Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2023/876 E. 2023/755 K. 15.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/876
KARAR NO: 2023/755
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 15/11/2022
NUMARASI: 2022/708 Esas – 2022/758 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 15/05/2023
Davanın hukuki yarar yokluğundan reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, borçlu … Taah.ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine alacaklısı … bank T.A.Ş. tarafından ihtiyati haciz talepli dava ikame edildiğini ve teminat mektubu sunulduğunu, İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2006/1073 D.İş sayılı karar ile ihtiyati haciz talebinin kabulüne karar verildiğini, müvekkili şirketin Beyoğlu …Noterliği’nin 03.06.2008 tarihli … yevmiye numaralı Alacak Temlik Sözleşmesi ile … bank T.A.Ş.’nin borçludan olan alacağını ve dolayısıyla teminat mektubu risk yükümlülüğünü devir ve temlik aldığını, bu sebeple temlik sözleşmesi kapsamında İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2006/1073 D.İş sayılı dosyasına sunulan … Bankası T.A.O Genel Müdürlük Şubesi’nin … seri numaralı, 31.870,00-TL bedelli teminat mektubunun komisyon ödeme yükümlüsü de müvekkili şirket haline geldiğini, teminat mektubu ile teminat altına alınan risk sona erdiğini, muhatap açısından sözleşmeden ve haksız fiilden doğan zamanaşımı sürelerinin dolduğunu, somut olayda teminat mektubu 2006 tarihinde düzenlendiğini, işbu teminat mektubuna bağlı olarak verilen ihtiyati haciz kararından dolayı icra dosyası borçlusu olan muhatabın herhangi bir zarar iddiası veya hak talebi olmadığını, bu nedenle ilgili teminat mektubunun 2016 yılında zamanaşımına uğradığını, bu nedenlerle İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2006/1073 D.İş sayılı dosyasına sunulmuş olan … Bankası T.A.O Genel Müdürlük Şubesi’nin … seri numaralı, 31.870-TL bedelli teminat mektubunun hükümsüz kaldığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, davacı tarafından davaya konu teminat mektubunun iadesi talebine karşılık İstanbul 4.Asliye Ticaret Mahkemesinin cevabi yazısında: ” Mahkememizin 2006/1073 D.İş sayılı dosyası ve içerisinde yer alan teminat mektubu aslı arşiv yönetmeliği gereğince arşiv saklama süresi dolduğundan imha edilmiştir. Dosya içerisindeki teminat mektubu aslı da dosya ile birlikte imha edildiğinden dolayı hükümsüz kaldığından herhangi bir hak ve alacağı kalmamıştır.” şeklinde belirtildiği, sonuç olarak, davaya konu teminat mektubunun iade şartlarının oluştuğu ve mahkemesi tarafından hükümsüz kaldığı yönünde tespit yapıldığı gerekçesiyle davacının davasının hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili, derkenarın mahkeme ilamı olmadığını, hükümsüzlüğün tespiti için yargılama gerektiğini, müvekkilinin işbu davayı açmasında hukuki yararı olduğunu, teminat mektubu dayanağı riskin sona erdiğini, teminat mektubunun iade şartları oluşmasına ve derkenar sunulmasına rağmen banka tarafından risk düşümü yapılmadığını, müvekkili şirketin hükümsüz kalan teminat mektubu için komisyon ödemeye devam ettiğini, mektup bedelinin banka kayıtlarında risk olarak göründüğünü, müvekkili şirketin zarara uğradığını, kararın kaldırılarak, teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Eldeki dava, ihtiyati haciz kararı alınırken teminat olarak sunulan teminat mektubunun banka açısından risk kalmadığından hükümsüzlüğünün tespiti davasıdır. Niteliği gereği teminat mektubu hangi somut olaya ilişkin ve neyin teminatı olarak verilmiş ise ancak o sebepten kaynaklanan riskin gerçekleşmesi halinde paraya çevrilebilecektir. Dava konusu teminat mektubu temlik eden bankanın borçlu dava dışı şirketten olan alacağın tahsili için alınan ihtiyati haciz kararının teminatı olmak üzere ihtiyati haciz dosyasına sunulduğu, arşivde bulunan değişik iş dosyasının saklama süresi dolduğundan dosya ile birlikte imha edildiği anlaşılmaktadır. Elde ki dava riskin sona erdiğinin tespiti talebini içerdiğinden teminat mektubunu düzenleyen, lehtara garanti veren bankaya husumet yöneltilmesi gerekmektedir. Risk kalmadığı ileri sürülen teminat mektuplarının hükümsüzlüğünün tespitine ilişkin davanın hasımsız görülmesi mümkün değildir. Davacının, teminat mektubu iade edilmedikçe komisyon vs. ödeme yükümlülüğü devam ettiğinden hükümsüzlüğünün tespitini ve iptalini talep etmekte hukuki yararı bulunmaktadır. Teminat mektubunun imha edildiğine ilişkin mahkemece verilen derkenar yazısı ilam niteliğinde olmadığından davacının teminat mektubunun hükümsüzlüğünü talep etmekte hukuki yararı bulunduğu halde bu gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru bulunmamıştır. Ancak ne var ki davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararı var ise de elde ki davanın hasımsız açıldığı, (Yargıtay 11 HD’nin 2008/7767 Esas, 2010/589 Karar sayılı, 21/01/2010 tarihli ilamı aynı yöndedir.) hasımsız açılan davanın bu sebeple reddi gerekirken hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi hatalı ise de, yapılan bu hata eksiklik nedeniyle yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına, yeniden karar verilerek hasımsız açılan davanın usulden reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/11/2022 Tarih 2022/708 Esas – 2022/758 Karar sayılı hükmün HMK.’nın 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA; “Hasımsız açılan davanın usulden reddine ” İlk derece yargılamasına ilişkin olarak ;”Alınması gereken 179,90-TL karar ve ilam harcı ile 179,90-TL başvuru harcının davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,” Alınması gereken 492-TL istinaf başvuru harcının davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına, Davacı tarafından yapılan yargı giderlerinin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 15/05/2023