Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/42 Esas
KARAR NO: 2020/821 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARAS: 2017/27 Esas – 2018/619 Karar
TARİH: 05/06/2018
DAVA: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 10/09/2020
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davalının yetkilisi olduğu … A.Ş ile müvekkilinin şifahi yaptıkları anlaşma ile müvekkilinin davalıdan yaklaşık 500.000,00-TL tutarında kozmetik ürün sipariş ettiğini, davalının yetkilisi olduğu dava dışı şirketin avans talep etmesi üzerine müvekkilinin davalı lehine … Fındıkzade şubesine ait … çek numaralı 20/12/2016 keşide tarihli ve 27.077,00-USD bedelli çeki ve … çek numaralı 20/11/2016 keşide tarihli ve 27.077,00-USD bedelli çeki keşide ederek avans olarak davalıya verdiğini, davalının bu çeklere istinaden İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı ve İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takiplerini başlattığını, davalı tarafından müvekkiline söz verilen malların teslim edilmediğini, bu sebeple çeklerin bedelsiz olduğunu, belirterek İİK 72. Maddesine göre takiplerden dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacının TMK 2. Maddesine göre dürüst davranmadığını, müvekkilinin dava dışı … A.Ş’nin sahibi olduğunu, bu şirketin kozmetik ihracatı yaptığını, uzun bir süre önce Ürdün’den geldiği belirten dava dışı … isimli şahıs tarafından müvekkilinden 54.154,00-USD bedelli ürün sipariş edildiğini, bu alışverişten dolayı dava dışı … isimli şahsa yönlendirildiğini, bu şahsın davacı firmanın yetkilisi olduğunu, görüşmede malı sipariş eden Ürdün’lü şahısların temsilcisi gibi hareket ettiğini, görüşmeye güvenerek dava dışı … ‘e 54.154,00-USD toplam bedelli mal gönderildiğini, malın gönderimini müteakiben müvekkilinin davacıya müracaat ettiğini, bunun üzerine davacının dava konusu çekleri keşide ederek müvekkiline teslim ettiğini, davacı tarafın müvekkili ile mal alımı konusunda anlaştığı yönündeki iddiaların asılsız olduğunu, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 05/06/2018 tarih 2017/27 Esas 2018/619 Karar sayılı kararında; “Davacı her ne kadar davalı ile aralarında mal satımına ilişkin şifahi sözleşme olduğunu iddia ederek dava konusu çeklerin bu sözleşmenin avansı olarak verildiğini beyan etmiş ise de HMK 200 ve 201. Maddeleri muvacehesinde aralarındaki sözleşmeyi ve sözleşmeye istinaden bu çeklerin avans çeki olarak verildiğini ispat edememiştir. Bilakis davalı taraf dosyaya sunmuş olduğu ve dava dışı … adına keşide edilmiş fatura ve gümrük belgeleri ile savunmalarını desteklemiştir. Ayrıca mahkememizce Mali Müşavir …’ye yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde davacı ile davalı arasında davacının iddia ettiği gibi bir ticari ilişkinin bulunmadığı rapor edilmiştir. Bu durumda özünde bir havale işlemi olan ve sebepten mücerret olan çeklerden dolayı davacının davalıya borçlu olduğu …”gerekçesi ile, Davanın reddine, karar verilmiş, karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, Avans olarak verilen çekler karşılığı mal teslim edilmemesi nedeniyle bedelsiz kalan çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti davası açtıklarını, davalının ise alacaklısı ve borçlu farklı olan … isimli şahsa yine dava dışı şirket tarafından mal gönderildiğini, gönderilen bu mallar karşılığında söz konusu çeklerin dava dışı şirket alacağına karşılık düzenlendiğini savunduğunu, davanın alacaklısı ve borçlusu ile davalının iddia ettiği ticari ilişkinin taraflarının farklı olduğunu, alınan raporların müvekkili lehine olmasına rağmen mahkemece gerekçesi belirtilmeden rapor aksine aleyhlerine karar verildiğini, mahkemece alınan raporun müvekkili lehine olması karşısında davalının sahte Whatsapp yazışmalarını dosyaya sunarak müvekkilinin borcu kabul ettiğini ileri sürdüğünü, söz konusu dosyaya sunulan Whatsapp yazışmalarının sahte olduğunu, davalı tarafından tek taraflı olarak üretildiğini, sonradan dosyaya delil sunulmasına muvafakat etmediklerini, söz konusu dosyaya sonradan sunulan ve itiraz ettikleri delillerin davalının savunmasını kanıtlamaya yeterli olmadığını, menfi tespit davalarında ispat yükünün davalıda olduğunu, davalının söz konusu çekleri üçüncü kişilerin aralarındaki ticari ilişki nedeniyle oluşan borca karşılık verildiğini ispat etmesi gerektiğini, çeklerin dava dışı alacaklı olduğu belirtilen şirket defterlerinde de kayıtlı olmadığını, davalının dava dışı şirket lehine verildiğini savunduğu davaya konu çekleri kendi adına takibe koyduğunu, çeklerde lehdar olarak da dava dışı şirket değil davalının göründüğünü, iş bu davanın menfi tespit davası olup davalının alacaklı olduğunu ispatlaması gerektiğini, davalının savunmasını ispatlayamadığını belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, çek nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davacı, davaya konu çeklerin davalıdan alınacak mallara karşılık avans olarak verildiğini, ancak davalı tarafından malların teslim edilmediğini, bu sebeple çeklerin bedelsiz kaldığını ileri sürerek borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.Davalı ise, davaya konu çeklerin avans olarak verilmediğini, davacının kabulü ile 3. Kişiye satılıp teslim edilen malların bedeli olarak keşide edilip verildiğini, çekin ödeme aracı olduğunu, ispat yükünün davacıda bulunduğunu savunmuştur. Çek, bir ödeme aracıdır. TBK.’nın 207. maddesinin ikinci fıkrasında da asıl olanın peşin satış olduğu düzenlenmiştir. Buna göre davacının malları teslim aldığının kabulü gerekir. Dava konusu çekleri avans olarak verdiğini, çeklerin bedeli kadar malları teslim almadığını iddia eden davacının, bu iddialarını yazılı delillerle ispat etmesi gerekmektedir. Davalının, dava konusu çekler karşılığı malı 3. kişiye teslim ettiğini ve 3. kişinin satılan bu mallar karşılığı doğan borcuna karşılık davacının söz konusu çekleri keşide ederek teslim ettiğini savunması, ispat yükünü değiştirmemektedir.Davacı söz konusu çeklerin avans olarak verildiğini, çek bedeli kadar mal teslim edilmediğini ispatlayamamıştır. Bu nedenle istinaf sebepleri yerinde değildir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre; mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nun 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan 98,10. TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 54,40.TL istinaf karar harcından, istinaf eden tarafından peşin olarak yatırılan 35,90.TL harcın mahsubu ile bakiye 18,50.TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nın 361/1.maddesi gereğince kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay’ da temyiz yolu açık olmak üzere 10/09/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.