Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2019/825 E. 2020/1481 K. 17.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/825 Esas
KARAR NO : 2020/1481 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2015/596 Esas – 2018/632 Karar
TARİH: 24/05/2018
DAVA: Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
KARAR TARİHİ: 17/12/2020
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, … Mah. …. Sok. Bina No: … Daire:… Kadıköy-İST. Adresinde bulunan, sigortalısı dava dışı … San ve Tic. A.Ş. Sigorta ettireni davalı …San ve Tic. A.Ş. Olan otelin, müvekkili şirkete … sayılı Ray Suıt Otel Paket Poliçesi ile 27/08/2014-2015 tarihleri arasında akdedilen poliçede yazılı bedeller ile sigorta edilmiş olduğunu, tarafların poliçe dönemine ait primlerinin peşinatının 28/08/2014 tarihinde, taksitlerin devam eden aylarda olmak üzere, 28/05/2015 tarihinde tamamlanması konusunda anlaştıklarını, bu tarihlerin söz oknusu poliçede kararlaştırılmış olmasına rağmen, muaccel olmuş prim borcuna karşılık, 19.361,94 USD bakiye primin ödenmediğinin tespit edildiğini, davalı yan ile poliçeden doğan ve ödenmeyen prim borcu toplamı olan 19.361,94 USD’nin ödenmesi hususunda irtibata geçildiğini, bu hususta Beyoğlu …. Noterliğinin 28/07/2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin keşide edilmiş olmasına rağmen ödeme yapılmadığını. Davalı tarafından beşiktaş …. Noterliğinin 06/08/2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile müvekkil şirkete olumsuz cevap verildiğini. Ödeme yapılmaması sebebi ile prim alacağının ihtarnamenin tebliğ tarihi olan 29/07/2015 tarihinden itibaren işleyecek faiz, masraf ve avukatlık ücretiyle tahsilini, yukarıza izah olunan nedenlerle, 19.361,94 USD prim alacağının fiili ödeme günündüki kur üzerinden Türk Lirası karşılığının ihtarnamenin tebliğ tarihi olan 29/07/2015 tarihinden itibaren Merkez Bankasının dövize uyguladığı en yüksek oranlı faiz, masraf ve avukatlık ücretiyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.Davalı/karşı davacı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkil şirket ile davacı sigorta şirketi arasında, sigortalısı dava dışı …San. Ve Tic. AŞ, sigorta ettireni davalı müvekkil şirketin işlettiği … Mah. … Sok. No:… Kadıköy/İstanbul adresinde bulunan … Oteli, … sayılı … paket poliçesi ile 27.08.2014 başlangıç ve 27.08.2015 bitiş tarihi olacak şekilde poliçe yazılı bedeller ile sigorta edildiğini. A ve B bloktan oluşan otelin yüzde 50’sine tekabül eden B Bloğun 30.12.2014 tarihinde … tarafından satın alındığını ve o tarih itibariyle otelin tamamının … tarafından sigortalandığını. Otelin tamamının sigortalandığının davalı tarafından bilinmediğini, davacı karşı davalının sigortaladığı yerin başka sigorta şirketince ikinci kez sigortalandığını bilmemesine imkan olmadığını, … tarafından ve her iki blok içinde yürürlükte olan sigorta poliçesinin tanzim edildiğini, davacı karşı davalı sigorta şirketinin bunu biliyor olmasına rağmen kötüniyetli olarak ve sırf prim tahakkuk ettirmek amacıyla uyuşmazlık konusu poliçeyi iptal etmekten imtina ettiğini. Davacı karşı davalı sigorta şirketinin, … yeni bir sigorta poliçesi tanzim etmediği, sadece kendisinin dain mürtehin olarak mevcut poliçeye dahil etmek istediği iddiasının ise hayatın olağan akışına aykırı olduğunu. Zira bir bankanın kendi sahibi olduğu sigorta şirketi aracılığıyla sigorta poliçesi tanzim etmekten