Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2018/1016 E. 2019/1354 K. 09.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1016 Esas
KARAR NO : 2019/1354 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEME : İSTANBUL ANADOLU 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİH : 04/10/2017
DOSYA NUMARASI : 2014/1095 Esas 2017/735 Karar
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
KARAR TARİHİ : 09/10/2019
İlk derece Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı sigorta şirketinin sigortalısı olan dava dışı … ve Tic. AŞ nin Bişkek Kırgızistan’a ihraç ettiği, 40825 Kg. 90 palet parasetamol Thylol Hot ilaç emtiasının yurtdışı nakliyesi ile ilgili olarak her türlü nakliye rizikolarına karşı 101000019607708 nolu nakliyat sigorta döviz poliçesi ile Intitüte Cargo Clouses A(I.C.C.-A) şartları dairesinde güvence altına alındığını, …ilaç firmasının 02/10/2012 tarihli fatura ile … firmasına sattığı 40825 kg. olan 469.686,27 USD değerindeki ilaç malzemesinin nakliyesini 15/10/2012 tarihli ve 2012-1610 sayılı CMR hamule senedi ile … Uluslararası firmasının üstlendiğini, bu firmanın KGSM 1027/598-KGSM 0942/473 SD -KGSM 0854/425 SD plakalı araçlar ile yapılacak taşıma işlemi için nobel ilaç firmasına 38.400 USD lik 16/10/2012 tarih 287033 sayılı navlun bedeli faturası kesildiğini, …İlaç firmasının İstanbul Samandıradaki depolarından bu 3 araca yüklenen ilaç emtiasının Kırgızistan’ın Bişkek kentine sevk edildiğini, ilaçları taşıyan bu 3 araçtan sürücüsü …. olan ve …. plakalı aracın 27/10/2012 tarihinde Türkmenistan’ın Mari vilayeti Bayramali ilçesi Niyazov kasabası sınırlar içerisinde sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybederek” aracını yolun sağ tarafına devirmek sureti ile maddi hasarlı ve ölümlü trafik kazasına karışması sonucu hasarlandığını, araç kasasında bulunan 33 palet Tylol Hot ilaç kargosunun çevreye yayıldığı ve bölgenin yağışlı olması sebebi ile malın uzun süre korumasız etrafa saçılmış ve dağılmış halde kalarak ıslandığı, aracın mazot deposundan sızan mazot ile kirlendiği ve mazot kokusunun ilaçlara sindiği, mazot kokulu olarak alıcısının deposuna ulaştığı tespit edildiğini, …. Sigorta AŞ de 1934618 sayılı hasar dosyası açılarak, yapılan ekspertiz sonucu zayi olan 47662 kutu ilaç için kutu başı 3.61 USD üzerinden 172.059,82 USD hasar tespiti yapıldığı ve 17.205,98 USD ilaç imha bedeli eklenmesi ile toplam zararın 189.265,80 USD olduğunu, %5 muafiyet tenzili ile sigortalıya 05/03/2013 tarihinde, 18/02/2013 tarihli ibraname ve makbuz-temlikname karşılığında 184.099,25 TL ödendiğini, TTK gereğince kanuni halefiyet ve BK uyarınca akdi halefiyete hak kazanmış olmakla, davalı CMR poliçesi tahtında sorumlu bulunmakla, 331.028,00 TL hasar tazminatının 05/03/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Davalı …Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle, dava dışı … İlaç San. ve Tic. AŞ ile dava dışı … Ltd. Şti. arasındaki satış işleminin peşin satış olup, bu satışa istinaden maldaki tüm nefi ve hasarın malın taşıyana teslim ile alıcıya geçtiğini, sigorta ettiren her ne kadar gönderici …İlaç …. AŞ ise de, sigortanın lehtarının malın taşıyana teslimi ile birlikte artık alıcı firma olduğunu, davacının, dava dışı göndericiye yaptığı ödeme sonucu halefiyete dayalı olarak davalı şirketlerden tazminat talep edemeyeceğini ve rücuan tazminat davası açma hakkı ve sıfatı bulunmadığını, bu nedenle davanın reddini, ayrıca davanın fiili taşıcıya ihbarı gerektiğini, olayda devrilen araçta bulunan 48.662 kutu üründen 