Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/2025 Esas
KARAR NO : 2019/1695 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2017/1178 Esas 2017/1274 Karar
TARİH: 29/12/2017
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ: 27/11/2019
İlk derece mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFIN İDDİASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile; 10/12/2017 tarihinde müvekkili şirket yetkilisi ….’ in kullanmış olduğu … plakalı araçta hırsızlık olayı gerçekleştiğini ve araçtan telefon, dizüstü bilgisayar, bilgisayar kasası ve müvekkili şirketin 2017 yılına ait Yevmiye Defteri, Defteri Kebir, Alış-Satış Faturaları, Envanter Defteri, Karar Defteri şirkete ait kaşenin çalındığını, konu ile ilgili olarak Bağcılar Poliz Merkezi Amirliğine başvurularak konu hakkında şikayette bulunduğunu, 2017 yılına ait tüm ticari defterler, fatulara, vergiye esas belgeler ve sair her türlü belge ve evraklar hırsızlık nedeniyle zayi olduğundan TKK madde 82,(7) uyarında 2016 ve 2017 yılına ait tüm defter, fatura ve sair belgelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesi talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 29/12/2017 tarih 2017/1178 Esas 2017/1274 Karar sayılı kararında;”Bilindiği üzere ilgili her tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve belgelerin zıyaı halinde 6102 sayılı TTK 82/7. maddesi uyarınca işletmesinin bulunduğu yer mahkemesinden zayi belgesi verilmesini istemesi mümkündür. Ancak zıyaın, saklamakla yükümlü olunan defter ve belgelere ilişkin olması ve bu defter ve belgelerin yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde gerçekleşmesi gerekir. Ayrıca bu yöndeki talebin de zıyaın öğrenildiği tarihten itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede yapılması gerekir. Diğer yandan tacirin, ticari belgelerini özenle saklama mecburiyeti vardır. Bu nedenle zayi belgesinin verilebilmesi için zıyaın TTK 82. maddesinde belirtilen hallerden biri sonucunda gerçekleştiğinin de ispatı zorunludur. Davacı tarafından zıyaın TTK 82. maddesinde sayılan hallerin birinin gerçekleşmesi sonucunda olduğu da iddia edilmemiştir.10/12/2017 tarihinde davacı şirket yetkilisinin kullanmış olduğu araçta meydana gelen hırsızlık nedeni ile 2016 ve 2017 yıllarına ait tüm defter, fatura ve sair belgelerin zayi olduğu iddiasıyla dava açılmış ise de TTK 82. maddeye göre bu tür durumlarda dava açma süresi 15 günlük hak düşürücü süreye tabi tutulmuştur. Hak düşürücü süre yargılamanın her aşamasında taraflar hazır olsa olmasa da mahkemece resen ele alınması incelenmesi gereken bir dava şartıdır.Tacirin ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde ticari işlemesinin bulunduğu yerdeki yetkili mahkemeden zayi belgesi verilmesini talep edebileceğini düzenlemiştir Maddede öngörülen 15 günlük süre hak düşürücü süredir ve mahkemelerce resen gözönünde tutulur . (Yargıtay 11. H.D.nin 27.06.2002 Tarih 2002/3160 E. 2002/6688 K. sayılı ilamı bu yöndedir )Anılan düzenleme ve davacı iddiasına göre hırsızlığın 10.12.2017 tarihinde meydana geldiği ancak bu davanın 15 günlük hak düşürücü süreden sonra açılmış bulunması …”gerekçesi ile,Davanın usulden reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile;10.12.2017 tarihinde müvekkili şirket yetkilisi … kullanmış olduğu … Plakalı araçta hırsızlık olayı gerçekleştiği ve araçtan, telefon, dizüstü bilgisayar, bilgisayar kasası ve müvekkili şirketin 2017 yılına ait yevmiye defteri, defteri kebir, alış – satış faturaları , envanter defteri, karar defteri, şirkete ait kaşe çalındığını, Konu ile ilgili olarak Bağcılar Poliz Merkezi Amirliğine başvurularak konu hakkında şikayette bulunulduğu, 2017 yılına ait tüm ticari defterler, faturalar, vergiye esas belgeler ve sair her türlü belge ve evraklar, hırsızlık nedeniyle zayi olduğundan, TKK madde 82,(7) uyarınca, 2017 yılına ait tüm defter, fatura ve sair belgelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesi talebi ile dava açıldığı, yerel mahkeme tarafından davacının iddiasına göre hırsızlığın 10/12/2017 tarihinde meydana geldiği ancak davanın 15 günlük hak düşürücü süreden sonra açıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verildiğini, Yerel Mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, yerel mahkeme dava dilekçesinde belirttiği hususlarda araştırma yapmaksızın eksik inceleme sonucu yanılgı ile davanın usulden reddine karar verildiğini, TTK‘da tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde zayi belgesi almak için mahkemeye başvurması gerektiğinin belirtildiği, bu onbeş günlük süre hak düşürücü bir süre olup, hakim tarafından kendiliğinden dikkate alınması gerektiği, ancak müvekkili davacı defter ve belgelerin çalınmış olması ve çalınan evrakların çalan kişi veya kişilerce herhangi bir kıymetinin bulunmayacağı düşüncesi ile polis merkezine yapmış olduğu şikayetin sonucunu beklediği ve davayı açmadığını, zira zayi olmadığı kanaatini taşıdığı, ancak geçen süre zarfında faillerin ve zayi talebine konu defter ve belgelerin bulunamaması nedeni davayı ikame ettiğini, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf inceleme sonucunda kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1178 Esas 2017/1274 Karar sayılı dosyası kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’ nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep TTK 82/7 maddesi gereğince tacirin saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve belgelerinin zayi olduğundan bahisle zayi belgesi verilmesine ilişkindir. TTK’nın 82/7 maddesinde tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde zayi belgesi verilmesini isteyebileceği belirtilmiştir. Maddede öngörülen süre hak düşürücü süredir. Tacir ticari defter ve belgelerini özenle saklamak zorundadır. Somut olayda talep eden ticari defter ve belgelerinin 10/12/2017 tarihinde çalındığını belirtmiş davayı ise 15 günlük süreden sonra 27/12/2017 tarihinde açmıştır. Aynı gün hırsızlık olayını polis merkezine bildirerek tutanak düzenlettirmiştir. Bu nedenle ticari defter ve belgelerinin bulunacağını düşünerek zıyaı daha sonra öğrenmiş sayılması gerektiğine ilişkin istinaf sebebi yerinde değildir. Ayrıca talep eden özenle saklamakla yükümlü olduğu ticari defter ve belgelerinin, ticari işletmesinde değil de araç içinde bulunmasını gerektirir geçerli bir sebep belirtmemiştir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nun 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan 98,10.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 44,40.TL istinaf karar harcından, istinaf eden davacı tarafından istinaf aşamasında peşin olarak yatırılan 35,90.TL harcın mahsubu ile bakiye 8,50.TL istinaf karar harcının davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın İlk Derece Mahkemesince davacı tarafa tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 27/11/2019 tarihinde HMK’ nun 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.