Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2022/2132 E. 2022/1568 K. 10.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/2132
KARAR NO: 2022/1568
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 27/07/2022
NUMARASI: 2022/647 Esas – 2022/722 Karar
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 10/11/2022
Davanın dava şartı eksikliği nedeniyle usulden reddine ilişkin verilen kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …’nın hamili bulunduğu keşideci tarafından imzaladığını ancak üzeri doldurulmamış 15 adet boş çek koçanlarını işyerinden evine giderken, Başakşehir civarında kaybettiğini, bunun üzerine derhal Savcılığa müracaat edilmesi üzerine, Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2022/42154 Soruşturma Nolu dosyası ile soruşturma başlatıldığını ve çekler hakkında Ödeme Yasağı kararı verildiğini, mahkememizce müvekkilinin hamili bulunduğu çeklerin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 sayılı TTK 757 ve devamı maddelerine göre ve TTK’nın 651/2. maddesine göre kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı zamanda senet üzerinde hak sahibi olan şahsın senedin iptalini isteyebileceğini, zayi nedeniyle iptal davasını ancak son hamilin isteyebileceğini, senedin keşidecisinin zayi sebebiyle iptal davası açamayacağı gerekçesiyle çek iptali davasını ancak çek hamili açabileceğini, kanunun düzenleme şekline göre keşideciye çek iptali davası açma hakkı tanınmadığını, davacının keşideci olduğu iddia edilen … San. Ve Tic. Ltd. Şti.nin ortağı ve yetkili temsilcisi olduğunu ve dava konusu çekleri keşideci olarak imzaladığı şirketin İTO kayıtlarının incelenmesinde anlaşıldığını, davacı dava konusu çeklerin hamili olmayıp keşidecisi olduğundan çek iptali talebi hakkında hüküm alabilme yetkisi olmadığını, HMK 115/2. maddesi gereğince davanın dava şartının noksan bulunması nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:İstinaf yoluna başvuran davacı vekili; dava konusu 15 adet boş çekin keşidecisi … San. ve Tic.Ltd.Şti olduğunu, müvekkili …, çekleri keşide eden şirketin yetkilisi olsa dahi, sözkonusu çekleri ciro ederek, TTK.m.651/2 uyarınca çeklerin “son hamili” olduğunu, çekler müvekkili …’nın uhdesinde iken zayii olduğunu, dava konusu çekleri keşide eden … San. ve Tic.Ltd.Şti. ayrı bir tüzel kişilik olduğunu, çekleri şahsı adına ciro ederek “hamil” sıfatına sahip olan müvekkili … ise ayrı bir şahıs olduğunu, müvekkilinin keşideci şirketten ayrı 3. bir şahıs olduğunu, bu sebeplerden dolayı kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, davacının yetkilisi şirkete ait çek koçanlarındaki boş çek yapraklarının kaybolduğu iddiasına dayalı çek iptali davasıdır. TTK nun 780.madde de çek’in senet metninde “çek” kelimesini ,.kayıtsız şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havaleyi ,muhatabın ticaret ünvanını ,ödeme yerini ,düzenleme tarihini ve yerini ,düzenleyenin imzasını taşımak zorundadır. TTK nun 781.madde de bu unsurları taşımayan senedin çek sayılmayacağı düzenlenmiştir. Tamamen boş çek yaprağı çalınması halinde çek doldurularak ibraz edildiği takdirde, keşidecinin hak talep eden hamile karşı İİK.72.maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanı mevcut bulunmaktadır. Hukuki yararının bulunması HMK.114/h maddesi uyarınca dava şartıdır. Yine TTK.651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. TTK.757-764.maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m)Somut olayda; davacı keşideci-çek hesabı sahibi şirketin yetkilisi olduğunu , yetkili hamili olduğunu ileri sürmüş ise de ,çeklerin halen boş çek yaprakları olduğu açıkça bildirildiğinden kıymetli evrak vasfı taşımayan boş çek yapraklarının hesap sahibi şirket yetkilisi elinde bulunmasının davacıya hamil sıfatı vermeyeceğinden ,davacının çekin hamili olduğuna ilişkin istinaf sebebi yerinde görülmemiştir.Zayii nedeniyle çek iptali davası ancak kıymetli evrak niteliğinde bulunan çek hamilinin açabileceği gözetildiğinde davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle usulden reddine ilişkin karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamıştır. Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin istinaf sebebleri yerinde olmadığından istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına, Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 10/11/2022