Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/246 Esas
KARAR NO : 2019/90 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ (DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)
NUMARASI : 2014/1033 Esas 2017/328 Karar
TARİH : 25/10/2017
DAVA : Alacak
KARAR TARİHİ: 23/01/2019
İlk derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ:
ASIL DAVA :
Asıl davada davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkili …’nun … IMO numaralı Malta Bayraklı ve Valletta Limanında…resmi numarasında kayıtlı “…” isimli geminin donatanı olduğunu, bahsi geçen geminin 19/10/2011 gecesini 20/10/2011 gününe bağlayan gece saat 01.00 civarında Novorossisk Limanından yüklediği alüminyum yükü ile yüklü şekilde Slovenya’nın Koper limanı ve Karadağ’ın Bar Limanında boşaltma yapmak üzere sefer yaptığı Adriyatik Denizinde davalı … A.Ş’nin donatanı olduğu “…” feribotunun çatması sebebiyle battığını, müvekkiline ait… isimli geminin sigorta bedelinin 2.200.00 ABD Dolar olduğunu, batma sırasında gemide yaklaşık değeri 55.000 ABD Doları olan yakıt, yağ, kumanya ve sair kullanabilir malzeme bulunduğunu, müvekkilinin zararlarının bunlarla da sınırlı kalmadığını, zira kaybolan gemi adamlarının vefat etmiş olmaları halinde ailelerinden gelecek talepler, kurtarılan mürettebatın ülkelerine gönderilmesi, uğradıkları ve uğrayacakları diğer maddi ve manevi zararlara ilişkin talepler ile yük ilgililerinin talepleri yönünden müvekkilinin uğrayacağı zararların miktarlarının bu aşamada henüz belli olmadığını, bu nedenle HMK’nun 107.maddesi uyarınca söz konusu doğrudan ve dolaylı maddi ve manevi zararların miktarının tespit edilmesi gerektiğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile dava konusu alacak ve rehin haklarının güvence altına alınmasını teminen Türk Bayraklı … IMO numaralı … isimli gemi yönünden ihtiyati tedbir kararı verilerek, dava konusu alacak ve fer’ileri için gemi üzerine kanuni rehin hakkı tanınmasına, şimdilik 2.255.000 USD’nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı/karşı davacı vekili cevap ve karşı dava dilekçesi ile; çatma hadisesi sonucunda meydana gelen zararlarla sınırlı olmayıp, gemi adamlarının vefat etmiş olması halinde ailelerininden gelecek talepler, kurtarılan mürettabattan ülkelerine gönderilmesi ve uğradıkları diğer maddi ve manevi zararlara ilişkin taleplerin, yük ilgililerinin talepleri ve diğer doğrudan ve dolaylı maddi ve manevi zararlara ilişkin talepler olup, işbu davada davacı tarafından ileri sürülmesinin hukuken mümkün olmadığını, çatma hadisesi sonrasında …feribotunun seferine devam ederek İtalya/Bari Limanına ulaştığını, bu arada davacı tarafından Bari Mahkemelerinden ihtiyati tedbir talep edildiğini, mahkemece 16.000.000 Euro için talebin kabul edildiğini, müvekkil tarafından yapılan itirazlar sonucu tedbir miktarının 16.000.000 Euro’dan 1.000.000 Euro’ya indirildiğini, ilgililere verilen kulüp taahhüt mektubu ile … feribotu aleyhine ittihaz edilen seferden men kararının kaldırıldığını, Milletlerarası Denizcilik Örgütü tarafından 20/10/1972 tarihinde denizde çatmaların önlenmesine ilişkin milletlerarası kuralları hakkında sözleşmenin (COLREG) kabul edildiğini, Türkiye tarafından da anılan kuralları yürürlüğe koymak için denizde çatmayı önleme tüzüğü (DÇÖT) kabul edildiğini, davacının gemisinin Malta bayraklı olduğundan yapılan değerlendirmede COLREG/DÇÖT’ün ilgili maddelerinin nazara alınması gerektiğini, … feribotunun rotasını ve hızını korumakla yükümlü iken … gemisinin … feribotunu sancağında gördüğü sırada … feribotuna yol vermesi gerektiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacının tazminat talebinin mesnetsiz ve fahiş olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiş olup, devamında karşı davasını bildirerek COLREG/DÇÖT gereğince hızını ve rotasını korumak yükümlülüğünde bulunan … feribotunun tedbirli bir şekilde seferine devam etmekte iken 00.45 sıralarında …gemisinin kusuru neticesinde çatma olayının meydana geldiğini, 20/10/2011 günü … feribotunun seferini tamamlamak üzere Bari İtalya Limanına gittiğini, … Ltd’nin başvurusu üzerine Bari Mahkemeleri tarafından …. feribotu aleyhine seferden men kararı verildiğini, … feribotu ilgilileri tarafından kulüp taahhüt mektubu sunularak feribotun seferine devamının sağlandığını, …eribotunun zaman çarteri çerçevesinde kiralandığını, sefere devam edememesinden dolayı müvekkilinin zararlarının gün geçtikçe arttığını savunarak, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkilinin ait geminin tamir masrafları, yakıt, navlun, klas masrafları ile diğer sair masraflarından dolayı şimdilik 24.675,80 TL, 432.534,80 USD ile 151.388,57 Euro’nun çatma tarihi olan 20/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, çatma hadisesinde müvekkiline ait geminin kusurlu olduğunun kabulü anlamına gelmemek kaydıyla MV …gemisinden dolayı müvekkilinin zararları değerlendirilirken müvekkilinin uğradığı zararlardan dolayı takas/mahsup taleplerinin nazara alınmasına, müvekkilinin alacağının kanuni rehin hakkı verdiğinin tespitine ve müvekkiline ait … feribotu hakkında verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Temlik alan …vekili 06/04/2012 havale tarihli dilekçesi ile; …feribotu kaptanının … gemisinin rotasını yanlış değerlendirdiğini, buna bağlı olarak da yanlış manevra ile çatmaya sebebiyet verdiğinden sözkonusu çatma olayında tam kusurlu olduğunu ileri sürerek müvekkilinin sigorta kapsamında davacı …Ltd ödemiş olduğu 2.200.000 USD bedelin davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN İSTANBUL 52. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2012/196 ESAS
2012/150 KARAR SAYILI DOSYASI:
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili sigorta şirketi tarafından …gemisinin 2.200.000.USD bedelle sigortalandığını, … gemisi ile davalının donatanı olduğu … Feribotu ile çatması sonucunda … gemisinin batarak zayi olduğunu, müvekkili tarafından sigortalısına sigorta bedeli tutarında yani 2.200.000.USD ödeme yapıldığını, böylelikle müvekkilinin ödediği sigorta tazminatı tutarınca sigortalısının üçüncü şahıslara karşı olan talep ve dava haklarına halef olduğunu, bu doğrultuda çatma hadisesine kusurlu olarak sebebiyet veren davalılara karşı açılan 2.200.000.USD talepli davaya temlik alan sıfatı ile müdahil olduklarını, müdahale talepli dilekçelerinde faiz talep edilmesinin sehven unutulduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile, asıl dava konusu 2.200.000.USD asıl alacağın, ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizili ile birlikte davalılardan tahsili ile, dosyanın 2011/75 esas sayılı dosya ile birleştirilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, dava dilekçesinin HMK.nun 119.maddesindeki şartları taşımadığından davanın usulden reddi gerektiğini, davacı tarafın huzurdaki davada dayanak olarak gösterdiği asıl alacağın incelenmekte olduğu 2011/75 esas sayılı dosyada …Sigorta’nın taraf ehliyeti bulunmadığını, çatma hadisesinin … gemisinin ağır kusuru neticesinde meydana geldiğini, bu nedenle müvekkilinin gerek 2.200.000.USD zarar tutarından, gerekse de bu davanın konusu olan faizden sorumlu tutulamayacağını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN İSTANBUL 51. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2013/414 ESAS
2014/217 KARAR SAYILI DOSYASI:
Davacı vekili dava dilekçesi ile, davalının müvekkilinin donatanı olduğu … IMO numaralı … isimli geminin Durres Arnavutluk – Bari İtalya arasında düzenli sefer yapmakta olan yolcu – araba – kuru yük feribotu olduğunu, geminin 19/10/2011 tarihinde 23:30 sularında Durres – Arnavutluk Limanından, Bari – İtalya Limanına doğru gitmek üzere 59 araç, 189 yolcu ve 46 mürettebat ile gerekli tüm kontrollerin yapılmasından sonra seferine başladığını, feribot seferine devam ederken kaptan tarafından iskele tarafta davalının işleteni olduğu … IMO numaralı … gemisinin görüldüğünü, Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü kuralları gereğince hızını ve rotasını korumak yükümlülüğünde olan … feribotunun tedbirli bir şekilde seferine devam ederken 00:45 (GMT+2) sularında MV… gemisinin kusuru neticesinde meydana gelen çatma hadisesi sonucu …gemisinin battığını, müvekkilinin maliki olduğu … feribotu mürettabatı tarafından hadiseye derhal müdahale edilerek … gemisinin kaptanı ile ikinci kaptanının kurtarıldığını, … feribotunun seferini tamamlamak üzere Bari – İtalya Limanına gitmesi hususunda talimat verildiğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile … feribotunun tamir masraflarından dolayı 126.800 Euro, yakıt bedelinden dolayı 43.034,80 USD, navlun bedelinden dolayı 389.500 USD, klas masraflarından dolayı 8.244,80 TL ile sair masraflardan dolayı 24.588,57 Euro ve 16.431 TL’nin çatma tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, söz konusu tazminat alacağının müvekkili lehine kanunin rehin hakkı verdiğinin tespitine, davalının maliki / işleteni olduğu …numaralı …gemisi ve/veya … numaralı … Gemisi ve/veya … numaralı Vatan L gemisi ve/veya … numaralı …Ana gemisi ve/veya.. IMO numaralı MV Baron gemisi ve/veya …. numaralı … gemisi ve/veya…IMO numaralı … gemisi ve/veya … numaralı … gemisi ve/veya … numaralı …gemisi ve/veya ….numaralı … G gemisi üzerine müvekkili lehine ihtiyati tedbir/haciz kararı tesis edilmesini karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, İstanbul 52. ATM’nin 2011/75 esas sayılı dosyasında müvekkili aleyhine karşı dava yoluyla dava yöneltilmiş olduğundan işbu davanın derdestlik sebebiyle reddi gerektiğini, çatmaya karışan …gemisinin donatanının …Ltd olması nedeniyle de müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, çatma hadisesinin oluşmasından müvekkili şirketin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, zira davacının donatanı olduğu … feribotunun Türkiye saatine göre 01.49’da çatma hadisesine sebebiyet verdiğini, çatmadan yaklaşık 8 dk öncesinde … feribotunun rotasını sancağa çevirmek suretiyle manevra yaptığını ve bu manevradan yaklaşık 8 dk sonra da çatmanın gerçekleştiğini, oysa ki hiçbir rota değişikliği yapmadan hızını koruyup seyrine devam etmiş olması durumunda …gemisinin yaklaşık 4 gomino mesafeden kıç tarafından emniyetli bir şekilde geçişinin mümkün olacağını, dolayısıyla davacıya ait …. feribotunun kusurlu manevrası ile çatma hadisesine sebebiyet verdiğini savunarak, davanın derdestlik, husumet ve esasdan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:
İlk Derece Mahkemesi 25/10/2017 tarih 2014/1033 Esas 2017/328 sayılı kararında;
“Toplanan deliller ile bilirkişi raporlarından; olay günü … feribotu kaptanının radarda saat 00.20 sularında iskele baş omuzlukta yer alan … gemisini fark ettikten sonra geminin URM (değişken mesafe halkası) ve EBL (elektronik kerteriz hattı) özelliklerini kullanarak gemiyi takibe başladığı, bu esnada … gemisinin 8,57 NM mesafede kerterizinin ise 241 derecede olduğu, gemiler arasındaki telsiz konuşmasının saat 00.40’da ve aradaki mesafe yaklaşık 2,5 NM iken gerçekleştiği, … gemisinin köprü üstünde bulunan vardiya zabitinin VHF telsiz aracılığı ile … feribotuna çağrı yaptığı, … feribotu kaptanının radar başında EBL/VRM fonksiyonlarını kullanarak … gemisinin pozisyonunu gözlemlemeye devam ettiği, iki gemi arasındaki VHF görüşmelerinin Türkçe olarak gerçekleştiği, … gemisinin fark edilip telsiz çağrısı yapıldığı ana kadar geçen süre boyunca iki gemide herhangi bir rota veya hız değişikliği olmadığı, … gemisi vardiya zabitinin kendi gemisinin …’nın iskele baş omuzluğunda bulunan gemi olduğu bilgisini verdikten sonra mevcut rotalarının çatışma riski arz ettiğini fark ettikten sonra rotasını bir miktar sancağa alarak … feribotunun kıç tarafından geçmek niyetinde olduğunu bildirdiği, … feribotu kaptanının ise buna cevaben … gemisinin bu şekilde keskin bir manevra yapmasına gerek olmadığı, kendi gemisinin yeterince süratli olmamasından dolayı … gemisinin zaten önünden geçeceğini bildirdiği, … gemisi tarafından iskele tarafa yapılacak küçük bir rota değişikliği konusunda mutabık kalınan bu konuşmanın ardından… feribotunun hızını ve rotasını korumaya devam ettiği, … gemisinin de rotasını sancak tarafa doğru alma düşüncesinde iken telsiz konuşmasına istinaden rotasını iskele tarafa alacak şekilde yaklaşık 8-9 derecelik bir rota değişikliği yaptığı, saat 00.49 sularında gemiler arasında sadece 1-2 gomina (1852 M/10) mesafe kalmış iken … gemisi vardiya zabiti tarafından … feribotuna yeniden çağrı yapıldığı, …’nın çok yakın geçtiğinin belirtildiği ancak bu çağrıdan çok kısa bir süre sonra aradaki mesafenin yetersizliği nedeni ile gemilerin çatışmadan kaçınmayı sağlayacak manevraları yapamayarak Durres Limanına yaklaşık 19 NM mesafede çatışmanın meydana geldiği, birkaç dakika içerisinde de … gemisinin battığı, 8 personeline ulaşılamadığı, … gemisi ise yüzebilirliğini etkileyecek çok büyük bir hasar meydana gelmediğinden olaydan bir süre sonra yoluna devam ettiği anlaşılmıştır.
