Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/92 Esas
KARAR NO : 2018/883 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2017/317 Esas 2017/666 Karar
TARİH : 26/09/2017
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali)
KARAR TARİHİ: 03/10/2018
İlk derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFIN İDDİASININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili bankanın müşterisi… ile genel kredi sözleşmesi imzalayarak kredi kullandırdığını, …nın kullandığı kredinin teminatı olarak bazı çekleri müvekkili bankaya teminat olarak verdiğini, bu çekler arasında bulunan …bank Kasımpaşa Şubesi’ nin 18/03/2017 vade tarihli, … çek nolu, 10.000,00.TL tutarlı, keşidecisi … Ltd. Şti. Olan, lehtarı …olan çekin şube nezdinde kaybolduğunu ve tüm aramalara rağmen bulunamadığını, çekin iptaline talep etme zorunluluğu doğduğunu ileri sürerek, bahsi geçen çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:
İlk Derece Mahkemesi 26/09/2017 tarih 2017/317 Esas 2017/666 sayılı kararında;
“Dava konusu çekin akıbeti konusunda ilgili bankaya yazı yazıldığı, …bank A. Ş Genel Müdürlüğünün 28/04/2017 tarihli cevabı yazısında davaya koun çekin 20/03/2017 tarihinde…bank A.Ş Bakırköy Çarşı Şubesine ibraz edildiği, karşılıksız işlemi gördüğü, çeki ibraz eden kişi bilgilerinin ve çek görüntüsünün ilgili kurumdan talep edilmesi gerektiğinin bildirildiği, dava konusu çek bulunmuş olmakla…”gerekçesi ile,
Davanın reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile,
İlk derece mahkemesince davaya konu çekin bulunmuş olduğundan bahisle davanın reddine karar verildiğini, bu kararın hukuka aykırı olduğunu, çekin bankaya 20/03/2017 tarihinde ibraz edildiğini ve karşılıksızdır işlemi yapıldığını, bu işlemden sonra söz konusu çekin müvekkili banka şubesinde iken kaybolduğunu, banka personelince çekin uzun aramalara rağmen bulunamayınca 29/03/2017 tarihinde çek iptali davası açıldığını, mahkemenin davaya konu çekin bulunmuş olduğu yönündeki tespitinin hatalı olduğunu,
Konuya ilişkin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi’nin 2017/835 E. 2017/603 K. sayılı kararını dilekçe ekinde sunduklarını, kararda “Somut olayda çekin banka nezdinde iken kaybolduğu ve banka tarafından dava açıldığı; senedin iptal isteminden sonra ibrazının sözkonusu olmadığı ibraz edenin de üçüncü şahıs olmadığı ,banka yazısı yeterince incelenip değerlendirilmeden konusu kalmayan dava nedeniyle bir karar verilmesine yer olmadığına ilişkin hüküm dosya kapsamına uygun olmamıştır. Mahkemece yasal ilanlar tamamlanmış, yasal süre de çek üzerinde bir hak ileri süren olmamıştır. Dosyada başkaca bir eksiklik bulunmayıp yeniden yargılama gerekmediğinden hükmün kaldırılarak bir adet senedin zayii nedeniyle iptaline karar verilmiştir..” denilerek mahkeme kararının hatalı olduğunun açıkça vurgulandığını, ayrıca yine dilekçe ekinde Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2013/11-1884 E.- 2015/1059 K. sayılı kararını da sunduklarını, belirterek istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucu kaldırılmasına, davaya konu çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/317 Esas 2017/666 Karar sayılı dosyası kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Dava, zayi olduğu iddia edilen çekin iptaline ilişkindir.
TTK’nun 757 vd. maddelerinde yer alan kambiyo senedinin zayi nedeni ile iptal davası, iradesi dışında kambiyo senedi elinden çıkan kişiye kambiyo senedi yerine mahkemeden alacağı zayi kararını ibraz sureti ile TTK’nun 739. maddesinde düzenlenen hamilin ibraz yükümlülüğünü ortadan kaldırma amacı taşıyan bir başka deyişle zayi ettiği kambiyo senedini ibraz edemeyen hamile, keşideciye karşı senet yerine geçecek olan zayi kararını ibraz sureti ile keşidecinin ödeme yapmasını sağlayan hukuki bir olanaktır.
Türk Ticaret Kanununun 818/1-f maddesi yollamasıyla çekler hakkında da uygulanacak aynı kanunun 688.maddesi ” Ciro, “bedeli tahsil içindir” “vekaleten” veya bedelin başkası adına kabul edileceğini belirten bir şerhi yada sadece vekil etmeyi ifade eden bir kaydı içerirse, hamil poliçeden doğan bütün hakları kullanabilir.” hükmünü içermektedir.
