Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2023/1812 E. 2023/1409 K. 21.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1812
KARAR NO: 2023/1409
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/06/2023
NUMARASI: 2023/158 Esas – 2023/470 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
Davanın reddine ilişkin verilen kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; davacının … bank’tan olan çek hesabına dayanarak … nolu çeki takriben 2013 yılında hatırlamadığı bir firmaya/kişiye keşide ettiğini, daha sonra hatırladığı kadarı ile çeki ciro edilen birinden elden ödeme yaparak teslim aldığını, şirketin o dönem ortaklarından …’un otomobilinde 2013 yılında otomobilin camı kırılarak hırsızlık olayı yaşandığını, bu olayda şirkete ait bazı çekler, bilgisayar, telefon, nakit para vb.eşyaların çalındığını, davaya konu çekin de olay sırasında çalınmış olmasının kuvvetle muhtemel olduğunu, arada geçen yaklaşık 10 yıl süresince davaya konu çekin bulunamadığını, üstelik çekten dolayı ödeme talep kimsenin de olmadığını, yapılan araştırmalarda çekin akibeti hakkında hiçbir bilgiye ulaşılamadığını, bu nedenlerle davanın kabulüne, … bank … nolu çekin zayi olması nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, keşidecinin doğrudan doğruya mahkemeye çek iptali davası açma hakkı bulunmadığını, zayi nedeniyle iptal davası ancak hamil tarafından açılabileceğini, öte yandan iptal davasının konusunu, kıymetli evrak niteliğindeki çekler oluşturabilir. İptali istenen çekin davacının beyanına göre sadece bankası ve seri numarası bilindiğini, bu hali ile de bununla ilgili olarak zayi nedeniyle iptal davasının açılmasının mümkün olmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:İstinaf yoluna başvuran davacı vekili; şirketin çekin kaybolduğu dönem ortaklarından …’un otomobilinden 2013 yılında otomobilin camı kırılarak hırsızlık olayı yaşandığını, bu olayda şirkete ait bazı çekler, bilgisayar, telefon, nakit para vb. eşyalar çalındığını, kolluk kuvvetince tutanak tutulduğunu, şirketin İTO kayıtları ve olaya ilişkin tutanaklar ekte mevcut olduğunu, zikredilen çekin de bu olay sırasında çalınmış olması kuvvetle muhtemel olduğunu, aradan geçen 10 yıl süresince davaya konu çek bulunamadığını, çekten dolayı ödeme talep eden kimse de olmadığını, dava konusu çek ile ilgili bugüne kadar hiçbir icra takibi yapılmadığını, müvekkilinin, …bank … no.lu çekinin zayi olması sebebiyle iptaline karar verilmesini talep etmişti.
GEREKÇE: Dava, TTK.nun 818/s atfıyla uygulanması gereken , 757- 764. madde hükümlerine göre zayii nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. TTK.757-764.maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m) Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK.72.maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanları mevcut bulunmaktadır. HMK.114/h maddesi uyarınca davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartıdır.Yine TTK.651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Keşidecinin iptal kararı almakta hiç bir hukuki yararı bulunmamaktadır. Davacı keşidecinin, hamil adına bu davayı açma yetkisi, yani dava takip yetkisi de yoktur. Bu kapsamda davacı keşidecinin haklı hamil olduğu iddiasıyla iptal davası açma hakkının bulunmadığının kabulü gerekir.Her ne kadar ilk derece mahkemesi , gerekçede çek bilgileri verilmediğine yer verilmiş ise de ,bu bilgiler davacıdan sorularak tamamlanması mümkün olduğu halde davanın reddine gerekçe olmaz ise de ,davacı şirketin çek keşidecisi olduğu anlaşılmakla sonucu itibariyle davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamıştır. Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin istinaf sebebleri yerinde olmadığından istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına, Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 21/09/2023