Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/386 Esas
KARAR NO : 2018/1290 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİH : 16/11/2016
NUMARASI : 2014/193 Esas – 2016/653 Karar
DAVA :Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 19/12/2018
İlk derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile, davacıya ait (…) sayılı işletmede mevcut 210 kg dişi süt danasının davalı Sigorta şirketi aracılığı ile davalı Havuz işletmesi tarafından …numaralı Devlet Destekli Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası Genel Şartlan uyarınca sigortalandığı ( … ), ancak …veterinerlik-hekim … tarafından düzenlenen Generalize Sığır Tüberkülozu teşhisiyle zorunlu kesime sevk edilmesi ve 13/08/2013 tarihinde gömülerek imha edilmesi ve Ulus Tarım İlçe Müdürlüğü tarafından karantina uygulama kararı alınarak yürürlüğe konulması sonucu, Büyükbaş Hayvan Sigortası Tarife ve Talimatları ile 5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu uyarınca 12.08.2013 tarihinde gömülerek imha edilerek hasar bildiriminde bulunulduğu, buna rağmen davacıya yapılması gerekli olan prim iadesinin halihazırda yapılmamış olması nedeniyle fazlaya ilişkin talep hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000.00 TL prim alacağının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesi ile, derdest dava kapsamında uyuşmazlık konusu ile ilgili sigorta poliçesinden tahsil edilen tüm primlerin diğer davalı … A.Ş ne aktarıldığını, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 14.02.201 tarih … Karar sayılı ilamı gereği davacı tarafa karşı bir sorumluluklarının bulunmadığını Devlet Destekli Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası Genel Şartları gereği tüberküloz hastalığı nedeniyle ileriye sürülen taleplerin teminat dışında bulunduğunu, Devlet Destekli Büyükbaş Hayvan Sigortası Teknik Şartlar Tarife ve Talimatlar’ın 10. maddesi uyarınca poliçe süresinin herhangi bir döneminde hasar /prim oran: %100ü geçen poliçelerin herhangi bir nedenle iptal edilmesi ve/veya hayvan çıkarma işleminin yapılması halinde prim iadesinin yapılmayacağının belirtildiğini, 2650321 numaralı Tarsim poliçesinde… Bankası Genel Müdürlüğü’nün Rehin kaydının bulunması nedeniyle öncelikle rehin alacaklısı bankanın davaya muvafakatinin sağlanması gerektiğini, ilgili muvafakatnamenin içeriğine yer cevap dilekçelerinde yer verilen Yargıtay kararları uyarınca temin edilememesi halinde davanın aktif husumet yokluğundan ve beyan olunan gerekçeler kapsamında davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …şletmesi A.Ş. vekili cevap dilekçesi ile, öncelikle davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddini istediklerini, aralarında … Sigorta Anonim Şirketininde yer aldığı 24 sigorta şirketinden oluşan 5363 SK. kapsamında kurulan Tarım Sigortalan Havuzunun işletmecisi olduklarını, davacı yanın … Sigorta A. Şirketi tarafından davalı Havuz hesabına düzenlenmiş olan 07.02.2013-2014 vadeli 2650321 sayılı Devlet Destekli Hayvan Hayat Sigorta Poliçesinin sigortalısı olduğunu ve dava konusu talebinin yasal dayanağının olmadığını, davacının işletmesinde ihbarı mecburi olan tüberküloz hastalığının çıktığını, bu nedenle hayvanların mecburi kesime sevk edildiğini, 23.01.2014 tarihinde kendisine yapılan ihbar üzerine durumu öğrenen davalı sigorta şirketinin 31.01.2014 tarihinde durumu havuz işletmesine bildirdiğini, bunun üzerine 03.02.2014 tarihinde talep olunan ek belgelerin 06.02.2014 tarihinde temin edilmesiyle ilgili poliçenin bu tarihte Devlet Destekli Büyükbaş Hayvan Sigortası Teknik Şartlar Tarife ve Talimatlar 10.maddesi esas alınarak iptal edildiğini, davacının prim iade talebinin haklı olmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:
İlk Derece Mahkemesi 16/11/2016 tarih 2014/193 Esas 2016/653 sayılı kararında;
“Tüm dosya kapsamından ; Taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan sigorta sözleşmesi 07/02/2013 – 07/02/2014 vadeli olup …nolu devlet destekli büyükbaş hayvan sigorta poliçesi kapsamında sigortolanan ve davacıya ait ( TR … ) sayılı işletmede mevcut ( … ) nolu 210 Kg dişi süt danasının 13/08/2013 tarihinde generalize sığır tüberkülozu teşhisi ile zorunlu kesime sevk edildiği ve gömülerek imha edildiği anlaşılmıştır. ” Tüberküloz ” Sigorta Teminatının dışında bırakılmış olup bu husus davacı tarafın kabulündedir. Davacı bu poliçe kapsamında ödenen ve iadesi gereken prim tutarının tespiti ile kendisine ödenmesini talep etmiştir. 21/06/2005 tarih ve 25852 sayılı Resmi Gazete ile yayınlanarak yürürlüğe giren 5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu ile üreticilerin bu kanunda belirtilen riskler nedeni ile uğrayacağı zararların tazmin edilmesi amacıyla Tarım Sigortaları uygulamasına geçilmiştir ve bu kanunun 12.maddesinde hangi risklerin teminat altına alınacağı düzenlenmiştir. Bu kanunun 9.Maddesinde Tarım sigortaları karşılığında sigorta şirketi tarafından sigorta ettirenlerden tahsil edilen primlerin tamamının tarım sigortaları havuzuna aktarılması öngörülmüştür. Ayrıca sigorta şirketlerinin ( aracılık yapan ve prim tahsiline yetkili olan acente sıfatıyla ) sigortalı / sigorta ettirenlerden tahsil edipte aktarmadığı primler bakımından havuzun bu sigorta şirketlerine karşı primlerin aktarılması talebi, ” Kamu alacağı “niteliğinde kabul edilmiştir. Kamu alacaklarının tahsilini düzenleyen kanun hükümlerine tabi kılınmıştır. Bu kanunun 14.Maddesinde sigorta şirketlerinin tarım üreticileri ile tarım sigorta sözleşmelerine kendi adlarına akdedecekleri, prim ve risklerin ise tamamının havuza devredecekleri hüküm altına alınmıştır. Tüm bu sebeplerden dolayı somut olayda davalı … Sigorta A.Ş.’ye husumet yöneltilemeyeceğinden Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin bu yönde ki 2009/8089 – 2011/1657 Emsal ilamı da nazara alınarak davalı … Sigorta A.Ş. Aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. Devlet destekli büyükbaş hayvan hayat sigortası tarife ve talimatlarının 10.maddesinde “Poliçede hayvan çıkarma ve poliçe iptalleri ” konusunda düzenleme yapılmış poliçe süresinin herhangi bir döneminde hasar prim oranı %100 geçen poliçelerin herhangi bir nedenle iptal edilmesi / hayvan çıkarma işleminin yapılması halinde sigortalıya prim iadesi yapılmayacağı hususu düzenlenmiştir. Prim oranının %100 ile %70 arasında kaldığı durumlarda kısa dönem esasına göre iade edilecek primden gerçekleşen hasar prim oranına isabet eden prim mahsup edilerek kalanının sigortalıya iade edileceği hasar prim oranının %70 altında olması durumunda ise hayvan çıkarma işlemlerinde gün esası poliçe iptal işlemlerinde ise oransal olarak kısa dönem esasının uygulanacağı belirtilmiştir. Poliçe kapsamında düzenlenen 2 nolu iptal zeyilnamesinde poliçede yazılı genel ve teknik şartlar doğrultusunda sigorta ettirenin / sigortalının 06/03/2014 tarihindeki beyanına istinaden ” kısa dönem ” esasına göre 03/02/2014 tarihinden ilgili sigorta poliçesinin iptal edildiği hususu belirtilerek söz konusu zeyilname ile iptalin kayıt altına alındığı anlaşılmıştır. Somut olayda uyuşmazlık konusu olan 07/02/2013- 2014 vadeli olup 27/08/2013 tarihinde gerçekleşen ( imha ve poliçeden çıkma ) çıkma tarihinin poliçe başlangıç tarihinden sonraki 201. gün olduğu ve toplam poliçe süresi olan 365 güne oranlandığında toplam sürenin %55’ne denk geldiği anlaşılmıştır. Ancak imha hususu ile poliçeden çıkma konularında davalılara 03/02/2014 tarihinden ve belgelere eklenmek suretiyle 06/02/2014 tarihinden daha önceki bir tarihte ya da iddia olunduğu gibi 24/08/2013 kesim tarihinde ya da imhanın akabinde davacının davalıların yazılı bilgi verdiğine dair iddiası ispat olunamamıştır…”gerekçesi ile,
