Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/481
KARAR NO : 2019/1670
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARI VEREN
MAHKEME : İSTANBUL 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 03/10/2018
DOSYA NUMARASI : 2017/988 Esas – 2018/955 Karar
DAVA : Alacak
KARAR TARİHİ : 27/11/2019
İlk Derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı kredi borçlusu … Tic. Ltd. Şti.’nin müvekkili bankadan kullandığı krediler nedeniyle müvekkiline borçlu olduğunu, dava dışı kredi borçlusunun tahsil edildiğinde kredi borcuna mahsup edilmek üzere keşidecisi davalı firma olan toplam 120.000,00 TL bedelli iki adet çeki müvekkili bankaya ciro ve tevdi ettiğini, müvekkilinin bu çekler nedeniyle davalıdan alacaklı olduğunu, alacaklarının tahsili amacıyla İstanbul …. İcra Dairesi’ nin … Esas (Yeni Esas …) sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalının itirazı nedeniyle takibin durduğunu, davalının İstanbul 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2017/1006 Esas sayılı dosyası ile itirazda bulunduğunu ve tedbir talep ettiğini, davaya konu çeklerin müvekkiline ciro edilmesine konu olan borç ilişkisinin devam etmekte olduğunu beyanla haksız iktisabın tespiti ile 2 adet çek bedeli toplamı olan 120.000,00 TL’nin keşide tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 03/10/2018 tarih ve 2017/988 Esas – 2018/955 Karar sayılı kararı ile; ” Davacı, bankaları ile 3. kişi … Tic. Ltd. Şti. Arasında Genel Kredi Sözleşmesi akdedildiğini, bu kapsamda 3.kişi … Tic. Ltd. Şti.’nin kredi sözleşmesinden kaynaklanan borcuna mahsuben davalı şirketin keşide etmiş olduğu “Malatya 20/07/2007, 60.000,00 TL bedelli, … seri nolu, muhatabı … Malatya Şubesi olan, keşidecisi … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Olan lehtarı …Ltd. Şti. Olan ilk cirantası…Ltd. Şti. İkinci cirantası … Ltd. Şti. Ve Malatya 21/07/2007, 60.000,00 TL bedelli, … seri nolu, muhatabı … Malatya Şubesi olan, keşidecisi … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Olan lehtarı … Ltd. Şti. Olan ilk cirantası … Ltd. Şti. İkinci cirantası … Ltd. Şti. Olan” iki adet çekin kredi sözleşmesinden kaynaklanan borca mahsuben kendilerine ciro suretiyle devir ve temlik edildiğini, bu nedenle kendilerinin de bu çeklere konu alacağı tahsil amacıyla İstanbul …. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası üzerinden kambiyo senetlerine mahsus yolla icra takibi başlattıklarını ve ancak keşidecinin İstanbul 2. İcra Hukuk Mahkemesinin 2017/1006 Esas sayılı dava dosyası üzerinden icra takibine itirazda bulunması neticesinde tedbiren takibin durdurulmasına karar verildiği, aynı çekler nedeniyle banka aleyhine gerçekleşen haksız iktisabın tespiti ile işbu iki adet çek bedeli olan toplam 120.000,00 TL’ nin keşide tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte tahsilini talep ve dava etmiş ise de kambiyo senetlerine mahsus yolla devam etmekte olan bir icra takibinin söz konusu olduğu hallerde davacının mükerrer bir şekilde alacak davası açmasında HMK 114/1-h. bendi kapsamında hukuki yararı olmadığından davanın hukuki yarar dava şartı yokluğu nedeniyle reddine … ” karar verilmesi gerektiği gerekçeleri ile; ” Dava tarihinde kambiyo senetlerine dayalı olarak devam etmekte olan icra takibinin varlığı nedeniyle davacı tarafın HMK 114/4 madde kapsamında işbu davayı açmakta hukuki yararları olmadığından davanın usulden REDDİNE, … ” karar verilmiş ve verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, Keşideci davalı hakkında kambiyo hukukuna dayalı mevcut bir icra takibi varken davalıya karşı sebepsiz zenginleşme davası