Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1880 Esas
KARAR NO : 2021/1022 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2018/306 Esas – 2019/458 Karar
TARİH: 17/04/2019
DAVA: İtirazın İptali (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 01/07/2021
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin yetkili hamil olduğu, davacılardan … Ltd Şti tarafından keşide edilerek diğer davalı … Ltd Şti’ye ciro yoluyla geçen ve bu şirket tarafından taraflar arasındaki ticari alım satım nedeniyle müvekkiline ciro edilen … Bankası Hatay şubesine ait 30/09/2015 keşide tarihli, … nolu, 25.000 TL bedelli çekin müvekkili tarafından kaybedilmiş olduğunu, takibe konu çekin kaybedilmesi sonrası Kocaeli Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/958 Esas sayılı dosyası ile çek zayi davasının ikame edildiğini, 30/09/2015 tarih ve 2016/111 sayılı karar ile davaya konu çeklerin iptaline karar verildiğini, müvekkilinin alacağının tahsili için takip borçluları aleyhine B.çekmece … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından takip yapıldığını, takip borçlularının haksız itirazı sebebiyle itirazın iptaline ve % 20 icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Ltd Şti vekili davaya karşı cevabında, müvekkilinin davacı şirketten uzun süreden beri mal alım satımı yaptığını, cari hesap borcuna karşılık tahsilat makbuzu eşliğinde davacıya … Bankası Hatay Şubesine ait 25.000 TL bedelli çekin verildiğini, davacı tarafından çekin kaybedildiğini, bankaya müracaat tarihinin 26/08/2016 olup, davacı tarafından 1 yıl sonra keşideciye müracaatta bulunduğunu, keşidecinin iflas etmiş olması sebebiyle tahsil kabiliyetinin olmadığını, kambiyo hukukuna göre zaman aşımına uğramış veya zayi edilmiş çekten ötürü davacının kıymetli evrakın sağladığı avantajlardan faydalanamayacağını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Ltd Şti’ye usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 17/04/2019 tarih 2018/306 Esas – 2019/458 Karar sayılı kararında;” Davacı ve davalılardan … Ltd Şti arasında ticari ilişki bulunduğu tarafların kabulündedir. Davacının, davalıdan alacak miktarının tespitine ilişkin yapılan bilirkişi incelemesinde davacı ve davalı taraflara ait ticari defterler ve belgeler üzerinde yapılan incelemede her iki tarafın defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu, lehine delil olma özelliğinin bulunduğu tespit edilmiştir. Davalı tarafça sunulan yasal defter ve hesap ekstrelerine göre taraflar arasındaki ticari ilişkinin 01/01/2015 tarihi öncesinde başladığı, 2017 yılına davacı tarafın 100.089,26 TL’lik borcunu devir ettiği, davacının defterlerinde dava konusu çekin kayıtlı olduğu, … Ltd Şti tarafından keşide edilen 30/09/2015 keşide tarihli, 25.000 TL bedelli çekin davalı … Ltd Şti tarafından davacıya verildiği, bu çekin davalı … Ltd Şti’nin yasal defterlerine göre dava konusu çekin davacı tarafa 03/06/2015 tarihinde verilerek davacı hesabına borç kaydedilmiş olduğu ve davacının 25.000 TL’lik çeke karşılık tahsilatta bulunmadığı anlaşılmıştır. Dava konusu olan çek incelendiğinde … Ltd Şti tarafından …. Ltd Şti emrine düzenlendiği, sırası ile cirantaların …. Ltd Şti, ….Ltd Şti, … A.Ş, … San. Ltd Şti olduğu, davacı alacaklının keşideci … Ltd Şti ve … Ltd Şti aleyhine takip yapıldığı anlaşılmıştır. Davacı ile davalılardan … Ltd Şti arasındaki ticari ilişki sebebiyle verilen çekten dolayı davalı … Ltd Şti’nin ticari defterlerine göre de davacıya çek bedeli kadar borçlu olduğu tespit edilmiş olup, davacının hukuki ilişki gereğince de tahsilini talep etme hakkı mevcuttur. Davalı takibe konu olan çeke ilişkin ödemede bulunduğunu, iddia ve ispat etmemiştir. Borçlular, çekin iptaline ilişkin kararı ibraz etmesi nedeniyle iptal kararını ibraz eden davacıya ödemede bulunduğu takdirde ödediği miktar oranında borçtan kurtulur. Keşidecinin ve davalılardan … Ltd Şti’nin ciranta olarak davacıya vermiş olduğu çek bedeli ödenmediği anlaşıldığından itirazın iptaline, alacak miktarı likit olduğundan % 20 icra inkar tazminatının davalılardan tahsiline karar verilmiştir….”gerekçesi ile, B.