Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2019/709 E. 2019/630 K. 02.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/709
KARAR NO : 2019/630
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ARA KARAR TARİHİ : 16/11/2018
DOSYA NUMARASI : 2018/1083 Esas ( Derdest Dava Dosyası)
DAVA : Menfi Tespit
KARAR TARİHİ : 02/05/2019
İlk derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili şirket ile dava dışı … arasında bayilik sözleşmesi, davalı şirket ile de standart otogaz-bayilik sözleşmesi imzalandığını, bu iki sözleşmenin birbirine bağlı olduğunu, bayilik sözleşmesi ve eklerinin 17/08/2018 tarihinde sona erdiğini, buna bağlı olan standart otogaz-bayilik sözleşmesinin de aynı tarihte sona erdiğini, dikey sözleşme şartları gereği, her iki sözleşmenin birbirine bağlı olarak fesih edildiğini, müvekkili şirketin bayilik sözleşmesinin karşılıklı feshinden sonra, müvekkil şirketin gerek akaryakıt gerekse otogaz lisansı EPDK kayıtlarında 31/08/2018 tarihinde sonlandırıldığını, bu tarih itibarıyla müvekkili şirket ile davalı şirket arasında cari hesap ilişkisi sona erdiğini, TTK 94/2 gereği cari hesap dönemi sonu bu tarih olduğunu, bu tarihten itibaren yasal 1 aylık süre geçtiği halde hiçbir cari hesap borç bildirisi müvekkiline yapılmadığını, davalı şirkete ihtarname gönderildiğini, davalı şirketin ihtarnameyi tebliğ ettiği halde bu yasal süresi içinde teminat mektuplarını iade etmediğini, bu ihtarname gereği cari hesap dönemi sonu olan yasal bir aylık süre içinde hiçbir borç bildiriminde bulunmadığı halde bu kez müvekkili şirkete 07/11/2018 tarihli yazısı ile teminat mektuplarının süresinin uzatılmasını içeren yazıyı …Kargo vasıtasıyla göndermiş olduğunu, davalı şirketin kötü niyetli olduğunu, sözleşme gereği, davalı şirkete verilmiş bulunan taraflar arasında bu sözleşmeden kaynaklı cari hesabın teminatı olarak … Bankası Ordu Şubesine ait 19/09/2008 tarihli ve … nolu 20.000 TL’lik ve 25/12/2015 tarihli, … nolu 10.000 TL’lik iki adet toplam 30.000 TL’lik kesin teminat mektuplarının müvekkili şirkete iade edilmesi gerektiğini, teminat mektupları davalı şirket uhdesinde bulunduğundan davalı şirketin ilgili bankaya başvurusu ile birlikte teminat mektuplarının nakte çevirileceğini, müvekkilinin borçlu olmamasına rağmen davalı şirketçe haksız kazanç elde edileceği ve müvekkilinin mağdur olacağını, bu hususlar doğrultusunda teminat mektubunun müvekkiline iadesini talep ettiğini bildirmek suretiyle iki adet teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin durdurulması hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1083 Esas 16/11/2018 tarihli ara kararında;”…Taraflar arasında sözleşme bulunması, teminat mektubunun bu sözleşme kapsamındaki ticari ilişki nedeniyle verilmiş olduğunu, tedbir isteminin konusu yargılamayı gerektirdiğini, bu nedenle tedbir isteminin reddine karar vermek gerektiği…”gerekçesi ile,İhtiyati tedbir isteminin konusu yargılamayı gerektirdiğinden tedbir isteminin reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, Davalı şirket ile müvekkili şirket arasındaki tüm ticari ilişki dikey sözleşmenin sona erdiği tarih olan 17/08/2018 tarihinde sona erdiği için ve her halükarda akaryakıt ve otogaz lisansının sonlandırma tarihi olan 31/08/2018 tarihinde sona erdiğini, TTK 94/2 gereği cari hesap dönemi sonu bu tarihin olduğunu, bu tarihten itibaren TTK m. 94/2’ de öngörülmüş bulunan yasal 1 aylık süre geçtiği halde, hiçbir cari hesap borç bildirisini müvekkili şirkete yapılmadığını, zaten müvekkili şirketin hiçbir borcunun olmadığı yönünde mutabakat oluştuğunu, bu hukuki durumun yasal anlamda kesinleştiren yasal düzenleme de TTK 94/2 maddesi olduğunu, TTK m. 94/2’ nin emredici hükmü gereği tarafların birbirinden olan cari hesabının kapatılmış sayıldığını, Davalı şirketin sırf teminat mektuplarını elinde olması hakim durumundan istifade ederek, kötü niyetli davranış içinde olduğunu, teminat mektupları kesinleşen bir cari hesap alacağının teminatı için verildiğini, teminat mektuplarının lehtarı davalı şirkete borcunun olmadığını, bu durumun dosyada mevcut deliller ile sabit olduğunu,Müvekkilin mağduriyetinin önlenmesi adına davalı şirketin teminat mektuplarını nakte çevrileceği için davacı tarafa iadesini talep ettiklerini … Bankası Ordu Şubesine ait 19/09/2008 