Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1055
KARAR NO : 2018/869
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARI VEREN
MAHKEME : İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 31/01/2018
DOSYA NUMARASI : 2017/689 Esas – 2018/113 Karar
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ : 03/10/2018
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …. Ve Tic. A.Ş. (V.NO: …)’ye ait …. Yenikapı / İstanbul adresinde bulunan … seri no’lu 23.09.2014 yılından başlayıp, … seri no’lu 31.12.2015 tarihinde sona eren kullanılmış faturaların 3. Nüshaları, 056380’den başlayıp 056650 ile biten kullanılmayan fatura yaprakları, 2016 Ocak-Eylül ayı dahil akaryakıt alım irsaliyelerinin 2. Nüshaları, A-23020’den 230250, A-230451’den 230500, A230501’den 230550, A230551’den 230600, A-2306001’den 230650, A-230651’den 230700, A-230701’den 230750’ye ait seri numaralı kullanılmış perakende satış fişleri, 14.07.2017-18.07.2017 tarihleri de dahil olmak üzere otobil, otobilim, yakıtkart, kredi kartı slipleri, kredi kartı gün sonu raporları, paro evrakları ile …vardiya raporları, AJ60400376- AJ60400382- AJ60401440- AJ60401441- AJ60401443 ve AJ60401444 seri numaralı yazar kasalara ait 24.05.2012 tarihinde değiştirilmiş 6 adet mali hafıza, 01.01.2017-17.07.2017 tarihleri arasındaki pompa ve market yazar kasalarına ait fişlerin 2. Nüshaları, FR 01001346 seri numaralı … marka yazar kasa ruhsatı ile sair her türlü belge ve evrakları, 18/07/2017 günü şiddetli yağan yağmur sebebi ile su basması sonucu zayi olduğunu ileri sürerek zayi belgesi verilmesini dava ve talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:
İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 31/01/2018 tarih ve 2017/689 Esas – 2018/113 Karar sayılı gerekçeli kararı ile;
” … Davacı her ne kadar 31.12.2015 tarihinde sona eren kullanılmış faturaların 3. Nüshaları, 056380’den başlayıp 056650 ile biten kullanılmayan fatura yaprakları, 2016 Ocak-Eylül ayı dahil akaryakıt alım irsaliyelerinin 2. Nüshaları, A-23020’den 230250, A-230451’den 230500, A230501’den 230550, A230551’den 230600, A-2306001’den 230650, A-230651’den 230700, A-230701’den 230750’ye ait seri numaralı kullanılmış perakende satış fişleri, 14.07.2017-18.07.2017 tarihleri de dahil olmak üzere otobil, otobilim, yakıtkart, kredi kartı slipleri, kredi kartı gün sonu raporları, paro evrakları ile Turpak vardiya raporları, AJ60400376- AJ60400382- AJ60401440- AJ60401441- AJ60401443 ve AJ60401444 seri numaralı yazar kasalara ait 24.05.2012 tarihinde değiştirilmiş 6 adet mali hafıza, 01.01.2017-17.07.2017 tarihleri arasındaki pompa ve market yazar kasalarına ait fişlerin 2. Nüshaları, FR 01001346 seri numaralı … marka yazar kasa ruhsatı ile sair her türlü belge ve evraklarının su basması nedeniyle zayii olduğundan bahisle iptalini ve zayi belgesi verilmesini talep etmiş ise de iptali istenen evrakların saklanması zorunlu belgelerden olmadığı ” gerekçeleri ile;
” Davacının davasının reddine, … ” karar verilmiş ve verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle;
Yerel Mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olarak verilmiş olduğunu, verilen kararın kaldırılması gerektiğini ve davanın kabulüne karar verilmesini talep ettiklerini,
Türk Ticaret Kanunu’ nun “Saklama ve İbraz – Belgelerin Saklanması, saklama süresi” üst başlıklı 82. maddesi ve yine Türk Ticaret Kanunu’nun 64. maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca; zayi belgesi verilmesini talep etmiş oldukları ve dilekçelerinde belirtilen evrakların, 64′ üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeler olduğunu, bu nedenle davanın kabulü gerekirken, yanlış değerlendirme yapılarak red kararı verildiğini beyanla;
Zayi belgesi verilmesi taleplerine konu olan evrakın T.T.K.’nın 64’üncü maddesinin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeler olması nedeniyle istinaf taleplerinin kabulü ile İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/689 E. – 2018/113 K. sayılı ve 31.01.2018 tarihli “davanın reddine” dair kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE DEĞERLENDİRME:
Davanın hukuki dayanağı 6102 sayılı TTK’nın 82/7. Maddesidir. Bu maddeye göre: Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.
Dava konusu olayda su baskını olduğu anlaşılmaktadır. Dava süresinde açılmıştır.
İstinaf açısından uyuşmazlık konusu, davacının zayi olduğunu öne sürdüğü belgelerin tacirin saklamak zorunda olduğu belgeler olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
6102 sayılı TTK’nın 82/1-3. maddelerine göre: (1) Her tacir;
a) Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini,
b) Alınan ticari mektupları,
c) Gönderilen ticari mektupların suretlerini,
d) 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.
(2) Ticari mektuplar, bir ticari işe ilişkin tüm yazışmalardır.
