Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2018/372 E. 2019/56 K. 16.01.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/372 Esas
KARAR NO : 2019/56 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2016/788 Esas 2017/1167 Karar
TARİH : 21/11/2017
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
KARAR TARİHİ: 16/01/2019
İlk derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili sigorta şirketi’nin sigortalısı … Ltd. Şti.’ne ait özel şartlar dahilinde taşınması gereken ve Havayolu Nakliyat Emtia Sigorta poliçesi ili sigortalanan emtianın, davalı şirketçe bu şartlara uymayarak taşınması sonucunda hasarlandığını, meydana gelen hasarın sigorta poliçesi kapsamında sigortalısına ödendiğini ve ödenen bu miktarın davalıya rücu edildiğini, ancak davalı tarafın icra takibine itirazla takibi durdurduğunu, sigorta kapsamındaki emtianın -18 derecede taşınması, bekleme ve depolanmada da buna uyulması, nakliye sırasında 12 saat süresince 0-4 derece arasında kalmasına izin verilen derecenin üzerinde bir sıcaklığa maruz kalmaması gereken emtianın durumunun davalıya taşıma formunda bildirildiğini, emtianın sigortalıya ulaşmasını müteakip olumsuz sonuçlar alınması üzerine emtia içinde bulunan iki adet ısı kayıt cihazının TAİ’de yaptırılan çözümü sonunda, nakliye sırasında 4,5 gün, 26 derecede bekletilerek nakliye şartnamesine uyulmadan taşındığını, hasar bedelinin sigortalıya ödendiğini ileri sürerek, asıl alacağın sadece 7.720,59.TL’lik kısmı için itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, öncelikle dava konusu uyuşmazlığa 1999 Montreal Konvansîyonu’nun hükümlerinin uygulanacağını, buna göre dava iki yıllık hak düşürücü süre içinde açılmadığından davanın reddi gerektiğini, dava konusunu emtianın varış tarihinin 09.07.2014 olduğunu 09.07.2016 tarihinde tüm taleplerin hak düşümüne uğradığını, herhangi bir kabul anlamına gelmemek üzere, ilgili konvansiyon hükümleri gereğince hasara ilişkin ihbar yükümlülüğünün 14 gün içinde yerine getirilmediğini, ilk bildirimin 03.07.2015 tarihinde yapıldığını, bir an için sorumlu oldukları kabul edilse dahi, Montreal Konvansiyon gereği sınırlı sorumlu olduklarını, kg başı 19 SDR ile sınırlı sorumluluk dikkate alındığında 93 kg x 19 SDR = 1767 SDR limiti aşan taleplerin reddi gerekeceğini, icra inkar tazminatı şartlan oluşmadığını, geriye doğru faiz istenemeyeceğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:
İlk Derece Mahkemesi 21/11/2017 tarih 2016/788 Esas 2017/1167 sayılı kararında;
“Yapılan yargılama sonucu alınan bilirkişi raporu ile birlikte dosya kül olarak değerlendirildiğinde; dava dışı …. Tic. Ltd. Şti’nin ABD’den ithal ettiği adhesive film (yapışkan film) emtiasının ABD-TÜRKİYE havayolu ile nakliyesine ilişkin olarak havayolu nakliyat emtia sigortası … sayılı poliçe ile davacı … AŞ tarafından sigortalandığı, Epsilon Havacılığın, ABD’de bulunan Cytec Engineered Materials Inc. Şirketinden AAR/70108502 sayılı 03.07.2014 tarihli fatura içeriği 2 kap 93 kg brüt 141 kg yapışkan film emtiasını satın aldığı ve 09.07.2014 tarihli MAW 02080156020 ve HAW 00876147 nolu ana ve ara konşimento AirWay Bill’e göre satın alınan emtianın ana nakliyeci… Yurtdışı Acenteliği …l ile alt nakliyeci fiili taşıyıcı davalı Lufhtansa Cargo AG tarafından New York JFK havalimanından Ankara-Esenboğa Hava limanına taşındığı, emtianın gümrük işlemlerinin Esenboğa gümrük müdürlüğü tarafından 14.07.2014 tarih – … sayılı gümrük beyannamesi ile yapıldığı ve 15.07.2014 tarihinde sigortalı …Tic. Ltd. Şti. tarafından emtianın COC Belgesi ve ısı kayıt Cihazı ile teslim alındığı, ısı kayıt Cihazının (temperature rocerder) kendinden okumalı tipte olmadığı, datayı okuyacak yazılım kitinin sigortalıda olmaması nedeni ile ön kabulü yapılarak emtianın alındığı, üretime aktarıldığında malzemenin kullanıldığı tüm parçalarda uygunsuzluk olduğunun tespit edildiği, bu nedenle emtialarla birlikte gelen iki adet ısı kayıt cihazının okunması için TAI (Türk Havacılık ve uzay San. A.