1884 kutunun kaza mahallinden çalındığı, kaybolduğu veya zayi olduğu, 2121 kutu ürünün ise hasar görmediğini, malın tamamı hasara uğramış olsa dahi CMR 25 MD. uyarınca taşımacının eşyadaki hasardan dolayı sorumluluğunun eşyanın brüt ağırlığı başına 8,33 çekme hakkı ile sınırlı olduğunu, davalı müvekkilinin taşınan emtiada meydana gelecek hasarlardan sorumlu olduğu tutarların yaptırılacak hesaplamada belirleneceğini, savunmalarının ve itirazlarının hesaplamalarda dikkate alınmasını taleple fiili taşıyıcı Osoo Aris Trans’a davanın ihbarını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Sigorta AŞ vekili cevap süresi uzatım talebi içeren dilekçesinde, davaya karşı aynı zamanda poliçe ve hasar dosyasının celbini, ilk itiraz olarak zamanaşımı itirazı ile birlikte cevap süresinin 1 ay süreyle uzatılmasını talep etmiş, verilen süre uzatım kararına rağmen 1 ay içerisinde gerekçeli cevap ve itiraz dilekçesi sunmamıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:
İlk derece Mahkemesi 04/10/2017 tarih 2014/1095 Esas – 2017/735 Karar sayılı kararında;
“…Delillerin taktiri ve kısmen kabul gerekçesi: Davalı taşıyıcı … Ltd. Şti. sorumluluğu altında icra edilen taşıma işi sırasında taşımayı gerçekleştiren dava dışı şirkete ait araçlardan birinin taşıdığı ilaçla birlikte devrilmesi sonucu meydana gelen maddi hasar üzerine yaptırılan ekspertiz ile tespit edilen zarar ziyan sigortalayan davacı tarafından emtianın sahibi ve göndereni dava dışı…l İlaç …. AŞ ye ödenmiştir. Toplanan deliller ve dosya kapsamı üzerinden alınan 16/02/2015 tarihli rapor hüküm tesisine elverişli somut bir sonuç içeren rapor olmayıp bilahare aynı heyetten alınan 29/01/2016 tarihli raporda da yine hüküm tesisine esas teşkil edecek rakamsal bir tespit yapılmamıştır. Bilahare tayin edilen yeni bilirkişi heyetinden 08/03/2017 tarihli rapor denetlemeye ve hüküm tesisine elverişli olup, taraflarca da kabul edildiği üzere davalı taşıyıcı … Ltd. Şti. nin mesuliyet sigortalısı olan diğer davalı … Sigorta AŞ den davacının 206.397,14 TL tahsilat yaptığı tartışmasız kabul edilmelidir. Gerek ekspertiz raporu ve gerekse yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu 2. bilirkişi heyetinin 08/03/2017 tarihli olan ve reddini gerektirir bir neden bulunmayan raporunda %5 muafiyet tenzili ile hasar gören ilacın tutarı olarak ödenmesi gereken 290.197,31 TL den … Sigorta AŞ ‘den yapılmış olan 206.397,14 TL tahsilatın mahsubu ile davacının karşılanmayan maddi zararı olarak rücuan talep edebileceği tazminat tutarı 83.800,17 TL olmakla, bu tutarın ödeme tarihi olan 05/03/2013 tarihinden itibaren davalılardan avans faizi ile birlikte müştereken müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmesi gerekmiş…”gerekçesi ile;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile 83.800,17 TL nin ödeme tarihi olan 05/03/2013 tarihinden itibaren davalılardan avans faizi ile birlikte müştereken müteselsilen tahsiline, davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
Reddedilen tutar üzerinden kendisini vekil ile temsil eden davalılar yararına 2017 yılı AAÜT tarifesi uyarınca taktir olunan 20.783,68 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili, davalı … Sigorta AŞ vekili ve davalı … Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile,
Davada ön inceleme duruşmasından önce mahkemeye UYAP kanalı ile gönderilen ve ön inceleme duruşmasında sunulan dilekçe ile ön inceleme tutanağı imzalanmadan önce bu husususun ön inceleme tutanağına dercedildiğini, dava değerinin düşürüldüğünü, bu nedenle davalılara hükmedilecek avukatlık ücretinin 2017 yılı avukatlık ücreti tarifesinin 6. maddesi uyarınca tayin edilmesinin gerektirdiğini,