Sözkonusu olayda, Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü kural 15’e göre geçiş hakkının …feribotunda bulunduğu, … gemisinin de yol veren gemi konumunda olduğu, gemilerin daha önceden birbirlerini fark etmiş olmalarına rağmen ilk telsiz görüşmesinin iki gemi arasındaki mesafe 2,5 NM’ye indikten sonra yapıldığı, oysaki karşı geminin emniyetli geçişine yönelik bir tereddüt sözkonusu olduğunda gemiler arasındaki iletişimin çok önceden yapılarak çatışmadan kaçınma manevralarının da aradaki mesafe en az 3 MD’ye düşmeden önce tamamlanması gerektiği, zira DÇÖT kural 16’da donatanların erken ve belirgin manevra kurallarına uygun davranması hükmünün düzenlendiği, … gemisi vardiya zabitinin başlangıçta rotasını sancağa değiştirme niyetinde iken … gemisinin kaptanı ile yapılan telsiz görüşmesinden sonra bu kararından vazgeçtiği, oysaki vardiya zabitlerinin seyir vardiyası esnasında tereddüte düştükleri durumlarda gecikme olmaksızın kaptanı köprüüstüne çağırarak durum değerlendirmesi yapmak suretiyle gereken doğru müdahalenin gerçekleştirilmesi gerekirken … gemisi kaptanının köprüüstüne vardığı sırada çatışmanın gerçekleşmek üzere olduğu, dolayısıyla durum analizi yapıp gerekli önlemleri almak için zaman kalmadığı, bu kapsamda … gemisinin yol veren gemi konumunda bulunmasına rağmen çatışmadan kaçınmak için erken ve belirgin bir manevra yapamadığı, … feribotunun da … gemisinin gerekli manevrayı yapmadığını fark etmesine rağmen böyle bir durumda uluslararası denizde çatışmayı önleme tüzüğünün kural 17’nin öngördüğü çerçevede rota ve hız değişikliği şeklinde bir manevra ile çatışmadan kaçınma yoluna gitmediği değerlendirilmiş olup, sonuç olarak dosyada alınan en son bilirkişi raporuna göre yol hakkı ve geçiş üstünlüğü … feribotuna ait olduğu halde … gemisinin yol verecek gemi konumunda olduğundan hareketle … gemisi vardiya zabitinin çatışmadan kaçınmak için DÇÖT kural 15, 16, 17/c ve 17/d uyarınca gerekli manevraları zamanında ve doğru şekilde yapmadığından … gemisinin %65 oranında, … feribotunun ise yol vermekle yükümlü … gemisinin gerekli manevrayı yapmadığını fark etmesine rağmen çatışmadan sakınma manevrası yapmadığı, çatışmanın gerçekleşmesine çok az bir zaman kalana kadar hızını ve rotasını değiştirmediği nedeni ile kural 17 gereğince %35 oranında kusurlu olduğu kabul edilmiştir.
Gemilerin ziya ve hasarı nedeniyle ortaya çıkan zararlar yönünden hükme esas alınan 24/02/2014 tarihli bilirkişi raporuna göre, çatma hadisesi neticesinde batarak zayi olduğu anlaşılan … isimli kuru yük gemisinin olay tarihi itibariyle rayiç değerinin 1.600.000 USD olduğu, batma sırasında gemide bulunan yakıt bedelinin 55.000 USD olduğu anlaşıldığından, bu durumda asıl dosya davacısı …’nun toplam zarar miktarının 1.655.000 USD olduğu değerlendirilmiştir. … feribotu yönünden ise 26.801,81 Euro tamir masrafı, 9.060,85 Euro yakıt masrafı, 142.500 USD navlun kaybı, 8.244,80 TL klas masrafı, gemi ilgilerinin olay yerine gitmelerinden kaynaklanan 9.118 TL ulaşım masrafı ile geminin onarımı için Durres Limanında kalınan süre içerisinde yapılan harcamalardan dolayı 4.500 Euro olmak üzere toplam 40.362,66 Euro, 142.500 ABD Doları, 17.362,80 TL tutarında zarar meydana geldiği, mahkememizce kabul edilen kusur oranlarına göre … gemisi donatanı …’nun Ankara gemisinde meydana gelen bu zararların %65’inden sorumlu olması nedeni ile …’dan tahsil edilebilecek tazminat tutarının 92.625 USD, 26.235,72 Euro ile 11.289,72 TL’ye isabet ettiği, asıl dosya davalısı … feribotu donatanı .. A.Ş … gemisi yönünden ortaya çıkan zararın %35’inden sorumlu tutulduğundan buna göre … A.Ş’den tahsil edilebilecek zarar miktarının zayi olan gemi için 560.000 USD, yakıt için ise 19.250 USD’ye tekabül ettiği tespit edilmiştir. … gemisinin olay tarihinde …tarafından 2.200.000 USD teminat ile tekne sigorta poliçesi ile sigortalı olduğu, çatma hadisesinden sonra sigorta şirketinin sigortalı …’ya 14/12/2011 tarihinde 2.200.000 USD hasar tazminatı ödeyerek TTK’nun 1472.maddesine göre sigortalısının haklarına halef olduğu dosya kapsamına göre sabit olup, …sigortalısına ödeme yaptıktan sonra asıl davaya temlik alan sıfatı ile asli müdahil olarak katılarak ödediği sigorta tazminatının davalı .. . Denizcilik A.Ş’den rücuen tahsilini talep etmiştir.
Olay tarihinde yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK’nun 1218.maddesinde “çatma, çarpışan gemilerin gemi adamlarının müştereken kusurlarından ileri geldiğinde bu gemilerin donatanlarının çatma yüzünden gemilerin veya gemide bulunan malların uğradıkları zararı kusurlarının ağırlığı nispetinde tazmin edecekleri” hükmü düzenlenmiştir.
