Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1537
KARAR NO: 2022/1845
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
ASIL DAVA YÖNÜNDEN
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ:BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/12/2019
NUMARASI: 2018/619 Esas – 2019/1171 Karar
DAVA: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 08/12/2022
İlk Derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, davalı … Tic. Ltd. Şti. ile yapılan ticari faaliyet kapsamında mal alımı için avans ve teminat olarak 225.000,00 TL toplam tutarlı ve 4 adet çek verdiğini, buna karşılık malların verilmediğini, müvekkili tarafından, davalı … San. Tic. Ltd. Şti. ile yapılan görüşmede malların gönderilmesinin defaten istenildiğini, malların gönderilmemesi nedeniyle Bakırköy … Noterliğinin, 06.06.2018 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarının yollandığı, bu ihtara iadeli taahhütlü olarak cevap veren davalının, avans olarak verilen 4 adet çeke istinaden istenilen malları teslim edemediğini, piyasanın bozulması nedeniyle geçici aksaklık yaşadığını, mallar yine de alınmak isteniyorsa kısa zamanda temin etmeye çalışacaklarını, bahsedilen 4 adet çekin şu an iade edilemediğini, çekleri faktoring firmaları için kullandıklarını, çekleri alıp iade etmeye çalıştıklarını beyan ettiğini, bu şekilde çekleri diğer davalı faktöring şirketlerine alacağın temliki ile ispat ve tahsil belgesi olarak verdiklerini ve iade edemeyeceklerini bildirdiklerini, müvekkili şirketin davalı … San. Tic. Ltd. Şirketi’ne bu çeklerden ve açık hesaptan hiçbir borcu bulunmadığını, hatta alacaklı olduğunu, gerek davalının gerek müvekkilinin ticari defter ve belgeleri ile kesin delil olacak ekli belgelerin bu durumu doğruladığını, olmayan bir alacağın temliki de mümkün olmadığı gibi yapılan devir ve temlik işleminin de yapılamayacağını, zira; Faktoring şirketlerinin yapamayacakları iş ve işlemler Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 22/2.maddesinde düzenlendiğini, “Faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler” hükmünün getirildiğini, yapılan işlemin bu yönetmelik ve dayanağı kanuna aykırı olduğunu, ortada ne fatura ne mal teslimi ne de doğmuş bir borç mevcut bulunmadığını belirterek, dava konusu dört adet çekin ödenmesinin dava neticesine kadar tedbiren durdurulmasına, muhatap bankalara ibrazının yasaklanmasına, karşılıksız işlemi yapılmasının önlenilmesine, ciro ve temlikin önlenmesine, dava neticesinde çeklerin müvekkili açısından iptaline, ödemek zorunda kalır ise davalılardan … Tic. Ltd. Şirketi ve davalı Faktöring şirketlerinden her birinden ödenen miktarların ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizleri ile birlikte … San. Tic. Ltd. Şirketi ile müşterek ve müteselsilen istirdadına, müvekkilinin davalılara borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı … FAKTORİNG A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle: davalılardan … San. Tic. Ltd. Şti. ile arasında l1.08.2015 tarihinde faktoring sözleşmesi imzalandığını, yasal mevzuata uygun olarak fatura ile tevsik edilmiş bir ticari alacağı, ticari bir ilişki çerçevesinde doğduğunu gösterir belgeleri kontrol ederek temlik aldığını, akdedilen faktoring sözleşmesi hükümleri çerçevesince kendilerine temlik edilmiş alacakların ödeme vasıtası olarak da, keşideci … San. Tic. Ltd. Şti. olan … Bankası Keresteciler Şubesi’ne ait … çek numaralı 07.07.2018 vadeli, 50.000,00TL bedelli çek için çek teslim bordrosu düzenlediğini ve çeklerin kendilerine teslim edildiğini, iyi niyetli olarak çeki elinde bulundurduklarını, kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, dilekçeleri ekinde sundukları faturaların varlığının davacı tarafın iddialarını çürüttüğünü, istirdat davasının şartlarının oluşmadığını belirterek, davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, menfi tespit ve istirdat talebinin reddini karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle: davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, faktoring şirketlerinin fatura tevsiki ile birlikte çeki ciro yolu temlik alabilmelerinin mümkün olduğunu, faktoring şirketlerinin bile bile borçlunun zararına hareket ettiği kanıtlanmadıkça faturaya konu hizmetin sunulup sunulmadığı ya da malların teslim edilip edilmediği yönündeki iddiaların faktoring şirketlerine karşı ileri sürülmesinin mümkün olmadığını, dava konusu … seri numaralı, 01.12.2018 tarihli, 30.000,00 TL tutarlı çek ile ilgili olarak, … San. Tic. Ltd. Şti. ile arasında faktöring sözleşmesi akdedildiğini, 21.03.2018 tarihinde alacak bildirim ve kambiyo senetleri tevdii formu ile kendilerine ciro ile teslim edildiğini, dava konusu … seri numaralı, 06.10.2018 tarihli, 75.000,00 TL tutarlı çek ile ilgili olarak, lehdarı olarak … San. Tic. Ltd. Şti. tarafından değil, dava dışı … San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından kendilerine ciro edildiğini, aralarında faktoring sözleşmesi akdedildiğini, diğer davalı tarafından davacı adına düzenlenen … Seri nolu e- fatura ile tevsik edilen … seri nolu 01.12.2018 tarih, 30.000-TL bedelli çek ve dava konusu olmayan ancak yine davacı tarafça keşide edilen … seri nolu 24.03.2018 tarih 45.000 TL bedelli çeklerin (keşidecisi başka şirketler olan çeklerle birlikte) 21.03.2018 tarihli alacak bildirim ve kambiyo senetleri tevdii formu ile müvekkili şirkete ciro ve teslim edildiğini, toplam