Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1933 Esas
KARAR NO: 2021/1187 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 10/01/2019
NUMARASI: 2017/23 Esas 2019/12 Karar
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen)
KARAR TARİHİ: 15/09/2021
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, dava dışı sigortalı … Ltd.Şti.nin 15/07/2015-2016 vade tarihleri arasında Nakliyat Emtia Abonman Sigorta Poliçesi ile davacı şirket nezdinde sigortalı olduğunu, sigortalı şirket tarafından davacı şirkete yapılan ihbar neticesinde, 20/06/2016 tarihinde sigortalı şirkete ait emtianın Fransa’da bulunan … firmasına ihraç edilmek üzere 40 konteynıra sigortalı şirket adına davalı tarafından yüklendiğini ve … nolu mühür vurulduğunu, ilgili koyternırın 23/06/2016 tarihinde Türkiye/Gebze’den … sefer numaralı gemiye … Ltd.firması nezaretinde yüklendiğini, söz konusu emtianın Fransa’da bulunan alıcı firmada tahliyesi esnasında 985 adet karton kutu fındık emtiasından 20 adet karton kutunun eksik olduğu tespit edilerek ilgili birimlere hasar ihbarında bulunulduğunu, yapılan incelemede emtianın Fransa’da tahliyesi esnasında konteynır üzerinde bulunan mühründe bozulmadığının görüldüğünü, sigortalı firma ile görüşüldüğünde emtiayı konteynıra yüklenmesi için davalı firmaya tam olarak gönderdiklerini, eksikliğin yükleme işlemini yapan davalı şirketten kaynaklandığını beyan ettiklerini, Beyoğlu …Noterliğinin 25/11/2016 tarihli, … yevmiye sayılı ihtarnamesiyle davalı şirkete oluşan zararla ilgili bildirimde bulunulduğunu, ancak davalı şirketin söz konusu zarardan sorumluluklarının olmadığını belirttiğini, emtianın yükleme esnasında eksik olmadığı, olsa bile bu durumda mutlaka tutanakla tespiti yapılacağın fakat böyle bir duruma ilişkin tutanak bulunmadığını, söz konusu kayıp nedeniyle hasar bedeli olarak 4.031 USD davacı şirket tarafından sigortalıya ödendiğini, tazminat değerinin sigorta poliçesinde belirtilen kur ile TL cinsinden değerinin 12.045,02 TL.ye tekabül ettiğini, bu nedenlerle her türlü fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 12.045 TL tazminatın ödeme tarihi olan 21/12/2016 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesi ile, davacının sigortalısı … Ltd.Şti.ile davalı şirket arasında 15/04/2016 tarihli anlaşma gereği gümrük müşavirliği anlaşması akdedildiğini, ancak taraflar arasındaki hizmet akdinin davacının sigortalısı şirketin davalı adına verdiği Yomra Noterliğinin 15/12/2015 tarih ve … yevmiye sayılı vekaletnamesi ile başladığını, davacı ve sigortalısı tarafından davalıdan iki ayrı ihtarname ile 198.825 Euro zararın oluştuğu ve tazmininin talep edildiğini, ancak dava dilekçesinde nasıl hesaplandığını anlayamadıkları bir şekilde hasar talebinin 4.031 USD-12.045,02 TL olarak belirlendiğini, dava dışı davacının sigortalısı şirketin Trabzon fabrikada yüklenen tırların İstanbul, Dilovası, Derince ve Tekirdağ Gümrük Müdürlüklerine yurtiçi sevk irsaliyesi ile sevk edildiğini ve fabrika ihracat departmanı tarafından yine Uluslararası sevkiyatı planlanan konteynırlara aktarılmak üzere ilgili limana gönderildikleri ve aktarması yapılan konteynır mühürlenerek gümrük beyannamesi açılacak müdürlüğe gemiye yüklenmek üzere gönderildiğini, Yılport’un liman dışındaki sahasına dava dışı şirketten araçlar geldiğini, bu sahada koyternıra yükleme yapıldığını, mühürlenen koyteynırların Yılport limanına sevk edildiklerini, tüm bu aşamaların