Ş) tarafından inceleme yapıldığı ve ısı değerlerinin nakliye esnasında korunamadığının belirlenerek 02.09.2014 tarihli hasar tespit tutanağının düzenlendiği ve davacı … şirketine ihbarda bulunulduğu, kargonun tesliminden itibaren Montreal Konvansiyonu hükümleri gereğince 14 gün içinde, ısı yönünden ve taşıma koşullan yönünden herhangi bir incelemenin dava dışı sigortalı firma tarafından yapılmadığı iş bu hasar tutanağı ile sabittir. Davacı …tarafından 26.09.2014 tarihinde eksper görevlendirilmesi neticesinde düzenlenen ekspertiz raporuna istinaden, 30.01.2015 tarihinde … San. Tic. Ltd. Şti’ne hasar ödemesinin gerçekleştiği anlaşılmıştır. Davalı … Cargo A.G’ne ilk hasar bildiriminin, davacı … şirketi tarafından 05.05.2015 tarihinde yapıldığı cevaba cevap dilekçesinde, davacı vekili tarafından beyan edilmektedir. Davacı vekilinin ihbara ilişkin bu beyanı dikkate alındığında, ihbarın her halükarda Montreal Konvansiyon hükümleri gereğince 14 günlük süre içinde yapılmadığı anlaşılmaktadır. Davalı taşıyıcı firma aleyhine …tarafından İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı doyası ile 2 yıllık hak düşürücü süre içinde, süre dolmadan 10.07.2015 tarihinde ilamsız icra takibi yapıldığı ve takibe Lufthansa Cargo AG tarafından itiraz edildiği de tespit edilmiştir.
Emtia, 15.07.2014 tarihinde Sigortalı tesise taşınarak, dava dışı alıcısı tarafından teslim alınmıştır. Hasarın belirlendiği tarih ise 02.09.2014’dür. …Ltd. Şti. taşınan emtianın ısı kayıt cihazı ile teslim alındığını, ısı kayıt cihazının kendinden okumalı olmadığını, datayı okuyacak yazılım kitinin kendilerinde olmadığını, bu nedenle üretime aktarıldığında, parçalarda uygunsuzluk olduğunun belirlendiğini kabul etmektedir. Teslim aldıkları emtianın üretime aktarmadan, tüm kontrollerini yapması, TAİ’ye ısı kayıt cihazını okutturması gerekirken beklemiş ve emtianın kendisine tesliminden 1.5 ay sonra üretime geçmiştir. Teslim aldığı emtianın üretim öncesi kontrollerini yeterli derecede yapmadığı anlaşılmaktadır. Teslimden 1.5 ay sonra emtianın hasarlı olduğunun belirlendiği dikkate alındığında, hasarın hangi aşamada, taşıma esnasında mı yoksa teslimden sonra bekletildiği ortamdan mı kaynaklandığı da belirsizdir. Montreal Konvansiyonu hükümleri gereğince belirlenmiş 14 günlük ihbar süresi bu nedenle önemlidir. Alıcının, tüm kontrollerini yaparak taşıyıcıya bu 14 günlük süre içinde bildirimde bulunması zorunludur. Davacı … Şirketi dahi; 30.01.2015 tarihinde sigortalısına ödediği tazminat için, davalı … Cargo A.Ş’ne’ yaklaşık 5 ay sonra 05.05.2015 tarihinde bildirimde bulunmuştur. İhbarın her halükarda Montreal Konvansiyon hükümleri gereğince, 14 günlük süre içinde yapılması zorunlu olduğundan, bilirkişi raporlarında açıklanan gerekçelerle davacı vekilinin davalı aleyhine açmış olduğu itirazın iptali davasının reddine karar vermek gerektiği…”gerekçesi ile,
Davacı vekilinin davalı aleyhine açmış olduğu itirazın iptali davasının reddine karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile,
Öncelikle karara dayanak olan bilirkişi raporu ve ek raporun dosyadaki mevcut belge ve bilgiler ile örtüşmeyen tamamen özensizce hazırlandığını taraflarınca kabul edilmediğini ve itiraz edildiğini,
Kök rapor ve ek raporda dava konusu taşıma hizmetine konu olan emtiayı teslim alanın 15 gün sonra üretime geçtiği, teslim alırken gerekli incelemeyi yapmadığı şeklinde görüş bildirerek davanın haklı olmadığının ileri sürüldüğünü,
Kök rapora karşı verilen cevapta da ileri sürüldüğü üzere özel bir ürün olan emtianın taşıma şartları bile özel olup taşıma belgesinin bu şekilde düzenlendiğini, dışarıdan bir bakışla, yahut üretime alınmadan kusurun anlaşılabilmesi, hatta ve hatta özel bir inceleme olmadan kusurun varlığının belirlenmesinin mümkün olmadığını,