Dava değerinin 331.028TL den 124.630TL ‘ ye indirildiğini, bu nedenle 2017 yılı AAÜT’ sinin 6. Maddesi uyarınca avukatlık ücretinin toplam 14.008,22TL olması gerektiğini,
İleri sürerek, istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi hüküm kısmının 4. Maddesinin istinaf yolu ile kaldırılmasına, düzeltilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta AŞ vekili istinaf dilekçesinde özetle;
Raporda isabetli ve yerinde tespitlerin yapıldığını, ancak bazı belgelerin eksik incelenmesi sebebiyle bütünüyle incelemenin yapılamadığını, anılan raporun karar oluşturmaya elverişli olmadığını,
Henüz inceleme yapılmasına elverişli tüm deliller toplanmadan ve tamamlanmadan dava dosyasının bilirkişilere gönderildiğini, bu yöndeki eksiklikler de raporun eksik incelemeye ve en önemlisi yeterli uzmanlıkları olmayan bilirkişiler tarafından düzenlenmesinin sonucunu yarattığını, dosyada anılan rapora itirazının ve yeni rapor alınması talebinin de mevcut olduğunu, ilk derece mahkemesince kabul edilmediğini,
Anılan olaya CMR konvansiyonu ilgili maddeleri tatbik edilecek olduğunu, gerek bilirkişi raporunda, gerekse gerekçeli kararda, konvansiyona aykırılık taşıyan sonuçlara varıldığının görüldüğünü,
Davalı müvekkili Sigorta Şirketi, 04.06.2013 tarihinde … Sigorta A.Ş.ne, kendi incelemeleri, hasar dosyası kapsamı, poliçe kapsamındaki sorumluluğu ve ekspertiz raporu da göz önüne alınarak, sorumlu olduğu 206.397,14 TLlik meblağı …. Sigorta A.Ş. tarafından imzalanmış İbraname ve Temliknamede de görüleceği üzere ödendiğini, CMR poliçesi kapsamındaki yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirdiğini,
Dosyada mübrez bilirkişi raporlarında da isabetli olarak belirtildiği üzere, davalı Müvekkili şirketin sorumluluğunun müvekkili şirketin poliçe kapsamındaki yükümlülüğünü layıkıyla yerine getirmediğinin belirlenmesi şartıyla doğacağını, bu yönde herhangi bir incelemenin yapılmadığını,
Davacı tarafın doğru halefiyeti elde edip etmediğinin layıkıyla incelenmediğini,
Uyuşmazlığa konu taşıma dava dışı iki şirket arasında yapıldığını, CIP türünden yapılan satış ile hasar alıcıya geçmiş olup davacı taraf, gönderici …l İlaç San. Ve Tic. Şirketine yaptığı ödeme ile doğru halefiyeti ve sigorta şirketi olarak rücu hakkını elde etmediğini,
Davacı tarafın müvekkiline karşı doğrudan dava hakkının dahi sorgulanması ve incelenmesinin gerektiğini,
Davacının, müvekkiline CMR Sigortacısı sıfatı ile doğrudan dava açma hakkının yasal dayanağının bulunmadığını,
Davanın husumet yokluğundan reddi gerekirken, bu hususların dahi yeterince incelenmeden karar oluşturulduğunu,
Hesaplanan tutarın fahiş olduğunu, CMR hükümleri layıkıyla dikkate alınmaksızın hesaplandığını, CMR uyarınca uygulanması gereken sorumluluk sınırlarına riayet etmeksizin hesaplamanın yapıldığını, fatura tutarına bağlı olarak varılan sonuç ve karara bağlanan değerin yerinde olmadığını,
Bu konuda taleplerinin üzerine uzman bir bilirkişi tarafından tekrar inceleme yapılmasının gerektirdiğini, ancak rapordaki tutar aynı şekilde benimsendiğini, bu sebeple de ilgili kararın kaldırılmasının gerektiğini,
Kararlaştırılan faiz nevi ve başlangıç tarihi de CMR md.27ye aykırılık gösterdğini, davacının talep edebileceği faiz oranı azami olarak %5 iken, dava tarihi yerine ödeme tarihinden itibaren avans faizine hükmolunmasının yasa ve usule aykırı olduğunu,İleri sürerek, istinaf başvurusunun kabulü ile, yapılacak istinaf incelemesi sonucunda davanın kabul edilen kısmının kaldırılmasına, davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …Ltd. Şti. Vekili istinaf dilekçesinde özetle;