imtina etmesinin ticari hayatın gerçeklerine de uygun düşmediğini. Davacı karşı davalının söz konusu durumu bilmesine rağmen işbu poliçeyi iptal etmediğini, oysa kendileri tarafından 22.08.2014 tarihinde poliçe tanzim edildiğinde o tarihte daha önce sigorta yapan … A,Ş,’nin düzenlediği poliçeyi problem çıkarmadan iptal ettiğini. Davacının haksız ve kötüniyetli olarak poliçeyi iptal etmediği gibi, teminat dahilinde olan bir kısım hasar bedelini de ödemekten imtina ettiğini. Yukarıda açıklanan nedenlerle, Davacı karşı davalının davasının REDDİNE, Karşı davalarının kabulü ile 55.985,87 USD + 4.366,40 TL tutarın davacı karşı davalıdan 06.08.2015 Tarihinde … Yevmiye numarası ile Beşiktaş …. Noterliğinden keşide edilen ihtarnamenin karşı tarafa ulaştığı tarih olan 13.08.2016 Tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlite tahsilini, yargılama gideri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 24/05/2018 tarih 2015/596 Esas – 2018/632 Karar sayılı kararında; ” ASIL DAVA YÖNÜNDEN dosyanın bir bütün olarak değerlendirilmesi neticesinde; taraflar arasında, davacının sigortacı davalının ise sigorta ettiren olduğu … Mah. … Skk. No: … adresinde bulunan otel binasının sigortalanmasına ilişkin … Paket Sigorta Sözleşmesi bulunduğu, sigortaya konu taşınmazın tamamı davalı adına kayıtlı iken 18/07/2014 tarihinde otelin B bloğu, 1/2 payının … Bankası AŞ’ye devredildiği, bu devir hususunun davalı tarafından davacı sigorta şirketine 17/04/2015 tarihinde bildirildiği, bu bildirim üzerine 10/06/2015 tarihinde 17/04/2015-27/08/2015 dönemine ilişkin olarak 132 gün vadeli zeyilname düzenlendiği ve bu zeyilname uyarınca davalı tarafından devredilen otelin B bloğunun sigorta poliçesi teminatı kapsamından çıkarıldığı, sigortalı binanın bedelinden azalış yapılarak yeni prim tutarının 29.540,77USD olarak belirlendiği, davacının ticari defterlerine göre davalı tarafından yapılan ödemeler neticesinde davalıdan 19.361,94USD prim alacağı olduğu kanaatine varılarak asıl davanın kabulüne, KARŞI DAVA YÖNÜNDEN ; Her ne kadar karşı davacı -davalı taraflar arasında ihtilafsız olan … Paket sigorta sözleşmesi uyarınca davacı- karşı davalının fazla sigorta primi tahsil ettiğinden bahisle fazla ödenen sigorta bedelinin iadesinin ve bu sigorta poliçesi kapsamında kalan hasarlara ilişkin fatura bedelini talep etmiş ise de sigortalı taşınmazın davacı-karşı davalı adına kayıtlı olduğu, 18/07/2014 tarihinde otelin B bloğu, 1/2 payının …Bankası AŞ’ye devredildiği, bu devir hususunun sigorta şirketine 17/04/2015 tarihinde bildirildiği, bu bildirim üzerine devredilen B bloğun sigorta poliçesi teminatı kapsamından çıkarılarak sigortalı binanın bedelinde indirim yapılmak sureti ile sigortalı taşınmazın devredildiği tarihten sigorta sözleşmesinin sona erdiği tarihe kadar olan dönemi kapsayacak şekilde zeyilname düzenlenerek sigortalı taşınmazın yeni değerine göre sigorta priminin belirlendiği, karşı davacı-davalının maliki olduğu sigortalı taşınmazın 1/2 hissesine göre yeni prim belirlendiği, davacı- karşı davalı tarafından fazla sigorta priminin tahsil edilmediği, karşı davacı-davalının ticari defter kayıtlarında kayıtlı hasar yansıtma bedeline ilişkin faturalara davacı-karşı davalı tarafından yapılan ödeme neticesinde karşı davacı-davalının 4.336,40TL alacaklı ve davacı – karşı davalı sigorta şirketi tarafından bir kısım hasar ödemeleri sigorta ettiren sıfatı