Somut uyuşmazlığa konu çatma olayı, … gemisi ile …feribotunun gemi adamlarının müşterek kusurları nedeni ile meydana geldiğinden … gemisi donatanı …, gemi işleteni … Ltd Şirketi ile … feribotu donatanı … ve Denizcilik A.Ş’nin mahkememizce kabul edilen kusur oranlarına göre çatma hadisesi sonucu ortaya çıkan zararlardan sorumlu oldukları değerlendirilmiştir. … gemisinin olay tarihindeki rayiç değerinin 1.600.000 USD olduğu kabul edildiğinden … feribotuna atfedilen %35’lik kusur oranına göre sigorta şirketinin 1.600.000 USD’nin %35’ine isabet eden 560.000 USD hasar bedelinin asıl dosya davalısı … A.Ş’den tahsil edebileceği kabul edilmiş olup, birleşen İstanbul 52.ATM’nin 2012/196 esas sayılı dosyasında sigortalıya ödenen hasar bedeline ödeme tarihinden itibaren faiz talep edildiğinden birleşen dosyadaki bu talebin kabulü ile 560.000 USD’ye sigortalıya yapılan ödeme tarihi olan 14/12/2011 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince faiz işletilmesine karar vermek gerekmiştir. … gemisi donatanı sadece sigortalı gemi ile ilgili haklarını sigorta şirketine temlik etmiş olup, asıl dosyadaki yakıt talebini kendi uhdesinde tutmuş olduğundan, asıl dosyada tespit edilen 55.000 USD yakıt tutarından … feribotu için takdir edilen %35 kusur oranına isabet eden 19.250 USD’nin asıl dosya davalısından tahsiline karar vermek gerektiği kabul edilmiştir. Asıl dosyada davalı olan ..A.Ş kendi gemisi … feribotunda meydana gelen hasar bedelini karşı dava yolu ile …’dan, birleşen İstanbul 51. ATM’nin 2013/414 esas sayılı dosyasında da … gemisi işleteni … Tic. Ltd. Şirketinden tahsilini talep etmiş olduğundan yukarıda ayrıntısı ile açıklandığı üzere … feribotunun çatma sırasında hasarlanmasından dolayı ortaya çıkan 40.362,66 Euro, 142,500 ABD Doları ile 17.362,80 TL zarar miktarından …gemisine atfedilen %65’lik kusur oranına isabet eden 92.625 USD, 26.235,72 Euro ile 11.289,72 TL’nin olay tarihinden itibaren faizi ile birlikte tahsilde tekerrür olmamak üzere bu davalılardan tahsiline karar vermek gerekmiştir…. gemisi donatanı …A.Ş kendi gemisinde meydana gelen zararlar yönünden … İşletmeciliği A.Ş karşı dava yoluyla dava yönelttikten sonra, birleşen İstanbul 51.ATM’nin 2013/414 esas sayılı dosyada da … feribotu işleteni … karşı ayrıca bir dava açmış olduğundan … açılan karşı dava yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilerek…”gerekçesi ile, Asıl davada; …’ nun davasının kısmen kabulü ile; ( temlik edilmeyen kısım yönünden) 19.250 USD’nin davalıdan tahsil edilerek, bu davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
Temlik alan davacı …nin davasının kısmen kabulü ile (Temlik alınan gemi bedeli yönünden) 560.000 USD’nin davalıdan tahsil edilerek, bu davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
Davacıların kanuni rehin hakkı talebinin TTK’nın 1235-1236. Maddelerine göre kabul edilen alacak üzerinden kabulü ile … nolu … Feribotu üzerine temlik alan davacı ve temlik alan …. Sigorta lehine kanuni rehin hakkı tanınmasına, Karşı davada; davalı … Ltd. Şti. yönünden açılan davada karar verilmesine yer olmadığına, Davalı … hakkında açılan davanın kısmen kabulü ile; 92.625 USD ile 26.235,72 EURO nun çatma tarihi olan 20/10/2011 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/ a maddesi gereğince işleyecek faizi ile birlikte, 11.289,72 TL nin 20/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte bu davalıdan tahsil edilerek karşı davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, Kanuni rehin hakkının fiilen uygulanma olanağı bulunmadığından, davacının bu talebi ile ilgili karar verilmesine yer olmadığına, Birleşen İstanbul 52. Asliye Ticaret Mahkemesi 2012/196 E. sayılı davada; kısmen kabulü ile, asıl davada … Sigorta yönünden kabul edilen 560.000 USD’ye 14/12/2011 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince faiz yürütülmesine,
Birleşen İstanbul 51. Asliye Ticaret Mahkemesi 2013/414 E.sayılı davada; kısmen kabulü ile, asıl davada … Shipping hakkında verilen hüküm yönünden tahsilde tekerrür etmemek üzere 92.625 USD ile 26.235,72 EURO nun çatma tarihi olan 20/10/2011 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/ a maddesi gereğince işleyecek faizi ile birlikte, 11.289,72 TL nin 20/10/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Tic. Ltd Şti tahsil edilerek birleşen dosya davacısına ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,Karar verilmiş ve karara karşı temlik alan davacı vekili ile davacı – karşı davalı … ile karşı davada davalı – birleşen davada davalı …Ticaret Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Temlik alan davacı vekili istinaf dilekçesi ile,
Dava dosyası kapsamında Davacı / Karşı Davalının donatanı olduğu … numaralı … gemisi ile Davalı/Karşı Davacının donatanı olduğu … numaralı … feribotu arasında 20/10/2011 tarihinde gerçekleşen çatma hadisesine ilişkin tarafların kusur oranlarının belirlendiğini,
Müvekkilinin tekne makine sigortacısı olarak, çatma hadisesi neticesinde tamamen zayi olan ve mürettebatından 7 kişinin kaybolduğu sadece ikisinin cesedine ulaştığı …gemisinin sigorta bedelini ödeyerek malikin haklarına halef olmuş ve işbu dosyaya Temlik Alan Davacı sıfatı ile müdahil olduğunu, İlk derece mahkemesi huzurunda görülen dosya kapsamında 2 adet uzman görüşü ve 5 adet bilirkişi raporu dosyaya sunulmuş olup 4. Rapor kapsamında bilirkişiler ayrık raporlar düzenlediklerini, Taraflarınca çatma hadisesinin meydana gelmesinde tarafların kusurunun belirlenebilmesi bakımından dosyaya Uzakyol Kaptanı… tarafından hazırlanan uzman raporunun sunulduğu ve söz konusu raporda .. feribotunun %70 … gemisinin ise %30 kusurlu olduğunun tespit edildiğini, akabinde dosyaya sunulan ilk bilirkişi raporunda … feribotu kaptanının gemilerin rotalarını yanlış algılaması ve çatmaya sebebiyet vermedeki asli kusurlarına binaen … feribotuna %80 … gemisine ise %20 kusur atfedildiğini, Davalı /Karşı Davacının itirazları üzerine dosyaya sunulan ikinci bilirkişi heyetinin raporunda ise çatmanın tüm detayları ve yapılan telsiz görüşmelerine atıf yapılarak .. feribotu ile … gemisi arasında bir rota anlaşması yapıldığı , pratikte tarafların yapmış oldukları rota anlaşmasından sonra yaptıkları ve yapmadıkları tüm manevralar ve hızları da dikkate alınarak … feribotuna %60 … gemisine ise %40 kusur atfedildiğini, bu raporun en hakkaniyetli rapor olduğunu, Dosyaya sunulan her iki rapor içerisinde de asli kusurlu olan … feribotu iken çatma hadisesinin taraflarının yer aldığı İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi nezdinde alınan bilirkişi raporlarında asli kusurlu … gemisi üçüncü kaptanı olması sebebiyle ilk derece mahkemesi dosyanın üçüncü bir bilirkişi heyetine tevdiine karar verdiğini, Dosyaya sunulan üçüncü rapor ise önceki raporların aksine hiçbir somut olgu ve vakıaya dayanmaksızın sadece mürettebat beyanları üzerinden ve çatmanın meydana gelmesi sırasındaki hiçbir telsiz görüşmesi ile manevralar dikkate alınmadan sadece DÇÖT kurallarının lafzından yola çıkarak …. gemisine %70 , … feribotuna ise %30 kusur atfedildiğini, Dosyaya sundukları beyan ve itirazlarda bahsedildiği üzere söz konusu raporun mevcut çatma hadisesinde teknik verilerin değerlendirilmesi açısından hiçbir içerik ve görüş yer almamakta olup bu hali ile raporun inandırıcılıktan uzak olduğunu, ayrıca söz konusu raporu hazırlayan bilirkişilerden Uzakyol Kaptanı … aynı zamanda İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen dosyanın soruşturma aşamasında Cumhuriyet Savcılığına hitaben rapor tanzim ettiği ve yine… gemisinin üçüncü kaptanın asli kusurlu göstermiş olması bakımından huzurdaki dosyada bilirkişi olarak yer almasının da hukuka aykırılık teşkil ettiğini, Dosyaya sunulan üçüncü rapora yapılan itirazlar neticesinde dosya dördüncü kez bilirkişi heyetine tevdi edildiği, görevlendirilen bilirkişiler arasında dahi fikir ayrılılığı olduğu, çatma hadisesi gereği konunun uzmanı olan bilirkişi Uzakyol Kaptanı .. ayrık rapor hazırlayarak dosyaya sunduğunu, çatma hadisesi bakımından konunun uzmanı olan Uzakyol Kaptanı tarafından düzenlenen raporda her iki geminin yaptıkları, yapmadıkları ve yapmaları gereken manevralar üzerinden hukuki ve pratik teamüller de değerlendirilerek … feribotuna %70 … gemisine ise %30 kusur atfedildiği, ayrıca … feribotunun sancak manevrasının çatma hadisesinin meydana gelmesinde esas alınması durumunda … feribotunun kusurunun %80 olarak değerlendirilmesi gerektiğinin belirtildiğini, buna karşılık çatma hadisesi uzmanlık alanına girmeyen gemi inşa mühendisi olan diğer bilirkişiler ise , aynı üçüncü bilirkişi raporunda olduğu gibi, hiçbir somut vakıayı ele almaksızın sadece önceki raporlara ve ceza mahkemesinin nezdinde hazırlanan raporlara atıf yaparak ki hukuken Ceza dosyasına sunulan raporlar Hukuk Mahkemesi dosyasında esas alınmamakta olup söz konusu bilirkişiler hazırladıkları raporlarında …gemisine %70 … feribotuna ise %30 kusur atfettiklerini,
