Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2018/112 E. 2018/867 K. 26.09.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/112 Esas
KARAR NO : 2018/867 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : 2017/836 Esas 2017/769 Karar
TARİH : 21/09/2017
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)
KARAR TARİHİ: 27/09/2018
İlk derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFIN İDDİASININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili banka tarafından yapılan incelemelerde, dava dilekçesinin ekinde belirtilen 3600 adet çekin önceki yıllarda müvekkili bankaya ibraz edildiğini ve başka bankalara ait olup tahsil edilmiş olan çeklerden olduğunu, işlemlerin tamamlanması akabinde müvekkili bankanın Arşiv Müdürlüğüne gönderilerek muhafaza altına alınmış olduğunu, ancak müvekkili bankanın arşiv müdürlüğünden kaybolduğunu/çalındığını, ele geçirildiğini ve çekler üzerinde tahrifat yapılarak yeniden tedavüle sokulduğunu, özellikle de … Bankası AŞ’ye ait … çek numaralı, 10.000,00TL bedelli, ….Bankası T.A.O.’ya ait …çek numaralı, 15.000,00TL bedelli, …Bank AŞ’ye ait …çek numaralı, 15.000,00TL bedelli, …Bankası AŞ’ye ait …çek numaralı, 30.000,00TL bedelli, … Bankası AŞ’ye ait… çek numaralı, 15.000,00TL bedelli, …Bankası AŞ’ye ait 0000783 çek numaralı, 12.000,00TL bedelli, … Bankası AŞ’ye ait …çek numaralı, 13.510,00TL bedelli çeklerin tahsil amacıyla yeniden sorulduğunu ileri sürerek, davanın kabulü ile anılan çekler hakkında takdiren teminatsız veya makul bir teminat ile ödenmesinin yasaklanmasına, son kertede anılan çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:
İlk Derece Mahkemesi 21/09/2017 tarih 2017/836 Esas 2017/769 sayılı kararında;
“…davacı vekilince her ne kadar dava dilekçesinde ayrıntısı betimlenen … Bankası AŞ’ye ait ….çek numaralı, 10.000,00TL bedelli,…Bankası T.A.O.’ya ait …çek numaralı, 15.000,00TL bedelli,…. Bank AŞ’ye ait …çek numaralı, 15.000,00TL bedelli,…i Bankası AŞ’ye ait …çek numaralı, 30.000,00TL bedelli,…Bankası AŞ’ye ait … çek numaralı, 15.000,00TL bedelli, .. Bankası AŞ’ye ait … çek numaralı, 12.000,00TL bedelli, …Bankası AŞ’ye ait …çek numaralı, 13.510,00TL bedelli çeklerin sorulduğu ve ekran görüntülerinin alındığının davacı tarafça beyan edildiği, anılı çeklerle ilgili zayii nedeniyle iptal koşullarının oluşmadığı, dilekçe ekinde sunulan diğer çeklerin de tahsil edilmiş olduğunun davacı tarafça beyan edildiği, dolayısıyla bu çekler yönünden de zayii nedeniyle iptal koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla…”gerekçesi ile,
Davanın reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile,
Müvekkili bankaya muhtelif tarihlerde ibraz edilmiş ve işlemleri yapılmış olan çeklerin müvekkili bankanın arşiv merkezinde yerinde olmadığı tespit edildiğinden, ivedi olarak dava dilekçesi ekinde sunulan çeklerle ilgili ve daha sonradan da yapılan çalışmalarla tespit edilen diğer çekler de dahil olmak üzere yerinde bulunmayan çekler hakkında suç duyurusunda bulunulduğu, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Genel Soruşturma Bürosu tarafından 2017/ 132411 soruşturma sayılı dosyasıyla soruşturma başlatıldığı ve halen devam ettiğini,
Müvekkili bankanın arşivinde bulunamayan çekler hakkında zayi nedeniyle iptali talep edildiği, İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından zayi nedeniyle iptal koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu,
Müvekkili bankanın arşiv merkezinde bulunamayan ve suç duyurusu ile savcılık dosyasına bildirilen çeklerden bir kısmının halen özellikle keşide tarihi gibi kısımlarının tahrif edilerek yeniden tedavüle sokulduğu ve hatta bu çeklerin bazı bankalara ve çeklerin keşidecisi olan firmalara sorulduğuna dair bilgiler ulaştığını, bu bilgilerin İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Genel Soruşturma Bürosu 2017/ 132411 soruşturma sayılı dosyasına bildirilip sunulduğunu,
Bu nedenlerle, müvekkili bankanın arşiv merkezinde bulunamayan çeklerin keşide tarihi kısmında veya başkaca şekillerde tahrif edilerek, işlem yapılmaya çalışıldığı ve tedavüle sokularak üçüncü kişilerden tahsil edilmeye çalışıldığını, .
