Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2019/1913 E. 2021/913 K. 17.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2019/1913 Esas
KARAR NO : 2021/913 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 05/07/2019
NUMARASI : 2016/1141 Esas 2019/698 Karar
DAVANIN KONUSU: Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 17/06/2021
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile,Müvekkilinin, davalı bankanın Tuna Caddesi Şubesinin müşterisi olduğu, müvekkili ile davalı banka arasında sözleşme imzalandığını, müvekkili ticari faaliyetinin geliştirilmesi amacıyla davalı bankadan 350.000,00-TL taksitli ticari kredi kullandığı ve bu kredinin 5 taksiti ödendikten sonra kredinin tamamının erken ödenmek suretiyle kapatıldığını, davalı bankaya ödenen erken kapama komisyonu ile diğer alınan masraflar toplamının 30.000,00-TL olarak 22/11/2016 tarihinde haksız olarak tahsil edildiğini beyan etmiş, müvekkilinden haksız olanan 30.000,00-TL nin 22/11/2016 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücterinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesi ile, Müvekkili banka ile davalı arasında 02.06.2016 tarihinde Genel Kredi Sözleşmeleri imzalandığı ve 350.000,00-TL taksitli kredi kullandırıldığı, sözleşmenin 11 m. altında erken kapamaya ilişkin düzenleme yapıldığı, kredinin erken kapatılması nedeniyle 26.025,00 -TL maliyeti doğduğu, taraflar arasında akdedilen sözleşme her iki yanında hak ve menfaatlerini koruduğu, erken kapama maliyeti hesaplanırken bankanın mahrum kaldığı faiz ve davacı menfaatinin dikkate alındığını, 60 ay vadeli kredi 5 ay sonra kapatılmış olması nedeniyle müvekkil bankanın faiz kaybına maruz kaldığı, müvekkili bankanın tahsil ettiği erken kapama ücreti başta B.K 96 m. sözleşme ve ticari teamüllere uygun olduğu, yine müvekkilinin tahsil ettiği masrafların da hukuka uygun olduğu belirtilerek, davanın reddine karar verilmesi talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:İlk Derece Mahkemesi 05/07/2019 tarih ve 2016/1141 Esas – 2019/698 Karar sayılı kararında;”…… Dosya içeriğine göre davacının ticari amaçla taksitli kredi kullanmış olduğu sabittir. Diğer yandan davacının “…” ticari unvanından anlaşıldığı kadarıyla yiyecek- içerek sektöründe faaliyette bulunan bir tacir olduğu kuşkusuzdur. Dolayısıyla kullandırılan kredi tüketici kredisi olmayıp ticari nitelikli bir kredi olduğu aşikardır.Davalı bankanın olası revizyon sonrası kredilerin ilk kullandırımı sırasında tahsil ettiği 550,00 TL’lık kredi tahsis ve operasyon ücreti ile %2 erken kapama komisyonuna denk gelen 6.866,08-TL (343.411,08 TL x % 2 =) olmak üzere toplam 7.416,08-TL tutarındaki ücret ve komisyon yönünden Davalı banka ile davacı arasında “ Kredi Sözleşmesi” akdedilmiştir. Anılan “sözleşme” kapsamında davacıya “ taksitli ticari krediler “ kullandırılmıştır. Bahse konu kredinin ödeme planı imza karşılığında davacıya teslim edilmiştir. Kredi ödeme planı üzerinde operasyon masrafının açıkça gösterilmiş olması ve emsal banka ortalamasının altında kredi tahsis ve operasyon ücreti tahsil edilmiş olması, diğer yandan revizyon sonrası % 2 oranındaki kredi erken kapama komisyonu ve bunun gider vergisi (BSMV) tahsilinin başta ödeme planı, taahhütnameler ve sözleşme koşullarına uygun olarak tahsil edildiği kanaati