Her ne kadar yukarıda yer alan raporların çoğu … feribotunu asli kusurlu olarak göstermekte ise de dosya kapsamında görevlendirilen bilirkişi heyetinden birbiri ile çelişen iki farklı rapor olması sebebiyle ilk derece mahkemesinin dosyayı beşinci kez bilirkişi heyetine gönderdiğini, Bu süreçte dosyaya sunulan raporlarda tarafların zarar kalemlerine ilişkin itirazları ve zararların miktarına dair bir inceleme yapılmamış ve raporlar bu yönüyle eksik olarak sunulduğunu, esasen ilk derece mahkemesinin söz konusu eksiklikleri tamamlatmak adına bilirkişilerden ek rapor alması gerektiğini, dosyaya son rapor kapsamında zarar miktarlarına dair bir değerlendirme bulunmadığını,
İlk derece mahkemesinin görevlendirdiği ve kararına esas olarak aldığı beşinci bilirkişi heyetinin hazırladığı rapor ise hükme esas alınması mümkün olmayan bir rapor olduğunu, Dosyaya sundukları beyanlar kapsamında, dosyaya sunulan beşinci ve son bilirkişi raporunun içeriği ile sonuç kısmı arasında hiçbir bağlantı bulunmadığını, 21/06/2017 tarihli bilirkişi raporunun içerisinde … feribotu kaptanına … gemisi kaptanından daha fazla kusur isnat edilecek hususlar tespit edildiğini, esasen en başından beri dile getirilen ve dosyaya sunulan … tarafından hazırlanan uzman görüşü ile birinci ve ikinci bilirkişi raporlarında da açıkça tespit edilen … Feribotu Kaptanının gemilerin rotalarını yanlış algılamasının çatmaya sebebiyet veren asli unsur olduğunu, bu hususun çatma hadisesinin meydana gelmesindeki tüm sürece etki ettiğini,Tarafların rota anlaşması yaptıkları zaman dahi … Feribotu kaptanı bu yanılgı içerisinde olduğunu, dosyada yer alan ve hükme esas alınan rapor içerisinde de … Feribotu kaptanının …gemisinin rotasını yanlış algıladığı, aşırı özgüven duygusu içerisinde çatma tehlikesinin farkında olmadığının yer aldığını, yani son raporu hazırlayan bilirkişiler çatmanın meydana gelmesinde … feribotu kaptanının yanılgı içerisinde olduğunu kabul ettiklerini aynı şekilde DÇÖT kuralları 15. Ve 17. Maddeye göre yapması gereken manevra ve hız değişikliklerini yapmadığı da ifade edildiğini,
Son raporda … feribotu kaptanın atfedilen kusurlu hareketlerin niteliği ve niceliği itibariyle … gemisi kaptanına atfedilen kusurlu hareketlerden daha ağır olduğunu, raporun içeriğinde … feribotuna daha fazla kusur tayin edildiğini,
Tüm bunlara rağmen, raporun içeriğinde bahsedilen ve … feribotu bakımından kusura etki edecek tüm hususlar aynı raporun sonuç kısmında hiçbir şekilde yer almadığını, raporun sonucunda ise raporun içeriğinde …feribotuna ilişkin hiçbir şekilde değinilmeyen, tek bir husus olan kurtarma yardım faaliyetlerini yerin getirememesinden dolayı %35 oranında bir kusur atfedildiğini,
Bu hali ile rapor içeriği ve sonuç kısmı açısından anlaşılamaz bir çelişki içerdiğini, aynı raporun içeriği ile sonuç kısmının tamamen alakasız ve kopuk olarak düzenlendiğini,
Raporun içeriği ile sonuç kısmının bu denli farklılık arz etmesi raporun tarafsızlığı açısından da, bilirkişiler içerisinde … feribotunun dosya sırasında Davalı / Karşı Davacı tarafından devredildiği PİRİ REİS ÜNİVERSİTESİne mensup bir bilirkişinin olduğu da göz önüne alındığında, açıkça büyük şüphe uyandırdığını,
Medeni Kanunnun 4. Maddesi gereğince işbu dosyada kusur oranları bakımından hakimin takdirini kullanması hakkaniyet ölçüsünde olması gerekirken tarafsızlığı şüpheli olan bir raporu hükme tek başına esas alması aynı hükmün amacına da aykırılık teşkil ettiğini,
İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucu kaldırılmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı – karşı davalı … ile karşı davada davalı – birleşen davada davalı … Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesi ile,
İlk derece mahkemesince çatma öncesinde gemiler arasında yapılan Rota Anlaşmasının tarafların yükümlülüklerine olan etkisi değerlendirilmeksizin hüküm tesis edildiğini,
Huzurdaki davanın en temel noktası olan DÇÖT Kural 2 hükmünde düzenlenen tarafların çatmadan önce anlaşmış olma ihtimali ilk derece mahkemesi tarafından değerlendirilmeksizin hüküm tesis edildiğinden eksik incelemeye dayalı hükmün ortadan kaldırılması gerektiğini,
Davaya konu çatma olayının davalı / karşı davacı şirkete ait geminin ağır kusuru soruncu meydana geldiğini,
Çatma olayının … feribotunun kaptanın radar sistemini hatalı okuması ve bu sebeple müvekkiline ait … gemisi kaptanını ısrarla yanlış yönlendirerek kazaya sebep olduğu bu durumda yalnızca DÇÖT kural 15, 16 ve 17 gereği yol veren gemi konumunda olması sebebiyle müvekkiline atfedilen %65 kusurun bu yönüyle hatalı olduğunu,
İlk derece mahkemesi hükmünün eksik inceleme ile kurulduğunu, tanık delilinin reddedildiğini, istinaf incelemesi sırasında HMK 357/3.maddesi gereği tanıklarının dinlenilmesini talep ettiklerini,
ANKARA feribotunun eksik ve ehliyetsiz personeli sebebiyle yola elverişli olmadığını,
Asıl dava yönünden, … feribotunun çatma anında yola elverişli olmadığı ve mürettebatının da acil durumlara karşı bilinçsiz ve tecrübesiz olduğu sabit olup, … feribotu kaptanı tarafından bu durum bilinmek suretiyle Durres Limanından sefere çıkıldığından çatmada bu yönüyle de davalı/ karşı davacının ağır kusurlu olduğunun tereddütsüz olduğunu,
Birleşen İstanbul 51. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2013/414 Esas sayılı dosyası bakımından, çatma hadisesi sonucu meydana gelen zararlardan sorumluluğun gemilerin donatanlarında olduğu bu durumda ilk derece mahkemesince gemi işleteni konumunda olan müvekkilinin …aleyhine kurulan hükmün huzurdaki çatma olayı neticesinde meydana gelen zararlardan donatanla birlikte sorumlu tutulmasının hukuka aykırılık ve mevzuatın ihlali olduğunu,
Kabul anlamına gelmemekle birlikte, her ne kadar işbu birleşen davada müvekkili …’un husumet ehliyeti bulunmadığından reddi gerekse de bir an için aksi varsayımda dahi sonucun değişmeyeceğini,
Asıl dava bakımından açıklanan istinaf sebeplerinden görüleceği üzere çatma olayının meydana gelmesinde asli kusurlu tarafın davalı / karşı davacı olmakla, işbu davanın da mesnetsiz olarak tesis edildiğinin sübut bulduğunu,
Karşı dava bakımından, Davalı – karşı davacı tarafça davaya konu çatma hadisesinin gerçek zarar göreni konumundaki müvekkiline karşı dava yoluyla ileri sürülen ve ilk derece mahkemesince kabul edilen taleplerin kabulünün mümkün olmadığını,
Kabul anlamına gelmemekle birlikte bir an için bahse konu taleplerin kabulü mümkün olsa dahi sorumluluğun yasa gereği sınırlı olduğunu,
Gemi adamlarının kusurlarından doğan alacaklarından dolayı donatanın sorumluluğunun gemi ve navlun ile sınırlı olduğunu, donatanın çatma hadisesi neticesinde meydana gelen sorumluluğunun sınırlı sorumluluk ilkesine göre tespit edildiğini, çatma olayı sırasında yürürlükte olan E-TTK mad.1221.hükmünde belirtildiğini, bu hususta Yargıtayı’ın bir çok içtihadının bulunduğunu, (Yargıtay 11. H.D. 1981/4302 E. 1981/5052 K. 27/11/1981 T.)
