Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2022/2164 E. 2022/1596 K. 14.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/2164
KARAR NO: 2022/1596
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 28/06/2022
NUMARASI: 2021/315 Esas – 2022/483 Karar
DAVA: Karşılıksız Çek Şerhinin Düzeltilmesi
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 14/11/2022
Davanın usulden reddine ilişkin hükmün davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, müvekkili şirketin davalı bankanın çek hesabı müşterisi olduğunu, …bank Tosya Şubesi’nin 15/07/2017 keşide tarihli 65.000-TL bedelli … çek nolu çekin ibrazında “karşılıksız işlemi” yaptığını,,yapılan karşılıksız işleminin hatalı olduğunu, müvekkili şirketin müşterek çift imza ile temsil ve ilzam olduğunu, dava konusu çekin tek imza ile tedavül ettiğini, müşterek çift imza ile temsil ve ilzam olunan müvekkili şirketin söz konusu çek bedelini ödemekle yükümlü olmadığını, çekle ilgili olarak Tosya İcra Dairesinin … esas sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığını, davalı bankanın karşılıksız işlemi yapmadan çeki hamile iade etmesi gerektiğini,İcra Hukuk Mahkemesinin 31/10/2018 tarih ve 2018/22 Esas – 2018/36 Karar sayılı kararı ile takibin durdurulması nedeniyle mali yönden herhangi bir zarara uğramadığını ,çek hakkında karşılıksız işlemi yapılması yönündeki banka kaydının düzeltilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, davacı şirketin keşidecisi olduğu çekin elektronik takas ortamında müvekkil bankaya ibraz edildiğini, müvekkilinin muhatap banka olduğunu,çekin kanuni unsurlarının süresinde ibrazında muhatap banka tarafından yapılması gerekenler ve karşılıksızdır işleminin yapılmasına dair usullerin 5941 sayılı Çek Kanunu’nda ve 6102 sayılı TTK’ da düzenlendiğini, 5941 sayılı Kanun’un 7/(5). Maddesinde; cezai müeyyide içerdiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, davacı şirketin 09/03/2020 tarih, 1558 sayı ile tasdikli, (tasfiye sonu kapanış kararı) 28/02/2020 tarihli dört sayılı genel kurul kararı gereği, 09/03/2020 tarihinde sicilden terkin edildiği, Tosya Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2021/18 esas sayılı dosyasında dava dışı… Tic. ve Paz. Şirketi tarafından davacı şirket aleyhine şirketin 09/03/2020 tarihinde resen terkin edilmesi nedeni ile alacağın tahsili için şirketin ihyasına karar verilmesinin talep edildiği, eldeki davanın açılış tarihi 11/05/2021 tarihi olup davacı şirketin 09/03/2020 tarihinde terkin edildiği, işbu davanın devamı yönünden dava öncesinde açılmış bir ihya davası olmadığı davacı şirketin tüzel kişiliğinin sona erdiği ve davacı şirketin taraf ehliyetinin bulunmadığı, taraf ehliyetinin dava şartı olduğu ve tüzel kişiliği sona ermiş şirket hakkında dava açılamayacağı( Yargıtay 11 HD 2020/3014 Esas 2021/1884 Karar) gerekçesiyle dava şartı yokluğu nedeni ile davanın usulden reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili, Tosya Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2021/18 Esas sayılı dosyasında verilen karar ile müvekkili şirketin ihyasına karar verildiğini, HMK nin 115/2 maddesi gereğince dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise tamamlanması için kesin süre vereceğini,süre verilmeden doğrudan dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, mahkemenin, tüzel kişiliği olmayan müvekkili şirket aleyhine davalı lehine yargı gideri ve vekalet ücretine hükmetmesinin de hukuki bir çelişki içerdiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını, eksikliklerin tamamlanarak esasa dair karar verilmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: HMK 114.maddede “taraf ve dava ehliyetine sahip olmak ..” dava şartları arasında sayılmış, 115/2 maddesinde “mahkemenin, dava şartı noksanlığını tespit etmesi durumunda davanın usulden reddine karar vereceği, ancak dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre vereceği, noksanlığın giderilmemesi durumunda davayı, dava şartı yokluğu sebebi ile usulden red edeceği” düzenlenmiştir. Davacı şirketin tasfiyenin tamamlanması nedeniyle sicilden terkin edildiği, ancak eldeki davadan evvel 17.01.2021 tarihinde alacaklısı … Ltd. Şti tarafından şirketin ihyası talepli dava açıldığı anlaşılmaktadır.Dava tarihinde ticaret sicilinden terkin edilmesi nedeniyle taraf ehliyeti bulunmayan davacı şirketin tasfiyesinin tam olarak yapıldığının kabulü mümkün olmadığından 6102 sayılı TTK nun 547. maddesi uyarınca ihyası mümkün bulunmaktadır. Bu sebeple, davacı şirket yönünden taraf ehliyetine ilişkin eksik olan dava şartı tamamlanabilir niteliktedir. Yerleşik yargı uygulamasında; davacı konumunda bulunan tüzel kişiliklerin sicilden terkin edilmesi nedeniyle ihyasının, tamamlanabilir dava şartı olduğuna ilişkin çok sayıda yargı kararı,bu konuda neredeyse ittifak bulunmaktadır. Bu sebeble mahkemece atıf yapılan ayrıksı nitelikdeki Yargıtay ilamına itibar edilmemiştir. (Yargıtay 15 HD. nin 2018/1901 Esas – 2018/4634 Karar sayılı 22.11.2018 Tarihli, 3 HD. nin 2017/2158 Esas – 6934 Karar sayılı, 11 HD. nin 2016/6999 Esas – 9748 Karar, 20.12.2016 Tarihli, 23 HD. nin 2014/6581 Esas, 2015/8344 Karar sayılı 10.04.2014 Tarihli, vb ..) Açıklanan nedenlerle, davacı şirketin ihyası tamamlanabilir dava şartı olduğundan bu konuda eldeki davadan daha evvel ki tarihde açılan davanın neticelenmesi ve kesinleşmesi beklenerek, aksi durumda davacı vekiline ihya davası açılmak üzere kesin mehil verilerek yargılamaya devam edilmesi gerekirken dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına davanın yeniden görülmek üzere dava dosyasının kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 28/06/2022 Tarih, 2021/315 Esas – 2022/483 Karar sayılı hükmünün HMK.’nın 353(1)a-4 gereği KALDIRILMASINA; “Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE” Davacı tarafça yatırılan 80,70-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 14/11/2022