edinilmiştir. Bunun yanı sıra, davalı bankanın tahsil ettiği komisyon başta sözleşme, TTK, TBK, Bankacılık K., T.C. Merkez Bankası’nın 2006/1 sayılı Tebliği ve bankacılık teamüllerine uygun olduğunun düşünüldüğü, dolayısıyla bu yönden de, davalı bankanın tahsil ettiği revizyon sonrası ücret ve komisyonun iade koşullarının oluşmamış olduğu kanaatine ulaşılmıştır. Davalı Bankanın Fazla Tahsil Ettiği Erken Kapama Komisyonunun İadesi Yönünden Davalı bankanın tahsil etmiş olduğu erken kapama komisyonu, başta emsal bankalar ortalaması ile bu yönde kökleşmiş Yargıtay Karartan dikkate alınarak hak ve nefaset bakımından davalı bankanın tahsil edebileceği azami komisyon oranının sayın mahkememizce % 4,29 olarak kabul edilerek davalı banka tahsil ettiği erken kapama komisyonunun tahsil edilen 27.326,25-TL den tahsil edilmesi gereken 14.727,34-Tl nin düşülmesi sonucu bakiye 12.593,91-TL lik bedelin iade edilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Tüm bu nedenlerle davanın kısmen kabulü ile Davalı Bankanın Fazla Tahsil Ettiği Erken Kapama Komisyonunun İadesi istemi olan 12.598,91-TL nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalı bankanın tahsil ettiği revizyon sonrası ücret ve komisyonu ile sair fazla istemin reddine karar vermek gerekmiştir….”gerekçesi ile, İş bu davanın Kısmen Kabulü ile 12.598,91-TL nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazla istemin reddine, karar verilmiş ve karara karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesi ile, Yerel mahkemenin erken kapama komisyonu yönünden verdiği kararın hukuk ve hakkaniyete aykırı olduğunu, Dosya kapsamında açık olduğu üzere davacının müvekkili banka ile imzaladığı 02.06.2016 tarihli 400.000 TL limitli Genel Kredi Sözleşmesi kapsamında müvekkili bankadan 350.000 TL kredi kullandığı, kredisini vadesinden önce/erken kapattığını, davacının kredisini vadesinden önce kapaması nedeniyle taraflar arasında imzalanan “Genel Kredi Sözleşmesi” nin 11. Maddesine göre erken kapama olmaması halinde ödeyeceği faize karşılık olarak yine tabloda belirtilen tutarlarda erken kapama maliyeti talep edildiğini, davacı da itiraz etmeksizin bu tutarları ödediğini, Kredi Kullanım Tarihi Kredi Tutarı (TL) Kredi Vadesi (Ay) Kredi Kalan Anapara Bakiyesi (TL) Kredi Erken Kapama Tarihi Kredi Kapanmaması Halinde Bakiye Ödenecek Faiz (TL) Erken Kapama Maliyeti (TL) 03.06.2016 350.000 60 343.411,08 22.11.2016 180.615,33 26.025 Hükme esas alınan bilirkişi raporu doğru tespit ve değerlendirmeler içermediğini, bilirkişi tarafından diğer bankaların oranları dikkate alınarak rapor tanzim edildiği belirtilmişse de raporda yanlış oranlar dikkate alınarak hesaplamalar yapıldığını, Örneğin, … tarafından verilen müzekkere yanıtında “söz konusu kredi türünün bildirilmesi halinde dosyaya bilgi verilebileceği” belirtilmesine rağmen bilirkişi raporunda bu banka için %2 oran yazıldığını, Ayrıca … tarafından gönderilen müzekkere cevabı dikkate alınmamışsa da, bu banka tarafından gönderilen yazıda alınan komisyonun asgari %2 olduğu, “kalan faiz oranı ve müşteri verimliliği gibi unsurlar dikkate alınarak ne kadar erken ödeme komisyonu alınacağı hususu müşteri ve işlem özelinde değerlendirilmektedir” denilerek bankanın inisiyatifine bağlı olarak bu oranın daha da yükselebileceği açıkça