(3) Açılış ve ara bilançoları, finansal tablolar ve topluluk finansal tabloları hariç olmak üzere, birinci fıkrada sayılan belgeler, Türkiye Muhasebe Standartlarına da uygun olmak kaydıyla, görüntü veya veri taşıyıcılarda saklanabilirler; şu şartla ki;
a) Okunur hâle getirildiklerinde, alınmış bulunan ticari mektuplar ve defter dayanaklarıyla görsel ve diğer belgelerle içerik olarak örtüşsünler;
b) Saklama süresi boyunca kayıtlara her an ulaşılabilsin ve uygun bir süre içinde kayıtlar okunabilir hâle getirilebiliyor olsun.
6102 sayılı TTK’nın 64/1.maddesi de aynen şöyledir: Her tacir, ticari defterleri tutmak ve defterlerinde, ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen neticeleri, bu Kanuna göre açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorundadır. Defterler, üçüncü kişi uzmanlara, makul bir süre içinde yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutulur. İşletme faaliyetlerinin oluşumu ve gelişmesi defterlerden izlenebilmelidir.
Belirtilen yasa hükümleri karşısında tacirin işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında bilgi sağlayabilecek tüm evrakı TTK’nın 82/5. maddesine göre 10 yıl saklanması gerekmektedir.
(Yrg.11.HD.03/11/2008T.2007/8825E,2008/12089K.,28/12/2011T.2009/685 E.,2011/156 K.)
Davacının zayi olduğunu öne sürerek zayi olduğuna dair belge verilmesini talep ettiği belgeler olan 56001 seri no’lu 23.09.2014 yılından başlayıp, 56255 seri no’lu 31.12.2015 tarihinde sona eren kullanılmış faturaların 3. nüshaları, 056380’den başlayıp 056650 ile biten kullanılmayan fatura yaprakları, 2016 Ocak-Eylül ayı dahil akaryakıt alım irsaliyelerinin 2. nüshaları, A-23020’den 230250, A-230451’den 230500, A230501’den 230550, A230551’den 230600, A-2306001’den 230650, A-230651’den 230700, A-230701’den 230750’ye ait seri numaralı kullanılmış perakende satış fişleri, 14.07.2017-18.07.2017 tarihleri de dahil olmak üzere otobil, otobilim, yakıtkart, kredi kartı slipleri, kredi kartı gün sonu raporları, paro evrakları ile … vardiya raporları, AJ60400376- AJ60400382- AJ60401440- AJ60401441- AJ60401443 ve AJ60401444 seri numaralı yazar kasalara ait 24.05.2012 tarihinde değiştirilmiş 6 adet mali hafıza, 01.01.2017-17.07.2017 tarihleri arasındaki pompa ve market yazar kasalarına ait fişlerin 2. Nüshaları, FR 01001346 seri numaralı HUGİN marka yazar kasa ruhsatından kullanılmış faturalar ve akaryakıt alım irsaliyeleri, perakende satış fişleri, otobil, otobilim, yakıtkart, kredi kartı slipleri, kredi kartı gün sonu raporları, paro evrakları ile Turpak vardiya raporları, yazar kasalara ait 24.05.2012 tarihinde değiştirilmiş 6 adet mali hafıza (elektronik ortamdaki kayıt anlamında) pompa ve market yazar kasalarına ait fişlerin 2. Nüshaları, FR 01001346 seri numaralı … marka yazar kasa ruhsatı, işletmenin faaliyeti ve finansal durumu hakkında bilgi veren tutulan defterlerin zayi oldukları iddiasıyla zayi belgesi verilmesi yönündeki talep açısından mahkemece bu tür davalarda yapılacak incelemeler, sadece davacı tarafın iddia ve delilleri ile sınırlandırılamaz.
Öncelikle zayi belgesi verilmesi istenilen belgelerin, basıldığı Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetkilendirilmiş matbaa bilgileri davacıdan sorularak belgelerin teyit edilmesi, (e-fatura ve belgeler varsa onların da Hazine ve Maliye Bakanlığından) tasdike tabi olanlar açısından tasdik edilip edilmediğinin ilgili noterden, zayi belgesi istenilen belgeler ve evrak açısından soruşturma bulunup bulunmadığının ilgili vergi dairesinden sorulması, ticaret sicil kayıtlarının celp edilmesi, saklama koşullarının uygun olup olmadığı, su baskını sırasında tüm belgelerin kullanılamayacak derecede hasarlanıp hasarlanmadığı ve nihayetinde dava konusu belgelerin saklanması gereken ticari evrak olup olmadığı hususunu da kapsayacak şekilde davayı aydınlatacak bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alınması ve sonuçta mahkemenin olayın şüpheden uzak bir şekilde meydana geldiğine kesin kanaat getirmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak mahkemece yukarıda belirtilen hususlar yerine getirilmeden salt dava konusu belgelerin saklanması gereken nitelikte evrak olmadığı gerekçesi ile verilen karar, davanın esasıyla ilgili olarak gösterilen (resen toplaması gereken) delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması anlamı taşıdığından istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak HMK 353/1-a6 maddesi uyarınca dosyanın mahkemesine geri gönderilmesi gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
1-İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 31/01/2018 tarih ve 2017/689 Esas – 2018/113 Karar sayılı kararının HMK 353/1-a6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA ve dosyanın mahkemesine İADESİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf yönünden davacı tarafça yatırılan 98,10 TL başvuru harcının hazineye gelir kaydına, 35,90 TL karar harcının talep halinde iadesine,
3-İstinaf yönünden yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Artan gider avansı olması halinde davacıya iadesine,
5-Kararın ilk derece mahkemesi tarafından davacı tarafa tebliğe gönderilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 03/10/2018 tarihinde HMK 353/1-a-6 maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.