Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/703 Esas
KARAR NO : 2020/423 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 10. ASLİYET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2019/273 Esas – 2019/47 Karar
TARİH : 18/01/2019
DAVA : Kıymetli Evrak (Bono) İptali
KARAR TARİHİ : 19/03/2020
İlk Derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile,dava konusu senetlerin 14.01.2019 tarihinde kurye vasıtasıyla müvekkili bankanın çek-senet merkezine gönderilirken çalındığını, iptal kararı beklenilmeksizin bononun ödenmemesi hususunda tedbir kararı verilmesini, dava konusu 26.04.2019 vadeli, 2.500,00-TL bedelli ve … ödemeli, 14.04.2019 vadeli, 2.500,00-TL bedelli ve …. ödemeli, 31.03.2019 vadeli, 7.000,00-TL bedelli ve … Kayacanlı ödemeli, 10.01.2019 vadeli 10.500-EUR bedelli ve … A.Ş ödemeli, 08.01.2019 vadeli 2.500,00-TL bedelli ve … ödemeli 5 adet senetinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 18/01/2019 tarih ve 2019/273 Esas, 2019/47 Karar sayılı kararında;”…Davacı vekilinin sunmuş olduğu dava dilekçesi ve tüm dosya kapsamı hep birlikte incelenmiş, dava konusu edilen senetlerden bir kısmının tahsil için verildiği, bir kısmının ise bankaya teminat için verildiği anlaşılmış, tahsil cirosuyla verilen çek kendisine tevdii edilen bankanın vekil hamil değil, dava konusu çekin muhatabı olduğu ve bu çekin kendisine ibrazı ve tesliminden sonra kaybedildiği anlaşılmıştır. Çek iptali davası açma hakkı çeki kaybeden hamile ait olup, çek hamili çek iptal davasını olumlu şekilde sonuçlandırdıktan sonra çek bedelini çekin keşidecisinden talep edeceğinden somut olayda davacı banka çekin muhatabı olduğundan çeki iptal ettirmesi halinde çek bedelini çekin keşidecisinden talep etme hakkı bulunmadığından ve bu çek için ödemiş olduğu yasal yükümlülük tutarını bu ödemeyi yasal delillerle ispatlayarak müşterisinden talep edebileceğinden ve bu talepte bulunması için çeki iptal ettirmesi gerekli olmadığından ve de bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığından; …Sanayi ve Ticaret Ltd Şti’ye tahsile verilen; 26.04.2019 vadeli, 2.500,00-TL bedelli ve … ödemeli 1 adet senet ve 14.04.2019 vadeli, 2.500,00-TL bedelli ve … ödemeli 1 adet senet olmak üzere toplam 2 adet senet ve … San ve Tic Ltd Şti tarafından tahsile verilen; 08.01.2019 vadeli, 2.500,00-TL bedelli ve … ödemeli 1 adet senet olmak üzere toplam 3 adet senet açısından aktif husumet ve hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur….”gerekçesi ile, Davanın aktif husumet ve hukuki yarar yokluğu nedeni ile REDDİNE, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile,Mahkemenin, beş adet bono ile ilgili olarak yapılan müracaatları üzerine 2019/240 Esas sayılı dosyanın 18.01.2019 tarihli tensip tutanağı ile …Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından tahsile verilen 26.04.2019 vadeli, 2.500 TL. bedelli ve … ödemeli, 14.04.2019 vadeli, 2.500 TL. bedelli ve …. ödemeli ve Tepeören OSB Ticari şubesi müşterilerinden …San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından tahsile verilen 08.01.2019 vadeli 2.500 TL. bedelli ve … ödemeli bono olmak üzere toplam 3 adet bono yönünden davanın tefrik edilerek yeni bir esasa kaydedilmesine karar verilerek bu 3 adet bono ilgili olarak 18.01.2019 tarihinde aynı mahkemenin 2019/273 Esasına kaydedildiğini ve bu 3 adet bono ile ilgili olarak aktif husumet ve hukuki yarar yokluğu gerekçesi ile istinaf konusu 18.01.2019 tarihli 2019/273 Esas, 2019/47 Karar sayılı karar yasal düzenlemelere aykırı olarak verilmiş olmakla İstinaf Kanun yoluna müracaat zorunluluğunun doğduğunu, İptali talep edilen müvekkili Bankaya tahsile verilen üç adet bono ile ilgili olarak İstinaf konusu 18.01.2019 tarih ve 2019/273-47 sayılı karar metni neden ve nasıl olduğunu bilenemeyen bir karışıklık sonucu olduğunu düşünülen bir şekilde senet ile başlayıp akabinde