fatura bedelinin 99.308,82 TL, anılan faktoring işlemine konu devir tutarının ise 75.000-TL olduğunu, davacı tarafça keşide edilen ve aynı fatura ile tevsik edilen, aynı alacak bildirim formu ile müvekkiline tevdii edilen çeklerden … seri nolu 24.03.2018 tarih 45.000 TL bedelli olan çekin ibrazında ödendiğini, ancak bir sonraki seri numarasını taşıyan … seri nolu 01.12.2018 tarih, 30.000-TL bedelli çekle ilgili olarak huzurdaki davanın ikame edildiğini, bu durumun da davacının haksızlığını gözler önüne serdiğini, zira bu iki çekin dayanağı olan faturanın aynı olduğunu, toplam 99.308,82 TL bedelli olan bu faturanın 75.000-TL’lık kısmının müvekkili şirkete temlik edildiğini, aynı fatura ile tevsik edilen çeklerden 24.03.2018 tarih 45.000 TL bedelli ve dava konusu çekten bir önceki seri numaralı olanının ibrazında ödenmesinin, faturaya konu malların dava tarafça teslim alındığını kanıtladığını, kaldı ki anılan faturanın e-fatura olup e-fatura uygulaması üzerinden davacıya gönderildiğini, fatura içeriği incelendiğinde de, mal alış verişi karşılığında düzenlendiği, faturaların üzerinde avans veya avans karşılığı şeklinde bir ibarenin bulunmadığı, aynı şekilde dava konusu çekler üzerinde de avans olarak verildiklerine ve/veya ciro edilemeyeceklerine dair bir ibarenin bulunmadığının görüldüğünü, davacı tarafça sunulan Cari Hesap Ekstresini kabul anlamına gelmemek üzere, faktoring işlemi ile müvekkili şirkete temlik edilen ve çeklerinin dayanağı olan faturanın davacı tarafça sunulan cari hesap ektresinde de yer aldığının görüldüğünü, davacı tarafın anılan faturaya itiraz ettiğine ya da iade faturası kestiğine dair bir iddiada da bulunmadığını, bu yönde herhangi bir belge sunmadığını belirterek, davanın yetki yönünden ve esas yönünden reddine, davacının alacağın % 20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle: diğer davalı … San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile arasında 1.08.2015 tarihinde faktoring sözleşmesi akdedildiğini, bu sözleşmeye istinaden … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nden davacı adına düzenlenen fatura dayanak gösterilerek davaya konu keşidecisi … San. Ve Tic. Ltd. Şti. olan … Bankası Keresteciler Şubesi ne ait … çek numaralı 28.07.2018 vade tarihli, 70.000,00 TL tutarlı çeki teslim aldığını belirterek, usul ve yasaya aykırı açılan davanın reddine, davacı aleyhine tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA AÇISINDAN Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket tarafından avans olarak davalı … San. Tic. Ltd.Şti.’ne keşide edilerek verilen … Bankası Keresteciler Şb.’ne ait 07.07.2018 keşide tarihli 50.000,00-TL bedelli 28.07.2018 keşide tarihli 70.000,00-TL, 06.10.2018 keşide tarihli 75.000,00-TL, 01.10.2018 keşide tarihli, 30.000,00-TL bedelli çeklerin sözleşmenin ifa edilmemesine rağmen ciro yolu ile davalı faktoring şirketine devredilmesi nedeni ile menfi tespit istemli olarak Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/619 esas sayılı dosyasında dava açıldığını, davalı … A.Ş. tarafından davaya verilen cevapta, çeklerin davalı … Teks. İmalat San. Tic. Ltd.Şti’den alındığının beyan edilmesi nedeni ile bu şirketin de davaya dahil edilmesi gerektiği düşünülerek eldeki davanın açıldığını belirterek, muhatap … Bankası Keresteciler Şubesi; Çek no: …, Çek vadesi: 06/10/2018, Çek Tutarı: 75.000,00 TL olan çekin ödenmesinin dava neticesine kadar tedbiren durdurulmasına, muhatap bankalara ibrazının yasaklanmasına, karşılıksız işlemi yapılmasının önlenilmesine, dava neticesinde, çeklerin müvekkili açısından iptaline, ödemek zorunda kalır ise davalılardan … San. Tic. Ltd. Şirketi ve … Tekstil İmalat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi ile davalı Faktoring şirketlerinden her birinden ödenen miktarların ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizleri ile birlikte … San. Tic. Ltd. Şirketi ve … İmalat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi ile sorumlu oldukları miktarlarla sınırlı olarak müştereken ve müteselsilen istirdadına, müvekkilinin davalılara borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 09/12/2019 tarih 2018/619 Esas 2019/1171 Karar sayılı kararında; “… Faktoring sözleşmeleri hukuki niteliği itibariyle alacağın temliki niteliğinde bulunan sözleşmelerdir. Davalı Faktoring şirketleri tarafından her ne kadar kendilerine ciro edilen çeklerin fatura karşılığında ve mevzuatın gerektirdiği işlemler yerine getirilerek ciro yoluyla devir alındığı ve davacının lehtar ile aralarındaki bedelsizlik defini kendilerine karşı ileri süremeyeceğini savunmuşlar ise de alacağın temlikinde borçlunun, temlik edene karşı ileri sürebileceği bütün defi ve itirazları temlik alana karşı da ileri sürebilecek olması karşısında davalıların bu savunmalarına mahkememizce itibar edilmemiştir. Yine, her ne kadar birleşen dosyada söz konusu çekin …’e geçmeden önce ciroyla davalı … firmasına ciro yoluyla geçmiş gözükse de yapılan bilirkişi incelemesi ve ticaret sicil kayıtlarından davalı … ile davalı … firmaları arasında organik bağ bulunduğu anlaşılmakla mahkememizce bu her iki şirket tek şirket olarak değerlendirilmiş bu nedenle … Faktoring’in savunmalarına itibar edilmemiştir. Tüm bu nedenlerle davacının dava konusu çeklerle ilgili olarak borçlu bulunmadığı anlaşılmakla borçlu bulunmadığının tespitine, yasa gereği kendiliğinden istirdata dönüşen ödemelerle ilgili ödemelerin ödeme yapılan firmalardan alınarak davacıya istirdatına karar vermek gerekmiştir. Davacı tarafça asıl davada 06/10/2018 tarihli 75.000 TL meblağlı çekle ilgili olarak … ile … Faktoring A.