Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2023/1060 E. 2023/816 K. 24.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1060
KARAR NO: 2023/816
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 07/02/2023
NUMARASI: 2021/736 Esas – 2023/85 Karar
DAVA: Alacak (Erken kapatmadan kaynaklanan )
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 24/05/2023
Davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen kararın davacı vekili tarafından davacı vekilinin istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, müvekkilinin, … Bankası Moda Şubesinden 2010 yılında 800.000-TL bedelli konut kredisi aldığını ve bu kredi ile ilgili olarak hesabından haksız kesintilerin yapılmış olduğunu, adı geçen bankanın, krediyi verirken ilgili evrakları müvekkiline eksik verdiğini, bu nedenle konut kredisi ile ilgili kesintilerin miktar ve diğer haksız kesintilerin taraflarınca tespit edilemediğini, haksız kesintilerin tespit edilerek, tüm hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 15.000-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, davacıdan tahsil edilen ücretlerin belirlenmesinde sermaye, munzam karşılık, ürün maliyeti, personel maliyeti, iletişim, kırtasiye ve vergisel yükümlülükler sonucu oluşan maliyetlerin rol aldığını, Merkez Bankası’nın 2006/1 sayılı tebliği ile faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ile sınırlarının serbestçe belirlendiğini, Genel Kredi Sözleşmesi kapsamında kullandırılan sabit faizli ticari kredilerin erken kapatılmasının bankanın kabul ve muvafakatine bağlı olduğunu, bankaca erken kapama tarihindeki hazine maliyeti ile mevcut kredinin bakiye faizi arasındaki fark hesaplanarak komisyon tutarının bulunduğunu ve bu tutarın ödenmesi kayıt ve şartı ile erken kapama işleminin yapılabildiğini belirtmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, davalı banka tarafından, davacı vekilinin itirazına konu olan, Taksitli Kredilerin kapatılması nedeniyle 3.350-TL dosya masrafı, 650-TL ekspertiz ücreti, 2.288,31-TL Kredi Hayat Sigortası prim tahsilatı 6.450-TL erken kapama ücreti ve 350-TL ipotek fek ücreti alındığı tespit edildiğini, davacı bankanın ticari kredi hizmeti kapsamında yaptığı işlemler için %0,4 (binde dört) oranında dosya masrafı ve %2 oranında erken kapama ücreti talep edilebileceğini, davacı tarafın iade talebinin taraflar arasında imzalanan İşyeri Kredi Sözleşmesinin 7., 16.ve 17.maddeleri ile ve bankanın deklere ettiği mevduat ve kredi faiz oranları ve katılma hesapları kâr ve zarara katılma oranları ile kredi işlemlerinde faiz dışında sağlanacak diğer menfaatler hakkında tebliğin 4. maddesine uygun olarak alınmış olduğunu, 650-TL ekspertiz ücretinin faturalandırılmayan 355-TL’sini talep edemeyeceğini, bu tutarın davacıya iade edilmesi gerektiğini, davacının davasının kısmen kabulü ile 355-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınıp ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: İstinaf yoluna başvuran davacı vekili; mahkemece karara esas alınan bilirkişi raporuna karşı sunulan dilekçe ve beyanların tümü göz ardı edildiğini, davalı bankadan alınan kredi Ticari işletme veya genel anlamda ticari kredi olmadığını, müvekkili kendi şahsı adına kredi aldığını ancak bankaca verilen kredi ticari kredi kategorisinde değerlendirildiğini, bu sebeple mahkemece karara esas alınan bilirkişi raporunda baz alınan ticari kredi ile ilgili değerlendirmelerin somut olaya uygun düşmediğini, banka tarafından kredi tahsisi öncesi sayfalarca içeriği olan sözleşme