Davacı …. Sigorta A.Ş.tarafın davacı sıfatına haiz olmadığını,
Söz konusu taşıma işinde peşin satış söz konusu olduğundan davacı, dava dışı/göndericiye yaptığı ödeme neticesinde halefiyete dayalı olarak davalı şirketlerden rücuan tazminat talep edemeyeceğini, açmış olduğu rücuan tazminat talebinin yasal dayanağının olmadığını, davacı şirket, söz konusu ödemeyi alıcı … Ltd. firmasının muvafakati olmadan yapmış olduğundan hak sahibi (alıcı/lehdar) … Ltd.nin halefi olamayacağını, bu nedenle davacının rücuan tazminat davası açmaya hakkının olmadığı gibi taraf sıfatının da olmadığını,
Bu nedenlerle davanın taraf sıfatı yokluğundan reddi gerektirdiğini, ancak kısmen kabulüne karar verilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu,
Esas yönünden
Malın tamamı hasara uğramış olsa dahi, CMR m.25 uyarınca taşımacının eşyadaki hasardan dolayı sorumluluğunun da belli bir meblağla sınırlandırıldığını, taşıyıcının sorumluluğunun tamamı hasara uğrayan eşyanın brüt ağırlığı başına 8,33 özel çekme hakkı ile sınırlı olduğunu, CMR senedi üzerinde taşımaya konu malın miktarının yazılı olduğunu, özel çekme hesabına göre sorumluluğun belirlenmesinin gerekli olduğunu,Davacının hiçbir şekilde taşıyıcının sınırlı şahsi sorumluluğundan bahsetmemiş olmasının açıkça usul ve yasaya aykırı bir hesap yaptığının ve kötü niyetle hareket ettiğinin göstergesi olduğunu, yapılacak olan hesaplamalarda bu durumun da açıkça nitelendirilmesi ve taşıyıcıların sorumlu oldukları tutarın buna göre tespit edilmesinin gerektiğini,Taşınan eşyanın tamamının hasara uğramamış olması durumunda, yapılacak olan tazminat hesabında; CMR Konvansiyonu uyarınca, malın objektif değerinden hasarlı haldeki değeri çıkarılmak suretiyle bir hesaplama yapılmasının zorunlu olacağını, İlk derece mahkemesi, bilirkişi raporu doğrultusunda yapılan tazminat hesaplamasında, hasara uğrayan emtianın birim fiyatının taraflar arasında düzenlenen fatura tutarı mukabilinde değerlendirmeye alınmasının CMR m. 23/2 hükmüne açıkça aykırı olduğunu,Hesaplanan tazminat tutarına, ödeme tarihinden tarihinden itibaren avans faiz uygulanmasını talep ettiğini, davacının bu talebinin de CMR m.27/1’e açıkça aykırı olduğunu, davacının talep edebileceği maksimum faiz oranının yıllık %5 olduğunu, bu faizin başlangıç tarihinin de dava tarihinin olduğunu,Avans faiz uygulanacağını kabul etmesek dahi, avans faizin başlangıç tarihi de dava tarihi olmasının gerekli olduğunu, bu sebeple ilk derece mahkemesince ödeme tarihinden itibaren avans faize hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu,
Davalı müvekkili şirket kaza tarihi olan 27.10.2012 tarihini kapsayan dönem bakımından P-0052399022-0 Poliçe numarası ile …Sigorta ve… Brokerliği A.Ş. den“Freight Forwarder’s Sorumluluk Sigortası Poliçesi” düzenlettiğini, bu sebeple davanın işbu şirkete de ihbarını talep edilmiş ancak …Sigorta tarafından verilen beyan üzerine Sigortacı şirketin …Sigorta olduğunun beyanı üzerine davanın … Sigortaya ihbarı talep edilmişse de ilk derece mahkemesince bu yöndeki talebin de haksız ve mesnetsiz olarak reddedildiğini,İleri sürerek, istinaf başvurusunun kabulü ile, yapılacak istinaf incelemesi sonucunda ilk davanın kabul edilen kısmına yönelik verilen kararın kaldırılmasına, davanın reddine, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
HMK’nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır.