Davacı banka tahsil cirosu ile çeki almakla vekil hamil olup, çekin zayi olması nedeniyle iptal davası açma yetkisine haizdir. (Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 09/05/2017 tarihin 2015/15123 esas 2017/2747 karar sayılı ilamı)
Somut olayda zayi nedeniyle çek iptali davası 29/03/2017 tarihinde açılmıştır. Mahkemece tensip zaptı ile davaya konu çekin ibraz edilip edilmediği, ibraz edilmiş ise kim tarafından ibraz edildiği ve ödeme yapılıp yapılmadığı muhatap bankadan sorulmuş, …bank A.Ş. genel müdürlüğünün 28/04/2017 tarihli yazısında ilgili çekin 20/03/2017 tarihinde …bank Bakırköy Çarşı şubesine ibraz edildiği, karşılıksız işlemi yapıldığı, çeki ibraz eden kişi bilgilerinin ve çek görüntüsünün ilgili bankadan talep edilmesinin gerektiği belirtilmiştir. Mahkemece çekin kimin tarafından ibraz edildiği ilgili bankadan sorulmamıştır.
Mahkemece bankanın bu yazısı üzerine dava konusu çekin bulunmuş olması nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
İlgili banka yazısında çekin bir başka banka tarafından yasal süresi içinde (20/03/2017 tarihinde) ibraz edildiği çeke karşılıksız işlemi yapıldığı belirtilmiştir. Zayi nedeniyle iptal davası ise 29/03/2017 tarihinde açılmıştır. Davacı dava dilekçesinin ekinde çek tevdi bordrosu ve çeke ilişkin fotokopiyi sunmuştur. Bu belgelere göre davaya konu çek davacı banka müşterisi … tarafından 06/03/2017 tarihinde tahsil/temlik amacı ile davacı bankaya teslim edilmiştir. Yine dava dilekçesi ekinde sunulan çek fotokopisine göre davaya konu çek keşideci tarafından …lehine keşide edilmiş, lehdarın cirosu ile 3. kişiye, onun cirosu ile davacı bankaya çeki tahsil için veren ….’ya geçmiştir. Çek fotokopisinden çekin muhatap bankaya ibraz edildiği görülmektedir. Muhatap banka cevabi yazısından da çekin dava tarihinden önce aracı banka tarafından ibraz edildiği anlaşılmaktadır.
Davaya konu çekin dava tarihinden önce yetkili hamil … adına vekil hamil konumunda bulunan davacı banka tarafından süresi içinde ibraz edildiği, karşılığı bulunmadığından çek arkasına karşılıksızdır şerhinin düşüldüğü, daha sonra çekin vekil hamil olan banka tarafından kaybedildiği iddia edilmiştir. Mahkemece muhatap banka yazısı yanlış yorumlanarak dava konusu çekin bulunduğu değerlendirilerek davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.
Dosyada yasal ilanlar yapılmış, süresi içinde müdahale talep eden olmamış, iptal isteminden sonra çek ibraz edilmemiştir. Mahkemece yasal ilanlar yapılmış ve süresinde davaya konu çek üzerinde hak iddia eden ortaya çıkmadığından, çekin zayi olmadığı bir 3. kişi elinde bulunduğu da ileri sürülmediğinden ve dosyada başkaca bir eksiklikte bulunmadığından, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan mahkeme kararının kaldırılması ve davaya konu çek hakkında zayi nedeniyle iptal kararı verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 26/09/2017 tarih ve 2017/317 Esas 2017/666 Karar sayılı kararının HMK 353/1-b2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, dairemizce yeniden esas hakkında hüküm kurularak;
1-DAVANIN KABULÜNE,
Dava konusu, …bank A.Ş. Kasımpaşa Şubesine ait, keşidecisi … Tic. Ltd. Şti., lehtarı Mehmet Mirza olan, … nolu, 18/03/2017 keşide tarihli, 10.000,00.TL bedelli 1 adet çekin ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE,
2-Alınması gerekli 35,90.TL peşin harçtan davacı tarafça dava açılırken yatırılan 31,40.TL’nin mahsubu ile bakiye 4,50.TL’nin davacıdan tahsiline,
3-Davacı tarafça sarfedilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf yönünden Harçlar Kanunu gereğince davacı tarafından yatırılan 98,10.TL başvuru harcının hazineye gelir kaydına, 35,90.TL peşin karar harcının davacı tarafa iadesine,
5-İstinaf yönünden yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Artan gider avansı bulunması halinde davacı tarafa iadesine,
7-Kararın ilk derece mahkemesince davacı tarafa tebliğe gönderilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 03/10/2018 tarihinde HMK’ nun 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.