Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2018/1579 E. 2018/1249 K. 12.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1579
KARAR NO : 2018/1249
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARI VEREN
MAHKEME : İSTANBUL 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/07/2018 Tarihli Ek Karar
DOSYA NUMARASI : 2018/618 D. İş – 2018/622 Karar
DAVA : İhtiyati Haciz
TALEP : İhtiyati Hacze İtirazın Kabulüne İlişkin Kararın Kaldırılması
KARAR TARİHİ : 12/12/2018
İlk derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda ihtiyati haciz kararına itiraz eden borçlu …. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin itirazının kabulüne ilişkin gerekçeli ek karara karşı, ihtiyati haciz talep eden vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFIN İDDİASININ ÖZETİ:
İhtiyati haciz talep eden alacaklı vekili talep dilekçesinde özetle; borçlunun müvekkiline vermiş olduğu Halkbank Bismil Şubesi’ ne ait 31/05/2018 keşide tarihli ve … seri numaralı 10.000,00 TL bedelli çekin, süresi içinde bankaya ibraz edildiğini, karşılığı olmadığı için arkasının yazdırıldığını, akabinde söz konusu çekin, İstanbul … İcra Müdürlüğü’ nün … Esas sayılı dosyasından kambiyo senetlerine özgü takip yoluyla icra takibine konu edildiğini, açıklanan nedenlerle ve rehinle de teminat altına alınmamış olan alacakları için İİK’ nun 257. maddesinin aradığı şartların gerçekleştiğini beyanla; 10.000,00 TL alacakları karşılığında borçluların taşınır ve taşınmaz malları ile üçüncü kişilerdeki hak ve alacakları üzerine ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini talep etmesi üzerine,
Yerel Mahkemenin 20/06/2018 tarihli kararı ile, ” alacaklının borçludan (borçlulardan) alacağı olan 10.000,00-TL lirasının ifasının temin bakımından vaki isteği İcra İflas Kanununun 257.maddesinin fıkrasına uygun bulunmuş, alacak rehinle temin edilmemiş ve diğer tarafla üçüncü şahısların muhtemel zarar ve ziyanlarına karşı kafi teminat da alınmış bulunduğundan adı geçen borçlunun (borçluların) yukarıda gösterilen malları ile alacaklarının; İcra İflas Kanununda muayyen tahditler dairesinde ihtiyaten haczine, … ” karar verildiği,
Karara karşı itiraz eden …. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin itiraz dilekçesinde özetle; öncelikle mahkemenin ihtiyati haciz kararı vermeye yetkili olmadığını, ihtiyati hacze konu çekin keşide yerinin Bismil olduğunu, bu nedenle mahkemenin yetkisiz olduğunu, haksız ihtiyati haczin icrası sebebiyle müvekkillerinin araçlarının haczedildiğini, bankalardaki hesaplarına bloke konulduğunu, müvekkil şirketin zarara uğradığını, müvekkil şirket ile … Otomativ San. Tic. Ltd. Şti. nin mal alım satımı konusunda anlaşmaya varıp müvekkil şirketin bu iş için 70.000,00 TL değerinde 5 adet çek vererek sözleşme yaptığını , müvekkil şirketin taahhütlerini yerine getirmesine rağmen dava dışı …. Tic. Ltd. Şti.’nin taahhütlerini yerine getirmediğini ve alacak konusu malı müvekkile teslim etmediğini ve iflas ettiğini, müvekkilinin Bismil Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2018/251 esas sayılı dosyası ile menfi tespit davası açtığını ve takip konusu çekin de bulunduğu çeklere ödemeden men yasağı kararı aldığını ancak ihtiyati haciz isteyenin kötü niyetli bir şekilde ihtiyati hacze başvurup İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… esas sayılı dosyası ile haciz işlemi yapıp, müvekkilini ticari sıkıntıya soktuğunu belirterek müvekkili hakkında verilen ihtiyati haciz kararına itirazlarının kabulünü ve ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