Dava, Nakliyat Emtea Sigorta Döviz Poliçesinden kaynaklanan alacağın davalı taşıyıcıdan ve davalı CMR Sigorta şirketinden rücuen tahsili talepli tazminat davasıdır.
Mahkemece, Davanın kısmen kabulü ile 83.800,17 TL. nin ödeme tarihi olan 05/03/2013 tarihinden itibaren davalılardan avans faizi ile birlikte müştereken müteselsilen tahsiline, davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili, davalı … Sigorta AŞ vekili ve davalı… Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Davanın dayanağı olan Nakliyat Sigorta Döviz Poliçisine göre; sigorta ettirenin … San.Ve Tic. A.Ş. , sigortacının davacı sigorta şirketi, sigortalının ise … San. Ve Tic. A.Ş., sigortalı yükün 90 Palet PHARMACEUTICALS (ilaç) olduğu,ürünlerin yükleme yerinin Samandıra/İstanbul, varış yerinin Bişkek/KIRGİZİSTAN, taşıyacak araçların plakalarının ise; KGSM 0854/425 SD ,KGSM 1027/598 SD,KGSM 0942/473 SD olduğu dosya kapsamına göre sabittir. Dosyada bulunan fatura örneklerine göre; sigortalı …Sanayi Ve Ticaret A.Ş. nin taşıma konusu emteaları Kırgizistan’da bulunan ….TD.ne CIP satış şeklinde,ödeme koşulu tanımı 60 gün olan ve taşıma işinin de davalı …. ULUSLARARASI TAŞIMACILIK VE TİC. LTD.ŞTİ. şirketi tarafından 15/10/2012 tarih ve 2012-1610 sayılı CMR hamule senedi ile üstlenildiği ve davalı sigorta şirketininde CMR. Sigortacısı olduğu anlaşılmıştır. Sigortalı …l İlaç Firması’nın Samandıra’ daki depolarından üç araca yüklenen ilaç emtiası Kırgizistan’ın Bişkek Kentine sevk edildiği, ilaçları taşıyan üç araçtan Sürücü …ın sevk ve idaresindeki … plaka sayılı aracın 27/10/2012 tarihinde Türkmenistan’ın Mari Vilayeti Bayramali İlçesi,Niyazov Kasabası sınırları dahilinde sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybederek aracın yolun sağ tarafına devirmek sureti ile maddi hasarlı ve ölümlü trafik kazasına karışması sonucu hasarlandığı, araç kasasında bulunan 33 palet Tylol Hot ilaç kargosunun çevreye yayıldığı ve bölgenin yağışlı olması sebebi ile malın uzun süre korumasız etrafa saçılmış ve dağılmış halde kalarak ıslandığı, aracın mazot deposundan sızan mazot ile kirlendiği ve mazot kokusunun ilaçlara sindiği, mazot kokulu olarak alıcısının deposuna ulaştığının tespit edildiği, davalı … Sigorta AŞ de 1934618 sayılı hasar dosyası açıldığı, yapılan ekspertiz sonucu zayi olan 47662 kutu ilaç için kutu başı 3.61 USD üzerinden 172.059,82 USD hasar tespiti yapıldığı ve 17.205,98 USD ilaç imha bedeli eklenmesi ile toplam zararın 189.265,80 USD olduğu, %5 muafiyet tenzili ile sigortalıya 05/03/2013 tarihinde, 18/02/2013 tarihli ibraname ve makbuz-temlikname karşılığında 184.099,25 TL. Davacının sigortalıs…İlaç Firması’na ödendiği görülmüştür.27/10/2012 tarihindeki Kaza sonucu hasar gören emtia Neman Merkez deposuna davalı şirketin başka bir aracı ile getirilip 16/11/2012 tarihinde…. İlaç’tan …araç şöförü … tarafından hasar tutanağı düzenlendiği görülmüştür. Tutanağa göre araç içerisinde bulunan 33 palet(974 koli) ürünün 954 kolisi zarar gördüğü, sadece 20 kolinin sağlam durumda olduğu,zararın araç devrilmesi ve mevcut hava durumunun yağışlı olmasıyla arttığı belirtilmiştir.CMR’nin 17.2 maddesi, “Taşımacının taşımayı yapmak için kullandığı kusurlu taşıtları, bu taşıtı kiraladığı kişinin veya vekilinin yahut çalışanlarının hata veya ihmallerinden sorumludur.” hükmüne havi olup, o halde davalı akdi taşıyıcı …VE TİC. LTD.