kamera kayıtlarında yer aldığını, bu süreçte kimsenin müdahalesinin olmasının mümkün olmadığını, 12-15 dk.içerisinde yolda herhangi bir zarar, hasar, ziya meydana geldi ise bu durumun davalı tarafından bilenemeyeceğini, bahse konu bir kamyonet dolusu fındık kolisi olduğundan bu aşamada herhangi bir eksilmeye yönelik süreninde yetmeyeceğini, kamera kayıtları incelendiğinde koyteynırı taşıyan aracın 10 dakika içinde limana ulaştığının tespit edileceğini, kesinlikle kabul anlamına gelmemekle birlikte bahse konu eşyanın eksik teslim alındığına dair herhangi bir tutanağında mevcut olmadığını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 10/01/2019 tarih ve 2017/23 Esas – 2019/12 Karar sayılı kararında; “….Tüm dosya kapsamı davacının iddiaları, davalının savunmaları, alınan bilirkişi raporu ile birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirkete sigortalı olan dava dışı … Ltd.Şti. tarafından Fransa’da bulunan … firmasına 985 koli fındık ihraç edildiği, söz konusu kolilerin davalı şirket tarafından konteynırlara yüklendiği ve mühürlendiği, kolilerin Fransa’da alıcı firma tarafındn tahliyesi esnasında 20 adet kolinin eksik olduğunun tespit edildiği ve sevk irsaliyesi üzerine eksik ürün notu düşülerek gönderici firma adına 4.031 Euro tutarında iade fatura düzenlendiği, davacı sigorta şirketi tarafından dava dışı sigortalısına 4.069,54 USD net hasar tutarı ödemesi yapıldığı, davacı sigorta şirketi tarafından sigortalısına yapılan ödemenin davalının hasardan sorumlu olduğundan bahisle rücuen tahsilinin talep edildiği, hükme esas alınan bilirkişi raporununa göre; tüm sevk işlemlerinin gönderici firma adına davalı tarafından yapıldığı, davalı firmaca dış ticaret belge içeriklerine uygun olarak emtianın toplam koli/ağırlık miktarının kontrolü yapılmak suretiyle, konteynıra yükleme işlemlerinin yapıldığı ve sevkiyata dair tüm iş akışından sorumlu olduğu, davalı şirketi ile davacı sigorta şirketinin sigortalısı arasında düzenlenmiş olan sözleşmenin konusu, düzenlenme amacı ve Gümrük Müşavirinin Mükellefiyetleri başlıklı 2.maddesi kapsamında davalının ihracat konusu emtianın dış ticaret belgelerine uygun olarak tam ve eksiksiz olarak sevk edilmesini, gümrükten ihracatını, uygun ve ön görülen şekilde hava, deniz ve karayolu ile malın satıldığı noktaya kadar nakliyesinin yapılmasını, varış adresine tam ve eksiksiz olarak ulaşmasını, ihracat işlemlerinin tamamlanmasını sağlamakla mükellef olduğu, oluşan zarardan davalı şirketin sorumlu olduğu, davacı sigorta şirketinin sigortalısına ödemiş olduğu tazminatı davalıya rücu edebileceği anlaşılmakla davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. …”gerekçesi ile, Davacının davasının KABULÜ ile, 12.045,00 TL .nin 02/09/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, karar verilmiş ve karara karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesi ile, Davacının dava dışı sigortalısı … LTD.ŞTİ. ile müvekkili şirket arasında 15.04.2016 tarihli anlaşma gereği gümrük müşavirliği anlaşması akdedildiğini, ancak taraflar arasındaki hizmet akdi dava dışı … LTD.