Davalı … Sigorta A.Ş aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı Tarsim aleyhine açılan davanın reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile,
İlk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, 12/08/2013 günü davacıya ait … no’lu işletmede bulunan … no’lu 210 kg büyükbaş dişi süt hayvanı generalize sığır tüberkülozu şüphesi ile kesime sevk edildiğini, davalı … Sigorta A.Ş. tarafından gönderilen Veteriner … ..ı Veterinerlik) tarafından kesime sevk edilen ve diğer davalı …’e hasar bildirimi yapılan süt hayvanı gömülerek imha edildiğini, 13/08/2013 tarihli imha işleminden sonra Ulus Tarım İlçe Müdürlüğü tarafından karantina kararı alınarak uygulamaya konulduğunu, dosyaya eklenen tutanaklarda da yer aldığı üzere 30 baş sığır 27/08/2013 tarihinde 16 baş sığır ise 22/11/2013 tarihinde zorunlu kesime tabi tutulduğunu, Devlet Destekli Büyükbaş Hayvan Sigortası Teknik Şartlar Tarife ve Talimatları ile 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu gereği davacıya prim iadesi yapılması gerektiğini,
Her ne kadar Tarife ve Talimatları Md. 10 maddesine dayanılarak müvekkilinin talep tarihi itibariyle hiçbir prim iade hakkının bulunmadığı iddia edilmiş ise de bu iddianın yersiz olduğunu, söz konusu maddede ”Poliçe süresinin üçte ikisi geçtikten sonra yapılacak sigorta iptallerinde, prim iadesi yapılmaz.” denildiğini, ancak dosya kapsamından anlaşılacağı, bilirkişi raporuyla sabit ve mahkemece de kabul olduğu üzere mevcut durumda bu süre oranı %55 olup prim iadesi talep hakkı bulunduğunu, 07/02/2013-2014 vadeli sigorta sözleşmesinde, 27/08/2013 tarihinde gerçekleşen imha ve poliçeden çıkma, poliçe başlangıç tarihinden sonraki 201. gündür ve toplam poliçe süresi olan 365 güne oranlandığında toplam sürenin %55′ ine denk geldiğini,
Yerel mahkemenin imha hususu ile poliçeden çıkma konularında davalılara bilgi verildiğine dair iddialarının ispat olunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yönünde hüküm kurulduğunu, ancak bu kararın hukuka uygun olmadığını, müvekkilinin 12/08/2013 tarihinde hasar bildirimini bizzat … Sigorta A.Ş. tarafından gönderilen Veteriner Hekim … aracılığıyla yaptığını, 13/08/2013 tarihli veteriner hekim kanaat raporu dosyada mevcut olduğunu, yine dosyada mevcut hasar kayıtları incelendiğinde bizzat davalı şirket kayıtlarında da aynı şekilde belirtildiğini, dosyaya sunulmuş taraf yazışmalarının da bu tespitleri içerdiğini, tüm bunlar göz önüne alındığında ilk derece mahkemesince yeterli inceleme yapılmadan karar verildiğinin anlaşılacağını,
6102 sayılı TTK 1419.maddesinde ”Sigorta sözleşmesi sona erdiği takdirde, kanunda aksi öngörülmemişse, işlemeyen günlere ait ödenmiş primler sigorta ettirene geri verilir.” şeklinde açık hükmü doğrultusunda 30 baş sığır için 27/08/2013 tarihinden itibaren, 16 baş sığır için 22/11/2013 tarihinden itibaren konusuz kalan sözleşme için sigorta şirketi tarafından yapılan bir himaye olmadığından müvekkili tarafından ödenmiş olan primlerin iadesi gerektiğini, sigorta süresi içerisinde gerçekleşen hasarın sigortaya bildirilmiş olmasına rağmen sözleşmenin devam ettirilerek primlerin tahsil edilmiş tam sigorta süresi bitmek üzereyken sözleşmenin iptal edilmiş olmasının iyi niyetle bağdaşmayacağını,