ile karşı davacı – davalıya ödenmiş ise de taraflar arasında yapılan … Paket Sigorta Sözleşmesi’nin sigortalısının dava dışı … AŞ olduğu, TTK 1454.maddesi uyarınca sigorta sözleşmesinden doğan hakların sigortalıya ait olduğu, aksine sözleşme yoksa sigortalının sigorta tazminatı ödenmesini talep edebileceği davaya konu sigorta poliçesinde bu yönde aksi bir düzenlemenin bulunmadığı gibi dava dışı sigortalının sigorta poliçesine ilişkin bu hakkını karşı davacı – davalıya temlik ettiğine dair dosya kapsamında herhangi bir delil de bulunmadığından karşı davacı – davalının sigorta poliçesi teminatı kapsamında kalan hasar faturalarına ilişkin bedeli talep etme hakkı bulunmadığından…”gerekçesi ile, 1-ASIL DAVA YÖNÜNDEN ; A)DAVANIN KABULÜ İLE B)19.361,94 USD alacağın 08/08/2015 tarihinden itibaren işleyecek kamu bankalarınca USD para cinsine uygulanacak 1 yıl vadeli mevduat hesabına uygulanan en yüksek faiz oranı ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, 2-KARŞI DAVA YÖNÜNDEN A)Davanın REDDİNE, karar verilmiş ve karara karşı davalı/karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı/Karşı Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, yerel mahkeme kararının hatalı olduğunu, Alınan Bilirkişi ek raporunun 4. Sayfasında, Kadıköy Tapu Müdürlüğü kayıtlarından otelin sigorta ettirilen gayrimenkulün %50 sinin 18.07.2014 tarihinde … adına tescil edildiğinin tespitinin yapıldığını, sigorta şirketince yapılan sigorta poliçesinin 18.07.2014 tarihinden itibaren %50 sinin konusuz kaldığını ancak bilirkişilerin yasal dayanağı olmayan bir yorum getirerek satışa rağmen müvekkili şirketin müteselsil sorumluluğunun devam edeceğini iddia ettiklerini oysa konu sigorta borcu ile ilgili sorumluluk olup olmadığı olmayıp, sigorta poliçesinden doğabilecek borcun ne kadar olduğu ile ilgili olduğunu, Bilirkişi ek raporunda da belirtildiği üzere satış olduğunu ve bu satışın, müvekkili şirket tarafından sigorta şirketine bildirildiğini, dava dosyasında mevcut olan mail ve yazılar ile B Bloğun poliçeden çıkarılmasını talep ettiğini, Müvekkili şirketin, 20.04.2015 tarihli yazı ile B Bloğun poliçeden çıkarılması ile ilgili bildirimi yaptığını, Dosyaya sunulan belgeler ve bilirkişilerin yaptıkları tespitlerin çok net ve kesin olmasına ve bu durumun sigorta şirketine müvekkili şirket tarafından bildirilmiş olmasına rağmen, sigorta poliçesini iptal etmeyen Sigorta şirketinin kötü niyetli olduğunu,Sigorta ettirenin her zaman sigortayı iptal ettirme hakkı bulunduğunu, müvekkili şirketin de bu hakkını kullanarak sigorta ettirdiği gayrimenkulün yarısının başka bir şirkete satıldığını ve onlar tarafından yeniden sigorta ettirildiğini belirterek poliçenin bu kısmına ilişkin iptal talebinde bulunduğunu, satılmayan %50 kısma ilişkin poliçenin devamında sakınca görmediği gibi iptal istemine kadar geçen zamana ait borçları kabul ettiğini, Satışla birlikte malik değiştiğinden zaten zorunlu olarak poliçenin iptal edilmesinin sigorta mevzuatı açısından zorunlu olduğunu, bu nedenlerle dosyada mübrez ek rapordaki tapu satış kayıtlarına ilişkin belirlemelerin yerinde değerlendirilmesi halinde; dosyada mevcut poliçenin kısmi iptaline ilişkin taleplerin dikkate alınarak poliçe iptalinden doğan 48.203,33 USD ile 4.366,00 TL alacaklarının ödenmesi gerektiğini,…. sigortanın sigortacılık ve ticari olarak kötüniyetli olduğunu,Karşı davalının son olarakta sigortanın