Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2023/1027 E. 2023/804 K. 22.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1027
KARAR NO: 2023/804
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 21/02/2023 (Ek Karar)
NUMARASI: 2023/11 D.İş 2023/11 Karar
TALEP: İhtiyati Hacze İtiraz
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 22/05/2023
İhtiyati hacze itirazın reddine ilişkin ek kararın ihtiyati hacze itiraz eden borçlular … Ltd. Şti. ve … Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TALEP: İhtiyati haciz talep eden vekili, borçlunun müvekkiline verdiği … Yalovayolu Şubesine ait 31/12/2022 keşide tarihli … seri numaralı 40.000-TL bedelli çekin süresi içerisinde bankaya ibraz edildiğini, karşılığı olmadığı için arkasının yazdırıldığını, akabinde çekin İstanbul …İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasından icra takibine konu edildiğini, rehinle teminat altına alınmamış olan 40.000-TL alacak karşılığında borçlunun; menkul, gayrimenkul mallarıyla, üçüncü kişilerdeki hak ve alacakları üzerine ihtiyaten haciz kararı verilmesini talep etmiştir.
D.İŞ KARAR: Mahkemece; İhtiyati haciz talebinin 40.000-TL bedel üzerinden %15 teminat ile kabulüne karar verilmiştir.
İTİRAZ: İhtiyati haciz kararına itiraz eden borçlular … Ltd. Şti. ve … Ltd. Şti. vekili;müvekkil şirketlerin ticaret sicil adresinin Bursa ili olduğunu, bu nedenle yetkili mahkemenin Bursa Mahkemeleri olduğunu, ihtiyati haciz kararı veren mahkememizin yetkisiz olduğunu,ihtiyati haciz talebinin kötü niyetli ve alacaklı olmayan kişilerce başlatıldığını, ihtiyati haciz isteyenin icra takibine kötü niyetli olarak giriştiğini, zira icra takibine konu çekten kaynaklı olarak müvekkili şirketlerin herhangi bir borcunun bulunmadığını, bu hususta yine tarafınca müvekkili şirketlerin borcu olmadığının tespiti için İstanbul 15. ATMnin 2023/37 esas sayılı dosyası ile menfi tespit davası açıldığını,kambiyo vasfını haiz olmayan çek bakımından, alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkında sahip olmadığının ortada olduğunu bildirip, ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
EK KARAR: Mahkemece, yetki itirazı yönünden çek incelendiğinde talep eden tarafça çekin süresi içinde muhatap bankaya ibraz edildiği, çek yönünden ödeme yasağı kararı bulunması nedeniyle ödeme yapılmadığı, muhatap bankaya ibraz edilen ve ödenmeyen çeke dayalı borç, bu şekilde aranması tüketildikten sonra götürülecek borç niteliğini kazanacağı ve HMK’nın 10. maddesi gereğince ifa yeri olarak TBK’nın 89. maddesinde belirtilen alacaklının yerleşim yeri mahkemesi de ihtiyati haciz talebinde yetkili mahkeme olacağı, somut olayda ihtiyati haciz talep edenin yerleşim yerinin Eyüpsultan/İstanbul olduğu mahkemenin yargı çevresinde bulunduğu bu nedenle mahkemenin yetkili olduğu gerekçesiyle yetki itirazının reddindiğer itirazları yönünden verilen ihtiyati haciz kararına karşı ihtiyati haczin dayandığı sebeplere, borca ve yetkiye itiraz edilebileceğinin İİK’nun 265.maddesinde düzenlendiği, talep tarihinde çekin vadesinin gelmiş ve süresinde de muhatap bankaya ibraz edildiği, itiraz edenlerin itirazlarının yargılamayı gerektirdiği, çek iptal davasında verilen ödemeden men kararının ihtiyati haciz kararı verilmesine engel oluşturmayacağı,ihtiyati haczin şartlarının oluştuğu, gerekçesiyle itirazın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati haciz kararına itiraz eden borçlular … Ltd. Şti. ve … Ltd. Şti. vekili; müvekkili şirketlerin ticaret sicil adreslerinin Bursa olup, yetkili mahkemelerin Bursa Mahkemeleri olduğunu, müvekkilleri arasında gerçekleşen ticari alım satımdan dolayı çekin verildiğini, yetkili hamil olan … Ltd. Şti. Uhdesinde iken çekin kaybolduğunu ve kıymetli evrak iptali davası açıldığını, çekin üçüncü şahıslara ciro edildiğini, ciro silsilesinde bulunan kişilerle müvekkili şirketlerin herhangi bir ticari ilişkisinin de bulunmadığını, ciro silsilesinde yer alan tüm şahıs ve tüzel kişilere ilişkin suç duyurusunda bulunulduğunu, ihtiyati haciz talebinin kötüniyetli ve alacaklı olmayan kişilerce başlatıldığını, İstanbul 15.ATMnin 2023/37 esas sayılı dosyası ile açılan menfi tespit davasının halen derdest olduğunu, kambiyo senedinin zayi olması nedeniyle ihtiyati haciz kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE: Talep, ihtiyati haciz kararına yönelik itiraza ilişkindir. İİK’nın 257. maddesi uyarınca ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için alacağın muaccel ve rehinle temin edilmemiş olması gerekmekte olup, çeke dayalı ihtiyati haciz taleplerinde, çek ile ilgili açılan zayi nedeniyle iptal davasında çek hakkında ödemeden men yasağı tedbirinin bulunması ihtiyati haciz kararı verilmesine engel olmayacaktır.