Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1958 Esas
KARAR NO : 2019/1694 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2019/425 Esas 2019/721 Karar
TARİH : 11/07/2019
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
KARAR TARİHİ: 27/11/2019
İlk derece mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFIN İDDİASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkili bankanın müşterisi olan … Ticaret Limited Şirketi adına 07/11/2018 tarihinde basım talebi girilen 25 adet çek yaprağı içeren çek defterinin 09/11/2018 tarihinde Bayrampaşa Terazidere Şubesine 206 paket numarası ile gönderimi sırasında kaybolduğunu, gönderimi sırasında kaybolan çek defterine ilişkin olarak yapılan tüm araştırmalara rağmen çek defterinin nerede veya kimin elinde olduğunun tespit edilemediğini, kayıp olduğu ve dolayısıyla bankaya ibraz edilmeyeceği varsayılan çeklerden … no’ lu çekin Dokuz Eylül Ticari Şubesi müşterisi tarafından tahsil edilmek istenmesiyle ve … nolu çekin 30/06/2019 tarihinde … AŞ.Gaziemir Şubesinden takastan sorulmuş olması sebebiyle çeklerin çalınmış olduğu şüphesi doğduğunu, çeklerle ilgili hırsızlık ve banka aracı kılınarak nitelikli dolandırıcılık suçlarına ilişkin olmak üzere 26/06/2019 tarihinde İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu, çeklerin 3. şahısların eline geçmesi halinde geri dönülemez zararının ortaya çıkacağını ve tüm bu sebeple dava konusu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:İlk Derece Mahkemesi 11/07/2019 tarih 2019/425 Esas 2019/721 Karar sayılı kararında;”Zayi sebebiyle çek iptali davasını açmaya meşru hamilin hakkı olduğu, çek hamili olmayan davacının çek iptali davası açma hakkı olmadığı…” gerekçesi ile ; Çek hamili olmayan davacının işbu davayı açma hakkı olmadığından davanın reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile;Yerel Mahkeme 11/07/2019 tarihli karar ve aynı gün tarihli gerekçeli kararında zayi sebebiyle çek iptali davasını açmaya meşru hamilin hakkı olduğu ve çek hamili olmayan müvekkili bankanın çek iptali davası açmaya hakkı olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verdiğini, Ancak verilen kararda davacı müvekkili bankanın neden çek iptali davası açmaya hakkı olmadığı açıklandığı, davanın koşullarını değerlendirmeden davanın haksız olarak reddine karar verdiğini, Dava dilekçesinde de görüleceği üzere müvekkil bankanın müşterisi olan… Ticaret Limited Şirketi adına 07/11/2018 tarihinde basım talebi girilen 25 adet çek yaprağı içeren çek defteri 09/11/2018 tarihinde Bayrampaşa Terazidere Şubesine 206 paket numarası ile gönderimi sırasında kaybolduğu, çeklerle ilgili hırsızlık ve banka aracı kılınarak nitelikli dolandırıcılık suçlarına ilişkin olmak üzere 26/06/2019 tarihinde İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğu, kayıp olduğu ve dolayısıyla bankaya ibraz edilmeyeceği varsayılan çeklerden … no’ lu çekin Dokuz Eylül Ticari Şubesi müşterisi tarafından tahsil edilmek istenmesiyle ve … nolu çekin 30/06/2019 tarihinde … Gaziemir şubesinden takastan sorulmuş olması sebebiyle çeklerin çalınmış olduğu şüphesi doğduğu, Basım talebi girildikten sonra müvekkili banka nezdinde kaybolan çek defterine ilişkin, çalınmış olma şüphesi doğması üzerine ikame edilmiş olan bu davada bankanın neden çek iptali davası açmaya hakkı olmadığı hususunun anlaşılamadığını, … Ticaret Limited Şirketi adına basım talebi alınmış olan çek defteri henüz hamiline ulaşmadan zayi olduğu, işbu sebeple çek defterinin henüz bankanın egemenlik alanından çıkmadan kaybolmasına karşın yerel mahkeme tarafından bu husus göz ardı edilerek davayı ikame etmede sadece meşru hamilin hakkı olduğu yönündeki karar hem müvekkili bankanın hemde banka müşterisi şirketin çeklerin tedavüle çıkması halinde zarar uğramalarına sebebiyet vereceğini, Kaldı ki, henüz müşterisine teslim edilmemiş çek defterinin banka nezdinde kaybolduğu göz önünde bulundurulduğunda, bankanın halihazırda çeklerin hamili olduğu kabul edilmeli ve gerek usul ekonomisi gerek 3. kişilerin haklarının korunması adına işbu zayi davasının görülmesine devam edilmesi gerektiğini, Müvekkili bankanın Türkiye çapında bankacılık hizmetinin önde gelen kuruluşlarından biri olup bankacılık sektöründe müşterilerine en iyi hizmeti vermeye çalışan bir kurum olduğu, müvekkili bankanın büyüklüğü göz önüne alındığında kendi nezdinde kaybolmuş olan çek defterine ilişkin olarak işbu bu davayı ikame etmede hukuki yararı olduğunu, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/425 Esas 2019/721 Karar sayılı dosyası kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’ nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Talep zayi nedeniyle çek iptaline ilişkindir.Kıymetli evrakın iptali genel olarak TTK’ nın 651. maddesinde düzenlenmiştir. Maddeye göre kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. TTK’ nın 818/1-s maddesi yollaması ile çekler hakkında da uygulanacak olan aynı kanunun 757 maddesinde iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişinin, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebileceği, 759. maddesinde Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptalinin istenebileceği, iptal talep edenin poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sunmak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlü olduğu düzenlenmiştir.Söz konusu düzenlemelere ve Yargıtay içtihatlarına göre kambiyo senetlerinin zayi nedeniyle iptalini ancak senet hamili talep edebilecektir. Somut olayda davacı, keşideciye verilmek üzere bastırılan çek karnesinin bankada iken zayi olduğunu iddia ettiğinden davacı banka söz konusu çeklerin yetkili hamili değildir. Bu nedenle zayi nedeniyle çek iptali davası açamaz. Yine TTK’ nın 780. maddesinde çekin unsurları düzenlenmiş olup, 781. maddeye göre imzasız boş çek yaprakları çek vasfında değildir. Keşideci imzası bulunmadığı için kambiyo senedi (çek) vasfında olmayan boş çek yapraklarının iptali de talep edilemeyecektir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nun 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan 98,10.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 44,40.TL istinaf karar harçı istinaf eden tarafından istinaf aşamasında peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın İlk Derece Mahkemesince davacı tarafa tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 27/11/2019 tarihinde HMK’ nun 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.