çekmece … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından yapılan takipte 25.000 TL üzerinden itirazın iptaline, Takip tarihinden itibaren % 9’u aşmamak üzere yasal faizi ile takibin devamına, 25.000 TL üzerinden % 20 icra inkar tazminatının davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, karar verilmiş ve karara karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesi ile, yerel mahkemenin hükme esas aldığı 04/02/2019 tarihli bilirkişi raporunun dayanaklı, doyurucu ve denetime elverişli olmadığını, her iki bilirkişinin de mali müşavir olduğunu, tarafların defterlerini inceleyerek raporlarını sunduklarını, beyanları ile rapor içeriklerinin birbiri ile örtüşmediğini, ihtilafın muhasebe kaynaklı olmadığını, İhtilafın cari hesap borcuna karşılık dosyada mübrez tahsilat makbuzu eşliğinde davacıya teslim edilen … Bankası Hatay Sanayi Şubesi’ ne ait … Sayılı, 30/09/2015 Keşide tarihli ve 25.000,00 TL bedelli bir adet çekin davacı tarafından kaybedilmesinin oluşturduğu külfetin hangi taraf üzerine bırakılacağı noktasında olduğunu, 30/06/2015 Tarihinde teslim edilen çekin vadesinin 30/09/2015 olduğunu, kaybedilme tarihinin müvekkili tarafından bilinmediğini ancak icra takibi ile çekin keşidecisine ve müvekkile müracaat tarihinin 26/08/2016 olduğunu yani tahsil edilmesi gereken tarihten bir yıl sonra çekin keşidecisine müracaat edildiğini, bu tarihte ise keşidecinin iflas ettiğini, ödeme kabiliyetini yitirdiğini, davacının basiretli davranmamasından ötürü oluşan riskin bu şekilde müvekkiline yükletilmesinin hukuki olmadığını, vaktinde ibraz edilmiş olsa idi çek bedelinin keşidecisi tarafından ödeneceğini, Yerel mahkeme kararı ile alacağın tahsilini sağlayacak hukuki olanakların ortadan kalkmasına neden olanın davacı olduğunu ancak bunun sonuçlarına katlanacak olanın müvekkili olduğunu, 25 Bin TL lik borcun iki katına çıktığını ve 50 bin TL olarak tahsilinin istendiğini,Vade tarihi olan 30/09/2015 ile davacının müvekkiline müracaat tarihi 26/08/2016 tarihleri arasında keşidecinin ödeme kabiliyetinin olup olmadığının … Bankası Hatay Sanayi Şubesi’ne müzekkere yazılarak sorulmasını ısrarla talep edilmesine rağmen mahkemenin bu talebi reddettiğini, (Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2016/5097 Esas ve 2017/7453 Karar)Davanın ihbarına karar verilmesi gerektiğini, icra inkar tazminatına hükmedilmemesi gerektiğini, Davacının takipte 1.824,66 TL faiz alacağı da talep ettiğini ve itiraz üzerine faiz alacağı da dahil olmak üzere itirazın tümünün iptalini talep ettiğini, mahkemenin ise sadece ana para üzerinden itirazı kaldırdığını, esasında davayı kısmen kabul ettiğini, bu durumda reddedilen miktar yönünden davalı yararına ücreti vekalete hükmedilmesi gerektiğini, İleri sürerek yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, çekten kaynaklı alacağın tahsili için yapılan takibe itirazın iptaline ilişkindir.Davacı vekili, müvekkilinin yasal hamili olduğu, davalılardan … Ltd Şti tarafından keşide edilerek diğer davalı … Ltd Şti’ye ciro yoluyla geçen ve bu davalının cirosu ile müvekkiline geçen çekin zayi olduğunu, Kocaeli Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/958 Esas sayılı dosyası ile çek zayi davasının ikame edildiğini, 30/09/2015 tarih ve 2016/111 sayılı karar ile davaya konu çekin iptaline karar verildiğini, müvekkilinin alacağının tahsili için çek borçluları aleyhine B.çekmece … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından takip yaptığını, davalı borçluların haksız itirazı sebebiyle takibin durduğunu belirterek itirazın iptaline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, karara karşı davalı … Ltd Şti. İstinafa başvurmuştur.Davaya ve takibe konu çekin keşidecisinin davalı … Ltd. Şti., cirantasının diğer davalı, yetkili hamilinin davacı olduğu, çekin davalı … Ltd Şti.’nin cirosu ile davacıya geçtiği, davacının anılan çeki kaybettiği, zayi nedeniyle çek iptali davası açıldığı ve çekin iptaline karar verildiği, çek bedelinin ödenmediği uyuşmazlık konusu değildir.İlk derece mahkemesi kararına karşı davalı … Ltd. Şti. tarafından istinafa başvurulmadığından, bu davalı yönünden verilen karar kesinleştiğinden bu davalı yönünden istinaf incelemesi yapılmamıştır.Davalılar, zayi olan çek bedelini ödediklerine dair savunma yapmadıklarından ve ödemeye ilişkin herhangi bir delil sunmadıklarından, zayi olan çek bedelinden dolayı yetkili hamile karşı keşideci ve cirantanın sorumluluğu devam ettiğinden mahkemece çek bedeline yönelik takibe yapılan itirazın iptaline karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmamaktadır. Davalı … Ltd Şti.’nin bu yöne ilişkin istinaf sebebi yerinde değildir.Dava itirazın iptali davasıdır. Davacı takipte çek bedeli ile faizin tahsilini talep etmiş (takipte talep edilen miktar, 25.000 TL asıl alacak, 1.824,66 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 26.824,66 TL), itirazın iptali davasında dava değeri göstermeden takibe haksız itirazın