(Yargıtay 11.HD 12.10.2012 tarih 2012/13177 E- 2012/16038 K. sayılı ilamı ). İhtiyati hacze itiraz İİK’nın 265. maddesinde düzenlenmiş olup; Borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyatî haczin dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı; huzuriyle yapılan hacizlerde haczin tatbiki, aksi hâlde haciz tutanağının kendisine tebliği tarihinden itibaren yedi gün içinde mahkemeye müracaatla itiraz edebilir. Mahkeme, gösterilen sebeplere hasren tetkikat yaparak itirazı kabul veya reddeder. Ödeme aracı olan çek kural olarak muhatap bankaya süresinde yapılacak ibraz ile muhatap banka ödenir. Ancak, muhatap banka kambiyo ilişkisinin tarafı değildir. Düzenleyende teknik anlamda borçlu değildir. Çekte sadece müracaat borçluları bulunur. Hamil senette imzası bulunanlara karşı kambiyo ilişkisine dayalı başvuru hakkına sahiptir. Çekin süresinde ibraz edilmemesi ve ödenmemenin tespit edilmemesi halinde hamil başvuru hakkını kaybeder. Para borçları TBK 89/2 gereğince kural olarak götürülecek borçlardandır. Kambiyo senetlerine bağlanan belirli bir para borcu ise, poliçe ve bono da vadede, çekte ibraz süresinde senet ödeyecek olan kişiye götürülecek borçtan aranılacak borca dönüşür. Kambiyo senedine bağlanan borcun ödeme yeri, kambiyo senedine yazılan kayıt nedeniyle, tarafların açık iradesiyle belirlendiğinden TBK 89/2 uygulanamayacaktır. Lehine kambiyo senedi düzenlenen ve senet üzerinde imzası bulunan diğer kişiler senet üzerinde yer alan ödeme yerini görerek borç altına girmektedirler veya alacak haklarını devir almaktadır. Yerleşim yeri ödeme yerinden başka bir yerde bulunan başvuru borçlularına yapılacak başvuruda ihbar gerekli ve yeterlidir. Bu kişiler senette belirtilen ödeme yerinde bedeli ödemelidir. Söz konusu borcun niteliği götürülecek borçtur. Ancak yerleşim yeri ödeme yeri olan kişilerin borcu ise aranılacak borç olmaya devam edeceğinden borcun ödenmesi için alacaklının senedi ibraz etmesi gerekir. Bu çerçevede başvuru borçluları açısından aranılacak borç götürülecek borca dönüşse dahi ödeme yeri esas unsur olduğundan alacaklı kambiyo senetlerine özgü takip yoluna kendi yerleşim yerinde başvuramayacaktır.(Mehmet Emin Yıkmaz, (Çekten doğan borcun aranılacak borçtan götürülecek borca dönüşmesi sorunu, Dergipark.) “Yargıtay HGK’da aynı konuda “Kambiyo senedine dayalı alacaklar aranacak borçlardan olduğundan (TTK m.755,796) götürülecek borçlar hakkında uygulanabilen TBK’nın 89. maddesinin 1. fıkrası bu alacaklar hakkında uygulanmaz. Başka bir anlatımla alacaklı HMK’nın 10. maddesi uyarınca kendi yerleşim yerinde kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapamaz. ” (Yargıtay HGK’nın 2017/12-741 Esas – 2019/382 Karar 02/04/2019 tarihli emsal kararı) denilmiştir. Dairemizin yerleşik uygulaması aynı yöndedir. İlk derece mahkemesinin alacaklının ikametgahında takip yapılabileceğine ilişkin kabulü yerinde bulunmamıştır.Ancak ; çek borçlusu … Ticaret Ltd. Şti.’nin ticaret sicilde kayıtlı adresinin Sarıyer olduğu, HMK 7/2 gereği ihtiyati haciz kararını veren mahkemenin yetkili olduğu, mahkemenin yetki itirazının reddine ilişkin gerekçesi yerinde olmamakla birlikte yetki itirazının reddine karar verilmesinde sonucu itibariyle isabetsizlik bulunmamaktadır. Somut olayda; vadesi geçmiş unsurları tamam kambiyo senedine dayalı olarak ihtiyati haciz kararı verilmiştir. İhtiyati haciz kararına ancak İİK 265.madde de yazılı sebeplerle itiraz edilebilir. İhtiyati haciz yargılamasında tahkikat yapılması mümkün bulunmamaktadır. Bunun dışında menfi tespit, istihkak veya itirazın iptali davasında ileri sürülebilecek hususlar, ihtiyati haciz kararına itiraz olarak ileri sürülemez. İhtiyati haciz aşamasında yargılama ve tahkikat yapılabilmesi de mümkün değildir.İhtiyati haciz kararı ibraz edilen çeke dayalı verildiğinden itirazın reddine yönelik ek kararda hukuka aykırılık görülmemiştir.İstinaf sebepleri yerinde olmayan itiraz eden borçlular vekilinin başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Açıklanan nedenlerle, itiraz eden borçlular vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: İhtiyati haciz kararına itiraz eden borçlular … Ltd. Şti. ve … Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına, İhtiyati haciz kararına itiraz eden borçlular tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-f maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.22/05/2023