ŞTİ. nakliyecilerin ve çalışanlarının kusur ve ihmallerinden sorumludur,hükmü düzenlenmiştir.Davalı …. Ltd. Şti. Vekilinin Davacı … Sigorta A.Ş.nin davacı sıfatına haiz olmadığına yönelik istinaf sebebi incelendiğinde;Dava, nakliyat emtia sigorta poliçesine dayalı rücuen tazminat istemine ilişkindir. Dosyaya ibraz edilen 02/10/2012 tarih 925368 sayılı sevk faturasına kayden ”mal mukabili”ödeme şekliyle gönderildiği ve davaya konu emtianın CIP satış suretiyle satıldığı belirtilmiş olup, bu satış türü, taşıma ve sigorta bedeli ödenmiş olarak yapılan satış ve teslim şeklini ifade etmektedir. Buna göre, taşıma sözleşmesi satıcı-gönderici tarafından yapılıp, alıcının taşıma sırasındaki hasar riskini karşılayacak sigorta poliçesinin de alıcı nam ve hesabına satıcı tarafından yaptırılması gerekmektedir.Somut olayda, davaya dayanak poliçede sigortalı, satıcı-gönderici olup Davalı …Ltd. Şti. Vekili cevap dilekçesinde ve yargılama aşamasında davacının aktif dava ehliyetinin olmadığı yönünde itirazda bulunmuş olup mahkemece bu yönde bir karar verilmediği ve gerekçeli kararında da bu itirazın değerlendirilmediği görülmüş olmakla Davalı … Ltd. Şti. Vekili’nin bu yöndeki istinaf sebebi yerinde görülmüştür.Davalı … Sigorta AŞ vekilinin henüz inceleme yapılmasına elverişli tüm deliller toplanmadan ve tamamlanmadan dava dosyasının bilirkişilere gönderildiği, bu yöndeki eksiklikler de raporun eksik incelemeye ve en önemlisi yeterli uzmanlıkları olmayan bilirkişiler tarafından düzenlenmesi sonucunu yarattığı, dosyada anılan rapora itirazı, yeni rapor alınması ve husumete yönelik istinaf sebepleri incelendiğinde;Davalı…Sigorta AŞ vekili 07/11/2013 tarihli cevap süresinin uzatılması talepli dilekçesinde zamanaşımı itirazında bulunmuş olup mahkemece bu yönde bir karar verilmediği ve gerekçeli kararda da bu hususun değerlendirilmediği görülmüştür.Davalı…Sigorta AŞ vekili duruşmalarda da husumet itirazında bulunduğu,mahkemece 17/05/2017 tarihli duruşmanın ara kararı ile husumet itirazının esasla birlikte değerlendirilmesine karar verildiği,gerekçeli kararda bu itirazın değerlendirilmediği görülmüştür.HMK’nın 320/2. maddesi uyarınca daha önce karar verilmeyen hallerde mahkeme, ilk duruşmada dava şartları ve ilk itirazlarla hak düşürücü süre ve zamanaşımı hakkında tarafları dinler; daha sonra tarafların iddia ve savunmaları çerçevesinde, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları tek tek tespit eder. HMK’nın 142. maddesine göre; ” Ön inceleme duruşması tamamlandıktan sonra, hakim tahkikata başlamadan önce, hak düşürücü süreler ile zamanaşımı hakkındaki itiraz ve def’ileri inceleyerek karara bağlar,”hükmü düzenlenmiştir.Bu durumda mahkemece Hukuk Muhakemeleri Kanununun emredici hükümleri yok sayılarak Hukuk Muhakemeleri Kanununu 33. maddesi hükmüne açıkça