Yerel mahkemece davalı … Sigorta A.Ş. bakımından davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verdiğini, uyuşmazlık konusunun prim iadesi olduğunu, sigorta şirketlerine Havuza devrettikleri primler için komisyon ödendiği 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu 4. maddesinde ”Sigorta şirketleri, bu Kanun kapsamında tarım sigortaları alanında elde ettikleri primin tamamını Havuza devretmekle yükümlüdür. Sigorta şirketlerine Havuza devrettikleri primler için Havuz tarafından tahsil edilen kısmı üzerinden komisyon ödenir.” denilmekle açıkça ifade edildiğini, sigorta şirketinin yapılan sigorta işlemi sonucunda kazanç elde etmesinin ardından bu işlemler ile ilgili herhangi bir sorumluluğunun olmadığının kabul edilmesinin mümkün olmadığını, davalı … Sigorta A.Ş.’nin ödenen komisyonu iade etmekle yükümlü olduğunu,
Sonuç olarak yerel mahkemece dosyada yeterli inceleme yapılmadığını, yetersiz ve hüküm kurmaya elverişsiz bilirkişi raporu esas alınarak yasaya ve usule aykırı olarak karar verildiğini,
İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/193 Esas 2016/653 Karar sayılı dosyası kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır.
Dava, Tarım Devlet Destekli sigortadan kaynaklanan prim iadesine istemine ilişkindir.
Dava dosyası içerisindeki alınan bilirkişi raporu, tüm bilgi ve belgelere göre, davacının hayvanların 27/08/2013 tarihinde gerçekleşen imha tarihi ile poliçe başlangıç tarihi arasının 201 gün olduğu ve toplam poliçe süresi 365 güne oranlandığında % 55′ e denk geldiği gözetildiğinde davacının bu oran üzerinden prim iadesi için bu tarih itibariyle sigorta şirketine ihbarda bulunması gerektiği anlaşılmaktadır.
Davacı vekili istinaf sebebi olarak “12/08/2013 tarihinde sigorta şirketine ihbarda bulunduğunu ve sigorta şirketi tarafından gönderilen veteriner hekim … aracılığı ile hasar tespiti yapıldığı, hekim kanaat raporunun mevcut olduğunu, bu suretle süresinde ihbarda bulunulduğunu ileri sürmüş ve delilleri arasında muayene raporlarını göstermiş ise de, tüm dosya kapsamı ve sigortadan gönderilen belge ve kayıtlardan, bahsettiği veteriner hekim …’ ün kanaat raporu ile yapıldığını iddia ettiği 12/08/2013 tarihli ihbar kaydının bulunmadığı, böylece davacının prim iadesini talep edebileceği tarihte sigortaya ihbarda bulunmadığı anlaşılmıştır.
Mahkemece anılan sigorta poliçesinden dolayı primlerin…e aktarılması nedeniyle … adına poliçe tanzim eden davalı sigorta şirketine husumet yöneltilemeyeceğinden pasif husumet yokluğundan, davalı …yönünden de poliçe başlangıç tarihi ile düzenlenen zeyilname arasındaki süre bakımından ödenen primin iade edilmeyeceği gerekçesiyle verilen ret kararının dosya kapsamına göre isabetli olduğu, bu bağlamda mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı anlaşıldığından HMK’ nın 353/1-b1. maddesi gereğince davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nun 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 98,10.TL istinaf başvuru harcının hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 35,90.TL istinaf karar harcı istinaf eden tarafından peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına,
5-Artan gider avansı varsa yatıran tarafa iadesine,
6-Kararın ilk derece mahkemesince taraf vekillerine tebliğe gönderilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 19/12/2018 tarihinde HMK’nun 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.