fişlerinin çalınarak zayi edilmesi nedeniyle geçersizliklerine hükmedilip zayi belgesi verilmesini talep etmiştir. … 12/03/2020 tarihinde Beylikdüzü Polis Merkezi Amirliğinde verdiği ifadesinde, … A.Ş.de yönetici olarak çalıştığını, şirketin kendisine tahsis ettiği, trafik sicilde … A.Ş. adına kayıtlı … plaka sayılı aracı … Mh. … Cd. … Sitesi … Blok No: … Beylikdüzü adresinde akşam 18.00 civarı kilitli şekilde park halinde bıraktığını, sabah 07.00 sıralarında aracın yanına geldiğinde aracın şoför kapısı yarı açık,bagajı ise açık vaziyette bulduğunu, hırsızlık yapıldığını anladığı ve bu hırsızlık olayı neticesinde araç içerisinde şirkete ait 2016-2017-2018 yıllarına ait ticari defterler, alış satış faturaları ,sevk irsaliyeleri, depo giriş çıkış fişlerinin çalındığını beyan etmiştir. TTK 82/7. Maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir,” hükmü düzenlenmiştir. Davacı dava dilekçesinde ve davacı şirkette yönetici olarak çalıştığını beyan eden … 12/03/2020 tarihinde Beylikdüzü Polis Merkezi Amirliğinde verdiği ifadesinde, çalınan ticari defter ve belgelerin ne maksatla araçta bulunduğuna yönelik bir beyanda bulunmadığı halde davacı vekili istinaf dilekçesinde şirket çalışanı tarafından, şirket mali müşavirine götürülmek üzere kilitli araçta araç bagajında valiz içerisinde ticari defterler ve belgelerin bulunduğunu beyan ettiği anlaşılmış olup HMK. 35371-son cümlede belirtildiği üzere ilk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunmalar dinlenemez hükmü uyarınca davacı vekilinin bu beyanı HMK. 357/1-son cümle gereği dairemizce değerlendirilmemiştir. Davacı basiretli bir tacir olarak ticari defter ve belgelerini işletme merkezinde muhafaza etmek ve korunması için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Ticari defterlerin mutad olarak bulunması gereken yer dışında, araçta bulundurularak ve gereken muhafaza tedbirlerini almayarak davacı kusurlu davrandığından, kendi kusuru ile defterlerin kaybına neden olan davacı zayi belgesi talep edemeyecektir. Bu nedenle davacının bu yöne ilişkin istinaf sebebi yerinde değildir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde hukuka aykırı bir yön bulunmamasına göre; ilk derece mahkemesince verilen karar usul ve yasaya uygun olup kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nun 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 148,60.TL istinaf başvuru harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 54,40.TL istinaf karar harcı istinaf eden tarafından yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 24/12/2020 tarihinde HMK’nın 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.