Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2023/721 E. 2023/561 K. 13.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/721
KARAR NO: 2023/561
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/02/2023
NUMARASI: 2023/132 Esas – 2023/150 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 13/04/2023
Davanın usulden reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, müvekkili şirketin, … Bankası’nın … no.lu çek hesabının sahibi olduğunu, çek koçanının içinden … ve … seri numaralı çek yapraklarının çalındığının veya kaybolduğunun anlaşıldığını, söz konusu çek yapraklarının doldurulmamış olup imzalı olduklarını, bu nedenle kötü niyetli üçüncü kişilerin haksız şekilde yararlanarak sebepsiz zenginleşmesine mahal vermemek ve müvekkilinin mağdur olmaması için ihtiyati tedbir kararı verilerek ödeme yasağı konulmasına ve çeklerin kayıp nedeniyle iptaline karar verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, boş çek yaprakları kambiyo senedi niteliğinde olmadığı gibi keşideci olan davacının iş bu iptal davasını açmakta hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle 6100 sayılı HMK’nın 114/1-h ve 115/1-2 maddeleri gereğince davanın dava şartı noksanlığı nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı, müvekkil şirketin çek koçanının içinden … ve … seri numaralı çek yapraklarının çalındığını, çek yapraklarının imzalı ama içlerinin boş olduğunu, mahkeme boş çek yapraklarının kıymetli evrak niteliğinde olmadığını iddia ettiğini, ancak çeklerin imzalı olduğundan kıymetli evrak niteliğinde olduğunu, somut hadisede müvekkili şirketin mağdur olduğunu ileri sürerek, işbu ödemeden men kararının teminatsız verilmesini, bununla birlikte mezkur çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, davacı şirkete ait çek koçanlarındaki 2 adet imzalı boş çek yaprağının çalındığı iddiasına dayalı çek iptali davasıdır. TTK’nın 780.madde de çekin senet metninde “çek” kelimesini, kayıtsız şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havaleyi, muhatabın ticaret unvanını, ödeme yerini, düzenleme tarihini ve yerini, düzenleyenin imzasını taşımak zorundadır. TTK’nın 781. madde de bu unsurları taşımayan senedin çek sayılmayacağı düzenlenmiştir. Tamamen boş çek yaprağı çalınması halinde çek doldurularak ibraz edildiği takdirde, keşidecinin hak talep eden hamile karşı İİK.72.maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanı mevcut bulunmaktadır. Hukuki yararının bulunması HMK.114/h maddesi uyarınca dava şartıdır. Yine TTK.651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. TTK. 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK.652.m) Somut olayda, çek imzalı ise, doldurulması mümkün olduğundan iptali talep edilebileceği, yargı uygulamasında kabul edilmektedir. Ancak, imzalı çekin de iptalini yine hamil isteyebilecektir. İlk derece mahkemesinin çeklerin kambiyo vasfı taşımadıklarından iptalinin istenemeyeceği yönündeki gerekçesi doğru değildir.Ne varki , Davacı keşideci ve çek hesabı sahibi olduğunu, çalınan 2 adet çekin imzalı ancak boş olduğu açıkça bildirildiğinden imzalı çek yapraklarının keşidecisi davacı olduğundan davacı hamil sıfatını haiz olmadığından eldeki iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır.Zayi nedeniyle çek iptali davasını, ancak kıymetli evrak niteliğinde bulunan çek hamilinin açabileceği gözetildiğinde davanın usulden reddine ilişkin karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamıştır. Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin istinaf sebepleri yerinde olmadığından istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına, Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 13/04/2023