Söz konusu emtianın teslim alınır alınmaz üretime alınması diye bir durumun söz konusu olmadığını, üretim sırası geldiğinde üretime alındığı ve hatalı sonuç vermesi üzerine TAİ de inceleme yaptırıldığı ve bu inceleme sonucu verilmiş olan raporda hangi tarihlerinde ısı değişikliklerine uğradığının tespit edildiğini, bu tarih aralığında emtianın davalıda bulunduğu, bilirkişinin emtianın nerdeyken hasara uğradığı konusunun belli olmadığı tespitinin de ya dosyayı eksik incelemesinden yada elektronik konudaki yetersizliğinden kaynaklandığını,
Hal böyle iken hiçbir şekilde çok yetkin ve özel bir inceleme yapılamadan hatası anlaşılamayan, ama taşıma sırasında emtianın yanında casus parçanın üzerinde yapılmış olan özel inceleme sonucunda ise taşıma şartnamesine uyulup uyulmadığını net olarak ortaya çıktığını,
Rapor düzenleyen bilirkişinin dava konusu olayı çözümlemede yeterli olmadığının anlaşıldığını ve tüm bu sebeplerden dolayı uluslararası hava taşımacılığında uzman bir bilirkişi, elektronik konusunda uzman bir bilirkişi ve sigorta konusunda uzman başka bir bilirkişiden oluşacak 3 kişilik bir bilirkişi heyetinden dosya kapsamı açısından yeni bir rapor alınmasını mahkemeden talep etmiş olmalarına rağmen bu talebin kabul edilmeyerek davanın reddine karar verildiğini,
Yukarıda açıklandığı üzere eksik ve hatalı inceleme sonrası verilmiş olan kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu,
İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk dere mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucu ortadan kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/788 Esas 2017/1167 Karar sayılı dosyası kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır
Dava, hava yolu ile taşınan emtianın zarara uğramasından kaynaklı taşıma sigorta poliçesine dayalı olarak ödenen tazminatın rücuen tahsili için yapılan takibe itirazın iptaline ilişkindir.
Uyuşmazlığa konu zararın hava yoluyla taşıma sırasında meydana geldiği iddia edildiğinden olayda Türkiye’nin de taraf olduğu 28/05/1999 tarihinde Montreal’de imzalanan ve 2/4/2009 tarihli ve 5866 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan Hava Yoluyla Uluslararası Taşımacılığa İlişkin Belirli Kuralların Birleştirilmesine Dair Sözleşme (Montreal Sözleşmesi) hükümleri uygulanacaktır.
Sözleşmenin şikayetlerin zamanına ilişkin 31/2 maddesinde hasar durumunda teslim almaya yetkili kimse tarafından hasarın tespiti halinde derhal ve kontrol edilmiş bagajlarda en geç 7 gün, kargo halinde ise en geç 14 gün içinde durumun taşıyıcıya bildirilmesi gerektiği, 4. fıkrasında ise söz konusu süreler içinde şikayette bulunulmaz ise taşıyıcının kötü niyeti dışında taşıyıcıya karşı dava açılamayacağı belirtilmiştir.
Somut olayda, sigortalı emtia hava yoluyla taşınmış olup 15/07/2014 tarihinde sigortalı alıcıya teslim edilmiştir. Davaya konu sigortalı emtiada meydana gelen hasara ilişkin ihbarın Montreal Sözleşmesi 31/2. maddede öngörülen süreden çok sonra yapıldığı sabittir. Davacı, davalı taşımacının kötü niyetli olduğunu iddia ve ispat edemediği gibi hasarın taşımadan kaynaklandığını da ispatlayamamıştır.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, olay tarihinde yürürlükte bulunan 1955’te Lahey ve 1975’te 4 sayılı Montreal Protokolü ile değiştirilen Varşova Anlaşmasının’nın 31/2 fıkrasında gösterilen süresinde hasar ihbarında bulunulmamış ve hasarın taşıma esnasında oluştuğunun davacı tarafından ispatlanamamış olmasına göre, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden tarafından yatırılan 98,10.TL istinaf başvuru harcının hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 44,40.TL istinaf karar harcından istinaf eden davacı tarafından yatırılan 35,90.TL harcın mahsubu ile bakiye 8,50.TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep eden üzerinde bırakılmasına,
5-Artan gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine,
6-Kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 16/01/2019 tarihinde HMK’nun 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.