İhtiyati haciz talep eden vekilinin itiraza cevap dilekçesinde özetle; Çekte ödeme yasağı bulunması nedeniyle muhatap banka tarafından ödeme yapılmamış olması, ihtiyati haciz kararı verilmesine engel olmadığını, müvekkilinin kötü niyetli olmadığını, borçlu tarafın itiraz sebeplerinin İİK’nın 265. Maddesinde sayılan itiraz sebeplerinden olmadığını, ancak yetki ve teminat bakımından itiraz edebileceğini bunun dışındaki itiraz sebeplerinin bir menfi tespit davasının konusu olabileceğini, takibin kesinleştiğini borçlunun itirazda bulunmasında hukuki yarar kalmadığını belirterek ihtiyati hacze itiraz edenin itirazının reddine dair karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:
İlk derece mahkemesi 19/07/2018 tarihli ek kararı ile;
” … İncelenen dosyada karara itiraz eden borçlu ….Şti’nin adresi’nin Diyarbakır olup, itiraza konu çekin keşide yerinin ve banka şubesinin de Bismil / Diyarbakır’da olduğu, bu durumda borçlunun bulunduğu yer mahkemelerinin yetkili olduğu belirlenmiştir. İİK 50. Maddesi, HMK 6. maddesi hükümleri doğrultusunda dosya değerlendirildiğinde; itiraz edenin yetki itirazı yerinde görülerek ihtiyati haciz kararının itiraz eden borçlu şirket yönünden kaldırılması ” gerektiği gerekçeleri ile;
” 1-İtiraz eden vekilinin yetki itirazının kabulü ile Mahkememizin 20/06/2018 tarihli ihtiyati haciz kararının itiraz eden yönünden kaldırılmasına, … ” karar verilmiş ve verilen karara karşı, ihtiyati haciz talep eden vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
İhtiyati haciz talep eden vekili istinaf dilekçesinde özetle;
Yerel Mahkemece itiraz eden borçlu adresinin, çek keşide yerinin ve banka şubesinin Diyarbakır olduğundan bahisle borçlunun yetki itirazının kabul edildiğini ve kararın borçlu yönünden kaldırıldığını,
Öncelikle müvekkilin alacağının çekten kaynaklanmakta olduğunu, ihtiyati hacze dayanak çek incelendiğinde çek üzerinde birden fazla ciranta bulunduğunu, kambiyo senetlerinden doğan alacakların aranacak borç niteliğini haiz bulunduğu dikkate alınırsa müvekkilin cirantalardan birinin yerleşim yerinde ihtiyati haciz başvurusunda bulunmasına engel bir durum olmadığını,
İcra dosyası incelendiğinde, çek lehtarı/ borçlu ..Ltd. Şti.’ nin adresinin Eyüpsultan olup, İstanbul Adliyesi adli yargı çevresi içerisinde olduğunun görüleceğini, bu nedenle Mahkemenin yetkisiz olduğu iddialarının yerinde olmadığını,
Yerleşik Yargıtay uygulamalarının da aynı yönde olduğunu, Örneğin Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’ nin 21.12.2015 tarihli kararında ” çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yerinde, çekin keşide yerinde, ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunabilir ” şeklinde özetlediğini beyanla;
İstinaf taleplerinin kabulü ile; İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2018/618 D. İş sayılı dosyasından verilen 19/07/2018 tarihli kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır
Talep, ihtiyati haciz kararına itiraz istemine ilişkindir. İİK’nun 265. maddesi uyarınca ihtiyati haciz kararına itiraz, ihtiyati haciz kararını veren mahkemeye yapılır. İtirazı incelemeye bu kararı veren mahkemenin görevli olduğuna ilişkin kuralın tek istisnası ihtiyati hacze konu alacak hakkında dava açılması hali olup, bu durumda ihtiyati hacze itiraz asıl uyuşmazlığın görüldüğü mahkemece incelenecektir. Somut olayda, ihtiyati hacze konu çek hakkında keşideci tarafından Bismil Asliye Hukuk Mahkemesinde 2018/251 E. sayılı menfi tespit davası açıldığı, anılan davada mahkemece dayanak çek hakkında ödemeden men yasağı kararı verildiği anlaşılmış ise de Uyaptan yapılan sorgulamada Bismil Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/251 E. sayılı dosyasının devredilerek Bismil 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/207 E.’ına kaydedildiği, bu davanın taraflarının ihtiyati hacze itiraz eden …San ve Tic Ltd. Şti ve …. Ltd. Şti. olduğu, ihtiyati haciz talep eden …’ın bu davada taraf olmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle ihtiyati haciz talep eden yönünden açılmış bir dava bulunmadığından ihtiyati hacze itirazı incelemeye kararı veren mahkemenin görevli olduğu kanaatine varılmıştır.
