Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2019/1538 E. 2021/609 K. 26.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2019/1538 Esas
KARAR NO : 2021/609 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2017/305 Esas – 2018/1384 Karar
TARİH: 21/12/2018
DAVA: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 26/04/2021
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davalı şirketin otomobillerin yedek parçalarının alım satım işini yaptığını, müvekkilinin de kendisinden mal satın almak istediğini, davalı şirket yetkilisinin müvekkilinin teyze kızının kocası olduğunu, bu yakın akraba ilişkisi sebebi ile davalı şirkete duyulan güvenle mal tesliminden önce ileri tarihli çeklerin davalı şirkete teslim edildiğini, ancak müvekkilinin çekleri teslim ettikten sonra davalı şirket yetkilisine ulaşılamadığını, davalı tarafa teslim edilmiş olan … 30/03/2017, 05/04/2017, 10/04/2017 keşide tarihli 30.000-TL bedelli çeklerin bedelsiz olması sebebi ile iptalini, müvekkili şirketin davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine, dava sonuna kadar çekin ödenmemesi için ilgili çek üzerine İİK 72/2 mad.uyarınca teminatlı veya teminatsız olarak ihtiyati tedbir ile ödemeden men yasağı kararı verilmesini talep etmiştir.Davalı taraf cevap dilekçesi ibraz etmemiştir.İhtiyati tedbire itiraz eden … vekili dilekçesinde özetle; sözkonusu çekin müvekkili bankaya davalı Oto Mahir’in kredi borcuna istinaden cirosu ile verildiğini, karşılıksız çıkması sonucu İstanbul …İcra Müd’nün … esas nolu dosyası ile icra takibine konu edildiğini, daha sonra icra dosyası borçlusu davacı tarafından icra dosyasına sunulan mahkemenin 05/04/2017 tarihli ara kararı dayanak gösterilerek icra müdürlüğü tarafından 25/08/2017 tarihinde takibin tedbiren durdurulmasına karar verildiğini, mahkemece verilen tedbir kararının müvekkili yönünden kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. İhtiyati tedbire itiraz eden … Bankası vekili dilekçesinde özetle: müvekkiline borçlu bulunan …San. Ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından …’in keşidecisi olduğu ve borçlunun lehdar olduğu, … Çağlayan Şubesine ait 05.04.2017 tarihinde keşide edilen, … numaralı, 30.000,00 TL bedelli bir adet çekin, ifa uğruna edim kapsamında müvekkili bankaya ciro ve teslim edildiğini, akabinde bahsi geçin çeke istinaden davacı hakkında İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığını, davacı tarafından mahkemece verilen tedbir kararı ibraz edilerek takibin durdurulmasının istendiğini, ilgili icra müdürlüğünce talep kabul edilerek icra takibinin durdurulmasına karar verildiğini, mahkemece ödeme yasağı konulan … numaralı 30.000,00 TL bedelli çekin üzerindeki tedbirin kaldırılması ve bu çek yönünden davanın reddi gerektiğini, tedbir kararının müvekkilinin elinde bulunan çek bakımından kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:İlk Derece Mahkemesi 21/12/2018 tarih 2017/305 Esas – 2018/1384 Karar sayılı kararında;” dava 3 çek yönünden bedelsiz kaldıkları iddiasıyla açılan menfi tespit davasıdır. Asli müdahiller ayrı ayrı talep dilekçeleri ile 2 çek için icra takipleri başlattıklarını belirterek davaya müdahil olmuşlardır. Mahkememizce dinlenen tanık beyanı ile sabit olduğu üzere taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında çek koçanının kullanılmak üzere davalı tarafa verildiği, mallar teslim edilmeden davalı şirket yetkilisinin borçlarını ödememek için kaçtığı anlaşılmış, çekler bedelsiz kaldığından ve bu definin keşideci ve lehdar olan taraflar arasında ileri sürülmesi mümkün olduğundan açılan davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, asli müdahil olan … Bankası ‘nın açtığı dava yönünden davacı bu çek yönünden feragat beyanı sunduğundan, duruşmada asli müdahil olarak açtıkları davadan feragat etmiş olduklarından bu dava yönünden feragat nedeniyle reddine karar vermek gerekmiş, asli müdahil olan … Bankası ‘nın açtığı dava yönünden bedelsizlik defi 3.şahıs konumunda ve yetkili hamil olan … Bankası’na karşı ileri sürülemeyeceğinden açılan bu davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur….”gerekçesi ile,
