Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1374
KARAR NO : 2019/1295
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEME : İSTANBUL ANADOLU 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 29/01/2019
DOSYA NUMARASI : 2018/629 Esas – 2019/71 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)
KARAR TARİHİ : 02/10/2019
İlk derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFIN İDDİASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, Müvekkili …’in … Ltd.Şti.’nin sahibi olduğunu, 07.05.2018 tarihinde şirkette meydana gelen hırsızlık neticesinde, müvekkilin meşru hamili olduğu 13 adet … Kadıköy Şubesi, … çek no lu, 2000 TL miktarlı çek, … çek no lu, 1800 TL miktarlı çek, …. çek no lu, 3250 TL miktarlı çek,…. çek no lu, 2500 TL miktarlı çek,… çek no lu, 2200 TL miktarlı çek, … çek no lu, 4000 TL miktarlı çek, … çek no lu, 1900 TL miktarlı çek, … çek no lu, 2300 TL miktarlı çek, …. çek no lu, 2500 TL miktarlı çek, … çek no lu, 3600 TL miktarlı çek, … çek no lu, 2700 TL miktarlı çek, … çek no lu, 2300 TL miktarlı çek, …. çek no lu, 3100 TL miktarlı çeklerin çalındığını, buna ilişkin Hasanpaşa Şehit Kadir Yıldırım Polis Merkezi Amirliğinde 2018/1433 olay numarası ile müracaat edildiğini beyan ederek çalınan çeklerin kötü niyetli üçüncü kişilerin eline geçmemesi ve mağduriyet doğmaması için çekler hakkında ödeme yasağı konulması ile çeklerin iptallerine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk derece Mahkemesi 29/01/2019 tarih 2018/629 Esas – 2019/71 Karar sayılı kararında;”…TTK.nun 651.maddesinde kıymetli evrakın zayi olması halinde hak sahibi kişinin mahkemeden iptalini talep edebileceğinin belirtildiği, 780.maddesinde çeki oluşturan unsurların sayıldığı ve 781.maddenin (1).fıkrasında ise sayılan unsurlardan birini içermeyen senedin iki ve üçüncü fıkralarda yazılı haller dışında çek sayılmayacağının düzenlendiği,Dava dilekçesine ek sunulan şikayetçi ifade tutanaklarında isteme konu on üç adet çek yaprağının boş olarak kaybolduğunun açık bir biçimde dile getirildiği, bu açıklamadan çek olarak tabir edilen yaprakların gerçekte boş çek yaprakları olduğu, TTK.nun 780 ve 781.maddesinde düzenlenen unsurların bulunmadığı, bu nedenle isteme konu yaprakların çek niteliğinde olmadığı, bu nedenle kıymetli evrak niteliğinde bulunmayan boş çek yaprakları için zayi nedeniyle iptal davası açmakta davacının hukuki yararının bulunmadığı, dilekçedeki anlatıma göre davacının yetkili hamil sıfatının da bulunmadığı, çalındığı iddia olunan çeklerin keşidecisinin davacıya ait Limited Şirket olduğu, davacının bu çeklerde lehtar ya da ciranta olduğunu gösteren çek sureti, çek tevdi bordrosunun dosyada bulunmadığı, çeklerin keşide tarihinin tam belli olmayıp soyut beyandan ibaret olduğu, netice itibariyle davacının çeklerin yetkili hamili olduğunu gösteren hiçbir belgeyi dosyaya sunmadığı, üçüncü kişilerin boş çek yapraklarını bulup doldurmaları halinde zayi nedeniyle iptal davası açma hakkını bahşetmeyeceği, böylesine bir durumun gerçekleşmesi halinde hak iddia edene karşı menfi tespit davasının açılabileceği, dava şartı yokluğunun mahkemece her aşamada resen gözetilmesi gerektiği dikkate alınarak davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığı …”gerekçesi ile, Davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle HMK.nun 114(1)/h maddesinin yollamasıyla HMK.nun 115 (2) maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, İlk derece mahkemesi kararının eksik inceleme ürünü olduğunu ve hatalı olduğunu,Müvekkilinin çalınan çekleri 3. Kişilerce doldurulup müvekkilin zarara uğrama ihtimalinin bulunduğunu, tedbir kararı bulunmayan 2 çek yaprağının sonradan doldurulmsı neticesinde müvekkilinin icra takibine maruz kaldığını, menfi tespit davası ve takibin iptali davası açarak hakkını aradığını,Müvekkilin çeklerin iptal edilmemesi halinde hak kaybı yaşayacağı sürekli icra tehdidi altında olacağının açık olduğunu, haklılığını ispat etmek için açmak zorunda kaldığı davalarla da maddi ve manevi olarak zor durumda kaldığını, Davanın dava şartı eksikliği nedeniyle reddi kararının tamamen haksız ve hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek, istinaf başvurusunun kabulü ile, yapılacak istinaf incelemesi sonucunda işl derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır.Dava zayi nedeniyle kıymetli evrak (çek) iptali davasıdır. Uyuşmazlık konusu, mahkemece verilen kararın, dosya içeriğine usul ve yasaya uygun olup olmadığı noktasındadır. Davacının iddiasına göre kendi firmasına ait çekler çalınmıştır. TTK’ nın 757 vd. maddelerinde yer alan kambiyo senedinin zayi nedeni ile iptal davası açma hakkı, iradesi dışında kambiyo senedi elinden çıkan kişiye yani kambiyo senedinden dolayı hak sahibi olan kişiye tanınmış bir haktır. Hak sahibi olan hamil, kambiyo senedi yerine mahkemeden alacağı zayi kararını ibraz suretiyle keşideciden haklarını talep edebilecektir. Bunun dışında çek yapraklarının boş olduğu, kambiyo senedi vasfı kazanmadığı ve (Yargıtay 11. H.D. 2014/18998E. – 2015/ 3994K), davacının hamil olmayıp, keşideci konumunda yer aldığı anlaşılmaktadır. Herhangi bir çekin iptalini isteme hakkının çekin hamiline ait olduğu, iddianın doğru olması ve boş çekin ele geçirenlerce doldurulması sonrasında çeke dayalı hak iddia edene karşı menfi tespit davası açılabileceğinden, bu durumda boş çek yaprağına dayanarak iptal isteminde bulunmakta ve böyle bir dava açmakta davacının hukuki yararı bulunmadığı anlaşılmaktadır. (Yargıtay 11 HD 2015/11491 E, 2016/6040 K.) Bu nedenlerle ilk derece mahkemesince kurulan hüküm ve gerekçesinde yasa ve usule aykırılık bulunmadığı gibi kamu düzenine aykırılık da görülmediğinden, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nun 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden davacı tarafından yatırılan 121,30 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 44,40 TL istinaf karar harcı istinaf aşamasında peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, yatırılan harcın hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına, 5-Artan gider avansı varsa yatıran tarafa iadesine, 6-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 02/10/2019 tarihinde HMK’ nun 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.