Ş. davalı olarak gösterilmiş bulunmasına rağmen aynı çekle ilgili olarak birleşen davada da bu firmalar birleşen dava davalısı … Tetkstil ile birlikte davalı gösterilmiş ve ikinci kez husumet yöneltilmiştir. Dolayısıyla birleşen davada … ile … Faktoring AŞ yönünden derdestlik bulunduğu, anlaşılmakla birleşen davanın bu davalılar yönünden dava şartı yokluğu nedeni ile reddine karar vermek gerekmiştir. Davalıların kötü niyeti sabit görülmediğinden kötü niyet tazminatına hükmolunmasına yer olmadığına, istirdat hükümleri yönünden ödemelerin ödeme tarihinden itibaren uygulanacak ticari avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ancak bu hususlar mahkememizce hüküm kısmına sehven dercolunmamıştır.”gerekçeleri ile, A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN; a) … Bankası Keresteciler şubesinin … nolu 07/07/2018 keşide tarihli 50.000 TL meblağlı çekten dolayı davalılar … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ile… Faktoring A.Ş. aleyhine açılan davanın KABULÜ ile; davacının mezkur çekten ve İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra takip dosyasından dolayı BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, 63.135,00 TL’nin icra dosyasında davacının hesabına iade edilmiş olması nedeni ile istirdat hükmü kurulmasına yer olmadığına, b) … Bankası Keresteciler şubesinin …. nolu 28/07/2018 keşide tarihli 70.000 TL meblağlı çekten dolayı davalılar … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ile … Faktoring A.Ş. aleyhine açılan davanın KABULÜ ile; davacının mezkur çekten ve İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E sayılı icra takip dosyasından dolayı BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİ ile davacı tarafından davalı … Faktoring A.Ş.’ye ödenen 92.811,00 TL’nin bu davalıdan İSTİRDATINA, c) … Bankası Keresteciler şubesinin 3821870 nolu 01/12/2018 keşide tarihli 30.000 TL meblağlı çekten dolayı davalılar … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ile … A.Ş. aleyhine açılan davanın KABULÜ ile; davacının mezkur çekten dolayı BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİ ile davacı tarafından davalı … Faktoring A.Ş.’ye ödenen 30.000,00 TL’nin bu davalıdan İSTİRDATINA, d) … Bankası Keresteciler şubesinin … nolu 06/10/2018 keşide tarihli 75.000 TL meblağlı çekten dolayı davalılar … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ile … Faktoring A.Ş. aleyhine açılan davanın KABULÜ ile; davacının mezkur çekten dolayı BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİ ile davacı tarafından davalı … Faktoring A.Ş.’ye ödenen 75.000,00 TL’nin bu davalıdan İSTİRDATINA, Davacı tarafından dosyada yapılan 3.704,10.-TL yargılama giderinin davalılardan … San. Tic.Ltd.Şti.’nin tamamından, davalı … Faktoring A.Ş.’nin 50.000 TL lik çekten sorumlu olması nedeni ile 823,05 TL’sinden, davalı … Faktoring A.Ş.’nin 70.000 TL lik çekten sorumlu olması nedeni ile 1.152,35 TL’sinden, davalı … Faktoring A.Ş.’nin 30.000 TL ve 75.000 TL lik iki ayrı çek olmak üzere toplam 105.000 TL lik çeklerden sorumlu olması nedeni ile 1.728,70 TL’sinden sorumlu tutulmak üzere davalılardan alınarak davacıya verilmesine, Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 19.450,00.-TL vekalet ücretinin davalı … San. Tic.Ltd.Şti’nin tamamından, davalı … Faktoring A.Ş.’nin 50.000 TL lik çekten sorumlu olması nedeni ile 5.850,00 TL’sinden, davalı … Faktoring A.Ş.’nin 70.000 TL lik çekten sorumlu olması nedeni ile 8.050,00 TL’sinden, davalı … Faktoring A.Ş.’nin 30.000 TL ve 75.000 TL lik iki ayrı çek olmak üzere toplam 105.000 TL lik çeklerden sorumlu olması nedeni ile 11.150,00 TL’sinden sorumlu tutulmak üzere davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
B-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN; a) Davanın davalı … İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden KABULÜ ile davacının … Bankası Keresteciler şubesinin … nolu 06/10/2018 keşide tarihli 75.000 TL meblağlı çekten dolayı BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, bu çekle ilgili asıl davada istirdat hükmü kurulmuş olduğundan yeniden istirdat hükmü kurulmasına yer olmadığına, b) Davanın davalılar … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ile … Faktoring A.Ş. yönünden derdestlik bulunmaması dava şartı yokluğu nedeni ile USULDEN REDDİNE, ” karar verilmiş ve karara karşı asıl dosyada davalılar … Factoring A.Ş, … Faktoring A.Ş ve … FAKTORİNG A.Ş. vekilleri ile katılma yolu ile de davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
