Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2017/933 E. 2018/296 K. 04.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2017/933
KARAR NO : 2018/296
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARI VEREN
MAHKEME : Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 18/07/2017
DOSYA NUMARASI : 2015/953 Esas – 2017/615 Karar
DAVA : Rücuen Alacak ( Nakliyat Sigortası Kaynaklı)
KARAR TARİHİ : 04/04/2018
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı şirket vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Sözleşmesi ve İCC (A) 82 klozu hükümleri doğrultusunda sigortalı olan dava dışı … ‘e ait emtianın davalı alt taşıyıcının sorumluluğundaki .. . plaka sayılı araçla taşındığı sırada hasara uğradığını, ekspertiz çalışması sonucu tespit olunan 24.017,61 TL hasar bedelinin 07/07/ 2015 tarihinde sigortalıya ödendiğini, söz konusu hasardan taşımı işini fiilen gerçekleştiren davalı alt taşıyıcının sorumlu olduğunu beyanla 24.017,61 TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; İddia edilen hasarın müvekkil şirketle ilgisi bulunmadığını, taşımaya konu malların, davacı şirket sigortalısı tarafından müvekkil şirkete ait araca yüklenerek müvekkil şirkete teslim edildiğini, malların yüklenmesinde müvekkil şirketin bir faaliyeti bulunmadığını, söz konusu taşıma işinin davacı şirket sigortalısının talimatlarına uygun olarak yapıldığını,iddia edilen hasarın taşımadan değil olsa olsa yükleme, istifleme ya da ambalajlama hatasından kaynaklandığını, CMR 10. md. uyarınca “göndericinin kişilere malzemeye ve diğer yüklere gelecek zarar, ziyan ve hasardan, yükün kusurlu olarak ambalajlanmasından kaynaklanan masraflardan, taşımacıya karşı sorumlu olduğunu” yaklaşık 1 sene önce gerçekleştiği iddia edilen hasar ile ilgili ekspertiz incelemesinin müvekkili şirket yetkilisinin yokluğunda yapıldığını, varsayıma dayalı olarak müvekkil şirketin kusurlu görüldüğünü, taşımadaki kusur ve gerçek zararın ispatının gerektiğini,davacı tarafça mahkemeye sunulan ekspertiz raporunda, “müvekkili şirket tarafından taşıma işi yapılan 18 paletten 3 paletin alıcısına sağlam teslim edildiğinin, kalan 15 paketin ise 174 km uzaklıktaki alıcısına hasarlı olarak teslim edildiğinin, bunun da yeterli sabitleme yapılmamış olabileceği ve emtianın dağılıp saçılmış olabileceğinin, bu hususta kesin bir görüş verilmesinin mümkün olmadığı”nın ifade edildiğini,yine CMR 17/2’de, “Eğer kayıp, hasar veya gecikme istek sahibinin hatası veya ihmalinden, taşımacının hatasından değil de, istek sahibinin verdiği talimattan, yüke has bir kusurdan yahut da taşımacının önlenmesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelmiş ise, taşımacı sorumlu tutulmaz ’ dendiğini,taşıma işinin, davacı şirket sigortalısı olan … Lojistik tarafından müvekkili şirkete verilen taşıma talimatına uygun olarak gerçekleştirildiğini,söz konusu emtiaların, talimatta belirtilen boşaltma adresine getirildiğini,ekspertiz raporundan da anlaşılacağı üzere burada teslim edilen 3 pakette hasar kaydı ve iddiasının mevcut olmadığını, müvekkilinden talep edilen 24.017,61 TL tazminatın fahiş ve kabul edilemez bir miktar olduğunu, 4.377,20 Euro hasar tespit masrafının müvekkili şirketten talep edilemeyeceğini, dava konusu hasarla ilgili müvekkiline bildirim yapılmadığını, davaya konu edilen hasardan müvek kili şirketin iş bu dava ile haberdar olduğunu,ayrıca, davacının müvekkil şirkete gönderdiğini iddia ettiği rücu talepli yazının da müvekkil şirkete ulaşmadığını, alacağın zamanaşımına uğradığını iddia ederek reddini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ:
Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 18/07/2017 tarih 2015/953 Esas 2017/615 Karar sayılı gerekçeli kararı ile; ” … Toplanan deliller ile dosyadaki bilgi ve belgelere göre yapılan yargılama sonunda; Meydana gelen hasarın sonraki yükleme-aktarma ve istifleme ile sabitleme kusurundan kaynaklandığı, bu taşımada ara gönderilen … firmasının kusurundan dava dışı … firmasının sorumlu olduğu, CMR m.3 gereği ara gönderilenin dava dışı … firmasının ifa yardımcısı kabul edilmesi gerektiği, davacının sigorta sözleşmesi ve poliçe gereği sigorta ettireni olan …. firmasına rücu hakkı olmaması sebebi ile sigorta ettiren akdi taşıyıcı- organizatöre izafe edilen kusur ve buna bağlı olarak sorumluluğunda kalan zararı sigortacı sıfatı ile uhdesinde tutması ve davalının da dava dışı … gibi aktarmalı taşımayı üstlenen konumu gözetilerek aktarama kaynaklı zararda kusur oranının müterafik %50-%50 kabul edilmesi gerektiği, bu kusur oranı gözetilerek davalının sorumlu tutulabileceği rücuen tazminat miktarının 24.017.61 TL x 0.50= 12.008.81 TL hesaplandığı, sigorta ettirene ait gözüken kusur ve hesaplanan zarar bakımından yurt dışı ifa yardımcısı konumundaki.. firmasına rücu imkanı olduğu, davacı lehine hükmedilecek tazminata 17.10.2015 dava tarihinden itibaren TCMB kısa vadeli avanslarda uygulanan yıllık %10,50 oranında ticari temerrüt faizi olarak uygulanması gerektiği … ” gerekçeleri ile; davanın kısmen kabulü ile 12.008,81 TL nin 17/10/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, verilen karara karşı taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle;
Müvekkil Şirkete 9546036 sayılı Nakliyat Emtea Sigortası Abonman Sözleşmesi ve ona tekaddüm eden ICC (A)82 Klozu hükümleri kapsamında, … Ltd. Şti. (ve diğer menfaat sahipleri) adına sigortalı 18 Palet 785 parça brüt 6837 kg demir askı elemanlarının; dava dışı sigorta ettiren taşıyıcı …A.Ş. Tarafından Türkiye’den Almanya’ya, davalı alt taşıyanın sorumluluğunda… plakalı araçla taşınmak üzere davalı alt taşıyana tam ve sağlam teslim edilmiş olduğunu, 18 Kap emteanın 3 kabı 1. teslim yeri … de tahliye edildiğini akabinde kalan 15 kap emtianın araçtan indirilmeden … a nakledildiğini, birinci teslim noktası olan…adresinden … adresine taşımada ise 15 kap yükün davalı fiili taşıyıcı tarafından göndereni (birinci taşımada alıcı) …, gönderileni …. olacak şekilde taşındığı, 3 kap yükün boşaltılmasından sonra kalan 15 kap yükün dorseden tahliye edilmeden ve fiili aktarma olmadan aynı araçla taşınmış olduğunu, nakliye esnasında aracın sarsması, savurması vs. nedenlerle paletlerin birbirlerine veya araç kasasına çarpmak suretiyle emtiaların hasarlandığını, hasarın CMR taşıma belgesine not düşülmüş olduğunu,
Dava sürecinde bilirkişi raporlarına itiraz dilekçelerinde, taşıma sürecinde fiilen aktarma olmadığının belirtildiğini, 3 kap yük boşaltıldıktan sonra kalan 15 kap yükün aynı araçta/ dorsede taşındığını,
Hasarın sebebinin, bir kısım emtianın tesliminden sonra araç içinde boşalan yerin nazara alınmaması, 1. teslimden sonra 2. teslim adresine yapılan nakliye esnasında 1. teslimde tahliye edilen 3 kap yük sonrası araçta boşalan yer nazara alınmadan yapılan seferde, aracın sarsması, savurması vs. nedenlerle paletlerin birbirlerine veya araç kasasına çarpmak suretiyle emtiaların hasarlandığını, hasarın başta var olan hatalı istiflemeden/ yüklemeden kaynaklanmadığını, 2. taşımada gönderenin ( 1. taşımada gönderilen ) hiçbir surette taşımaya müdahale etmediğini, emtiaların 1. teslime kadar tam ve hasarsız taşındığını, bu hususun yükleme/ istiflemeden kaynaklanan bir hata olmadığının en açık ispatı olduğunu,
TTK. md. 863 uyarınca “durumun gereğinden” veya “ticari teamülden” aksi anlaşılmadıkça; gönderenin, eşyayı yükleme ve isitiflemeden sorumlu olduğunu, dava konusu uyuşmazlıkta fiili aktarma olmadığından gönderenin yükleme ve istiflemeyi yaptığının da kabul edilemeyeceğini, zira fiili gerçekte 2. taşımada gönderenin, hiçbir surette yükleme ve istiflemeye dahil olmadığını, aracın olduğu gibi yoluna devam ettiğini,
Neticede, 2. taşımada da yükleme ve istifleme dahi gönderenin dışında fiilen taşıyıcının sorumluluğunda gerçekleştiğinden meydana gelen hasarın tamamından fiili taşıyıcının sorumlu olduğunu beyanla;