aykırı davranılması kamu düzenine aykırılık teşkil etmektedir. Mahkemece tensiple davalı sigorta şirketi nezdinde açılan hasar dosyasının istendiği, müzekkereye cevap verilmediği,bu hasar dosyası gelmeden bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, davalı sigorta tarafından dava tarihinden önce davacıya ödeme yapılıp temlik ve ibraname düzenlendiğini belirttiği,bu ibranamenin dosyada olmadığı, hasar dosyası gelmediğinden sigorta şirketinin sorumluluğunun devam edip etmediği bilirkişilercede tespit edilmediğinden davalı sigorta vekilinin bu yöndeki istinaf talebi yerinde görülmüştür.6100 Sayılı HMK’nin 353/1-a-6. maddesinde, tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması hususu davanın esası incelenmeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verilen hallerden sayılmıştır.Sonuç itibariyle, ilk derece mahkemesince yürütülen yargılamada Davalı …Sigorta AŞ vekili’nin zamanaşımı ve pasif dava ehliyeti(husumet) hakkındaki itirazlarının, Davalı … Ltd. Şti. Vekili’nin davacının aktif dava ehliyetinin olmadığı yönündeki itirazlarının değerlendirilmediği ve ilk derece mahkemesince uyuşmazlığın giderilmesi için gerekli ve esasa etkili olan delillerin toplanmamış ve değerlendirimemiş olması nedeniyle davalılar vekillerinin diğer istinaf nedenlerinin ve davacı vekilinin istinaf nedenlerinin bu aşamada değerlendirilmesi hukuken mümkün olmamış,anılan eksikliğin giderilmesi için mahkeme kararının HMK 353/1a-6 madde uyarınca kaldırılarak dosyanın mahkemesine gönderilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalıların istinaf başvurusunun KABULÜ ile; İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 04/10/2017 tarih ve 2014/1095 Esas – 2017/735 Karar sayılı kararının HMK 353/1-a-6 maddesi uyarınca ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
2-Davacının istinaf başvurusunun bu aşamada değerlendirilmesine yer olmadığına,
3-Harçlar Kanunu gereğince davalı … Uluslararası Taşımacılık ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yatırılan 98,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 1.432,00. TL istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine,
4-Harçlar Kanunu gereğince davalı … Sigorta A.Ş tarafından yatırılan 98,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 1.432,00. TL istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine,
5-Harçlar Kanunu gereğince davacı tarafından yatırılan 98,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 35,90 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
6-Davalılar tarafından ayrı ayrı yatırılan 98,10′ ar TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
7- UYAP sistemi üzerinden yapılan incelemede, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesi’ne gidiş – dönüş masrafının davacı avansından sarf edildiği anlaşılmakla; bu giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
8- Artan gider avansı olması halinde, avansı yatıran tarafa iadesine,
9-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 09/10/2019 tarihinde HMK 353/1-a6 maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.