DAVACI VEKİLİ KATILMA YOLU İLE İSTİNAF DİLEKÇESİNDE ÖZETLE; Mahkemece verilen kararın davalılardan … FAKTORİNG A.Ş. tarafından istinaf edildiğini, karar tebliğinin bu davalıya 2020-01-31 15:04:00 tarihinde yapıldığını, tebligat içeriğinin 2020-01-31 16:16:00 tarihinde açılarak tebligatın öğrenildiğini ve istinaf dilekçesinin de tarihsiz olarak 14.02.2019 tarihinde bir kısım harçlar eksik yatırılmak suretiyle verilmiş olduğunu, bu hali ile istinaf isteminin süresinde görülmediğini, Bu şirket için dava konusu edilen çekin Çek no: …, Çek vadesi: 07/07/2018, Çek Tutarı: 50.000,00TL miktarlı olup bu davalının bu çeki İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyasından davadan sonra tedbir kararına rağmen icraya koyarak tahsil ettiğini, çekin tedbir kararına rağmen icraya konularak tahsil edilmesi de gözetilerek davayı istirdat davasına çevirdiklerini ve de ödeme tarihinden geçerli olmak üzere avans faizi ve haksız takip sebebiyle de alacağın %20’si oranında tazminat talep edildiğini, davanın istirdat davasına çevrildiğini, Dosyaya yapılan ödemelerin toplam : 63.135,00 TL olduğunu, bu paranın kendilerine 11.01.2019 tarihinde tutar: 63.035,00 TL olarak iade edildiğini, iade edilmesinin sebebinin 07.01.2019 tarihinde alacaklı vekilinin dosya borcunu haricen … şirketinden tahsil ettiğini bildirmiş olması olduğunu, söz konusu çek için başlatılmış olan ihtiyati haciz ve esas takipte müvekkilince; 03.08.2018 tarihinde 50.575,00 TL anapara, 14.08.2018 tarihinde 12.460,00 TL anapara, 03.08.2018 tarihinde 51,95 masraf ve 03.08.2018 tarihinde 48,05 TL masraf olmak üzere toplam 63.135,00 TL yatırılmış olup, dosyada kalan 63.086,95 TL’nin 08.01.2019 tarihinde İcra Müdürlüğünce iadesine karar verildiğini, mahkemece bu tarihler itibariyle avans faizine hükmedilmemiş olmasının haksız olduğunu, ayrıca uygulanmış ihtiyati tedbir kararına rağmen esas takibi de kapsayacak ve müvekkilinin bütün mallarına haciz koyacak şekilde takip yapılmış olması da gözetilerek tazminata hükmedilmemesinin hatalı olduğunu, bu sebeple kararın müvekkili lehine düzeltilmesini talep ettiğini, Davalı … Faktoring A.Ş.’ye tebligatın e tebligat olarak 2020-01-31 15:05:00 tarihinde yapıldığını, davalının tebligatı 2020-01-31 15:08:00 tarihinde açarak tebellüğ ettiğini ve istinaf dilekçesini hiçbir harç ve masraf ödemeden 20.02.2020 tarihinde verdiğini, HMK m.345’e göre istinaf yoluna başvuru süresinin iki hafta olduğunu, davalının bu süre içinde istinaf dilekçesi vermediğini, Gerek ilgili Kanun gerekse bu Kanun’a göre çıkartılmış Yönetmeliğin 9. maddesinin 6. fıkrasında yer alan “Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik tebligat adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır” düzenlemesinin yanlış anlamlandırıldığını, bunun muhatabınca ”açılmamış” tebligatlar için konulmuş bir düzenleme olduğunu, bu duruma özel kanunun bir marj süresi olduğunu, özel Kanunun bir marj süresi koyduğunu, bu sürenin ”öğrenmeye ilişkin” bir ”karine” oluşturacağını, yoksa usulüne uygun yapılmış işlemin sıhhati ve geçersizliği ile ilgili olmadığı gibi o işlemi bundan önce açıp içeriğine vakıf olma ile ilgili olmadığını, muhatabın tebligatı açıp okumakla, tebligatın amacı ve unsuru olan ”bilgilendirme” ve ”belgelendirme” işleminin usulüne uygun olarak gerçekleşmiş olacağını (Yargıtay 9.Hukuk Dairesi -Esas: 2019/ 3962, Karar: 2019 / 16152 -Karar Tarihi: 18.09.2019), davacının istinaf isteminin bu sebeple reddini talep ettiklerini ve kararın bu davalıya ilişkin kısmının kesinleştirilmesini talep ettiklerini, … Faktoring A.Ş.’ nin elinde bulunan, … çek numaralı 01/12/2018 vade tarihli 30.000,00 TL bedelli çekte ihtiyati haciz aşamasında takibe ve hacze konu olmasın diye 05.12.2018 tarihinde dosyaya ekli banka ödemesi ve görülen davanın neticesi geri alınma hakkı saklı olmak kaydıyla anlaşmaya istinaden 30.000,00 TL olarak ödendiğini, bu çek için yapılan ödemenin avans faizi ile birlikte davalılar … ve … ile … FAKTORİNG A.Ş’den istirdadına ve yargılama giderlerinden her iki şirketin müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasının talep edildiğini, mahkemenin faize karar vermediğini, … Faktoring A.Ş.’nin elinde bulunan …, çek vadesi: 06/10/2018, çek Tutarı: 75.000,00 TL olan çekin ihtiyati haciz ve normal takibe tabi tutulmasın diye haricen ödenmek zorunda kalındığını, ödemenin 10.10.2018 tarihi itibariyle 75.000,00 TL olduğunu, bu miktarın ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte istirdadını talep ettiklerini, yine bu çek sebebiyle oluşan yargılama giderlerinin … şirketi, … Faktoring ve … İmalat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ettiklerini, mahkemenin ödeme tarihinden geçerli olmak üzere avans faizine hükmetmediğini, Yine mahkeme tarafından davalı … Faktoring A.Ş. lehine vekalet ücretine hükmedildiğini, bu hükmün de hatalı olduğunu, davalının derdestlik itirazı bulunmadığını, bu iki kişinin zorunlu – ihtiyari dava arkadaşlığı sebebiyle birlikte davalı gösterilmiş olduklarını, derdestliğin dava şartı olup birleştirme yapan mahkemece bu sebeple işlem de yapılmadığını, davanın konusunun da birebir aynı olmadığını, verilen süre üzerine bu davanın açıldığını, bu sebeple kararın bu kısmının müvekkili lehine bozulmasını talep ettiklerini, Dava konusu edilen ve … Faktoring A.Ş. elinde bulunan … çek numaralı 28/07/2018 vade tarihli 70.000,00 TL bedelli çekin, elinde bulunduran … Faktoring A.Ş. şirketi tarafından İstanbul … İcra Müdürlüğünün …E. takibe koyulmuş olup bu dosyaya; 14/09/2018 tarihinde 21.579,00 TL, 31/08/2018 tarihinde 130,00TL, 31/08/2018 tarihinde 102,00 TL ve 31/08/2018 tarihinde 71.000,00 TL olmak üzere toplam 92.811,00 TL ödeme yapıldığını ve bu ödemelerin 18.09.2018 tarihinde harçlar düşüldükten sonra alacaklı vekiline ödendiğini, bu çek için, yapılan ödemenin avans faizi ile birlikte ödeme zamanından geçerli olmak üzere istirdadına, takibin iptaline, çekin müvekkili açısından iptaline ve alacağın %20’si oranında tazminata hükmedilmesini, yargılama giderlerinin .. ve … şirketi ile … Faktoring A.