Karşı davada davalı / karşı davalı tarafından talep edilen masraf kalemlerinin somut deliller ile ispatlanamadığından yalnızca davalı / karşı davacı beyanına itibar edilerek kurulan hükmün kaldırılması gerektiğini,
İlk derece mahkemesi kararında benimsenen gemi ilgililerinin olay yerine gitmelerinden kaynaklanan ulaşım masrafı ve … feribotunun limanda kaldığı süre içinde yapılan harcamalar adı altındaki oldukça muğlak ve keyfi olan davalı / karşı davacı taleplerinin kabulünün mümkün olmadığını,
Davalı / karşı davacı tarafından talep edilen ve ilk derece mahkemesince kabul edilen … feribotunun seferine devam edemediği sürede oluşan zararların talep edilmesinin mümkün olmadığını,
Karşı dava bakımından, karşı davanın ancak ve sadece asıl davanın davacısına karşı cevap süresi içerisinde açılabilen bir dava olduğunu, söz konusu hususun Yargıtay kararlarında belirtildiğini, asıl davanın müvekkili Reina tarafından davalı / karşı davacı denizcilere karşı ikame edilmekle artık davalı / karşı davacı tarafından açılacak karşı davanın da yalnızca asıl davanın davacısı konumundaki müvekkiline karşı açılabileceğini,
Karşı davada, asıl davanın tarafı olmayan müvekkili …’a da husumet yöneltildiğini, buna dair talebin reddedilmesi gerekirken, karar verilmesine yer olmadığına dair verilen kararın hatalı olduğunu,
Kabul anlamına gelmemekle birlikte, müvekkili …’un … gemisinin işleteni olduğundan yalnızca karşı dava bakımından değil işbu çatmaya konu olarak hiçbir şekilde müvekkiline husumet yöneltilmesinin mümkün olmadığını,
İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, müvekkili davacı ….yönünden asıl ve karşı dava bakımından ilk derece mahkemesinin kısmen kabulü yönündeki kararının kaldırılmasına, asıl dava bakımından davanın kabulüne, karşı dava bakımından davanın reddine,
Müvekkili davalı … Ltd. Şti. yönünden karşı dava bakımından ilk derece mahkemesince verilen davanın karar verilmesine yer olmadığı yönündeki kararının kaldırılması ile davanın reddine,
Birleşen İstanbul 51. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2013/414 Esas 2017/217 Karar sayılı dosyası bakımından müvekkili …. Tic. Ltd. Şti. Hakkında verilen davanın kısmen kabulü yönündeki kararın kaldırılarak davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi (Denizcilik İhtisas Mahkemesi Sıfatıyla) 2014/1033 Esas 2017/328 Karar sayılı dosyası kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
HMK 355. Maddesine göre istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır.
Dosya kapsamında mevcut beş bilirkişi raporunda; gemilere atfedilen kusur oranı farklı olsa da, dava konusu edilen iki geminin çarpışmasında, olaya her iki geminin kusurlu hareketinin sebep olduğu hususunun tespitinde birleştikleri, her iki geminin donatının birbirine karşı TTK 1289 uncu maddesi kapsamında mal zararları bakımından tazminat davası açtıkları görülmüştür.
Asıl dava dosyası ile İstanbul 51. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2013/ 414 Esas, 2014/ 217 Karar ile birleştirilmesine karar verilen dava dosyasında, davacı ” …” … Denizcilik A.Ş” tarafından davalı … Gemi İşletmeciliği Ticaret Ltd. Şti’ in … gemisinin yöneticisi olduğu iddiası ile uğramış olduğu maddi zararın tazminini talep etmiştir.
Ortak kusurlu çatmada kural, mal zararları bakımından kusur oranında, ferdi/ bireysel sorumluluk( TTK 1289/1 maddesi), fakat cana gelen zararlar/ bedensel zararlar bakımından ise, müteselsil sorumluluktur( TTK 1290 uncu maddesi). Bu düzenleme 1910 Brüksel Konvansiyonu’ un 4 üncü maddesi ile uyumludur. Çatma sebebi ile maruz kalınan maddi zararlardan doğan alacak TTK 1320/ 1- e maddesi gereğince gemi alacaklısı hakkı verir. TTK 1321/5 inci maddesi hükmü sebebi ile, gemi alacaklısı hakkının sağladığı kanuni rehin hakkı gemiye zilyet olan herkese karşı ileri sürülebilecektir. Somut olayda, birleşen dosyanın davalısı … Ltd. Şti … gemisinin teknik idaresinden sorumlu olduğunu kabul etmiştir. Geminin teknik idaresinden sorumlu gemi yöneticisi olan davalının, sorumluluğu TTK 1328 inci maddesi ile Londra Konvansiyonu sorumlulukları sınırlandırılacak kişiler arasında belirtilmiştir, gemi yöneticiliği akdi bir ilişki ile kurulur. Gemi yöneticisi( Ship Manager), geminin verimli, güvenli, randımanlı surette işletilmesini üstlenir ve bu itibarla da gemilerin hem teknik hem de ticari işletilmesini üstlenir ve bu itibarla da geminin hem teknik ve hem de ticari yönetimlerinin sorumluluğunu taşır. Dolayısıyla, davacı …A.Ş TTK’ un 1320/1 inci madde kapsamında deniz alacağı niteliğinde çatmadan dolayı uğranılan maddi zararın tazmini için, …gemisinin hem ticari işleteni (Ship Manager) hem de teknik işleteni (ISM Manager) davalı … Ltd. Şti’ ne …. gemisinin kusuru oranında başvurabilecektir, birleşen davanın davalısı … güvenli suretle geminin idaresini taahhüt ettiği, bu nedenle mahkemenin davalının da sorumluluğunu doğuracak şekilde kabul kararının isabetli olduğu, davalı vekilinin davalı hakkında pasif husumet yokluğundan ret kararı verilmesi yönünde istinaf sebebinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Davalı … Ltd.Şti cevap- karşı dava dilekçesi ile davacı …’ nın yanı sıra .. Ltd. Şti de dava yöneltildiği görülmüştür. HMK 132/1/ a-b maddesinin açık hükümlerine göre davacı haricinde üçüncü kişilere karşı dava açılması mümkün değildir. Bu durumda mahkemenin HMK 132/2. maddesi uyarınca…r Ltd. Şti aleyhine açılan davayı tefrik ederek bu davalı yönünden yeniden harç alarak aynı bir esasa kaydetmesi ve bilahare birleştirme kararı verilmesi gerekirken, bu davalı yönünden açılan ayrı davanın asıl dava dosyası ile birleştirilmesine karar verildiğinden, mahkemece HMK 132. maddesinde belirtilen işlemin yapılmadığı görülmüştür. Karşı dava ile dava açılması mümkün olmayan … Ltd. Şti için ayrıca harç alınıp usulünce açılmış bir dava bulunmadığından mahkemenin karşı dava yönünden bu davalı hakkında ” karar verilmesine yer olmadığına” dair karar verilmiş olması usul ekonomisi ve somut olaya uygundur. Dolayasıyla karşı davada usulünce açılmış bir dava bulunmadığından birleşen dava açısından derdestlik söz konusu olamayacağından aksi yöndeki istinaf sebebi yerinde değildir.