çek ile devam ettiğini ve sonuçta aktif husumet ve hukuki yarar yokluğu gerekçesi ile davanın reddine karar verildiğini,Müvekkili Bankanın iptalini talep ettiği bonoların tahsil cirosu ile devraldığı ve vekil hamil sıfatına sahip olduğu konusunda dosya kapsamı itibariyle bir tereddüt bulunmamakla tahsil cirosu senedin bedelini tahsil ile buna bağlı hakları koruyucu işlemleri yapmaya yönelik temsil yetkisinin kıymetli evraka özgü bir görünüş şekli olduğundan vekil hamil konumundaki müvekkili bankanın zayi nedeniyle iptalini istemeye hakkı olduğunun tartışmasız olmakla Yüksek Yargının konu hakkındaki görüş ve kararlarının da bu doğrultuda olduğunu, (Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin Esas:2016/9880, Karar:2018/2363 sayılı ve 03.04.2018 tarihli kararı) mahkemece hukuki yararın bulunduğu gözetilerek talepleri doğrultusunda karar vermesi gerekirken aksine aktif husumet ve hukuki yarar yokluğu nedeni ile verilen ret kararının uygun olmadığını, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, zayi nedeniyle kıymetli evrak (bono) iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu, davanın aktif husumet ve hukuki yarar yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Davacı vekilinin vekil hamil olduğu, aktif husumet ve dava açmakta hukuki yararı olduğuna yönelik istinaf sebepleri incelendiğinde, Davacı tarafın, dava dilekçesindeki açıklamaları dikkate alındığında dava konusu beş adet bonodan 3 adedin tahsil için ve 2 adet bononun da teminat amacıyla ciro yoluyla devraldığı anlaşılmakta olup Yargıtay 11 HD.nin 2016/4268 Esas, 2017/6115 Karar sayılı içtihadı ve yerleşik içtihatlarında da belirtildiği üzere, 6102 sayılı TTK’nın 778. maddesi delaletiyle bonolarda da uygulanması gereken aynı Yasa’nın 688. maddesi uyarınca bonoyu tahsil ve teminat amacıyla elinde bulunduran hamilin bonodan doğan bütün hakları kullanabilmesi mümkündür. Davacı bankanın iptali istenen bonoları tahsil cirosu ile devraldığı ve vekil hamil sıfatına sahip olduğu anlaşılmaktadır. Tahsil cirosu, senedin bedelinin tahsili ile buna bağlı hakları koruyucu işlemleri yapmaya yönelik temsil yetkisinin kıymetli evraka özgü bir görünüş şekli olduğundan, vekil hamil konumundaki bankanın üçüncü şahıs elindeki senedin iadesini talebe veya zayi nedeniyle iptalini istemeye hakkı vardır. Bu durumda, mahkemece, davacının kıymetli evrakın iptali davası açmasında hukuki yararının bulunduğu gözetilerek talebin incelenerek neticesine göre bir karar vermek gerekirken yazılı olduğu şekilde dosya üzerinden davanın reddine karar verilmesi yerinde olmayıp davacı vekilinin istinaf sebebi yerinde görülmüştür.Sonuç itibariyle, ilk derece mahkemesince dava şartlarına aykırı karar verildiği anlaşılmakla, davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile, yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda ilk derece mahkemesi kararının HMK 353/1-a4 maddesi uyarınca kaldırılmasına, yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapılarak oluşacak sonuca göre karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davacının istinaf başvurusunun KABULÜ ile; 1-İstanbul Anadolu 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 18/01/2019 tarih ve 2019/273 Esas-2019/47 Karar sayılı kararının HMK. 353/1-a4 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA ve dosyanın mahkemesine İADESİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafça yatırılan 121,30. TL istinaf başvuru harcının hazineye gelir kaydına, 44,40.TL istinaf karar harcının talep halinde iadesine, 3-İstinaf aşamasında sarfedilen yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, 4-Artan gider avansı olması halinde davacıya iadesine, 5-Kararın ilk derece mahkemesi tarafından davacıya tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 19/03/2019 tarihinde HMK 353/1-a4 maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.