A)Mahkememizin 2017/305 Esas sayılı asıl dava dosyası yönünden açılan davanın KABULÜNE,1-Davacının dava konusu… Çağlayan Şubesine ait … Çek No’lu 10/04/2017 tarihli 30.000,00 TL bedelli ve … çek No’lu 05/04/2017 tarihli 30.000,00 TL bedelli ve … Çek No’lu 30/03/2017 tarihli 30.000,00 TL bedelli çeklerden dolayı davalı … Ltd. Şti’ye borçlu olmadığının tespitine,B)Asli Müdahil olan … Bankasının açtığı davanın Feragat nedeniyle REDDİNE,C) Asli müdahil olan … bankasının açtığı davanın kabulüne, karar verilmiş ve karara karşı İhtiyati tedbire itiraz eden …vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati tedbire itiraz eden …vekili istinaf dilekçesi ile, yerel mahkeme kararının hukuka aykırı olduğunu, Davadan feragat edilmemesine rağmen yerel mahkeme tarafından feragat nedeni ile davanın reddine ilişkin hüküm kurulmasının hatalı olduğunu,Yerel mahkemenin gerekçeli kararının özet kısmında 15/05/2018 tarihli duruşmaya atıf yaptığını ancak duruşma zaptı incelendiğinde 20/03/2018 tarihli davacının feragat beyanı dikkate alınarak davanın reddine karar verilmesinin talep edildiğini, feragat nedeniyle reddine karar verilmesi isteminin davacı yanın feragat beyanına ilişkin olduğunu, Davacı yanın 20/03/2018 tarihli feragat beyanı varken kabul anlamına gelmemekle birlikte 15/05/2018 tarihli duruşmada feragat beyanında bulunulduğundan bahisle davanın müvekkili yönünden reddine karar verilmesinin de hatalı olduğunu, beyanlarının davacı yanın feragatı nedeni ile yargılama gideri talebinin olmadığına ilişkin olduğunu, yerel mahkemenin davacı yanın feragat beyanını müvekkili tarafından yapılmış gibi yorumlamasının hatalı olduğunu, Müvekkili banka tarafından verilen vekaletnamede feragate ilişkin hak ve yetkisinin de bulunmadığını,Davada fer’i müdahillik yerine asli müdahil olarak karar verilmesinin de hatalı olduğunu,İleri sürerek, yerel mahkeme kararının kaldırılmasını, istinafa konu hüküm yönünden Davacı …’in feragat beyanı dikkate alınarak davacının dava konusu edilen … Çağlayan Şubesi 10/04/2017 keşide tarihli, … nolu, 30.000.-TL bedelli çekle ilgili olarak davasının reddine karar verilmesini; İstanbul ….İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına dayanak yapılan … Çağlayan Şubesi 10/04/2017 keşide tarihli, … nolu, 30.000.-TL bedelli çek yönünden takibin kaldığı yerden devamına karar verilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine ilişkindir.Davacı vekili, müvekkilinin davalıdan mal satın almak istediğini, müvekkili ile davalı şirket yetkilisi arasında yakın akrabalık ilişkisi bulunması nedeniyle duyulan güvenle mal teslim edilmeden davaya konu çekleri keşide ederek verdiğini, karşılığı malların teslim alınmadığını, çeklerin bedelsiz kaldığını, davalı şirketin borca batık olduğunu, çeklerin karşı tarafça takibe konulması ihtimali bulunduğunu, bu nedenle öncelikle davaya konu çekler hakkında ödemeden men yasağı konulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesine, davaya konu çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespitine ve çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece asıl davanın kabulüne davacının davaya konu çekler yönünden davalı …Ltd. Şti.’ye borçlu olmadığının tespitine, asli müdahil … bankasının açtığı davanın feragat nedeniyle reddine, asli müdahil … bankasının açtığı davanın kabulü ile İstanbul … İcra müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasına dayanak yapılan çek yönünden ihtiyati tedbirin kaldırılarak takibin kaldığı yerden devamına karar verilmiş, karara karşı … bankası vekili istinafa başvurmuştur. Dava, davacı tarafça davaya konu çeklerin lehdarı olan … Ltd. Şti.’ye karşı açılmıştır. Davaya müdahilliğine karar verilenler ise söz konusu çeklerin hamilleridir. Davaya müdahale HMK’nın 65 vd maddelerinde düzenlenmiş olup mahkemece asli müdahil olduğu ifade edilen … bankası ve … Bankası her ne kadar dilekçelerinde davaya müdahale taleplerinin kabulünü istemiş ise de talep dilekçesi içeriği dikkate alındığında, içeriğin HMK’nın 65. Madde de düzenlenen asli müdahillik ve 66. Madde de düzenlenen feri müdahillik şartlarını içermediği anlaşılmaktadır. Yapı Kredi bankasının talebi davaya konu ve İstanbul … İcra müdürlüğünün … E. Sayılı takip dosyasında takibe dayanak olan çek hakkında mahkemece verilen 05/04/2017 tarihli ihtiyati tedbir kararına itiraza ilişkindir. .. bankası vekilinin talebi, davaya konu çekle ilgili mahkemece verilen ihtiyadi tedbir nedeniyle yaptıkları takibin durdurulduğundan bahisle verilen tedbir kararının kendileri yönünden kaldırılması istemine ilişkindir. HMK’nın 394/3 maddesinde ihtiyati tedbirin uygulanması nedeniyle menfaati açıkça ihlal edilen 3. Kişilerinde ihtiyati tedbire itiraz edebilecekleri düzenlenmiştir. Mahkemece çek hamillerinin dilekçelerinin ihtiyati tedbire itiraz olmasına rağmen davaya müdahale olarak kabul edilmesi