Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2023/883 E. 2023/672 K. 03.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/883
KARAR NO: 2023/672
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 04/11/2022
NUMARASI: 2022/668 Esas – 2022/735 Karar
DAVA: Teminat Mektubunun İptali
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 03/05/2023
Davanın hukuki yarar yokluğundan reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, Borçlu …Ltd. Şti. Aleyhine temlik eden alacaklı Akbank tarafından ihtiyati haciz talep edildiğini ,İstanbul 7. ATM’nin 2007/444 D.İş sayılı karar ile talebin kabulüne karar verildiğini, müvekkili şirketin Beyoğlu … Noterliği’nin 03.06.2008 tarihli … yevmiye numaralı Alacak Temlik Sözleşmesi ile … T.A.Ş.’nin borçludan olan alacağını ve dolayısıyla teminat mektubu risk yükümlülüğünü üstlendiğini, bu sebeple temlik sözleşmesi kapsamında İstanbul 7. ATM’nin 2007/444 D.İş sayılı dosyasına sunulan … Bankası A.Ş. Merkez Şubesi’nin 33.750-TL bedelli teminat mektubunun komisyon ödeme yükümlüsünün müvekkili şirket haline geldiğini, müvekkilinin temlik sözleşmesi uyarınca riski sona eren teminat mektuplarını temlik eden bankaya iadesi etmesi ve iade edene kadar da komisyon masraflarını karşılaması gerektiğinden, davaya konu teminat mektubunun hükümsüz olduğundan iptali talebiyle işbu davayı açtıklarını, teminat mektubu ile teminat altına alınan riskin sona erdiğini,İstanbul 7. ATM’nin 2007/444 D.İş sayılı dosyası, teminat mektubunun aslıyla birlikte …ya gönderilerek imha edildiğini, derkenar sunulmasına rağmen banka tarafından risk düşümü yapılmadığını, bu nedenlerle; ihtiyati haciz dosyasına sunulan … Bankası A.Ş. Merkez Şubesi’nin 33.750-TL bedelli teminat mektubunun hükümsüz kaldığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: Mahkemece, davanın, İstanbul 7. ATM’nin 2007/444 D.İş sayılı dosyasına verilen banka teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitine ilişkin olduğu, dava dışı borçlu aleyhine alacaklı … T.A.Ş. tarafından ihtiyati haciz talep edildiği ve mahkemece talebin kabul edildiği, teminat olarak … Bankası A.Ş. Merkez Şubesi’nin 33.750-TL bedelli teminat mektubu sunulduğu, ihtiyati haciz kararının İstanbul …İcra Dairesinin … Esas (eski … Esas) sayılı dosyası ile uygulandığı ve dosyanın kapandığı, davacı şirket Beyoğlu … Noterliği’nin 03.06.2008 tarihli … yevmiye numaralı Alacak Temlik Sözleşmesi ile alacaklının borçludan olan alacağını teminat mektubu risk yükümlülüğünü üstlendiği,teminat mektubunun iadesi talebine karşılık İstanbul 7. ATM’nin cevabi yazısında: Mahkememizin 2007/444 D.İş sayılı dosyası içinde yer alan teminat mektubu aslı arşiv yönetmeliği gereğince saklama süresi dolduğundan imha edilmiştir. Dosya içindeki teminat mektubu aslı da dosya ile birlikte imha edildiğinden dolayı hükümsüz kaldığından herhangi bir hak ve alacağı kalmamıştır.” şeklinde belirtildiği,davaya konu teminat mektubunun iade şartlarının oluştuğu ve mahkemece hükümsüz kaldığı yönünde tespit yapıldığı gerekçesiyle davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili, derkenarın mahkeme ilamı olmadığını, hükümsüzlüğün tespiti için yargılama gerektiğini, müvekkilinin davayı açmasında hukuki yararı bulunduğunu, teminat mektubu ile teminat altına alınan riskin sona erdiğini, muhatap açısından sözleşmeden ve haksız fiilden doğan zamanaşımı sürelerinin dolduğunu, teminat mektubunun iade şartları oluşmasına ve derkenar sunulmasına rağmen banka tarafından risk düşümü yapılmadığını ileri sürerek, kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Eldeki dava, ihtiyati haciz kararı alınırken teminat olarak sunulan teminat mektubunun banka açısından risk kalmadığından hükümsüzlüğünün tespiti davasıdır. Niteliği gereği teminat mektubu hangi somut olaya ilişkin ve neyin teminatı olarak verilmiş ise ancak o sebepten kaynaklanan riskin gerçekleşmesi halinde paraya çevrilebilecektir. Dava konusu teminat mektubu temlik eden bankanın borçlu dava dışı şirketten olan alacağın tahsili için alınan ihtiyati haciz kararının teminatı olmak üzere ihtiyati haciz dosyasına sunulduğu ,arşivde bulunan değişik iş dosyasının saklama süresi dolduğundan dosya ile birlikte imha edildiği anlaşılmaktadır.Elde ki dava riskin sona erdiğinin tespiti talebini içerdiğinden teminat mektubunu düzenleyen, lehtara garanti veren bankaya husumet yöneltilmesi gerekmektedir. Risk kalmadığı ileri sürülen teminat mektuplarının hükümsüzlüğünün tespitine ilişkin davanın hasımsız görülmesi mümkün değildir. Davacının, teminat mektubu iade edilmedikçe komisyon vs. ödeme yükümlülüğü devam ettiğinden hükümsüzlüğünün tespitini ve iptalini talep etmekte hukuki yararı bulunmaktadır. Teminat mektubunun imha edildiğine ilişkin mahkemece verilen derkenar yazısı ilam niteliğinde olmadığından davacının teminat mektubunun hükümsüzlüğünü talep etmekte hukuki yararı bulunduğu halde bu gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru bulunmamıştır. Ancak ne var ki davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararı var ise de elde ki davanın hasımsız açıldığı, (Yargıtay 11 HD’nin 2008/7767 esas, 2010/589 karar sayılı ,21/01/2010 tarihli ilamı aynı yöndedir.) hasımsız açılan davanın bu sebeple reddi gerekirken hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi hatalı ise de ,yapılan bu hata eksiklik nedeniyle yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına, yeniden karar verilmeyerek hasımsız açılan davanın usulden reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 04/11/2022 Tarih 2022/668 Esas – 2022/735 Karar sayılı hükmün HMK.’nın 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA; “Hasımsız açılan davanın usulden reddine ” İlk derece yargılamasına ilişkin olarak; “Alınması gereken 179,90-TL karar ve ilam harcı ile 179,90-TL başvuru harcının davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,” Alınması gereken 492-TL istinaf başvuru harcının davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına, Davacı tarafından yapılan yargı giderlerinin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 03/05/2023