açılmasının nedeninin; İstanbul …. İcra Müdürlüğü’ nün … E. (Yeni no : …) sayılı dosyası ile borçlular aleyhine kambiyo senetlerine özgü esas takibe 18.12.2007 tarihinde geçilmiş olup,  Davalı tarafından İstanbul 2. İcra Hukuk Mahkemesi’ nin 2017/1006 E. sayılı dosyası ile İİK 71 ve 33/a gereğince itirazın kabulü ile icranın geri bırakılması talepli dava ikame edilmiş olup, anılan dava sonucu mahkeme tarafından verilecek karara bağlı olarak, yani davanın kabulü halinde borçlu tarafından BK.146.madde gereği 10 yıllık genel zamanaşımı süresinin 18.12.2017 tarihinde alacağın zamanaşımıza uğradığı iddiasında bulunulabileceğinden, alacağın zamanaşımına uğramaması için işbu davanın ikame edilmiş olup, mahkemenin red kararının yasaya aykırı olduğunu,  İstanbul …. İcra Müdürlüğü’ nün … E. (Yeni no : …) sayılı dosyası için davalı tarafından İstanbul 2. İcra Hukuk Mahkemesi’ nin 2017/1006 E. sayılı dosyası ile İİK 71 ve 33/a gereğince itirazın kabulü ile icranın geri bırakılması için devam eden davanın duruşma gününün 19.12.2017 olması nedeni ile ALACAK HAKlarını korumak amacı ile işbu davaya açmamaları halinde bu sürenin zamanaşımının gerçekleşeceğini, nitekim İstanbul 2. İcra Hukuk Mahkemesi’ nin 2017/1006 E. dosyası ile devam eden davanın 19.12.2017 tarihli 2017/1263 karar no ile kabul edildiğini ve kendileri tarafından temyiz edildiğini, Mahkeme tarafından davalı tarafından İstanbul 2.İcra Hukuk Mahkemesi’ nin 2017/1006 E. sayılı dosyası ile İİK 71 ve 33/a gereğince icranın geri bırakılması talepli davasının sonucunun bekletici mesele yapılması, dava sonucuna göre hukuki yarar bulup bulunmadığı hususunun değerlendirilmesi gerektiğini, bu nedenle kararın yasaya aykırı olduğunu, Dava dışı ciranta … TİCARET LTD ŞTİ’ nin İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 30/12/2009 tarih ve 2009/236 E ve 2009/923 sayılı kararı ile iflasına karar verildiğini ve İstanbul …. İflas Müdürlüğü’ nün … E.nolu dosyası ile iflas-tasfiye işlemlerinin yürütülmekte olduğunu ve basit tasfiye ile işlemlere devam edilmekte olduğunu, İflas masasına alacak kayıtlarının 12 sıra no ile yapıldığını, Çekin zamanaşımına uğramış olmasının, TTK 644. hükmüne göre açılan bir davada, çeki ciro yolu ile devralan iyi niyetli 3. kişi hamil bakımından kambiyo senedi olma ve temel ilişkiden bağımsız olma vasfını değiştirmediğini, bu nedenle alacaklarının tahsili için T.T.K. 730/ 14.md. hükmü atfıyla T.T.K. 644. md. ve genel hükümlere göre “Sebepsiz İktisap” koşullarının doğduğunu, buna göre davalının ödemekle yükümlü olduğu halde ödemediği söz konusu çekten dolayı haksız ve sebepsiz yere zenginleşmiş olup, müvekkili bankanın yetkili hamil sıfatıyla gerek TTK’ nun belirtilen hükümleri, gerekse genel hükümlere göre davalıdan alacaklı olduğunu, bu sebeple alacaklarının tahsilini talep etme ve dava açma gereği doğduğu için huzurda görülen bu davanın açıldığını, İstanbul … İcra Müdürlüğü’ nün … E. (Yeni no : …) sayılı takip dosyasının kambiyo takibi olup, açılış tarihi dikkate alındığında, borçlu tarafından BK 146 md gereği 10 yıllık genel zaman aşımı süresinin 18.12.2017 tarihinde dolacağından alacağın zaman aşımına uğradığı iddiasında bulunulabileceğinden, dava açmakta hukuki yararları bulunduğunu, İşbu alacak davasının reddi nedeni ile müvekkili bankanın alacaklarına karşı zaman aşımı iddiasında bulunulabileceğinden alacağın tahsili imkanı kalmayacağından, müvekkil banka zararının doğacağını, dava açmakta hukuki yararları bulunmadığını beyanla; Re’sen dikkate alınacak nedenlerle; İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 03.10.2018 tarih ve 2017/988 E – 