belirtildiğini, … Bankası’ndan verilen cevapta konut kredileri için belirlenen erken ödeme oranı belirtilmişse de, raporun ilgili kısmında bu oran ticari krediler için yazıldığını, …bank tarafından belirtilen oran da aynı şekilde konut kredisine özgü olup, Bilirkişi ise raporuna ticari kredi olarak yazdığını, Keza … Bankası cevabı da hatalı değerlendirilerek Raporda “oran bildirilmemiş” olarak yazılmışsa da, bu bankanın cevabı incelendiğinde görüleceği üzere “ticari kredilerde faiz serbestisi olduğu, bankanın vadeli taksitli kredi kullandırırken bunun kaynağını da benzeri şartlar ile başka yerden borçlanarak yapabildiğini, erken kapama olduğu takdirde erken kapama istenen tarih ile kalan kredi vadesi arasında piyasa şartlarına göre bankanın borçlandığı yere yükümlülüğü devam ettiği ve ciddi zarara maruz kaldığı, bu zararını karşılamak için de o andaki piyasa şartlarına ve kalan vadeye göre oluşan banka zararını müşteriden isteyebildiği ve bunun das belli bir oranının olmadığı, burada istenen ücretin bankanın erken kapama ile oluşan zararının telafi edilmesi olduğu” net ve anlaşılır bir şekilde ortaya konduğunu, Yani bilirkişi raporunda yazılı olduğu gibi, Bankanın bu konuda bir cevap vermemesi söz konusu olmamakla birlikte, bilakis değişen oranların mantığı açık bir şekilde izah edildiğini, … tarafından verilen yanıt da aynı mahiyette olduğunu, Görüleceği üzere bilirkişi raporunda diğer bankaların oranlarına bir şekilde yer verildiği, ancak ciddi hatalar yapıldığını ve bu nedenle hükme esas alınması mümkün olmaması gerektiğini, Belirtildiği üzere bankaların bir kısmı ticari kredi yerine konut kredisine dair bilgi verdiği, bir kısmı hiç bilgi vermediği, bir kısmı da yüksek oran bildirdiğini, Bilirkişinin mantığı ile hareket edecek olunursa dosyaya verilen yanıtlar kapsamında ticari kredi kapsamında erken kapama komisyon oranını bildiren … (%10), … Bankası (%2), … (%5) oranları baz alınarak yapılacak hesaplamada (10+2+5=17/3 = 5,6) dahi bilirkişinin hesapladığı oran üzerinde bir oran hesabı çıkmakta olduğunu, Ayrıca, bu oranların minimum oranlar olduğu, her kredi ve müşteri özelinde bu oranların değiştiği yine Bankalarca verilen yanıtlardan anlaşılmakta olduğunu, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, davacının davalı bankadan kullandığı ticari kredinin erken kapatılması nedeniyle davalı bankanın haksız olarak tahsil ettiği iddia olunan erken kapama komisyonunun iadesi konusunda açılmış bir alacak davasıdır.Mahkemece, davanın Kısmen Kabulü ile 12.598,91-TL nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazla istemin reddine, karar verilmiş ve karara karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Somut olayda, taraflar arasında 02/06/2016 tarihli 400.000,00 TL.limitli genel kredi sözleşmesi,02/06/2016 tarihli genel kredi sözleşmesi sözleşme öncesi bilgilendirme formu, imzalanmıştır. Taraflar arasında imzalanan GKS. İstinaden davacının 03/06/2016 tarihinde 60 ay vadeli 350.000,00 TL. Miktarlı kredi kullandığı, 22/11/2016 tarihinde bakiye 343.411,08 Kredinin ödenerek kapatıldığı ve davalı bankanın 27.326,25 TL. Erken kapama komisyonu ücreti tahsil ettiği anlaşılmıştır.Taraflar arasında imzalanan GKS.nin ERKEN ÖDEME başlıklı 11 Maddesinde, erken kapama komisyonuna ilişkin düzenleme yapılmış olduğu ancak kredinin erken