iptaline karar verilmesini istemiştir. Tevzi formunda dava esas değeri 25.000 TL, faiz değeri 1.824,66 TL yazılmış, peşin harç olarak 323,98 TL tahsil edilmiştir. Takipte peşin yatırılan harcın da mahsubu ile davada yatırılan peşin harca göre dava değeri takipte talep edilen alacak miktarı olan 26.824,66 TL olmaktadır. İlk derece mahkemesince takipte istenen faiz konusunda bir açıklama yaptırılmamış ve kararda davanın kabulüne denilmeden takibe yapılan itirazın 25.000 TL üzerinden iptaline denilmiş ve tam kabul gibi hüküm kurulmuştur. İlk derece mahkemesi gerekçesinde takipte talep edilen faiz yönünden her hangi bir gerekçe yazılmamıştır. Mahkeme kararına göre takipte talep edilen faiz alacağına yönelik itirazın iptali davasının reddedildiği anlaşılmaktadır. Buna göre, itirazın iptali davası kısmen reddedildiğinden reddedilen miktar yönünden davada kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına vekalet ücretine hükmedilmesi gerekmektedir.Bu nedenle istinafa başvuran davalı … Ltd Şti.’nin istinaf başvurusunun vekalet ücretine yönelik olarak kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının bu davalı yönünden HMK’nın 353/1-b2 maddesi ile kaldırılmasına, dairemizce bu davalı yönünden açılan itirazın iptali davasının kısmen kabulü ile 25.000 TL asıl alacak yönünden takibe itirazının iptaline, asıl alacak yönünden takibin takip talebindeki şartlarla devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, reddedilen dava yönünden davalı … Ltd Şti. Lehine vekalet ücretine hükmedilmesine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davalı … SAN TİC LTD ŞTİ .’nin istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ ile; Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 14/04/2019 tarih ve 2018/306 Esas – 2019/458 Karar sayılı kararının HMK 353/1-b2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, Dairemizce davalı … SAN. TİC. LTD. ŞTİ. yönünden yeniden hüküm kurulmak suretiyle 1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE, A-B.çekmece …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından yapılan takipte 25.000 TL üzerinden itirazın iptaline, Takip tarihinden itibaren % 9’u aşmamak üzere yasal faizi ile takibin devamına, B-25.000 TL üzerinden % 20 icra inkar tazminatının davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, 2-Davalı … SAN TİC LTD ŞTİ yönünden fazlaya ilişkin talebin reddine, İLK DERECE MAHKEMESİ YÖNÜNDEN:3-Dairemiz karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 1.707,75.TL harçtan davacı tarafından dava açılırken peşin olarak yatırılan 323,98.TL harcın mahsubu ile bakiye 1.383,77.TL’nin davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,4-Davacı tarafından yatırılan 31,40.TL başvurma harcı ile 323,98.TL peşin harç toplamı 355,38.TL harcın davalılardan alınarak davacıya verilmesine, 5-Davacı tarafından sarf edilen toplam: 1.607,25.TL yargılama giderinin davanın kabul / ret oranına göre (%93 kabul) hesap ve takdir olunan 1.494,75.TL’sinin davalılardan (davalı … San. Tic. Ltd. Şti.’nin 1.607,25.TL’den sorumlu tutulmasına) alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına, 6-Davalı …. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. tarafından sarf edilen toplam 55,00.TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına (%7 ret) göre 3.85.TL’sinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına, 7-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 3.000,00.TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, 8-Davalı … SAN. TİC. LTD. ŞTİ. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Dairemiz karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca ret edilen miktar üzerinden hesap ve takdir olunan 1.824,66.TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,9-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine,İSTİNAF YÖNÜNDEN: 10-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 121,30.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, (44,40.TL+382,53TL=) 426,93.TL istinaf karar harcının talep halinde yatıran davalıya iadesine, 11-Davalı tarafından sarf edilen 121,30.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 40,50.TL dosyanın istinafa gidiş / dönüş gideri olmak üzere toplam: 161,80.TL yargılama giderinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine, 12-Artan gider avansı varsa talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine, 13-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 01/07/2021 tarihinde HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.