ancak belirli koşulların varlığı halinde sona erebileceği belirterek bunları sıraladığını, karşı davalının kendisinin sıraladığı şartlardan birinin de sigorta konusunun ortadan kalkması olduğunu, otelin her iki bloğu yani otelin tamamı 30.12.2014 tarihinde sigortalandığına göre, … açısından bu tarihten itibaren sigorta konusu kalmadığını, İleri sürerek istinaf talebinin kabulü ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasını, davanın kabulüne karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Asıl dava sigorta prim bedeli alacağının tahsili, karşı dava ise fazla ödenen sigorta priminin iadesi ile sigorta teminatı kapsamında ödenmeyen riziko bedelinin tahsili istemine ilişkindir.Asıl davada davacı vekili, sigortalatanının davalı olduğu, sigortalısı dava dışı şirket, riziko adresi … Cedid Mah. … Sok. Bina no:… daire 1 olan otelin … poliçe nolu ve 28/08/2014 başlangıç 28/04/2015 bitiş tarihli sigorta poliçesi kapsamında ödenmeyen prim alacakları olduğunu belirterek 19.361,94 USD prim alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, karşı davada ise karşı davacı, anılan sigorta poliçesi ile sigortalanan otelin A ve B bloktan oluştuğunu, otelin %50’sine tekabül eden B bloğun 30/12/2014 tarihinde dava dışı … tarafından satın alındığını ve otelin tamamının bu banka tarafından sigortalandığını, asıl dava davacısının bunu bilmesine rağmen sigorta poliçesini iptal etmediğini bu nedenle fazladan prim tahsil ettiğini, ayrıca poliçe teminatı kapsamında gerçekleşen rizikodan kaynaklı zararın bir kısmının ödenmediğini belirterek, fazladan tahsil edilen primin iadesini ve ödenmeyen teminat kapsamındaki zararın tazminini, asıl davanın reddini talep etmiş, mahkemece asıl davanın kabulüne karşı davanın reddine karar verilmiş, asıl dava davalısı karşı dava davacısı bu karara karşı istinaf başvurusunda bulunmuştur.Taraflar arasındaki uyuşmazlık, asıl dava davacısının sigortacı, davalının sigorta ettiren, sigorta konusunun … oteli olduğu 27/04/2014 başlangıç 27/08/2015 bitiş tarihli … poliçe nolu sigorta poliçesinin otel mülkiyet değişikliği nedeniyle ve yeni malikin yaptırdığı sigorta nedeniyle iptalinin gerekip gerekmediği, sigorta prim borcu alacağı olup olmadığı, fazla ödenen sigorta pirimi olup olmadığı ile poliçe kapsamında gerçekleşen riziko nedeniyle ödenmesi gereken tazminat olup olmadığı noktasında çıkmaktadır. Taraflar arasında sigortalısının dava dışı …San. Ve Tic. A.Ş., riziko adresinin … Mah. … Sok. Bina no: …, Daire 1 adresli Kadıköy … Ada, … pafta … parsel de kayıtlı otel olan 27/08/2014-2015 tarihleri arasında geçerli … poliçe nolu sigorta ettirenin davalı olduğu sigorta poliçesinin düzenlendiği uyuşmazlık konusu değildir. Dosyada bulunan davalı tarafından sunulan tapu kaydı örneğinden, riziko adresinde kayıtlı taşınmazın 1/2’sinin 18/07/2014 tarihinde dava dışı … Bankası adına tescil edildiği, yine dosya içinde bulunan belgelerden ve bilirkişi raporundan sigortalı binanın %50 hissesinin bu bankaya satıldığı anlaşılmaktadır. Sigortalı binanın %50 hissesinin satışının bildirilmesi üzerine asıl dava davacısı sigorta şirketince 07/05/2015 tarihinde 6. Nolu zeyilname düzenlenerek sigortalı binanın %50’si sigorta kapsamından çıkarılmış, sigorta kapsamından çıkarılan bu kısım için 07/05/2015-27/08/2015 tarihleri için prim indirimi yapılmış bulunmaktadır. Buna göre sigortalı taşınmazın bir kısmının mülkiyet