ŞTİ.’nin müvekkili adına verdiği Yomra Noterliği 15.12.2015 tarih … yevmiye sayılı vekaletnamesi ile başladığını, Müvekkili tarafından davacının dava dışı sigortalısı … LTD. ŞTİ.’ye akdedilen anlaşma gereği gümrük müşavirliği hizmeti verildiğini, Dava dışı davacının sigortalısı tarafından müvekkili şirkete Trabzon Yomra Noterliği 15.08.2016 tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesi keşide edilerek ithalat konusu, … Limited. Acentesinin … sefer numaralı gemisi ile sevk ettiğ … no.lu konteyner muhteviyatı 985 adet karton kutu, net 24.000 Kg. Brüt24.800 kg. Ağırlığında ve 198.825 eur değerindeki 610019565/1-03-575, …, … parti no.lu fındık ürünlerinden toplam 20 karton kutunun kayıp olduğu ihtaren bildirilmiş ve zararın müvekkiline rücu edileceğinin ihtar edildiğini, Taraflarından bahse konu ihtarnameye Beyoğlu … Noterliği 25.08.2016 tarih … yevmiye sayılı ihtarname ile itirazen cevap verildiğini, Ardından … A.Ş. tarafından 08.11.2016 tarih … dosya no.lu yazıyla müvekkilimden iddia olunan hasar bedelinin tazmini talep edildiği, taraflarından Beyoğlu … Noterliği 25.11.2016 tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile itirazen cevap verildiğini, Davacı ve sigortalısı tarafından müvekkilinden iki ayrı yazı/ihtarname ile 198.825 Eur zararın oluştuğu ve tazmini talep edildiği, ancak huzurdaki dava dilekçesinde nasıl hesaplandığını anlayamadıkları bir şekilde hasar talebi 4.031,00 USD (12.045,02 TL.) olarak belirlendiğini, Her ne olursa olsun davacının talebinin taraflarından kabul edilmesi mümkün olmadığını, Dava dışı davacının sigortalısı … Ltd Trabzon Fabrikada yüklenen Tırlar İstanbul, Dilovası, Derince veya Tekirdağ Gümrük müdürlüklerine yurtiçi sevk irsaliyesi ile sevk edildiği ve Fabrika ihracat departmanı tarafından yine Uluslararası sevkiyatı planlanan Konteynerlere aktarılmak üzere ilgili limana gönderildiği ve aktarması yapılan konteyner mühürlenerek gümrük beyannamesi açılacak müdürlüğe gemiye yüklenmek üzere gönderildiğini, Yılport’un liman dışındaki sahasına dava dışı şirketten araçlar gelmekte, bu sahada konteynere yükleme yapılmakta, mühürlenen konteynerler Yılport limanına sevk edilmekte olduğunu, tüm bu aşamalar kamera kayıtlarında yer almakta olduğunu, bu süreçte kimsenin müdahalesinin olması mümkün olmadığını, 12-15 dk. İçerisinde yolda herhangi bir zarar, hasar,ziya meydana geldi ise bu durum müvekkili tarafından bilinemeyeceğini, kaldı ki bahse konu bir kamyonet dolusu fındık kolisi olduğundan bu aşamada herhangi bir eksilmeye yönelik sürenin de yetmeyeceğini, Bahse konu yüklemeye ilişkin kamera kayıtları incelendiğinde konteyneri taşıyan aracın 10 dakika içinde limana ulaştığı tespit edilebileceğini, Tüm bunların yanında, kesinlikle kabul anlamına gelmemekle birlikte, bahse konu eşyanın eksik teslim alındığına dair herhangi bir tutanak da mevcut olmadığını, Ancak dosyaya sunulan bilirkişi raporunda dava dışı sigortalı ile müvekkili arasında akdedilen gümrük müşavirliği hizmet sözleşmesi konuya ve mevzuata vakıf bir bilirkişi tarafından değerlendirilmediğinden bilirkişi raporunu kabul etmek mümkün olmadığını, bilirkişi tarafından aşağıda bahsedilen yükümlülükler müvekkilime aitmiş ve ancak yerine getirilmemiş gibi tespitlerde bulunulmuş ise bu doğru olmadığını, – Şirket’in talebi doğrultusunda yapılacak ihracatın satış şartlarına göre Gümrük Müşaviri tarafından düzenlenecek vesaiklerini bankaya veya eşyaların alıcısına intikalini sağlamak, / Müvekkili tarafından eşyaların alıcısına intikali kısmında bir dahli olmadığını, – Tüm evrakların tamamlanmasından sonra gümrük çıkış beyannamesini düzenlemek, ilgili gümrükten kabul ve tescil ettirmek, muayene ve tespitini yapmak, / Eşyanın muayene ve tespitini gümrük idaresi muayene memuru yaptığını, “muayene ve