Ortak kusurlu çatmada, her donatan, karşı geminin maruz kaldığı maddi zararı, kendi kusuru oranında, gidermekle yükümlüdür. Ancak, TTK 1289( 1-c.2) maddesine göre her iki geminin de kusurlu olduğunun tespit edilmesine rağmen, kusur oranlarının belirlenmesi mümkün olmaz ise, her tarafın da eşit oranda oranda kusurlu oldukları kabul edilir. Gemiler, her hangi bir çatma ihtimali bulunup bulunmadığını devamlı kontrol etmek ve böyle bir risk muhtemel ise, hadisenin belirdiği anda bütün kurallara uygun surette seyir etmesi ve gereken ilave tedbirleri almak ve icap eden manevrayı yapmak zorundadırlar. Davada, bilirkişiler…’ tan oluşan birinci bilirkişi heyet raporunda, …-I kusur oranı % 20, ….kusur oranı % 80; bilirkişiler …’ dan oluşan ikinci bilirkişi heyet raporunda, …-I kusur oranı % 40, …kusur oranı % 60; bilirkişiler …, …an oluşan üçüncü bilirkişi heyet raporunda …kusur oranı % 70, … kusur oranı % 30; bilirkişiler …’ dan oluşan dördüncü bilirkişi heyet raporunda …-I kusur oranı % 70, … … kusur oranı % 30- bilirkişi ….’ ın ayrık görüşü …-I kusur oranı % 40, … … kusur oranı % 60; bilirkişiler … …’ dan oluşan beşinci bilirkişi heyet raporunda … kusur oranı % 65, … …kusur oranı % 35 oranında kusurlu olduğu tespit edildiği, böylece mahkemece, olaya ilişkin detaylı ve yeterli bilirkişi incelemeleri yapılmış olduğu ve son üç bilirkişi raporuyla tartışmasız bir şekilde… I’in kusurlu hareketleri neticesinde çatmaya sebep vermiş olduğunun tespit edildiği, olaya ilişkin olarak da İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2013/332 E. sayılı dosyası tahtında gerçekleştirilen ceza yargılaması neticesinde de hadisenin… gemisi 3. kaptanının kusurlu hareketleri neticesinde meydana geldiği kabul edilerek, çatma hadisesi ile ilgili olarak … … feribotunun kaptanına atfı kabil bir kusur olmaması nedeniyle kendisinin beraatına karar verildiği dikkate alındığında, mahkemenin hükme dayanak aldığı en son (beşinci) bilirkişi raporunun hadisenin oluşumuna ilişkin tespitlerinin yerinde olduğu, bu bağlamda en son rapor incelendiğinde görülmektedir ki, somut olayda, normal hava koşulları altında seyir eden … gemisinin, karşı yönden gelen … gemisinin kendi rotasında seyir ettiğine dair VHF kanalından mesaj aldığı, aslında basit bir gözlemle dahi yol verme durumunda olan …’ nın rotasının üstünde görebileceği halde, görmediği ve çatmanın kaçınılmaz olduğunu fark ettiği anda da, çatışmayı önleyici manevrayı yapmadığı, böylece Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğünün manevra ve seyir kuralları başlığı altında, 4-19 numaralı kuralları ihlal ettiği, …. gemisinin de rotasını hatalı belirlediği, hatalı rotada seyir halinde olduğunu fark edince de, Tüzüğün 15 inci maddesi gereğince yol vermekle yükümlü gemi statüsünde olmasına rağmen, yoluna devam ederek, çatmanın kaçınılmazlığını geç fark ettiği, halbuki Tüzüğün 16. maddesi kapsamında erken ve belirgin manevra kurallarına uygun davranması gerektiği halde, mesafe 3MD ye düşmeden önce çatma riskini fark ettiği, fark edince de VHF kanalından … gemisi ile irtibata geçtiği halde, riskin kaçınılmazlığını doğru analiz yapıp, gerekli tedbirleri almadığı, bu nedenle Tüzüğün birden fazla kuralını ihlal etmesi nedeniyle … gemisinin % 65 kusur oranında, … gemisi gemi adamlarının Tüzüğün 17 inci maddesine göre, hızlı bir şekilde rota değişikliği ve manevra yapmaması nedeniyle % 35 oranında kusurlu olduğu, mahkemece alınan üç bilirkişi raporları( ayrık görüş) ile ceza yargılamasındaki raporun aşağı yukarı aynı kusur oranlarını belirlediği, olayın gelişiminde gemilerin birbirleriyle irtibata geçmelerinin DÇÖT kuralları haricinde herhangi bir rota anlaşması yaptıklarını göstermeyeceği, aksi yöndeki bir iddianın da kabul edilmesine olanak bulunmadığı, seyir kuralları esas alındığında Denizde Çatmayı Önleme Tüzüğü (“DÇÖT”) kuralları uyarınca, mahkemece 21/07/2017 tarihli en son alınan bilirkişi heyeti raporuna itibar edilmesinin isabetli olduğu görülmekle, dava dosyasında davacı …’ dan kısmi temlik alan … sigorta şirketi vekili, asıl dosyanın davacısı … vekili, birleşen dava dosyasında davalı … LTD.ŞTİ vekili olmak üzere taraf vekillerinin kusur oranına yönelik istinaf sebebinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Asıl davacı … vekilinin … gemisinin elverişli olmadığının dosya kapsamında anlaşıldığını, bu yönden hükmün mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil ettiğini istinaf sebebi olarak göstermiş ise de, … ’nın çatma olayı nedeniyle Bari Limanı’nda seferden men edilmiş olduğu, olay sonrası 46 gemi personeli ve 189 yolcusu ile sağ salim yolculuğu tamamlayabilen ve Durres Limanı’nda ve/veya Bari Limanı’na sık yolcu taşımacılığı yapan … …’nın yalnızca çatma hadisesinden sonra seferden men edilmiş olması, gemideki eksikliklerle ilgili olmadığı ve çatma olayından kaynaklı seferden men olduğu, yukarıda belirtilen bilirkişi raporlarında anlaşıldığı üzere her iki geminin de çatmadan dolayı kusurlu olduğu, sorumlulukları açısından gemilerin kusurlu eylemleri ile zarar arasında illiyet bağının bulunduğu anlaşıldığından, davacı vekilinin bu yöndeki istinaf sebebinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Asıl davacı … vekili tarafından mahkemenin kusur oranını belirlerken tanık delilinin değerlendirilmediğini istinaf sebebi olarak gösterilmiştir. Ceza yargılamasında tüm delillerin toplandığı, yine ceza yargılamasında bir kısım tanıkların dinlendiği, çatmanın şeklen meydana geliş biçiminde ihtilaf bulunmadığı, dosya kapsamında alınan bilirkişi raporları, telsiz konuşmaları ve tarafların iddia ve savunmaları birlikte değerlendirildiğinde, tanıkların dinlenmemesinin eksiklik oluşturmadığı anlaşıldığından bu yöndeki istinaf sebebinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Davacı … zarar kalemlerine yönelik istinaf incelemesi ile, davalı karşı davacı vekili, gemi …’ nın zarara uğramadığını, geminin