Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2022/227 E. 2022/190 K. 03.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/227
KARAR NO: 2022/190
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 13/12/2021
NUMARASI: 2021/777 Esas – 2021/831 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 03/02/2022
Davanın reddine ilişkin verilen kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; bankanın müşterisi olan … Şirketinin (Vergi No:…), banka’nın Salıpazarı Girişimci Şubesine başvurarak kendilerine çek defteri verilmesini talep ettiğini, bankanın çek defteri basma hizmeti aldığı firmadan keşideci … Şirketi olan 100 yapraklık çek defteri basılmasını talep ettiğini, çeklerin firma tarafından davacı Banka’ya gönderilmesi için … KARGO’ya teslim edildiğini, … Anonim Şirketinin keşidecisi olduğu çeklerin … kargo tarafından banka’ya teslim edilemediğini, yapılan araştırmalarda çek defterinin de içerisinde olduğu 37 adet evrak, … Kargo çalışanı … tarafından Keşide Edilmemiş ( boş );…, … ,… , …,…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, .., …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … Numaralı çeklerin çaldırıldığını, çalınan çekler hakkında İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığına müracaat edildiğini 2021/49509 Soruşturma numarası ile soruşturmanın devam ettiğini, çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:Mahkemece, çeki zayi eden hamil açabileceğini, hamil dışındaki kişilerin zayi nedeniyle çek iptali talebinde bulunma hakkı olmadığını, dava konusu çeklerin boş çek yaprakları olduğunu, TTK nun 781.maddeye göre imzasız boş çek yaprakları çek vasfında olmadığını, bu nedenlerle davacının çek hamili olmaması ve dava konusu çeklerin kıymetli evrak vasfında olmaması nedeniyle koşulları oluşmayan davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:İstinaf yoluna başvuran davacı vekili; müvekkili bankanın seri numaraları belirtilen çeklerin ödenmesinde, tedavülünde, çekten kaynaklanan rizikolarda hukuki sorumluluğu bulunduğunu, müvekkili banka objektif özen yükümlülüğünü yerine getirmiş olmasına rağmen müşterisine karşı yükümlülük altında olduğunu,mahkeme TTK ‘nın 818/ 1 – sve 757 ve devamı maddelerince çeki zayi eden hamilin açabileceğini belirttiğini, çek zilyetliğinin devri, hamilin çek üzerindeki fiili hâkimiyetini kendi iradesiyle bir başkasının kullanımına bırakması şeklinde olacağını, çek zilyetliğinin devri hamilin iradesi hata, hile veya tehdit vb. ile sakatlanmışsa da, çekin zayi edildiğini kabul etmek gerektiğini, somut olayda Seri numarası belirtilen çekler, dava dışı … Tic. AŞ ‘ne teslim edilmeden çalındığını, seri numarası belirtilen çekler hamilin iradesi dışında sakatlanmış olup zayi olması gerektiğini, müvekkili bankanın müşterisi arasındaki ilişki vekalet ilişkisi olduğundan çeki zayi eden hamil dışında müvekkili bankanında bu davayı açmasında hukuki yararı bulunduğunu, kararın kaldırılmasını davasının kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:Dava; zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m) TTK nun 780.madde de çek’in senet metninde “çek” kelimesini ,.kayıtsız şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havaleyi ,muhatabın ticaret ünvanını ,ödeme yerini ,düzenleme tarihini ve yerini ,düzenleyenin imzasını taşımak zorundadır. TTK nun 781.madde de bu unsurları taşımayan senedin çek sayılmayacağı düzenlenmiştir. Tamamen boş çek yaprağı çalınması halinde çek doldurularak ibraz edildiği takdirde,keşidecinin hak talep eden hamile karşı İİK.72.maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanı mevcut bulunmaktadır.Hukuki yararının bulunması HMK.114/h maddesi uyarınca dava şartıdır. Yine TTK.651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Somut olayda davacı, çeklerin hamili değil çeklerin bağlı olduğu hesabın sahibi keşideciye vekaleten açıldığı kabul edilse dahi çekler henüz keşide dahi edilmemiş yani kambiyo vasfını haiz olmayan çek hesabı sahibine de teslim edilmemiş boş çek yaprakları olduğu açıklanmıştır.Davacının boş çekler için iptal talebinde hukuki yararı bulunmamaktadır.Bu sebeblerle iptal talebinin reddine yönelik karara karşı ileri sürülen istinaf sebebleri yerinde görülmemiştir. Davacının çek hamili olmaması ve boş çek yapraklarının kıymetli evrak vasfında olmaması nedeniyle koşulları oluşmayan davanın reddine ilişkin hükme yönelik ileri sürülen istinaf sebebleri yerinde görülmemiş, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle:Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK ‘nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına,Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK.’nın 362(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere, oy birliği ile karar verildi. 03/02/2022