tespitini yaptırmak” olabileceğini, hangi şart ve usulde muayene gerektiği gerekli olması halinde müvekkili tarafından bildirildiğini, -Yüklenen aracın gümrük işlemlerini tamamlamak, gideceği yere göndermek ve oradaki gümrük işlerini yaparak istenilen yere teslim etmek. / Ancak müvekkilinden talep edilmesi halinde gerçekleştirileceğini, Dava dışı …’nın gümrük işlemlerinde müvekkili tarafından yüklemelere eşlik edildiğini, gümrük müşavirinin sorumluluk alanında olmayan bir işlem müvekkili tarafından yapılmış olacağını, yüklemeden sonra da fotoğrafları çekilip ve müşteriye gönderileceğini, müvekkili tarafından bahse konu fiil Müşteri memnuniyeti adına olduğunu, bu hizmete ilişkin müşteriye fatura düzenlenmeyeceğini, ancak taraflar arasında akdedilen sözleşme gereği, sözleşmenin “Gümrük Müşavirinin Mükellefiyetleri”başlığında düzenlenen maddesine göre “ücretlendirilen kısımları mükellefiyetimiz” kapsamındadır denilmekte olduğunu, “Bu sözleşmede gümrük müşavirinin mükellefiyetleri başlığındaki işlerin ücretlendirilen kısımları mükellefiyetimiz kapsamındadır.” hükmüne göre müvekkili tarafından ücretlendirilmeyen bir fiile ilişkin müvekkilinin mükellefiyetinden bahsedilmeyeceği ve bu nedenle kusur izafe edilemeyeceğini, Taraflarından cevap dilekçesi ve delil listesinde müvekkili şirketin ticari defterleri delil olarak bildirildiği, ancak bu hususun incelenmediğini, müvekkili şirketin defterleri incelendiğinde ücretlendirilen işlemler tespit edileceği ve davacıya ait işlemlere ilişkin müvekkilinin bir dahlinin olmadığının anlaşılacağını, yerel mahkemenin eksik inceleme ile hüküm tesis ettiğini, Ancak tüm bu açıklamaların yasal mevzuat çerçevesinde değerlendirilebilmesi için dosyanın gümrük müşaviri bir bilirkişiye tevdi edilmesi taraflarından talep edildiği, ancak mahkemece bu talebin kabul edilmediğini, Açıklanan nedenlerle müvekkili şirketten tahsili talep edilen ancak hangi aşamada kimin kusuruyla meydana geldiği belirsiz ve müvekkili şirketin kusuru olmayan zarara ilişkin öncelikle ihtarnamelerde talep edilen 198.825 Eur iken dava dilkçesinde nasıl hesaplandığı anlaşılamayan, bilirkişi raporunda da açıklığa kavuşmayan bir şekilde 4.031,00 USD (12.045,02 TL.) olan bedelin davacıya ödenmesinin mümkün olmadığını, İleri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla öncelikle tehir-i icra kararı verilmesini, Cevap dilekçesi ve delil listesinde belirtildiği gibi müvekkili şirketin defter ve kayıtlarının incelenmesini,ilgili gümrük müdürlüğünden kamera kayıtlarının celbini, konu sigorta hukukundan ziyade gümrük mevzuatını da ilgilendirdiğinden dosyanın gümrük müşaviri bir bilirkişiye tevdiini ve neticeten; istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, emtia nakliyat sigorta poliçesinden kaynaklanan rücuen tazminat talebine ilişkindir. Mahkemece, davacının davasının kabulü ile, 12.045,00 TL .nin 02/09/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, karar verilmiş ve karara karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Davacı sigorta şirketi, dava dışı sigortalı satıcı … LTD. ŞTİ.nin yurt dışına ihraç ettiği fındık emtiasını taşıma rizikolarına karşı güvence altına almış, taşıma sonrasında emtianın kısmen eksik teslim edildiğinden bahisle sigortalısına ödenen bedelin davalıdan rücuen tahsilini istemiştir. Somut olayda, davacı şirkete sigortalı olan dava dışı … Ltd.