İleri sürerek, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucu kaldırılmasına, davanın kabulüne, zayi nedeniyle çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/836 Esas 2017/769 Karar sayılı dosyası kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Dava zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
Davacı vekili, çeşitli tarihlerde ibraz edilen başka bankalara ait çeklerin takas bankası olarak müvekkili tarafından tahsil edildiğini ve işlemleri tamamlanmış olan bu çeklerin arşiv merkezine gönderildiğini, bu çeklerin arşiv merkezinde iken zayi olduğunu, bu çeklerden bazılarının tahrif edilerek yeniden tedavüle sürüldüğünü ileri sürerek zayi nedeniyle çeklerin iptalini talep etmiştir.
Kıymetli evrakta hakkın çeke bağlı olması nedeniyle, çekin zayi edildiği durumlarda, çeke bağlı hakkın çeksiz de ileri sürülebilmesi için TTK 651.ve 652.maddelerinde hamile iptal davası açma hakkı getirilmiştir. İptal kararı alan hamil hakkını çek olmadan ileri sürebilecek ya da borçludan yeni bir senet tanzim edilmesini isteyebilecektir.
Dava dilekçesinde dava konusu çeklerin yetkili hamilleri tarafından takas bankası olan davacı bankaya tahsil amaçlı olarak verildikleri, davacı tarafından muhatap bankalara ibraz edilerek tahsil edildikleri açıkça kabul edildiğinden artık davacının mahkemeden alacağı “çek iptal kararı” üzerine keşidecilere karşı ileri sürebileceği bir hakkı ve TTK’nın 652/1. maddesine göre korunmaya değer hukuki bir yararı yoktur. Yargıtay 11. HD’nin 2016/11311 E., 2018/3457 K. sayılı kararı da bu yöndedir.
6100 Sayılı HMK’ nın 114/1-h maddesine göre; hukuki yarar dava şartı olup, aynı yasanın 115/1 maddesine göre; mahkeme tarafından resen dikkate alınması gerekir.
Bu nedenlerle ilk derece mahkemesince hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken bu husus dikkate alınmaksızın zayi nedeniyle iptal koşulları oluşmadığından bahisle davanın esastan reddine karar verilmesi doğru değil ise de; sonuçta davanın reddine karar verildiğinden sonucu itibariyle doğru olan karara karşı yapılan istinaf başvurusunun hukuki yarar bulunmadığından ve şartları oluşmadığından esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’ nun 353/1-b1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar kanunu gereğince davacı tarafından yatırılan 85,70.TL istinaf başvuru harcının hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 35,90.TL istinaf karar harcından istinaf eden davacı tarafından yatırılan 31,40.TL’ nin mahsubu ile bakiye 4,50.TL’ nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-İstinaf yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Artan gider avansı varsa talep halinde davacıya iadesine,
6-Kararın İlk Derece Mahkemesince davacı tarafa tebliğe gönderilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 27/09/2018 tarihinde HMK’ nun 362/1-ç maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.