İleri sürerek; Bakırköy 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 18/07/2017 tarih ve 2015/953 Esas – 2017/615 Karar sayılı kararının kaldırılarak davanın kabulüne, istinaf yargılama harç ve masrafları ile vekalet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle;
Her ne kadar müvekkil şirkete % 50 oranında kusur atfedilerek hüküm kurulmuşsa da dava konusu hasar olayı ile müvekkil şirketin bir ilgisi bulunmayıp taşımadaki kusur ve gerçek zararın ispat edilmediğini, aksi kanaatte olunması halinde ise de müvekkile yarı yarıya kusur atfedilmesinin hatalı olduğunu,
Müvekkilinin, malların taşınması dışında yükleme, istifleme ve sabitleme hususlarında herhangi bir faaliyeti olmadığını,
CMR 17/2 ve CMR 10 maddeleri uyarınca taşımacı olarak dava konusu olaydan kendisinin sorumlu tutulamayacağını,
Dava konusu hasarın sefer esnasında aracın sarsması vs nedenlerle birbirine veya araç kasasına çarpmak sureti ile oluştuğu kanaatinde söz edilerek müvekkil şirketin % 50 kusurlu kabul edildiğini, sigorta ettiren dava dışı …. firmasının, birden çok varış noktasına gidecek yükleri taşımaya verdiği, taşıma ve varış noktalarını bilerek yükleme ve istifleme gibi faaliyetleri üstlendiğinin dosya kapsamında sabit olduğunu, hal böyle iken müvekkile atfedilen kusur ve hükmün yasa ve mevzuata uygun olmadığını,
Taşıma işini gerçekleştiren aracın herhangi bir kazaya karışmadığını, yükleme ve boşaltmanın da müvekkile ait olmadığını, tüm paletlerin değil yalnızca birkaç palet malın hasarlı olduğunun belirtildiğini, hasarın kötü ambalaj, gerekli ve yeterli şekilde yapılmayan istifleme sonucunda olabileceğinin aşikar olup bu aşamalarda müvekkil şirketin faaliyeti olmadığını, ekspertiz raporunda da hasarın varsayıma dayalı olarak belirlendiğini, kusurun ispat edilemediğini,
Hükmün, faiz miktarı yönünden de hatalı olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla CMR 27 maddesi uyarınca yılda % 5 üzerinden faiz uygulanabileceğini,
Tüm bu hususlar dışında müvekkil şirketin, dava konusu hasardan açılan dava ile haberdar olmuş olup bu konudaki zaman aşımı itirazlarının da dikkate alınmadığını,
İleri sürerek; İstinaf taleplerinin kabulü ile birlikte kısmi kabul yönündeki mahkeme kararının kaldırılarak davanın tümüyle reddine, yargılama giderleri, vekalet ücreti ile istinaf harç ve masraflarının davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE DEĞERLENDİRME:
Dava, Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Sözleşmesi ile sigortalanan emtianın taşınması sırasında hasarlanmasından kaynaklanan alacağın rücuen tahsili istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, verilen karara karşı taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Dava konusu taşımaya ilişkin taşıma faturasının … Ticaret A.Ş tarafından … Ltd. Şti adına düzenlendiği, Uluslararası taşıma senedine göre de gönderenin … Ltd. Şti, alıcının…nakliyecinin … Tic Ltd. Şti. , teslim yerinin ise…-ALMANYA olduğu anlaşılmıştır.
Yine ikinci taşıma yerine ilişkin hamula senedine göre; gönderenin .. alıcının .. şirketi, taşımayı yapacak araç plakasının ise .. olduğu anlaşılmaktadır.
Sigorta ettireni dava dışı akdi taşıyıcı … Ticaret A.Ş, sigortalısı “sigorta ettirenin mallarını taşıdığı hakiki ve hükmi şahıslar” ( bu dosyada … Ltd. Şti ) olan ve davacı … şirketi tarafından düzenlenen Nakliyat Emtia Sigortası kapsamında bulunan 18 kap demir askı elamanlarının Türkiye’den Amanya’ya taşıma işini alt taşıyıcı olarak davalının üstlendiği, taşıma konusu 18 kap emtianın 3 kabının 1.teslim yerinde (…) alıcısına sağlam olarak teslim edildiği, kalan 15 kap emtianın ise ikinci bir CMR belgesi düzenlenerek araçtan indirilmeden 2.teslim yerine (…) taşındığı, burada yapılan kontrolde 15 kap emtianın kısmen hasar gördüğünün tespit edildiği ve hasırın CMR belgesine not edildiği, yapılan ekspertiz incelemesi sonucu davacı … şirketinin sigortalayan akdi taşıyıcı … A.Ş,’nin muvafakatini de alarak sigortalı … Ltd. Şti’ne 07/07/2015 tarihinde 24.017,61 TL ödeme yaparak aldığı ibraname ile iş bu rücu davasını açtığı anlaşılmıştır.
