Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/2386
KARAR NO: 2023/592
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 12/05/2022
NUMARASI: 2021/82 Esas – 2022/352 Karar
DAVA: Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 17/04/2023
Davanın zamanaşımı nedeniyle reddine ilişkin verilen kararın davalı …Ltd. Şti. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, davalı sigorta şirketine CMR sigortası ile sigortalı diğer davalı …Tic Ltd Şti firmasına ait … plakalı kupa, … plakalı dorse, diğer davalı … yönetimindeki aracın müvekkili şirkete ait 19.600 Kg pamuk nakliyesi esnasında kısmen yandığını, dorsenin yanması sonucunda kumaşların büyük ölçüde zayi olduğunu, davalı şirketin uhdesinde CMR sigortası mevcut olduğunu CMRde taşıyıcılara zorunlu sigorta yaptırma zorunluluğu getirilmemiş ise de Avrupa ülkelerinde bu sigortayı yapmamış araçları ülkelerine kabul etmedikleri için CMR sigortasını yaptırmaları zorunlu haline geldiğini,adeta taşıyıcılar bakımından zorunlu bir mali sorumluluk sigortası şekline dönüştüğünü,10/08/2019 tarihinde yangın nedeniyle meydana gelen maddi zarar sebebiyle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile, HMK nın 107 maddesine göre belirlenecek maddi tazminatın şimdilik 1.000 -TL alacağın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi işletilerek( davalı … Sigorta AŞ için poliçe sorumluluk sınırlarına göre), diğer davalılar yönünden olay tarihinden itibaren zararın tamamının müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
ISLAH: Davacı vekili 24/02/2022 tarihli dilekçesi ile davayı 501.500-TL olarak ıslah ederek ıslah harcını tamamlamıştır.
CEVAP: 1-Davalı … Taş. Ltd.Şti; davacı davasını belirsiz alacak olarak açmış ise de taşınan emtianın fatura değeri dikkate alındığında davacının taşıma sırasında kısmi hasar gördüğünü belirttiği malların ne kadarının hasara uğradığını tespit etmesinin mümkün olduğunu, bu nedenle davacının iş bu davayı belirsiz alacak davası olarak açılması hukuken mümkün olmadığını,hasar bildirimi yönünden CMR 30 maddesinde gönderilerin malı taşıyıcı ile birlikte kontrol ederek ihtirazı kayıt ileri sürmesi gerektiğini ,aksi halde ispat edilinceye kadar gönderilerin eşyayı taşıma senedinde yazılı olduğu şekilde teslim aldığının varsayılacağı, ihtirazı kaydın ziyan ve hasarın haricen belli olduğu durumlarda en geç eşyanın teslimi anında, zararın haricen belli olmadığı durumda ise en geç pazar ve resmi tatil günleri hariç teslim tarihini izleyen yedi gün içinde ileri sürmesi ve haricen belli olmayan ziya ve hasarlarda ihtirazı kaydın yazılı olmasının zorunlu olduğunu, ancak davacının davalı taşıyıcı şirkete yazılı bir hasar ihbarı yapmadığını,CMR 32 maddesine göre CMR kapsamında yapılan taşımalardan doğacak davaların bir yıl içinde açılması gerektiğini, yangının 10/08/2019 da meydana geldiğini, davayı 28/01/2021 tarihinde açtığını,talebin zamanaşımına uğradığından reddi gerektiğini, davacının hasar ihbarı bulunmadığı gibi taleplerinin zamanaşımına uğraması nedeniyle davanın usulden reddine, mahkemenin esasa girmesi halinde dava konusu taleplerin diğer davalı nakliyat sigortacısı … Sigortanın sorumluluğunda olmasından dolayı davanın müvekkil davalı yönünden esastan reddine karar verilmesi talep etmiştir. 2-Davalı … Sigorta AŞ vekili; davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığını, her ne kadar davalı şirket pamuk kumaş emtiasının hasar gördüğü iddiasıyla davayı açmış ise de hasardan maddi bir kayba uğradığını ispat edemediğini,davanın belirsiz alacak davası niteliğinde açılmasının mümkün olmadığını, ayrıca yapılan taşımalardan doğacak davaların bir yıl içinde açılması gerektiğini, davacının davayı süresi içinde açmadığını, zamanaşımı nedeni ile davanın reddini talep ettiklerini,meydana gelen hasarlanma olayı müvekkili şirket nezdinde tanzim edilen poliçe teminatı dışında kaldığını, sigorta şirketinin karşı tarafa herhangi bir tazminat ödeme yükümlülüğü bulunmadığını, davacının dava dilekçesinde talep ettiği tazminat tutarına ve talep edilen faize ve faiz türüne itiraz ettiklerini beyan ederek öncelikle davanın usul yönünden, her halde esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir. 3- Davalı … davaya cevap dilekçesi sunmamıştır.