Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2023/2218 E. 2023/1801 K. 21.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/2218
KARAR NO: 2023/1801
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/05/2023
NUMARASI: 2022/571 Esas – 2023/350 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 21/11/2023
Davanın reddine ilişkin verilen kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; Müvekkili …’un kardeşi …’un keşide etmiş olduğu ve yedinde bulundurduğu … Terazidere Şubesi, Keşidecisi … Market-…, Lehtarı … San. Tic. A.Ş olan … seri numaralı, 30/10/2022 tanzim tarihli, 240.648,32-TL bedelli çeki 10/05/2022 tarihinde lehtar … San. Tic. A.Ş’ye teslim etmek üzere çek teslim bordrosu ile teslim aldığını, çekin teslim alındıktan sonra kaybolduğunu açıklanan nedenlerle çek ile ilgili öncelikli olarak ödeme yasağı konulmasına, dava konusu çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: Mahkemece; Dava konusu çek hakkında ödemekten men kararı verilmiş ve ilgili bankaya bu karar bildirildiğini, bankanın 01/09/2022 tarihli cevabı ile söz konusu çek bedelinin ödenmemesi için sistemde alınabilecek tedbirlerin alındığını, yazı tarihi itibariyle çekin ibrazına ilişkin bir kayda rastlanılmadığını, söz konusu çekin keşide tarihinin henüz gelmediğini bildirdiği, dava konusu çekin keşide tarihi geçtikten sonra …’a çekin ibraz edilip edilmediği hususu tekrar sorulduğu, bankanın, 16/02/2023 tarihli cevabı ile yazı konusu çek bilgilerinin hatalı olduğunun düşünüldüğünü, bankalarının Terazidere/İstanbul şubesi nezdinde … seri nolu çek izlenmediğini, dosya konusu çek bilgilerinin veya çek görüntüsünün gönderilmesi durumunda tekrar araştırma yapılacağını bildirildiğini, muhatap banka tarafından dava konusu çekin izlenmediğinin belirtildiği ve davacı vekili tarafından da çekin fotokopisi veya görüntüsüne ilişkin bir belge bulunmadığının beyan edildiğini, sadece davacı ile dava dışı … arasında imzalanan çek teslim bordrosu başlıklı bir belgenin dosyaya sunulduğu görülmüş olup, dava konusu çekin varlığı ispatlanamadığını, dolayısıyla var olduğu ispatlanamayan çekin zayi olması nedeniyle iptali de talep edilemeyeceğinden ispatlanmayan davanın reddine karar verilmiştir
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili; çekin kaybolması durumu bilerek veya isteyerek gerçekleşen bir durum olmadığından öncesinde tahmin edilerek veya öngörülerek görselinin kaydedilmesi durumu söz konusu olmayacağını, müvekkili de teslim almış olduğu çeki kaybetmiş olduğundan işbu davayı açmak zaruri hale geldiğini, bu sebeple de çekin görüntüsünün olmaması sebebiyle davanın reddine karar verilmesi hukuka aykırı olduğunu, 09/05/2023 tarihli duruşma zaptında; “Davacı vekilinden soruldu: Çekin fotokopisi veya görüntüsüne ilişkin belge bizde de bulunmamaktadır. Sadece dava dilekçesinde ekli çek teslim bordrosu mevcuttur. Ayrıca ilanlar yaptırılmıştır bu nedenle de davanın reddine karar verilsin dedi.” olarak davanın reddini talep ettiğimiz yönünde zapta geçirilen beyanların kabulü mümkün olmadığını, bu yönde bir talepte bulunulmadığını, bankada yapılan araştırmanın tekrar yapılmasına gerek olmadığı yönünde bulunduğumuz beyanların hatalı şekilde zapta geçirildiğini, davanın reddine karar verilmesi yönünde hiçbir beyan bulunmadığı gibi; “Davacı vekilinden son söz olarak soruldu: davamızın kabulüne karar verilsin dedi.” olarak zapta geçtiğini, kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Uyuşmazlığa ilişkin yasal düzenleme TTK nun 818/s atfıyla uygulanacak TTK nun 757 ve devamı maddeleri uyarınca “iradesi dışında poliçe (çek) elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerinde ki asliye ticaret mahkemesinden muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.TTK 764(1) elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir” şeklinde olup, Mahkemece yasal ilanlar tamamlanmış; müdahale talep eden olmamıştır. Davacı her ne kadar keşidecinin kardeşi olsa da lehdara iletilmek üzere kendisine verildiğini ileri sürdüğünden ve beyanı aksine somut bir delil bulunmadığından çekin hamilinin davacı olduğunun kabulü ile, zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunduğu kabul edilmelidir. Esasen hasımsız olarak açılan ve mahkemece verilen kararın kesin hüküm niteliği de taşımayacağı bu türden davalarda, davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunması yeterlidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayii nedeniyle çek iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek, ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir. (Yargıtay 11.HD nin 2015/14291 esas 2016/2204 karar sayılı 29.2.2016 tarihli kararı) Somut olayda, davanın reddine neden olan tüm hususlar, esasen anılan davalarda tartışılacaktır. Muhatap banka tarafından ödeme yasağına ilişkin verilen cevapta çekin ibrazında ödenmemesi için gerekli önlemlerin alındığı bilgisi verilmesine karşın ikinci kez sorulduğunda çek bilgilerine rastlanılmadığı bildirildiği anlaşılmakta ise de, cevapların birbiri ile çeliştiği açıktır. Mahkemece yazılan ikinci müzekkerede hesap bilgisine yer verilmediği anlaşıldığından hesap numara bilgisini havi olacak şekilde yeniden yazı yazılarak çekin ibraz edilip edilmediği hususu netleştirilmeden, verilen çek bilgilerinde hata var ise düzeltilerek ilanlar yenilenmek suretiyle sonucuna göre bir karar verilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle; zayii nedeniyle çek iptali davası açabilmek için çek görüntüsünün ibrazı gerekmediği, çek bilgilerinin tamamı yazılarak çekin ibraz edilip edilmediği belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi yerinde görülmemiştir.İstinaf nedeni yerinde görülen davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, kararın kaldırılmasına dava yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09/05/2023 Tarih 2022/571 Esas – 2023/350 Karar sayılı hükmün HMK’nın 353(1)a-6 gereği KALDIRILMASINA; “Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine” Davacı tarafından yatırılan 269,85-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 21/11/2023