Ş. Şirketi’nden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesinin talep edildiğini, bu talepleri hakkında kısmen karar verilmiş olmasının hatalı olduğunu belirterek, davalıların istinaf istemlerinin reddi ile kararın müvekkili lehine düzeltilerek onanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALI … FACTORİNG A.Ş VEKİLİ İSTİNAF DİLEKÇESİNDE ÖZETLE; Müvekkili şirket ile diğer davalı … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi arasında Faktoring Sözleşmesi akdedildiğini, faktoring sözleşmesi kapsamında … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin, davacı şirketten mal veya hizmet satışından doğmuş alacaklarını müvekkiline temlik ettiğini ve karşılığında kredi temin ettiğini, taraflar arasında yasal mevzuata uygun olarak düzenlenip imzalanan Faktoring Sözleşmesi’ne istinaden şirket yetkilisi tarafından davacı adına düzenlenen fatura dayanak gösterilerek davaya konu keşidecisi davacı …San. Ve Tic. Ltd. Şti. olan …Bankası Keresteciler Şubesi’ne ait … çek numaralı 28.07.2018 vade tarihli 70.000- TL bedelli çek ve dava konus olmayan diğer çeklerin müvekkili şirkete tevdi edildiğini, Davacının iddialarının ispatı açısından davalı …’in ticari defterlerinin incelenmesi gerekirken, bilirkişiden alınan raporda davalının ticari defterlerinin incelenmediğini, eksik inceleme ile karar verildiğini, davalı … ile davacı arasında danışıklı işlemler yapıldığını, davalı … tarafından davacıya verilen çekler bulunduğunu, bu durumun davacı ile davalı …’in danışıklı işlemler gerçekleştirdiklerinin göstergesi olduğunu, bunun ortaya çıkabilmesi için davalı …’in defterlerinin incelenmesinin zorunlu olduğunu, Davacının diğer davalı ile arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri müvekkiline karşı ileri süremeyeceğini, davacının, diğer davalı ile aralarındaki ticari ilişkiye istinaden davaya konu çeki verdiğini, çek karşılığı malların teslimatlarının gerçekleşmediğini iddia ederek menfi tespit davası açtığını, dava konusu olmayan fakat davacı tarafından diğer davalıya keşide edilen … ve ..no’lu çeklerin süresi içerisinde bankaya ibraz edildiğini ve herhangi bir sorun çıkmaksızın ödendiğini, müvekkilinin, diğer davalı ile akdedilen Faktoring Sözleşmesine istinaden ve faturalar dayanak gösterilerek kendisine ciro edilen davaya konu çeki teslim aldığını, müvekkilinin davacı ile herhangi bir ticari ilişkisi ve cari hesap ilişkisinin bulunmadığını, 70.000-TL’lik çek’in keşidecisinin … SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ., lehdarı ve birinci cirantasının … SAN. TİC. LTD. ŞİRKETİ, sonraki cirantasının … Faktoring A.Ş. olduğunu, müvekkilinin söz konusu çeki … San. Tic. Ltd. Şirketi ile yaptığı faktoring işlemine istinaden temlik aldığını, bu çek açısından, 6361 sayılı yasa 9/3 maddesi gereğince; davacının bedelsizlik defiini, çeki iyi niyetli hamil olarak iktisap eden müvekkiline karşı ileri sürmesinin mümkün olmadığını, davacının faktoring işleminin tarafı ( faktoring müşterisi veya müşterinin düzenlediği fatura borçlusu) olmadığını, bilirkişi raporunda müvekkilin dava konusu çekleri faktoring sözleşmesi kapsamında elinde bulundurduğu, müvekkilin ağır kusurlu veya kötü niyetli olmadığının tespit edildiğini, şu halde müvekkiline karşı açılan davanın reddini gerektiğini ve kabulünün yerinde olmadığını ( Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2017/5400 E-2018/5756K. 13.11.2018 tarih) Müvekkili şirketin faktoring şirketi olup, diğer davalı ile akdetmiş olduğu faktoring sözleşmesi neticesinde ve finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri kanun ve yönetmeliğine uygun olarak davaya konu çeki elinde bulundurduğunu, müvekkili ile diğer davalı arasında imzalanan Faktoring Sözleşmesi uyarınca müşterisi diğer davalı tarafından ticari ilişkide bulunduğu davacı ile arasında gerçekleştirilen ticari iş neticesinde düzenlenen davacı adına kesilmiş fatura alacaklarını müvekkiline devrettiğini, bu alacağın ödeme vasıtası olarak davaya konu çekin diğer davalı tarafından müvekkili şirkete teslim edildiğini, Faktoring Kanunu’nun m. 9/2 maddesi ve Faktoring Kanunu’nun m. 9/3 maddesi uyarınca müvekkili şirketin dava konusu çeki, Finansal kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş Ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmelik ve ilgili kanuna uygun olarak elinde bulundurduğunu, faktoring sözleşmesi ve faturaların ekte sunulmuş olup müvekkili şirketin yerinde ve kayıtlarında yapılacak inceleme sonucu faktoring sözleşmesinin hukuka uygun olarak gerçekleştirildiğinin anlaşılacağını, Faktoring işlemlerinin alacağın temliki hükümleriyle aynı olduğu değerlendirmesinin hatalı olduğunu, mahkemenin gerekçeli kararında faktoring sözleşmesinin alacağın temliki sözleşmesiyle aynı olduğu kanısıyla, alacağın temlikinde, borçlunun alacaklı ile arasındaki tüm defi ve itirazları temlik alana karşı ileri sürebildiği gerekçesiyle, davacının bedelsizlik defini davalılara karşı ileri sürebileceğine kanaat getirdiğini, faktoring işlemlerinin kendine özgü usul ve esaslarının bulunduğunu, alacağın temliki hükümleri ile aynı kurallara tabi tutmanın yerinde olmadığını, Faktoring kanununun 9/3. Maddesinde açıkça faktoring şirketlerine karşı şahsi defilerin ileri sürülemeyeceğinin hüküm altına alındığını belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine ve alacağın %20sinden az olmamak üzere tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