müvekkilinin gereği gibi bilgilendirilmeden, içeriği detaylı olarak açıklanmadan imzalatıldığını, Yargıtay’ın içtihatları sözleşmede yer alan haksız şartların tüketici için bağlayıcı olmayacağının ve bankalar tarafından tüketiciden alınan masraf ve komisyonların tüketiciye iadesine karar verildiğini, ticari kredilerde bankalar tarafından tahsil edilen dosya masrafı veya tahsis masrafı, imzalanan sözleşmelerin tip sözleşme olması ve bu masrafların zorunlu, makul ve belgeli masraf olmaması nedenleriyle kredi müşterisinden tahsil edilmemesi gereken masraf türlerinden olduğunu, müvekkilinden tahsil edilen tutarların tahsil edilebileceği düşünülse dahi davalı bankanın iş bu kalemlerin tahsilinde hukuka aykırı davrandığını, bankaların faiz dışı menfaat ve komisyon talep etmesi, talep edilen komisyon veya masrafın zorunlu, makul ve belgeli masraf olup olmadığı ve bankaların talep ettiği masraf ve komisyonları hangi giderler için alındığını kalem kalem tüm giderler için belgelendirmesi gerektiğini, davalı banka tarafından gerekli belgelendirmeler yapılmadığını, bilirkişi raporunun eksik ve hatalı olduğunu, mahkemece bu raporun karara esas alınması kabul edilemez olduğunu, bu sebeplerden dolayı kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, bankacılık hizmetleri sırasında davalı tarafından davacıdan tahsil edilen dosya masrafı, ekspertiz ücreti, ipotek tesis ücreti, ipotek fekki ücreti, erken ödeme kesintileri adı altında fazladan yapılan kesintilerin iadesi talebine ilişkindir. Somut olayda; davacı, … Bankası Moda Şubesinden 2010 yılında 800.000-TL bedelli konut kredisi aldığını ve bu kredi ile ilgili olarak hesabından haksız kesintilerin yapılmış olduğunu, adı geçen bankanın, krediyi verirken ilgili evrakları müvekkiline eksik verdiğini, bu nedenle konut kredisi ile ilgili kesintilerin miktar ve diğer haksız kesintilerin taraflarınca tespit edilemediğini, haksız kesintilerin tespit edilerek, tüm hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 15.000-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte iadesini istediği, mahkemece yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır. Davacı vekili kredinin konut kredisi olduğunu ileri sürse de kredinin işyeri kredisi bulunduğu belirlendiğinden ,taşınmazın niteliği itibariyle davacı tüketici olarak değerlendirilemeyeceğinden davacı vekilinin aksi yöndeki istinaf nedeni yerinde bulunmamıştır. Bankalarca masraf ve komisyon adı altında yapılan tahsilatların yasal dayanağı, bankacılık işlemlerinin gerçekleştirildiği tarihte yürürlükte bulunan 2014/6 sayılı Tebliğ ile değişik 2006/1 sayılı Tebliğ hükümleridir. 09.12.2006 tarihli Resmi Gazete’de Merkez Bankası tarafından yayınlanan ve 2014/6 sayılı Tebliğ ile güncellenen 2006/1 sayılı Tebliğin 3. maddesinde, bankalarca mevduata uygulanacak sabit veya değişken faiz oranlarının serbestçe belirleneceği, 4. maddesinde ise reeskont kaynaklı krediler dışındaki kredilere uygulanacak faiz oranları ile faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ve sınırlarının serbestçe belirleneceği kabul edilmiştir. Yine aynı Tebliğin 6/2. maddesine göre; bankalar, TCMBna bildirdikleri azami oranları aşmamak kaydıyla, mevduat ve kredi işlemlerinde uygulayacakları faiz oranlarını ve katılma hesaplarında uygulayacakları kâr ve zarara katılma oranlarını vadelerine göre tüm şubelerinde halkın görebileceği şekilde ilan eder ve bu oranları internet sitelerinde yayımlar. Bu durumda ticari kredilerde ve bankacılık işlemlerinde bankalar tarafından