Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1578 Esas
KARAR NO: 2020/1225 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2019/676 Esas – 2020/117 Karar
TARİH: 25/02/2020
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ: 05/11/2020
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFIN İDDİASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle, müvekkili firmanın 01/01/2015 tarihi itibari ile e defter uygulamasına geçtiğini, bu kapsamda 2015, 2016, 2017,2018 yıllarına ve 2019 Ocak, Şubat, Mart aylarına ait muhasebe kayıtlarının elektronik defter olarak kaydedildiğini ve aylık e-defter beratları alındığını, fakat gerçekleşen siber saldırı neticesinde elektronik ortamda muhafaza edilen e defter beratlarının zarar görmesi nedeni ile 2015, 2016, 2017,2018 yıllarına ve 2019 Ocak, Şubat, Mart aylarına ait e defter beratlarının silinip yeniden kaydedilmesi gerektiğini, bu nedenle bu yıllara ait e-defter beratlarının zayi olduğuna dair Gelir İdaresi Başkanlığına 19/11/2019 tarihli başvuru da dikkate alınarak taraflarına zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 25/02/2020 tarih 2019/676 Esas – 2020/117 Karar sayılı kararında; “Yargıtay 11 Hukuk Dairesi’nin 10/10/2017 tarih ve 2016/2678 Esas, 2017/5213 Karar sayılı içtihadında da belirtildiği üzere; Ticari defterlerin ziyaı halinde zayi belgesi verilmesi hususu 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunun 82/7. maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır.Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenlenmiştir. İlgili yasa maddesi ticari defterlerin ziyaı halinde yalnızca mücbir sebep teşkil eden ve basiretli bir tacir tarafından öngörülemeyecek sebeplerle zayi belgesi verilebileceğini düzenlemiştir. TTK’nın 82. maddesine göre, ancak, tacirlerin tutmakla yükümlü oldukları ticari defter ve belgeler için zayi belgesi verilebilir, davacının siber saldırı sonucu elektronik ortamda muhafaza edilen e-defter beratlarının zayi olduğu yönündeki iddiasının TTK 82 md. kapsamında mücbir sebep olarak görülmesinin mümkün olmadığı, bu tip saldırılara karşı davacının gerekli tedbirleri alabileceği, basiretli bir tacir olarak bu durumu öngörmesi gerektiği…”gerekçesi ile, Davanın reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, Yerel mahkemece bir hırsızlık çeşidi olarak nitelendirilmemesi sebebiyle 1 sıra no.lu Elektronik Defter Genel Tebliği’ne göre tüm gerekenlerin yapılmasına rağmen reddildiğini, yerel mahkemece sadece TTK m. 82 ye göre hüküm verildiğini, Davacının … A.Ş. bünyesinde birden fazla şirket olan … A.Ş. çatısı altında kurulu bir şirket olduğunu, işbu çatı altındaki tüm e-defter tutma zorunluluğu olan şirketlerin e-defterlerini aynı bilgisayar sunucusunda muhafaza ettiğini, bilgisayar sunucusuna bir hacker tarafından siber saldırı düzenlendiğini e-defter beratlarının geri getirilmesi için hacker tarafından yüklü miktarda fidye istendiğini, fidye vermeyi kabul etmeyen şirket yönetiminin de Gelir İdaresi Başkanlığı’na başvuru yaptığını, Gelir İdaresi tarafından zayi belgesi istendiğini, bunun için yerel mahkemeye başvurulduğunu,
Zarar gören aynı çatı altındaki 6 şirket için daha zayi belgesi talebinde bulunduklarını, … Ltd. Şti. ve .. A.Ş. için farklı mahkemelerde yapılan yargılama sırasında bilirkişi raporu talep edildiğini, bilirkişiler tarafından talebin haklı olduğuna dair kanaat verildiğini, İleri sürerek, 1 sıra no.lu Elektronik Defter Genel Tebliği’ni ve Maliye Bakanlığı’nın e-defter.gov.tr üzerinden yapılan Haziran 2016 tarihli duyurunun dikkate alınmadığı yerel mahkeme kararının kaldırılmasını zayi belgesi talebinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, TTK 82. Maddesi kapsamında zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkili şirketin e-defter tuttuğunu, bunlara ilişkin e-defter beratlarının alındığını, siber saldırı sonucu elektronik ortamda muhafaza edilen e-defter beratlarının zarar gördüğünü, beratlara elektronik ortamda ulaşılamadığını, bunların silinip yeniden kaydedilmesi gerektiğini, Gelir İdaresi Başkanlığına bunun için müracaat edildiğini, Gelirler idaresi başkanlığınca yetkili mahkemeden zayi belgesi alınması gerektiğinin bildirildiğini ileri sürerek zayi belgesi verilmesini talep etmiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. TTK’nın 64/3. Maddesinin son cümlesinde “Fiziki ortamda veya elektronik ortamda tutulan ticari defterlerin nasıl tutulacağı, defterlere kayıt zamanı, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esasları Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca müştereken çıkarılan tebliğle belirlenir.” hükmü, TTK’nın 82/7. Maddesinde “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. ” hükmü düzenlenmiştir. Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan 19/10/2019 tarih 30923 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 3 SIRA NO’LU ELEKTRONİK DEFTER GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 1)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ “7.1. e-Defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e-Defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir. Mahkemeden zayi belgesinin temin edilmesini müteakip, zayi belgesi ile birlikte durumun Başkanlığa yazılı olarak bildirilmesi ve Başkanlık tarafından istenilen bilgi ve belgelerin (talep edilecek bilgi ve belgeler e-Defter Uygulama Kılavuzunda açıklanır) ibraz edilmesi halinde, mükelleflerin zayi olan e-Defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve bunlara ait yeni oluşturulan e-Defter ve berat dosyalarının e-Defter uygulaması aracılığı ile Başkanlık sistemine yeniden yüklenmesi için Başkanlık tarafından yazılı izin verilir.” düzenlenmesi yapılmıştır. TTK’nın 82/7. Maddesine uygun şekilde düzenleme yapılan anılan tebliğde e-defter veya beratlarına ait kayıtların bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-Defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-Defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren 15 gün içinde yetkili mahkemeden zayi belgesi verilmesini istemesi gerektiği belirtilmiştir. TTK’nın 82/7. Maddesinde düzenlenen zayi belgesi verilmesi için başvuru süresi hak düşürücü süre olup bu süre içinde başvuru yapılması zorunludur. Somut olayda, davacı elektronik ortamda muhafaza ettiği e-defter beratlarına ulaşamadığını veri kurtarma merkezinden aldığı 11.11.2019 tarihli cevap ile öğrenmiş bulunmaktadır. Yasa ve tebliğ gereğince bu tarihten itibaren 15 gün içinde yetkili mahkemeye kendisine zayi belgesi verilmesi için başvurmak zorunda olup, davacı iş bu davayı sürenin bitiminden sonra 04/12/2019 tarihinde açmıştır. Davacının davasının, TTK’nın 82/7. Maddesinde öngörülen hak düşürücü süreden sonra açılmış olması nedeniyle HMK 114/2 ve 115/2 maddeleri gereğince dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekirken, ilk derece mahkemesince siber saldırı sonucu elektronik ortamda muhafaza edilen e-defter beratlarının zayi olduğu yönündeki iddianın TTK 82. Madde kapsamında mücbir sebep olarak görülmesi mümkün olmadığı, bu tip saldırılara karşı gerekli tedbirin alınabileceği, basiretli bir tacir olarak bu durumu öngörmesi gerektiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur. Bu nedenle davacının istinaf başvurusunun HMK 355. Maddesi gereğince resen gözetilen sebeplerle kabulü ile, İlk derece mahkemesi kararı sonucu itibarıyla doğru olmakla birlikte gerekçesi hatalı olduğundan HMK’nın 353/1-b2 maddesi gereğince düzeltilerek davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine dair yeniden karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 25/02/2020 tarih ve 2019/676 Esas – 2020/117 Karar sayılı ilamının HMK’ nın 355 ve 353/1-b2 maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA, Dairemizce yeniden hüküm kurulmak suretiyle; 1-Davanın süre yönünden USULDEN REDDİNE,
İLK DERECE MAHKEMESİ YÖNÜNDEN; 2-Dairemiz karar tarihi itibari ile Harçlar Yasası uyarınca alınması gereken 54,40 TL ilam harcından peşin alınan 44,40.TL harcın mahsubu ile bakiye 10.00.TL’nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına, 3-Davacı tarafça sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, 4-Gider avansının harcanmayan kısmının talep halinde davacıya iadesine,
İSTİNAF YÖNÜNDEN; 5-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 148,60. istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 54,40 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine, 6-Davacı tarafça sarf edilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, 7-Bakiye gider avansı varsa talep halinde davacıya iadesine, 8-Kararın ilk derece mahkemesince davacıya tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 05/11/2020 tarihinde HMK’ nın 362/1-ç maddeleri gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.