DAVALI … FAKTORİNG A.Ş VEKİLİ İSTİNAF DİLEKÇESİNDE ÖZETLE; Dava konusu 75.000-TL’lik çek’in keşidecisinin … Tekstil San.ve Tic.ltd.şti., lehdarı ve birinci cirantasının … San. Tic. Ltd. Şirketi, sonraki cirantasının … İmalat San. Ve Tic.ltd.şti olduğunu, müvekkilinin söz konusu çeki …şti ile yaptığı faktoring işlemine istinaden devraldığını, bu çek açısından, 6361 sayılı yasa 9/3 maddesi gereğince; davacının Bedelsizlik defiini, çeki iyi niyetli hamil olarak iktisap eden müvekkiline karşı ileri sürmesinin mümkün olmadığını, davacının faktoring işleminin tarafı ( faktoring müşterisi veya müşterinin düzenlediği fatura borçlusu) olmadığını (6361 sayılı yasa 9/3), Yargıtayın yerleşmiş kararlarında bu hususun açıkça vurgulandığını (Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2017/5400 E-2018/5756K. 13.11.2018 tarih), Dolayısıyla faktoring işleminin müşterisinin … İmalat San. ve Tic.ltd.şti., müşterinin verdiği faturanın borçlusunun … San. Tic. Ltd. Şti. olduğu dikkate alındığında; faktoring işleminin tarafı olmayan … Tekstil San.ve Tic.ltd.şti.’nin işbu davada ileri sürdüğü bedelsizlik defii’ni müvekkiline karşı ileri süremeyeceğini, Mahkemenin, 75.000-TL’lik çek açısından davanın kabul gerekçesi olarak ”davalı … ile davalı … Tektil firmaları arasında organik bağ bulunduğu” gerekçesini göstermişse de; bu gerekçenin usul ve yasaya uygun olmadığını, zira; iki şirketin unvanlarının, vergi numaralarının ve dolayısıyla tüzel kişiliklerinin farklı olduğunu, birbirinden bağımsız tüzel kişilikleri olan bu şirketlerin birbiriyle ticaret yapabileceğini, mevzuatta yetkilileri aynı olan veya aynı adreste faaliyet gösteren şirketler arasında ticaret yapılamayacağına dair bir düzenleme bulunmadığını, ITO kayıtlarına ve Vergi Dairesi kayıtlarına göre aynı adreste faaliyet gösteren, yetkilileri aynı olan ve birbiriyle ticaret yapan çok sayıda şirket bulunduğunu, dolayısıyla mahkemenin bu yöndeki gerekçesinin, usul ve yasaya uygun olmadığını, bunun yanı sıra söz konusu definin müvekkile karşı ileri sürülebilmesi için, müvekkilinin ” kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olması”. gerektiğini, ancak faktoring işlemleri ve dosya kapsamına göre, müvekkilinin bile bile davacı aleyhine hareket ettiğini gösteren herhangi bir delil olmadığını, Müvekkilinin, müşterinin (… İmalat San. Ve Tic.ltd.şti) ve müşterinin sunduğu fatura borçlusunun (… San. Tic. Ltd. Şti.) birbirinden bağımsız ve mal varlıkları ayrı olan iki farklı şirket olduğu inancı ve bu yönde yaptığı istihbarat çalışmasıyla söz konusu faktoring işlemini yaptığını, müşteriye gerçek bir ödeme yapan ve aynı zamanda çekler karşılıksız kaldığında müşteriye (… İmalat San. ve Tic.ltd.şti) ve müşterinin sunduğu fatura borçlusuna (… San. Tic. Ltd. Şti.) karşı müracaat haklarını kullanarak alacağını tahsil etmek zorunda kalacak olan müvekkili şirketin, bu şirketlerin ” birbirinden bağımsız mal varlıklarının olmadığını ” bile bile kendi aleyhine hareket etmeyeceğini, Müvekkilinin faktoring mevzuatının gerektirdiği yükümlülüklere uygun davrandığını, Çek temlik alınırken; müşterinin alacağını fatura ile tevsik etmesinin arandığını, alınan çek ile ile faturadaki alacağın uyumlu olduğunun kontrol edildiğini, çekin görünüşteki ciro zincirinin kontrol edildiğini, bu şekilde 6361 sayılı yasanın aradığı yükümlülüklere uygun davranıldığını, Yargıtayın yerleşmiş kararları gereğince; faktoring şirketlerinin bunun dışında bir yükümlülüğünün bulunmadığını (YARGITAY 19. HUKUK DAİRESİ 2016/10538E- 2017/4836K. 12.6.2017 tarihli ilamı) Yönetmeliğin 5.maddesinde faktoring şirketlerine istihbarat yapma yükümlülüğü yüklenmişse de; bu yükümlülüğün düzenlendiği İKİNCİ BÖLÜM’e bütün olarak bakıldığında ”Mükerrer Fatura Kullanımının Önlenmesi ve Fatura İptali” bölüm başlığı altında mükerrer fatura kullanımının önüne geçilmesinin ve iptal edilmesinin amaçlandığını, söz konusu Yönetmeliğin 5. maddesinin, diğer 4. 6. ve 7.maddeleriyle birlikte mükerrer fatura kullanımının önüne geçilmesi ve iptal edilmesi amacıyla düzenlendiğini, davaya konu maddi vakıalara bakıldığında; faktoring işlemine konu olan faturanın mükerrer olmasının söz konusu olmadığını, müşterinin … İmalat San. Ve Tic.ltd.Şti. ve müşterinin verdiği faturanın borçlusunun … San.Tic.Ltd.Şti.’nin sunduğu faturalar gerçek olmakla; bu şirketlerin faturanın mükerrerliğine veya sahteliğine dair bir iddia veya savunmaları olmadığını, Tüm bu sebeplerle mahkemenin 75.000-TL’lik çek açısından davayı kabul gerekçesinin yerinde olmadığını, Davaya konu 30.000-TL’lik çek açısından da davanın reddi gerektiği halde, kabul yönünde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, 30.000-TL’lik çekin alınmasını gerektiren faktoring işlemi, her ne kadar davalılardan ……ŞTİ ile yapılmışsa da; çekin iktisabında müvekkilinin kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından davacının bu çeke ilişkin talebinin de hukuki dayanağı bulunmadığını, Son zamanlarda faktoring müşterilerinin, faktoring şirketleriyle işlem yaptıkları esnada alacaklıların gerçek bir alacak olduğunu gerek sundukları faturalarla ve gerekse borçlularla yaptıkları sözlü görüşmelerle kanıtlamaya çalışmalarına ve bu yolla faktoring şirketlerini işlem yapmaya ikna etmelerine rağmen; sonraki aşamada müşterilerin borçlularla birlikte hareket ettikleri ve fatura borçlusu tarafından kendilerine çekilen ihtarnamelere verdikleri cevaplarda açıkça ”mal teslimi yapmadıklarını ikrar etmeleri” yönünde