Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2023/2068 E. 2023/1662 K. 26.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/2068
KARAR NO: 2023/1662
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 02/06/2023
NUMARASI: 2022/1015 Esas – 2023/420 Karar
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
Davanın reddine ilişkin kararın, davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, müvekkili şirketin muhasebe ve defterlerini elektronik sistem üzerinde tuttuğunu, müvekkiline ait muhasebe ve e-defter verilerinin muhafaza edildiği … marka … model … seri numaralı bilgisayara ve verilere yapılan siber saldırı sonucunda erişiminin önemli ölçüde engellendiğini, kısmen muhasebe verilerine erişim sağlansa da muhafaza ve ibraz yükümlülüğü bulunan 2018-2022 yıllarına ait elektronik defter kayıt ve beratlarına ulaşılamadığını, dava konusu edilen verilerin kurtarılması için bilgisayarın yetkili firma laboratuvarına gönderildiğini ancak 27/12/2022 tarihli raporla verilerin kurtarılamadığının bildirildiğini ve Maliye Bakanlığı’na yapılacak başvuru için mahkemeden zayi belgesi alınması gerektiğini ileri sürerek, müvekkiline ait 2018-2022 yıllarına ait tüm e-defter kayıt ve beratları için zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, davacı tarafça siber saldırı sonucu 2018-2022 yıllarına ait defter kopya ve beratlarının kayıtlı olduğu serverin sistemden silindiği ileri sürümüş ise de, Elektronik Defter Genel Tebliği uyarınca ikincil örneklerin tutulduğunun ve bunlara da ulaşılamadığının ve basiretli bir iş adamının göstereceği tüm dikkat ve özenin gösterilmesi halinde dahi önlenemeyen bir sebepten ötürü zıyaa uğradığının ispatlanamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili, müvekkilinin ticari defter ve bilgilerinin bulut sistemde saklandığı özel bir program kullandığını, bu nedenle basiretli bir tacir gibi davranmış olduğunu, zayi belgesi isteminin sebebini teşkil eden olayların tahdidi olarak sayılmadığını, verilerin kopyasının bulunduğu Maliye Bakanlığı’ndan alınabilmesinin koşulunun mahkemece zayi belgesi kararı verilmesi olduğunu belirterek, ilk derece mahkemesinin kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
GEREKÇE: Dava, şirkete ait e-defter ve belgelerin kaybından kaynaklanan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. TTK’nın 82/7. maddesinde; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziya uğrarsa tacir ziyayı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği, davanın hasımsız olarak açılacağı belirtilmiştir. Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan 19/10/2019 tarih 30923 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 3 Sıra No’lu Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğle; elektronik ortamda tutulan defterlerin, vergi güvenliğini sağlamak ve virüs, siber saldırısı vb. diğer teknolojik ataklara karşı tedbir almak amacıyla ikincil kopyalarının gizliliği ve güvenliği sağlanmış şekilde Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinde ya da Başkanlıktan izin alabilen güvenli saklamacı kuruluşlar bünyesinde de saklanması zorunluluğu getirilmiştir (Bkz. Tebliğ m.4.4.1-e). Öte yandan, aynı Tebliğin 7.1. maddesinde, e-defter tutanların, Vergi Usul Kanununda belirtilen “Mücbir Sebep” halleri nedeniyle e-defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini isteyebilecekleri; mahkemeden zayi belgesinin temin edilmesini müteakip, zayi belgesi ile birlikte durumun Başkanlığa yazılı olarak bildirilmesi ve Başkanlık tarafından istenilen bilgi ve belgelerin ibraz edilmesi halinde, mükelleflerin zayi olan e-defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve bunlara ait yeni oluşturulan e-defter ve berat dosyalarının e-defter uygulaması aracılığı ile yeniden yüklenmesi için Başkanlık tarafından yazılı izin verileceği düzenlenmiştir. Siber saldırının önlenmesinin güçlüğü karşısında, TTK m.82’de sayılan sebepler kapsamında olduğunun kabulü gerekir. Somut olayda, siber saldırının davacının iradesi dışında gerçekleştiği, dolayısıyla kanunda yazılı sebepler kapsamında olduğu ve davacının basiretli olarak davranmamasının söz konusu olmadığı dikkate alındığında mahkemece verilmiş olan red kararının yerinde olmadığı ve gerekli araştırma yapılmadan karar verildiği anlaşılmıştır. Buna göre mahkemece, davacı şirketin bağlı bulunduğu Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na müzekkere yazılarak Tebliğ kapsamında gerekli işlemlerin ifası ve mevcut ise davacının e-defter ile beratlarının ikincil örneklerinin Başkanlık sisteminden temininin mümkün olup olmadığının tespitinden sonra değerlendirme yapılarak, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, kararın kaldırılmasına, davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 02/06/2023 tarih 2022/1015 Esas – 2023/420 Karar sayılı kararın HMK m.353(1)a-6 gereği KALDIRILMASINA; “Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE” Davacı tarafından yatırılan 269,85-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.26/10/2023