İhtiyati hacze dayanak çek incelendiğinde keşidecisinin ihtiyati hacze itiraz eden borçlu, lehdar cirantasının aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen … Ltd. Şti. olduğu, çekin lehdarın cirosu ile aleyhine ihtiyati haciz kararı verilen borçlu …’e onun cirosu ile ihtiyati haciz talep edene geçtiği, hamilin süresinde bankaya ibrazı üzerine çek arkasına kısmi karşılığının bulunduğu, Bismil Asliye Hukuk mahkemesinin ödemeden men kararı üzerine ödeme yapılmadığının şerh edildiği, çekin keşide yerinin ve muhatap bankanın Bismil ilçesi olduğu görülmektedir.
İİK’nın 258. maddesinde ihtiyati hacze 50. maddeye göre yetkili mahkeme tarafından karar verileceği belirtilmiş, aynı Kanunun 50. maddesinde ise ihtiyati hacizde yetkili mahkemenin belirlenmesi hususunda HMK’nın yetkiye ilişkin hükümlerine atıfta bulunulmuştur. Bu durumda, çekten kaynaklanan borcun alacaklısı borçlunun yerleşim yerinde, birden fazla borçlu bulunması halinde borçlulardan birinin yerleşim yeri, çekin keşide yeri veya ödeme yerinde ihtiyati haciz talebinde bulunabilir. Ancak, muhatap bankaya ibraz edilen ve karşılıksız kalan çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra götürülecek borç niteliği kazanır ve HMK’nın 10. maddesi gereğince ifa yeri olarak 6098 sayılı TBK’nın 89. maddesinde belirtilen alacaklının yerleşim yeri mahkemesi de ihtiyati haciz talebinde yetkili mahkeme haline gelir. Bu itibarla, mahkemece, ihtiyati hacze konu çekin ibraz edildiği ve karşılıksız çıktığı ve ayrıca alacaklının kendi yerleşim yeri mahkemesinde talepte bulunduğu gözetilerek ihtiyati hacze itirazın reddine karar verilmesi gerekirken, itirazın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur. Ayrıca söz konusu çekte birden fazla borçlu olup çekin cirantalarından …Mak. Ltd. Şti’nin yerleşim yeri adresi Eyüp/İstanbul olup mahkemenin yetki çevresi içinde kalmaktadır. Alacaklı birden fazla borçlu olması halinde bunlardan birinin yerleşim yerinde de ihtiyati haciz talep edebileceğinden ihtiyati haciz kararı vermeye mahkeme yetkilidir. İhtiyati hacze itiraz edenin çekin bedelsiz kaldığına yönelik itirazı ise İİK 265. maddede sınırlı olarak sayılan itiraz sebeplerinden değildir. Bu nedenle ihtiyati haciz talep eden vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK 353/1-b2 maddesi uyarınca 19/07/2018 tarihli ek kararın kaldırılmasına, borçlu … vekilinin ihtiyati haciz kararına yönelik itirazının reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-İhtiyati haciz talep eden alacaklı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile; İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 19/07/2018 tarih ve 2018/618 D. İş – 2018/622 Karar sayılı ek kararının KALDIRILMASINA,
Aynı Mahkemenin 20/06/2018 tarihli ihtiyati haciz kararına borçlu … vekili tarafından yapılan İTİRAZIN REDDİNE,
İlk Derece Mahkemesi’ nin ihtiyati haciz kararına ilişkin borçlu şirketin itirazı reddedilip ihtiyati haciz kararı geçerliliğini devam ettirdiğinden, yeniden ihtiyati haciz hükmü kurulmasına yer olmadığına,
2- Harçlar Kanunu gereğince ihtiyati haciz talep eden alacaklı tarafından istinaf yönünden yatırılan 98,10 TL başvuru harcının hazineye gelir kaydına, 35,90 TL istinaf karar harcının talep halinde iadesine,
3- İhtiyati haciz talep eden alacaklı tarafından yatırılan 98,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma ile 25,00 TL dosya gidiş – dönüş masrafı olmak üzere; toplam 123,1 TL’ nin borçlu …’ nden alınarak, ihtiyati haciz talep eden alacaklıya verilmesine,
4- Artan gider avansı olması halinde yatıran tarafa iadesine,
5- Kararın İlk Derece Mahkemesi tarafından taraflara tebliğe gönderilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 12/12/2018 tarihinde İİK. 265/son ve HMK’ nun 362/1-f maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.