alınacak olan masrafların hukukilik denetimi yapılırken öncelikle, kredi sözleşmesiyle belirlenen bir oran olup olmadığı araştırılmalı, olması halinde bu oran üzerinden masraf tahsil edilebileceği kabul edilmeli, sözleşmeyle bir oran belirlenmediğinin tespiti halinde ise, bankanın masraflara ilişkin olarak belirlediği ve ilan ettiği oranlar bulunup bulunmadığı tespit edilmeli, varsa yine bu oran üzerinden masraf tahsil edilebileceği kabul edilmeli, ilan edilen bir oran veya tutar bulunmaması halinde ise, tahsil edilen masrafların emsal banka uygulamalarına göre orantılı olup olmadığı değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davalı banka ile davacı … arasında imzalanan İşyeri Kredi Sözleşmesi kapsamında, davacının 800.000-TL tutarlı Taksitli İşyeri Kredisi kullandırıldığı, davaya konu kredinin erken kapama tarihinde 320.810,08-TL anapara borç bakiyesinin mevcut olduğu, davacıya ait … no.lu vadesiz mevduat hesabında, davalı banka tarafından kullandırılan kredi nedeniyle; 17.08.2010 tarihinde dosya masrafı açıklaması ile 3.350-TL, 17.08.2010 tarihinde ekspertiz masrafı açıklaması ile 650-TL, 22.11.2010 tarihinde Kredi Hayat Sigortası prim tahsilatı açıklaması ile 2.288,31-TL (= 3 x 762,77 TL), 02.04.2014 tarihinde Erken Kapama ücreti olarak 6.450-TL, 02.04.2014 tarihinde İpotek Fek Ücreti açıklaması ile 350-TL, tahsilat yapıldığı belirlenmiştir.İlk derece mahkemesince emsal araştırması da yapılmış,tahsil olunan tutarlar ve oranların emsal banka uygulamalarına göre de makul olduğu, davalı banka tarafından davaya konu kredi için 650-TL ekspertiz masrafı ve 350-TL ipotek fek ücreti tahsil edildiği, BDDK tarafından yayımlanan yönetmelik gereği, davacı tarafından kullanılan işyeri kredisinin verilebilmesi için davalı banka tarafından yaptırılması zorunlu olan ve fatura ile belgelenen ekspertiz ücretini talep edilebileceği, bu durumda fatura ile belgelendirilemeyen ekspertiz ücretinin davacı tarafından davalı bankadan talep edilebileceği bildirilmiştir. Mahkemece; bankalar, davacı vekilinin itirazına konu olan, Taksitli Kredilerin kapatılması nedeniyle 3.350-TL dosya masrafı, 650-TL ekspertiz ücreti, 2.288,31-TL Kredi Hayat Sigortası prim tahsilatı 6.450-TL erken kapama ücreti ve 350-TL ipotek fek ücreti alındığı tesbit edilmiştir. Davalı bankanın ticari kredi hizmeti kapsamında yaptığı işlemler için %0,4 (binde dört) oranında dosya masrafı adı altında kredi tahsis komusyonu aldığı anlaşılmaktadır. Sözleşmenin imzalandığı tarih itibariyle genel işlem koşullarının düzenlendiği TBK henüz yürürlüğe girmemiştir. Tacir sıfatını haiz bankanın verdiği hizmet karşılığı %0.4 oranında kredi tahsis komisyonu alması bankacılık uygulaması gereği olduğu ve emsal uygulamaları aşmadığı , %2 oranında erken kapama ücretinin yine diğer emsaller düzeyinde olduğu ,ödenen sigorta priminin müşteri lehine olup geri istenemeyeceği ,kredi işlemlerinde faiz dışında sağlanacak diğer menfaatler hakkında tebliğin 4. maddesine uygun olarak alındığı, 650-TL ekspertiz ücretinin faturalandırılmayan 355-TL’sinin iadesi gerektiği gerekçesiyle ,fazlası belgelendirilmeyen ekpertiz ücreti dışındaki taleplerin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle; mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen kararda bir isabetsizlik bulunmadığından davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına, Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme HMK 362(1)-a maddesi uyarınca sonunda kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 24/05/2023