Sigortalayan Akdi taşıyıcı tarafından araç şoförüne verilen talimata göre 1.boşaltma yerinin … olduğu, buna göre gerek akdi taşıyıcı gerekse fiili taşıyıcının sigortalı emtiaları iki ayrı yere boşaltacaklarını bildikleri dosya kapsamına göre sabittir.
Taraflar arasındaki asıl ihtilaf hasarın neden kaynaklandığı ve bu hasardan dolayı taraflara izafe edilecek kusur oranlarının ne olduğu noktasında toplanmaktadır.
Davalı, yüklemeyi taşıtanın yaptığını ve hasarın kötü ambalaj, gerekli ve yeterli şekilde yapılmayan istifleme sonucunda oluştuğunu iddia etmekte, davacı ise; Hasarın sebebinin, 1. teslimden sonra 2. teslim adresine yapılan nakliye esnasında 1. teslimde tahliye edilen 3 kap yük sonrası araçta boşalan yer nazara alınmadan yapılan seferde, aracın sarsması, savurması vs. nedenlerle paletlerin birbirlerine veya araç kasasına çarpması sonucu oluştuğunu, hasarın başta var olan hatalı istiflemeden/ yüklemeden kaynaklanmadığını, 2. taşımada gönderenin ( 1. taşımada gönderilen ) hiçbir surette taşımaya müdahale etmediğini, emtiaların 1. teslime kadar tam ve hasarsız taşındığını, bu hususun yükleme/ istiflemeden kaynaklanan bir hata olmadığını ileri sürmektedir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin yerleşik kararlarında da ifade edildiği üzere; her nekadar yükleme ve istif gönderene ait olsa da, yükün sağlıklı taşınabilmesi ve hasara uğramaması için taşıyıcının yükleme ve istiflemeyi basiretli bir tacir gibi gözetmesi, hatalı bir yükleme varsa buna karşı çıkması ve yükün güvenli taşınabilmesi için gereken her türlü tedbiri alması gerekir. Yüke nezaret etme yükümlülüğünü yerine getirmeyen taşıyıcı, en azından müterafik kusurlu kabul edilmelidir. Taşıyıcının, genel olarak gerekli dikkat ve özeni gösterdiğini kanıtlaması yeterli olmayıp, ziya ve hasara neden olan olayın doğumunda da kusurlu olmadığını kanıtlaması gerekmektedir.
Somut olayda 18 kap demir askı elamanlarının Türkiye’den Amanya’ya taşıma işini alt taşıyıcı olarak davalının üstlendiği, taşıma konusu 18 kap emtianın 3 kabının 1.teslim yerinde (…) alıcısına sağlam olarak teslim edildiği, kalan 15 kap emtianın ise ikinci bir CMR belgesi düzenlenerek araçtan indirilmeden 2.teslim yerine ( …) taşındığı, burada yapılan kontrolde 15 kap emtianın kısmen hasar gördüğünün tespit edildiği birinci taşıma sonrasında boşaltılan emtianın boşluğunun doldurulmaması veya başlangıçta yüklemenin ona göre yapılmaması nedeniyle davalı taşıyıcının yüke nezaret yükümlülüğünü ihlal ettiği ve müterafık kusurlu olduğu ve İlk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporuna göre de gönderen ile taşıyanın eşit oranda oranında kusurlu oldukları tespit edildiğinden ilk derece mahkemesinin kabul ve gerekçesine göre yerinde görülmeyen taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı vekili ile davalı vekilinin istinaf başvurularının 6100 sayılı HMK’ nun 353/1-b/1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf eden taraflarca yatırılan 85,70′ er TL istinaf başvuru harçlarının hazineye gelir kaydına,
3- Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince davacı taraftan alınması gereken 35,90 TL harcın, davacı tarafından yatırılan 205,08 TL istinaf karar harcından mahsubu ile bakiye 169,18 TL’ nin talep halinde davacıya iadesine, 35,90 TL harcın hazineye gelir kaydına,
4- Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince davalı taraftan alınması gereken 820,32 TL istinaf karar harcından, istinaf eden davalı tarafından peşin olarak yatırılan 205,08 TL harcın mahsubu ile bakiye 615,24 TL’ nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5- İstinaf yargılama giderlerinin istinaf talep edenler üzerinde bırakılmasına,
6-Artan gider avansı varsa yatıran tarafa iadesine,
7-Kararın ilk derece mahkemesi tarafından taraflara tebliğe gönderilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 04/04/2018 tarihinde HMK’ nun 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.