değişikliğinin bildirilmesi üzerine zeyilname düzenlenerek mülkiyeti değişen kısım sigorta poliçesi kapsamından çıkarılmış, zeyilname tarihi itibarıyla sigorta primlerinde indirim yapılmıştır.Zeyilname yapılmasından sonra indirilen sigorta primi üzerinden davalı/karşı davacı ödemesi gereken prim miktarını ödememiştir. Davalı/karşı davacı ödemesi gereken prim borcunu ödediğini iddia ve ispat etmemiştir.Sigorta ettiren belirli şartların varlığı halinde poliçenin iptalini talep edebilir. Davalı/karşı davacı da sigortalı taşınmazın 1/2 hissesinin dava dışı 3. Şahsa satışı üzerine bu durumu sigorta şirketine bildirmiş, bu bildirim üzerine davacı sigorta şirketi de zeyilname düzenleyerek gerekli prim indirimini yapmıştır. Davalı/karşı davacı sigortalı taşınmazın tamamının başka bir sigorta şirketince sigortalandığını, davacı ile yaptıkları sigorta poliçesinin tamamen iptalini süresinde bildirmemiştir. Bu konuda davacı sigorta şirketine usulüne uygun bildirimde bulunduğunu ispatlayamamıştır. Buna göre poliçe zeyilname doğrultusunda süresi içinde geçerli olup, davalı sigorta ettirenin prim ödeme borcu devam etmektedir. Alınan bilirkişi raporlarında da davalı/karşı davacı tarafça ödenen fazla prim olmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle davalı/karşı davacının bu yöne ilişkin istinaf sebepleri yerinde değildir.Yine rizikonun gerçekleşmesi halinde teminat bedelini talep etme hakkı sigortalıya aittir. Poliçede aksi yönde bir anlaşma bulunmamaktadır. Davalı/karşı davacı, poliçede sigorta ettiren olup, poliçe kapsamında hasar bedelini talep etme hakkı sigortalıya ait olduğundan var ise ödenmeyen hasar bedelini talep edemeyeceğinden bu konudaki istinaf sebebi de yerinde değildir.Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre; mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olduğundan davalı/karşı davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Asıl davada davalı/karşı davada davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nın 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, ASIL DAVA YÖNÜNDEN;2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırması gereken 98,10.TL istinaf başvuru harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 4.042,43.TL istinaf karar harcından, davalı tarafından istinaf aşamasında peşin olarak yatırılan (722,10.TL + 288,50.TL=) 1.010,60.TL harcın mahsubu ile bakiye 3.031,83.TL’ nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa, karar kesinleştiğinde ve talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine, KARŞI DAVA YÖNÜNDEN;6-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 98,10.TL istinaf başvuru harcının hazineye gelir kaydına, 7-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 54,40.TL istinaf karar harcından, davacı tarafından istinaf aşamasında peşin olarak yatırılan 35,90.TL harcın mahsubu ile bakiye 18,50.TL’ nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 8-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden üzerinde bırakılmasına, 9-Artan gider avansı varsa, avansı yatıran tarafa iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; asıl dava yönünden HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak; Karşı dava yönünden HMK’nın 361/1. maddesi gereğince kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay’ da temyiz yolu açık olmak üzere 17/12/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.