BARI limanında çekilmesinden dolayı uğramış olduğu zararlardan dolayı …’ nın sorumlu olmayacağını beyan etmiştir. Mahkemece, .. feribotu yönünden 26.801,81 EURO tamir masrafı, 9.060,85 EURO yakıt masrafı, 142.500 USD navlun kaybı, 8.244,80 TL klas masrafı, gemi ilgililerin olay yerine gitmelerinden kaynaklanan 9.188 TL ulaşım masrafı ile geminin onarımı için Durres limanında kalınan süre içerisinde yapılan harcamalardan dolayı 4.500 EURO olmak üzere 40.362,66 EURO, 142.500 USD, 17.362,80 TL tutarında zarar meydana geldiği, …’ nın % 65 kusur oranında …’ nın uğramış olduğu zarar 26.235, 72 EURO, 92.625,00 USD ile 11.289,72 TL’ den sorumlu olduğu kabul edilmiştir. Çatmada maddi zarar kaleminden fiili zararlar ve mahrum kalınan gelir istenebilir. Çatma sonucu hasar gören geminin kurtarılması, tamir limanına kadar çekilmesi ve tamir masrafları ve tamir süresince gemi adamlarına ödenen ücretler fiili zarar kapsamında olduğu, bunun yanında, donatanın gemisinin tamir süresince kullanamamaktan dolayı uğradığı navlun geliri kaybı da mahrum kalınan gelirini oluşturur. Somut olayda, … gemisinin donatının zararı; çatma sonrası … gemisinin çekildiği Barı limanında düzenlenen ” Liman Devleti Kontrolüne İlişkin Paris Mutabakat Muhtırası İnceleme Raporun” da , … gemisinde ” gövde zarar görmüştür ve denize elverişliliği etkilemektedir- kaydedilmiş, ana güvertede kapılar zarar görmüş, iki delik açıldığını, pruvada ve bulbda deformasyon olmuştur- klas incelemesi gerektiğine” dair tespit yapıldığı, 24.03.2014 tarihli bilirkişi heyetinin raporunda , her ne kadar belge olmadığı beliriltilmiş ise de, dosyada bulunan 05/11/2011 tarihli fatura Barı Grımaldı Francesco tarafından … gemisinin donatanı adına tanzim edilen 26.000 EURO faturanın Türkçe tercümesinin fotokopisi içeriğinden faturanın yumakların onarımı ve düz yayların bölünmesi ile ilgili tamir için düzenlediği, bu şekilde yetkili birimlerce düzenlenen söz konusu inceleme raporu il faturanın örtüştüğü, bilirkişi raporunda aynı zamanda 801,81 EURO utrosonik gözlem harcamasının da ilave edilmesi gerektiğinin kayıtlı olduğu, dosya kapsamında …tarafından geminin donatanı adına düzenlenen 11/11/2011 tarihli faturanın Türkçe tercüme fotokopisinde 801,81 EURO ultrasonlu kontrollerin yapıldığının belirtildiği, bu bağlamda hasarlı olduğu ve tamir edilmeden deniz elverişli olmadığı tespit edilen…. gemisinin tamir masraflarının 26.801,81 EURO tutar olduğunun anlaşıldığı; aynı bilirkişinin raporunda belirtilen yakıt masrafları, navlun kaybı, klas masrafları, sair masraflarının denetime elverişli olup, Türk Loydu sörveyörlerinin İTALYA/BARİ Limanında 21-22.10.2011 ve 7.11.2011 tarihleri arasında yapmış oldukları denetimlerin belli olmasından, geminin onarımı için 9 gün, yasal prosedür içinse 6 gün olmak üzere 15 gün geminin çalışmadığı ve bu sürede gelir kaybının( navlun gelir kaybı) günlüğü 9.500 USD kira bedelinden 15×9.500 USD=142.500,00 USD olduğu; yaktı masrafı 9.060,85 EURO, 8.244,80 TL survey masrafları, sair masraflar 4.500,00 EURO olmak üzere … gemisinin çatma olayından hem fiili hem de gelir kaybının oluştuğu, zararlar kalemlerinin hepsi ile ilgili belgelerin dava dosyasına sunulduğu ve bu bağlamda zararlara/hasarlara ilişkin incelemelerin bilirkişiler tarafından detaylıca gerçekleştirildiği ve böylece mahkemece … gemisinin % 35 kusuru oranında indirim üzerinden talep edebilecek tazminatın 26.235, 72 EURO, 92.625,00 USD ile 11.289,72 TL’ den olduğu kabul ile sorumluluğun belirlenmesinin isabetli olduğu anlaşıldığından, davacı- karşı davalı … vekilinin bu yöndeki istinaf sebebinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, temlik alan davacı ile davacı – karşı davalı … ile karşı davada davalı – birleşen davada davalı …Ticaret Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Temlik alan davacı ile davacı – karşı davalı … ile karşı davada davalı – birleşen davada davalı … Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurularının 6100 sayılı HMK’nun 353/1-b1 maddesi gereğince ayrı ayrı ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden taraflarca yatırılan 98,10’ar.TL istinaf kanun yoluna başvurma harçlarının hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince temlik alan davacıdan asıl ve birleşen dava yönünden alınması gereken 44,40.’ar.TL istinaf karar harcından istinaf eden temlik alan davacı tarafından yatırılan 35,90’ar.TL harcın mahsubu ile bakiye 17,00.TL’nin temlik alan davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince davacı – karşı davalı …’dan alınması gereken 44,40.TL istinaf karar harcından istinaf eden davacı – karşı davalı tarafından yatırılan 35,90.TL harcın mahsubu ile bakiye 8,50.TL’nin davacı – karşı davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince karşı davada davalı – birleşen davada davalı …Ltd. Şti.’den karşı dava yönünden alınması gereken 17.089,66.TL istinaf karar harcından istinaf eden karşı davada davalı – birleşen davada davalı tarafından yatırılan 4.273,00.TL harcın mahsubu ile bakiye 12.816,66.TL’nin karşı davada davalı – birleşen davada davalı … Ltd. Şti.’den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince karşı davada davalı – birleşen davada davalı …Ltd. Şti.’den birleşen dava yönünden alınması gereken 18.137,45.TL istinaf karar harcından istinaf eden karşı davada davalı – birleşen davada davalı tarafından yatırılan 4.535,00.TL harcın mahsubu ile bakiye 13.602,45.TL’nin karşı davada davalı – birleşen davada davalı … Ltd. Şti.’den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
7-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep edenler üzerinde bırakılmasına,
8-Artan gider avansı varsa karar kesinleştiğinde avansı yatıran tarafa iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’ nın 361/1. maddesi gereğince kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere 23/01/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.