hatalı olmuştur. Asli müdahalenin düzenlendiği HMK’nın 65. Maddesinde davanın konusu olan hak veya şey üzerinde kısmen veya tamamen hak ıddia eden 3. Kişinin yargılamanın taraflarına karşı aynı mahkemede dava açabileceğini belirtilmiştir. Söz konusu tedbire itiraz dilekçesi ise davacı hasım gösterilmek suretiyle verilmiştir. Usulüne uygun asli müdahillik bulunmamasına rağmen mahkemece harç tamamlatılmak suretiyle çek hamillerinin asli müdahilliğine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur. Kabule göre de … bankası vekilin vekaletnamesinde davadan feragata dair açık yetkisi bulunmamaktadır. Vekilin davadan feragat edebilmesi için vekaletnamesinde bu konuda açık yetkisinin bulunması gerekir. Bir davada taraf teşkili, kamu düzenine ilişkin olup dava şartıdır ve mahkemece resen dikkate alınması gerekir. Usulüne uygun şekilde açılmış asli müdahale davası bulunmamasına rağmen ihtiyati tedbire itiraz edenlerin talebinin asli müdahale olarak kabulü ile bunlar hakkında da hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olduğundan … bankası vekilinin istinaf başvurusunun HMK 355. Maddesince resen gözetilen nedenle HMK’nın 353/1-b2 maddesi ile kabulüyle ilk derece mahkemesi kararının bu yönden kaldırılarak dairemizce davacının davalı hakkında açtığı menfi tespit davasının kabulü ile davaya konu çekler nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine ve mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararının itiraz eden 3. Kişiler yönünden kaldırılmasına dair yeniden karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle; İhtiyati tedbire itiraz eden …nin istinaf başvurusunun KABULÜ ile; İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 21/12/2018 Tarih ve 2017/305 Esas – 2018/1384 Karar sayılı kararının, HMK’nın 355 ve 353/1-b2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, Dairemizce esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle, A-Davanın KABULÜ ile, 1-Davacının dava konusu … Çağlayan Şubesine ait … Çek No’lu 10/04/2017 tarihli 30.000,00 TL bedelli ve … çek No’lu 05/04/2017 tarihli 30.000,00 TL bedelli ve … Çek No’lu 30/03/2017 tarihli 30.000,00 TL bedelli çeklerden dolayı davalı … Ltd. Şti’ye borçlu olmadığının tespitine,2-Alınması gereken 6.147,90.TL karar harcından, davacı tarafından dava açılırken peşin olarak yatırılan 1.536,98.TL’nin mahsubu ile, bakiye 4.610,92.TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 3-Davacı tarafından yapılan toplam 1.830,98 TL’nin ( 31,40 TL BVH, 4,60 TL VH, 1.536,98 TL Peşin Harç, 258,00 TL tebliğler) yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,4-Davalı tarafından sarf edilen yargılama giderleri varsa kendi üzerinde bırakılmasına, 5- Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte olan AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 9.950,00 TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, B-İhtiyati tedbire itiraz eden …nin itirazının kabulü ile, İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına dayanak yapılan … Çağlayan Şubesi 10/04/2017 keşide tarihli, … nolu, 30.000.-TL bedelli çek yönünden ihtiyati tedbir kararının kaldırılarak takibin kaldığı yerden devamına,6-İhtiyati tedbire itiraz eden … Bankası tarafından yatırılan 1.536,98 TL peşin harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde İADESİNE,7-Masraf ve vekalet ücreti talepleri olmadığından bu konuda karar vermeye yer olmadığına,C) İhtiyati tedbire itiraz eden … Bankasının itirazının KABULÜNE,İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına dayanak yapılan … Çek No’lu 05/04/2017 tarihli 30.000,00 TL bedelli çek yönünden ihtiyati tedbirin kaldırılarak takibin kaldığı yerden devamına,8-Taraflarca yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine İSTİNAF YÖNÜNDEN: 9- İhtiyati tedbire itiraz eden …tarafından yatırılan 121,30.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 10- İhtiyati tedbire itiraz eden …tarafından yatırılan 44,40.TL istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine, 11- İhtiyati tedbire itiraz eden … tarafından sarf edilen 121,30.TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının davacıdan alınarak …ye verilmesine, 12-Bakiye gider avansı varsa karar kesinleştiğinde ve talep halinde avansı yatıran tarafa iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’ nın 361/1.maddesi gereğince kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay’ da temyiz yolu açık olmak üzere 22/04/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.