kapatılması halinde erken kapama komisyonu alınacağı düzenlenmekle beraber ne oranda erken kapama komisyonu alınacağının düzenlenmediği ve taraflar arasında kredinin erken kapatılması halinde ne oranda erken kapama komisyonu alınacağına yönelik kredi erken kapama taahhütnamesi imzalandığına yönelik dosyaya bu yönde belge ibraz edilmediği ve bankanın erken kapama halinde alacağı komisyona ilişkin olarak belirlediği ve ilan ettiği oran olduğuna dair dosyaya belge ibraz etmediği tespit edilmiştir.Mahkemece, tahsil edilen erken kapama komisyonunun emsal banka uygulamalarına göre orantılı olup olmadığının tesbiti için bankalara müzekkere yazılıp gelen cevabi yazılar doğrultusunda bilirkişiden ek rapor alınarak 22/03/2019 teslim tarihli bilirkişi 2.ci ek raporundaki tesbitlere göre karar verildiği anlaşılmıştır.Mahkemenin hükme esas aldığı 2.ci ek raporda 9 bankaya yazılan müzekkereye cevap verildiği, … Bankası ve … Bank’dan oran belirtilmediği gözetilerek oran belirtilen 7 banka ortalamasının %4,29 olduğu, davalı bankanın %7,96 oranında erken kapama komisyonu tahsil ettiği belirtilerek emsal banka ortalamalarına göre hesaplama yapıldığı tesbit edilmiştir.Dosyaya … gelen 31/07/2018 tarihli cevabi yazıda, konut kredisi ve ihtiyaç kredilerinde 37 ve üzeri vadeli kredilerde %2 oranında komisyon alınacağı belirtildiği halde, 25/01/2019 tarihli cevabi yazıda, erken kapatılan taksitli ticari kredilerde erken kapama komisyonu alındığı belirtildiği halde bir oran belirtilmediği tesbit edilmiştir. Mahkemenin hükme esas aldığı bilirkişi ek raporunda , davaya konu kredi ticari kredi olmasına rağmen Vakıfbank’dan bildirilen konut kredisi ve ihtiyaç kredilerinde 37 ve üzeri vadeli kredilerde %2 oranında komisyon alınacağına yönelik cevabi yazıdaki %2 oranın emsal banka uygulamasındaki hesaplamaya katılması hatalı olmuş isede dosyaya gelen ve bilirkişi tarafından emsal banka uygulamalarındaki hesaplamaya katılmayan … gelen cevabi yazıda da 2016 yılında erken kapatılan ticari kredilerde %2 oranında erken kapama komisyonu alınacağı belirtilmiş olup bu durumda bilirkişi raporunda hesaplamaya katılan …ank’daki % 2’lik oranı çıkartıp yerine hesaplamaya katılmayan …bank’dan bildirilen % 2’lik oranı hesaplamaya dahil ettiğimiz durumda bulunan ortalama oranı ve bu orana göre yapılan hesaplama sonucu değişmeyecektir.Mahkemece bu tesbitlere göre davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken bilirkişi raporundaki kısmen hatalı tesbit nazara alınmadan bilirkişi ek raporu doğrultusunda karar verilmesi yerinde görülmemiş isede yukarıdaki gerekçeyle yapılan hesaplama sonucu değişmeyeceğinden davalı vekilinin mahkemenin kabulüne yönelik istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. ( Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2017/1380 Esas- 2019/239 Karar sayılı kararı da benzer mahiyettedir.)Sonuç itibariyle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nın 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 121,30.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 860,63.TL istinaf karar harcından, istinaf eden tarafından peşin olarak yatırılan 216,00.TL harcın mahsubu ile bakiye 644,63.TL ‘nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 17/06/2021 tarihinde HMK’ nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.