Şti. tarafından Fransa’da bulunan … firmasına 985 koli fındık ihraç edildiği, söz konusu kolilerin davalı şirket tarafından konteynırlara yüklendiği ve mühürlendiği, kolilerin Fransa’da alıcı firma tarafındn tahliyesi esnasında 20 adet kolinin eksik olduğunun tespit edildiği ve sevk irsaliyesi üzerine eksik ürün notu düşülerek gönderici firma adına 4.031 Euro tutarında iade faturası düzenlendiği, davacı sigorta şirketi tarafından dava dışı sigortalısına 4.069,54 USD net hasar tutarı ödemesi yapıldığı, davacı sigorta şirketi tarafından sigortalısına yapılan ödemenin davalının hasardan sorumlu olduğundan bahisle rücuen tahsili talep edilmektedir. Davacının sigortalısı ile davalı arasında 15/04/2016 tarihinde sözleşme başlıklı sözleşme yapıldığı, sözleşmenin 2. Maddesinde sözleşmenin konusunun, 3. maddesinde ise davalı GÜMRÜK MÜŞAVİRİ’nin MÜKELLEFİYETLERİ düzenlenmiştir. Davacının sigortalısının Fransa’da bulunan dava dışı müşterisine 985 koli 24.000 kg fındık sattığı, söz konusu fındık kolilerinin Yılport Limanında davalı firma sorumluluğunda … numaralı konteynıra yüklendiği ve … nolu mührün vurulduğu, söz konusu konteynırın 23/06/2016 tarihinde Gebze/Türkiye’den gemiye yüklenerek deniz taşıması sonucu Fransa’da alıcı firmaya teslim edildiği, tahliye sırasında yapılan sayımda 20 koli ( 500 kg ) fındık emtiasının eksik olduğunun belirlendiği ve sevk irsaliyesi üzerine Fransızsa eksik olduğuna dair açıklamasının bulunduğu anlaşılmıştır. HMK’nın 146.maddesine göre hakim delillerden davanın yeterince aydınlandığı kanaatine varırsa tahkikatı bitirebilir. Bu hükümle birlikte yukarıda belirtilen tesbitler ve ilk derece mahkemesine sunulan deliller, bilirkişi rapor içeriğindeki tespitler gözetildiğinde, davalının ihracat konusu emtianın dış ticaret belgelerine uygun olarak tam ve eksiksiz olarak sevk edilmesini, gümrükten ihracatını, uygun ve ön görülen şekilde hava, deniz ve karayolu ile malın satıldığı noktaya kadar nakliyesinin yapılmasını, varış adresine tam ve eksiksiz olarak ulaşmasını, ihracat işlemlerinin tamamlanmasını sağlamakla mükellef olduğu ve tüm sevk işlemlerinin gönderici firma adına davalı tarafından yapıldığı, davalı firmaca dış ticaret belge içeriklerine uygun olarak emtianın toplam koli/ağırlık miktarının kontrolü yapılmak suretiyle, konteynıra yükleme işlemlerinin yapıldığı ve sevkiyata dair tüm iş akışından sorumlu olduğu, davalı tarafından ürünlerin eksik teslim alındığı ve eksik yüklendiğine dair nakliye belgelerine bir çekince konulmadığından ürünün tam ve eksiksiz teslim alınıp tam ve eksiksik yüklendiğinin kabulü gerektiği, aksinin dosya kapsamı ile davalı tarafından isbat edilemediği tesbit edilmiş olmakla; ilk derece mahkemesince gerekçesi yazılmak suretiyle hüküm kurulduğu da gözetildiğinde ; mahkemenin kabul ve gerekçesine göre davalı vekilinin aksi yöndeki istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde hukuka aykırı bir yön bulunmamasına göre; ilk derece mahkemesince verilen karar usul ve yasaya uygun olup kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden, davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nın 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 121,30.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 822,80.TL istinaf karar harcından, istinaf eden tarafından olarak yatırılan 205,70.TL harcın mahsubu ile bakiye 617,10.TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 15/09/2021 tarihinde HMK’ nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.