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: Mahkemece, hasarın 10.08.2019 tarihinde meydana geldiğini, zamanaşımı süresi 16.10.2020-24.11.2020 tarihlerinde arabuluculuk nedeni ile, 13.03.2020-15.06.2020 tarihleri arasında 7226 sayılı yasa uyarınca işlemediğini, toplam da zamanaşımı süresi 4 ay 10 gün süreyle durduğunu, hasar tarihine bu süre eklendiğinde 20.12.2019 tarihine ulaşılmış olup bu durumda dava açmak için bir yıllık zamanaşımı süresi 20.12.2020 tarihinde dolduğu gerekçesiyle , davanın zamanaşımı süresi içinde açılmadığından reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı …Ltd. Şti. Vekili; 6098 sayılı TBK’nın 146-161 maddeleri arasında düzenlenen zamanaşımı, hakkın ileri sürülmesini engelleyici nitelikte olup, alacak hakkı alacaklı tarafından, yasanın öngördüğü süre ve koşullar içinde talep edilmediğinde etkin bir hukuki himayeden, başka bir deyişle, dava yoluyla elde edilebilme olanağından yoksun bırakıldığını,zamanaşımının usule ile ilgili bir mesele olmadığını, hakkın esasına müteallik bir mesele olduğunu, davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi nedeniyle ilamın 4 numaralı bendinde ki vekalet ücretine ilişkin kısmın usul ve yasaya aykırı olduğunu, bu kısmın kaldırılarak davalı yararına nispi vekalet ücretine hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, davacı sigorta şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki hasar nedeni ile uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince davanın zamanaşımı nedeniyle reddine, davalılar …Ltd. Şti. ve … Sigorta A.Ş. lehine maktu vekalet ücreti takdirine karar verilmiş, karara karşı davalı …Ltd. Şti. Vekili lehine nispi vekalet ücreti takdiri gerektiği nedeniyle istinaf yoluna başvurmuş, hüküm diğer yönleriyle kesinleşmiştir. “Zamanaşımı, hakkın ileri sürülmesini engelleyici nitelikte olup, alacak hakkı alacaklı tarafından, yasanın öngördüğü süre ve koşullar içinde talep edilmediğinde etkin bir hukuki himayeden, başka bir deyişle, dava yoluyla elde edilebilme olanağından yoksun bırakılmaktadır. Zamanaşımına uğrayan alacağın tahsili hususunda Devlet kendi gücünü kullanmaktan vazgeçmekte, böylece söz konusu alacağın ödenip ödenmemesi keyfiyeti borçlunun iradesine bırakılmaktadır. Şu halde zamanaşımına uğrayan alacak ortadan kalkmamakla beraber, artık doğal bir borç (Obligatio naturalis) haline gelmektedir. Ancak belirtmek gerekir ki, alacağın salt zamanaşımına uğramış olması, onun eksik bir borca dönüşmesi için yeterli değildir; bunun için borçlunun, kendisine karşı açılmış olan alacak davasında alacaklıya yönelik bir def’ide bulunması gerekir..(Yargıtay HGK nın 2013/1626 esas , 2015/1187 karar sayılı 08/04/2015 tarihli ilamı ) Zamanaşımı hukuki niteliği itibariyle, maddi hukuktan kaynaklanan bir def’i olup; usul hukuku anlamında ise, bir savunma aracı olduğu gözönüne alındığında davalı … ltd.şti vekilinin nispi vekalet ücreti takdir edilmesi gerektiğine ilişkin istinaf sebebi yerinde bulunmuştur. Yargılama esnasında davanın ıslah edilerek 501.500-TL’ye çıkartıldığı harcının yatırıldığı , davanın zamanaşımı nedeniyle reddi nedeniyle nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden maktu vekalet ücretine hükmedilmesi doğru değil ise de yapılan hata/eksiklik nedeniyle yeniden yargılama yapılmasına gerek görülmediğinden davalı …Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, davalı …Ltd. Şti. yönünden vekalet ücretine ilişkin kısmın kaldırılmasına, hükmün kesinleşen kısımlarının tekrarı ile yeniden hüküm verilerek davalı …Ltd. Şti. yararına nispi vekalet ücreti takdirine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davalı …Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne; İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 12/05/2022 Tarih 2021/82 Esas – 2022/352 Karar sayılı kararın HMK 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA; “Davanın zamanaşımı nedeniyle reddine” İlk derece mahkemesine ilişkin olarak; “Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 179,90-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından yatırılan 8.687,29‬-TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 8.507,39‬‬-TL fazla harcın talep halinde davacıya iadesine, Arabulucuk ücret tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabulucuk ücreti olan 1.360-TL’nin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına, Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, Davalılar yararına takdir olunan 73.165-TL(vekalet ücretinin 5.100-TL si davalılar … ve … Sigorta AŞ müştereken her iki davalıya, kalanı ise … lehine tahsil olunacaktır.) davacıdan alınarak davalılara ödenmesine, Karar kesinleştiğinde ve talep halinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine” İstinaf yoluna başvuran davalı …Ltd. Şti tarafından yatırılan 80,70‬-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Davacı tarafça yapılan istinaf yargı giderinin üzerinde bırakılmasına, davalı …Ltd. Şti tarafça yapılan 13,50-TL yargı giderinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine, HMK ‘nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 17/04/2023