bir uygulamanın görüldüğünü, dava açısından da aynı maddi vakıaların söz konusu olduğunu, Bu hususun, müşterilerin, fatura borçlusuyla birlikte hareket ederek faktoring şirketlerinin aleyhine olacak şekilde tahsilat yapma amacı güttüklerini gösterdiğini, zira; fakrtoring işlemiyle faktoring şirketlerinden para tahsil edildikten sonra açılan davalarla çek bedellerinin ödenmesinin önlenmesi veya ödenen bedelin iadesi amaçlanarak, yapılan tahsilatın kendilerine kar kalmasının amaçlandığını, bu halde; faktoring şirketlerinin ekonomik gücünün sekteye uğrayacağını ve bunun da ülke ekonomisine zarar vereceğini, dolayısıyla; gerek davacı borçluların ve gerekse müşterilerin, birlikte hareket ederek faktoring şirketlerini zarara uğratmaya ve kendilerine haksız menfaat sağlamaya yönelik bu muvazaalı fiillerine dayandırdıkları davaların reddedilmesi gerektiğini belirterek, usul ve yasaya aykırı 09.12.2019 tarihli kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DAVALI … FAKTORİNG A.Ş. VEKİLİ İSTİNAF DİLEKÇESİNDE ÖZETLE; Taraflarınca beyanlarında, müvekkilinin meşru ve iyi niyetli hamil olduğu, iddiaların şahsi defi niteliğinde olduğu, davanın konusuz kaldığının belirtildiğini, Mahkemenin faktoring sözleşmesinin alacağın temliki hükmünde olduğuna ilişkin iddiasının asılsız olup kabulünün mümkün olmadığını, Faktoring sözleşmesinin, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nda (“6361 sayılı Kanun”) düzenlendiğini, 38. maddesinde mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilen alacaklar ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilebilen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir almak suretiyle, faktoring şirketinin müşterisine sağladığı tahsilat, borçlu ve müşteri hesaplarının tutulmasının yanı sıra finansman veya faktoring garantisi fonksiyonlarından herhangi birini ya da tümünü içeren sözleşme olarak tanımlandığını, salt bu tanımdan dahi görüleceği üzere faktoring sözleşmesinin özel bir sözleşme olup kendine has kuralları ve kanunu bulunduğunu, faktoring sözleşmesinin mahkemece temlik sözleşmesi ile karıştırıldığını, hukuki tasnifte hataya düşüldüğünü, faktoring sözleşmesinin kendine has bir sözleşme olduğu, ayrıca bir usule ve kanuna sahip olduğunun göz ardı edildiğini, Hukuki nitelendirmede düşülen hatanın, dosyanın esası hakkında verilen kararın hatalı olmasına sebebiyet verdiğini, alacağın temlikinden dolayı her türlü definin iyi niyetli, son hamile de yöneltilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, zira özel kanunun genel kanundan önce geldiğini, mahkemenin özel kanunu göz ardı ederek karar vermesinin hukuka aykırı olduğunu, Her ne kadar davacı vekili tarafından borçlu olmadıklarının tespiti için işbu davanın ikame edildiği ve de dosya borcunu ödedikleri iddia edilmiyi se de, bu iddianın gerçeği yansıtmadığını, davacı-borçlu tarafından dosya borcu ödenmemiş olup teminat olarak dosyaya davacı tarafından ödeme yapıldığını, iş bu ödeme dosyada mevcut olmakla taraflarınca tahsilinin olmadığını, dosya borcunun diğer borçlu tarafından ödenmiş olup, taraflarınca davacı haricindeki borçlunun ödemesi ile tahsil edildiğini, alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takip dosyasının haricen tahsil ile infaz olduğunu, ancak dosya borcunun diğer borçlu tarafından ödenmiş olmasının davacı-borçlunun borçlu olmadığını kanıtlamadığını, yetkili ve son hamil olan müvekkilinin tüm borçlulara karşı alacağını tahsil etmek için takip başlatabileceğini, bu durumda borcun, borçlulardan biri tarafından ödense bile diğer borçlular yönünden borçlu statülerinin devam ettiğini, Davacı tarafından davalı … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ne karşı ileri sürülebilecek şahsi defilerin, iyiniyetli olan müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini, müvekkili faktoring şirketine karşı bedelsizlik definin ileri sürülmesinin mümkün olmadığını (6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu mad:9/3), Müvekkilince, ciro edilerek …den alınan çek üzerindeki araştırma sorumluluğun sadece … ve davacı arasındaki ticari ilişki ile sınırlı olduğunu, davacı tarafından ileri sürülen bedelsizlik defi şahsi bir defi olup kambiyo senedinde cirosu bulunan iyiniyetli cirantalara karşı ileri sürülemeyeceğini, bu definin yalnızca lehdar olan …’e karşı ileri sürülebileceğini, bu genel geçerli kural TTK ile hüküm altına alınmamış olsa dahi , faktoring şirlketleri açısından 6361 Sayılı Kanun’un 9.maddesinin 3.fıkrası ile hüküm altına alındığını, müvekkiline karşı ileri sürülmesinin yasaklandığını ve bu hususun dava değerlendirilirken göz önüne alınması gerektiğini, Davanın açılmasına taraflarının sebebiyet vermediği açık olmasına rağmen davada aleyhlerine yargılama giderine ve ücreti vekalete hükmedilmemesi kanuna açıkça aykırılık teşkil ettiğini belirterek, mahkeme kararının kaldırılması ile yeniden hüküm kurularak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Asıl ve birleşen dosya ile açılan davalar, bedelsizlik iddiasına dayalı menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Davacı tarafça, davalı … San. Tic. Ltd. Şirketi ile yapılan ticari faaliyet kapsamında satın alınacak mallara karşılık dava konusu dört adet çekin avans olarak davalı … San. Tic. Ltd. Şti’ne keşide edilerek verildiği, ancak bu dört adet çekin karşılığı verilmesi gereken malların davacıya verilmediği gibi çeklerin iade de edilmediği, söz konusu çeklerin diğer davalı Faktoring şirketlerine ciro edildiği belirtilerek, söz konusu çekler nedeniyle davalılara borçlu olmadığının tespitine, çeklerin davacı açısından iptaline, ödenmek zorunda kalınır ise ödenen miktarların davalılardan müştereken ve müteselsilen istirdadına karar verilmesi talep ve dava edilmiştir. Davalı faktoring şirketleri vekilleri, dava konusu çeklerin diğer davalı … San. Tic.Ltd.