2018/955K sayılı ilamının istinaf incelemesi neticesinde kaldırılmasına ve talepleri doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’ nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, TTK’ nın 732.maddesine istinaden açılmış sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacak davasıdır. Mahkeme davayı dava şartı yokluğu (hukuki yarar) nedeniyle reddetmiş, davacı istinafa gelmiştir. Uyuşmazlık konusu davacının dava açmakta hukuki menfaatinin olup olmadığı noktasındadır. Taraflar arasında doğrudan ticari bir ilişki bulunmamaktadır. Dava dışı borçlunun davacı bankadan kredi kullanırken davalının keşide ettiği çeki, kredi borcuna mahsuben davacıya teslim ettiği, çeklerin karşılıklarının çıkmadığı, davacının icra takibi yaptığı, sonuç alamadığı anlaşılmaktadır. Davacı tarafından İstanbul …. İcra Dairesi’ nin … sayılı dosyasında (önceki esası …) çekin keşidecisi davalı ile kendisinden kredi kullanan lehdar firma aleyhine kambiyo senetlerine mahsus takip yaptığı, davalının İstanbul 2. İcra Mahkemesine zamanaşımı nedeniyle takibin geri bırakılmasına karar verilmesini talep ettiği, Mahkemenin 19/12/2017 tarih ve 2017/10061 E-2017/1263 K. sayılı kararı ile icranın geri bırakılmasına karar verdiği, kararın istinaf edildiği, henüz kesinleşmediği anlaşılmaktadır. İcranın geri bırakılması kararı kesinleşmediği için dava, İİK 33/ a maddesine göre açılmış bir dava değildir. Davacı İstanbul …. İcra Dairesi’ nin … sayılı dosyasında takibin devamını istememekte müstakil olarak TTK 732 hükmüne dayanarak davalıdan alacağın tahsilini talep etmektedir. Buna ek olarak davacı, keşidecinin kambiyo senedinden sorumluluğu çerçevesinde (TTK 732) alacağın zamanaşımına uğramaması için davayı açtıklarını, hukuki menfaatlerinin olduğunu öne sürmektedir. Dava icra takibinden bağımsız keşidecinin sorumluluğuna dayanan TTK 732.maddeye göre açılmış bir davadır. İstanbul 2. İcra Hukuk Mahkemesi’ nin 2017/1006 E-2017/1263 K. sayılı kararı henüz kesinleşmediği için İİK 33/a maddesine göre açılmış bir dava olmadığından icra takibi de geri bırakılmış olduğundan, bu aşamada davacının hukuki yararının olup olmadığı belirlenemeyeceğinden davanın hukuki yarar dava şartı yokluğundan reddedilmesi usul ve yasaya uygun olmamıştır. Sonuç olarak; davacının (kesinleşmemiş) icrasının geri bırakılmasına karar verilmiş bir icra takibinin bulunması, 6102 sayılı TTK’nın 732.maddesine dayalı müstakil bir alacak daası açma hukuki menfaat dava şartının olmadığını göstermeyeceğinden, HMK 353/1-a4 maddesi uyarınca davacının istinaf başvurusunun kabulü ile Mahkeme kararının kaldırılarak dosyanın TTK 732. maddeye göre yürütülerek sonuçlandırılması için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davacının istinaf başvurusunun KABULÜ ile;1-İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 03/10/2018 tarih ve 2017/988 Esas – 2018/955 Karar sayılı kararının HMK 353/1-a4 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA ve dosyanın mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan 121,30 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 44,40.TL istinaf karar harcının talep halinde iadesine, 3-Davacı tarafından istinaf aşamasında sarf edilen istinaf kanun yoluna başvurma harcı 121,30 TL ile dosyanın Bölge Adliye Mahkemesi’ ne gidiş-dönüş masrafı 24,00 TL olmak üzere; toplam 145,3 TL’ nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 4-Artan gider avansı olması halinde yatıran tarafa iadesine, 5-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 27/11/2019 tarihinde HMK 353/1-a4 maddeleri gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.