tarihli ve … no lu 20 000 TL lık ve 25/12/2015 tarihli,… nolu 10 000 TL lık iki adet toplam 30.000 TL lık kesin teminat mektuplarının nakte çevrilmesinin durdurulması hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiklerini,Yerel mahkeme kararında, gerekçe belirtmediğini, sadece tedbir isteminin konusunun yargılama gerektirdiğini belirttiğini,HMK m. 389’ da ihtiyati tedbirin şartları düzenlendiğini,Müvekkillere ait teminat mektuplarının davalı şirket tarafından tüm ihtarlara, davaya rağmen iade etmemesinin iyiniyetli olmadığını ve bu mektupların nakde çevirme iradesinin ortada olduğunu, teminat mektuplarının davalı yanca nakte çevrilmesi ile birlikte davanın konusuz kalacağını, şu anda davalı tarafın bankaya müracaat ettiğini, eğer teminat mektupları nakte çevrilirse bu dava istirdat davasına döneceğini, geçici hukuki korumada, tam ispat değil yaklaşık ispat aranmakta olduğunu, taraflar arasında ticari ilişkinin bulunduğunu, ticari ilişkinin sona erdiğini, TTK hükümleri gereği borçsuzluğun sabit olduğunu, davalı şirket tarafından teminat mektuplarının vade sonunda nakde çevrileceğinin ortada olduğunu, dava dilekçesi ekinde sunulan; noter ihtarnamesinin ve tebliğ tarihinin yazılı kesin delil olduğunu, temerrütün kesinleştiğini, İlk Derece Mahkemesinin ihtiyati tedbir konusunda olumlu karar vermemesinin hukuki olmadığını,İleri sürerek, istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesinin ara kararının kaldırılmasına, yapılacak istinaf incelemesi sonucunda ihtiyati tedbir isteminin gerekirse teminat mukabili kabulü ile … Bankası Ordu Şubesine ait 19/09/2008 tarihli ve … nolu 20.000,00 TL’ lik ve 25/12/2015 tarih, … nolu 10.000,00 TL’ lik teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin durdurulmasına, bu hususa ilişkin … Bankası Ordu Şubesine müzekkere yazılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1083 Esas sayılı dosyası kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak, kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, iki banka teminat mektubunun iadesi istemine ilişkin olup, dava dosyasında teminat mektubunun tahsilinin geçici olarak önlenmesi yönünde ihtiyati tedbir talep edilmiştir. Mahkemece, 16/11/2018 tarihli ara karar ile;” taraflar arasında sözleşme bulunması, teminat mektubunun bu sözleşme kapsamındaki ticari ilişki nedeniyle verilmiş olduğu, tedbir isteminin konusu yargılamayı gerektirdiği belirtilmek suretiyle tedbir isteminin reddine karar verilmiş, ara karara karşı davacı vekilince istinafa başvurulmuştur. HMK’ nın 389/1 maddesinde “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. ” hükmü düzenlenmiştir. Maddeye göre şartların mevcut olması durumunda ancak uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilecektir. … Bankası teminat mektubu ile muhatap davalı şirketin ilk yazılı talebine istinaden üçüncü kişilerin onayına gerek kalmadan ödeme yapacağını muhataba taahhüt etmektedir. Banka düzenlemiş olduğu teminat mektubu ile lehtar …ile muhatap … A.Ş arasındaki alt ilişkiden bağımsız olarak asli ve tek taraflı bir borç taahhüdü altına girdiğini bilerek teminat mektubunu düzenlemeye karar vermiş ve alt ilişkiden bağımsız olarak muhatap lehine teminat mektubu düzenlemiştir. İhtiyati Tedbir konusu teminat mektubunun verilme taahhüdünden bağımsız taraflar arasındaki Bayilik Sözleşmesinden kaynaklı riskin doğmadığı ve sona erdiğini ispatlamasının yargılama sonucu belirlenebileceği görülmekle, mahkemece verilen ihtiyati tedbir talebinin reddine dair verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmıştır. Sonuç olarak, ilk derece mahkemesince kurulan hüküm ve gerekçesinde yasa ve usule aykırılık bulunmadığı gibi kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden, ihtiyati tedbir talep eden şirket vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nun 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 121,30 TL istinaf başvuru harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 44,40 TL istinaf karar harcı istinaf eden davacı tarafından peşin olarak yatırıldığından, yeniden harç alınmasına yer olmadığına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden davacı üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 02/05/2019 tarihinde HMK’nun 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.