Şti. ve birleşen dosyada davalı … İmalat San. ve Tic.Ltd.Şti ile akdedilen Faktoring Sözleşmelerine istinaden ve fatura/lar dayanak gösterilerek ciro ile teslim alındığı, davacı keşideci ile davalı lehtar arasındaki şahsi defilerin faktoring şirketlerine karşı ileri sürülemeyeceği, davacı iddialarının kabul edilmediği belirtilerek, davanın reddine karar verilmesi talep edilmiştir. Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 9/6. Fıkrasında yer alan “Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik tebligat adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır” şeklindeki düzenlemeye göre, davalıların istinaf başvurularının süresinde yapıldığı tespit edilmiştir. 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketler Kanunu’nun 9/2. maddesine göre; “faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulaca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz ve tahsilini üstlenemez.” 04.02.2015 tarih ve 29257 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “faktoring işlemlerinde uygulanacak usul ve esaslar hakkında yönetmelik” 8/1 madesinde ise; “faturalı alacağa istinaden kambiyo senedi veya diğer senetlerin alınması halinde alınan kambiyo senedi veya diğer senetteki ciro silsilesinde kuruluşa kambiyo senedi ve diğer senedi ciro edip veren kişinin, devralınan faturada alacaklı olarak gözüken kişi ve bu kişiden bir önceki cirantanın veya keşidecinin de faturadaki borçlu ile aynı kişi olması gerekir. Fatura ile kambiyo senedi veya diğer senetteki tutarın uyumlu olmasına dikkat edilir” düzenlemesine yer verilmiştir. Mahkemece; alınan bilirkişi kök raporu ve davacı tarafın ticari defterleri ile bir kısım davalıların beyanları ve tüm tutanak ve belgelerden dava konusu olan tüm çeklerin davacı tarafça davalı … firmasına ürün teslimi karşılığında avans olarak verildiği bu hususun açıkça anlaşıldığı, bu konuda taraflar arasında bir ihtilaf bulunmadığı, gerekçesi ile bedelsizlik iddiasının kabulüne karar verilmiş ise de, mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin karar vermek için yeterli olduğunun kabulü mümkün değildir. Bilirkişi raporunda, davalı faktoring şirketlerinin asıl dosyada davalı … San. Tic.Ltd.Şti. ve birleşen dosyada davalı … İmalat San. ve Tic.Ltd.Şti ile akdedilen Faktoring Sözleşmelerine ve fatura/lara istinaden dava konusu çeklerin ciro ile teslim alındığı tespit edilmiştir. Ancak raporda, faktoring şirketlerine çeklere dayanak olarak ibraz edilen faturaların davacı şirket ticari defterlerinde kayıtlı olup/ olmadığı, davalı … San. Tic.Ltd.Şti. ve birleşen dosyada davalı … İmalat San. ve Tic.Ltd.Şti. tarafından ticari defterler ibraz edilmemiş ise de, davacı ve davalı … San. Tic.Ltd.Şti. ve birleşen dosyada davalı … İmalat San. ve Tic.Ltd.Şti.’nin ilgili dönem BA/BS bildirimleri celp edilerek söz konusu faturaların vergi dairesine bildirimlerinin yapılıp yapılmadığı araştırılmadan, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bu durumda mahkemece açıklandığı şekilde inceleme ve değerlendirme yapılarak, varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekmektedir. HMK.nın (Değişik:22/07/2020-7251/35md.)353/1-a6 maddesinde; “Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış veya değerlendirilmemiş olması ya da talebin önemli bir kısmı hakkında karar verilmemiş olması.” hali, kararın kaldırılarak, dosyanın mahkemesine iadesi sebepleri arasında gösterilmiştir. Açıklanan nedenlerle, davalı faktoring şirketlerinin istinaf başvurularının kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-a.6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, dosyanın davanın yeniden görülmesi için mahkemesine iadesine, verilen kararın sonucuna göre davacının istinaf sebeplerinin incelenmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Asıl ve birleşen davada davalı … Faktoring Anonim Şirketi ile asıl davada davalılar … Factoking Anonim Şirketi ve … Faktoring Anonim Şirketi’nin istinaf başvurularının ayrı ayrı KABULÜ ile; Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/12/2019 tarih ve 2018/619 Esas – 2019/1171 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-a6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, dosyanın mahkemesine İADESİNE, 2-Davacı … TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ’nin istinaf sebeplerinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 3-Harçlar Kanunu gereğince istinaf edenler tarafından yatırılan istinaf kanun yoluna başvurma harçlarının hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf talep edenler tarafından yatırılan istinaf karar harçlarının talep halinde kendilerine iadesine, 5-İstinaf başvurusu için yapılan yargılama giderlerinin esas hükümle birlikte ilk derece mahkemesince yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine, 6-Artan gider avansı olması halinde yatıran tarafa iadesine, 7-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 08/12/2022 tarihinde HMK’nın 362/1-g maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.